Finland maakt vanaf dinsdag officieel deel uit van de NAVO. Het land treedt dan toe tot de westerse militaire alliantie en kan daarmee rekenen op haar bescherming.
,,We zullen de Finse vlag voor het eerst hijsen hier op het hoofdkwartier", zei NAVO-chef Jens Stoltenberg. ,,Het zal een goede dag zijn voor de veiligheid van Finland, van Noord-Europa en van de NAVO als geheel." Ook Zweden, dat samen met Finland wilde toetreden maar nog op goedkeuring van Turkije en Hongarije wacht, wordt er veiliger op, aldus Stoltenberg.
De buitenlandministers van de NAVO-landen vergaderen dinsdag op het hoofdkwartier in Brussel. Het bondgenootschap viert op die dag ook zijn 74e verjaardag.
Finland vroeg een jaar geleden het NAVO-lidmaatschap aan. ,,Het enige wat nu nog rest is wat morgen plaatsvindt", zei de secretaris-generaal. Turkije levert dan de ratificatiepapieren in, waarop ook Finland de laatste formaliteiten kan afronden en om 15.30 uur de Finse vlag op het hoofdkwartier wordt gehesen.
Een bekende Russische militaire blogger is zondag omgekomen bij een explosie in een café in Sint-Petersburg, meldt het Russische persbureau RIA. Vermoedelijk is er een bom afgegaan. Zeker zestien mensen raakten gewond bij de explosie in het centrum van de op een na grootste stad van Rusland.
Pro-Kremlinblogger Vladlen Tatarski heeft zich geregeld achter de Russische invasie in Oekraïne opgesteld. Het is onduidelijk of hij een doelwit was. Ook is onduidelijk wie er achter de ontploffing zit.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft de dood van Tatarski, wiens echte naam Maxim Fomin was, bevestigd. Hij had meer dan 560.000 volgers op Telegram en was een van de prominentste van de invloedrijke militaire bloggers.
Het café waar de bom ontplofte was ooit van Jevgeni Prigozjin, eigenaar van het Wagner-privéleger dat in Oekraïne voor Rusland vecht. De organisatoren van de bijeenkomst in het café, de Cyber Front Z-beweging, zeiden volgens lokale media in een reactie dat er veiligheidsmaatregelen waren genomen, maar dat die onvoldoende zijn gebleken.
Als Tatarski het doelwit was, zou het de tweede moord op Russische bodem zijn op een spraakmakende figuur die verband houdt met de oorlog in Oekraïne. Moskou beschuldigde de Oekraïense geheime dienst in augustus van de moord op Daria Doegina. Deze dochter van de ultranationalistische ideoloog Aleksandr Doegin kwam om bij een autobomaanslag. Kyiv ontkende betrokkenheid, maar ook vanuit de VS kwamen berichten dat dat anders zou liggen.
Oekraïne heeft een twaalfpuntenplan opgesteld voor de Krim zodra het schiereiland is heroverd op Rusland. Het plan voorziet onder meer in de sloop van de in 2018 geopende brug die het schiereiland verbindt met het Russische vasteland.
Het schiereiland zal worden 'gezuiverd' van mensen die de Russische autoriteiten hebben bijgestaan sinds de inlijving van de Krim in 2014, schrijft Oleksiy Danilov, secretaris van de Oekraïense Nationale Veiligheids- en Defensieraad op Facebook. Medewerkers van de Russen en 'verraders' van de Oekraïense staat zullen in de tweede fase van het plan worden berecht. Russen die zich na februari 2014 op het schiereiland hebben gevestigd, moeten worden uitgezet en aankopen van onroerend goed worden nietig verklaard.
Verder komt er een grootschalig 'ontgiftingsprogramma' om de gevolgen van Russische propaganda ongedaan te maken, aldus Danilov. Politieke gevangenen, onder wie veel Krim-Tataren, moeten onmiddellijk worden vrijgelaten, zegt hij.
De Russische president Vladimir Poetin bezocht de Krim afgelopen maand, precies negen jaar nadat Rusland het schiereiland annexeerde. Sinds hij zijn leger in februari vorig jaar opdracht gaf Oekraïne binnen te vallen, zijn er een aantal explosies en droneaanvallen op de Krim gemeld waarbij Russische wapens en munitie zijn vernietigd, maar Oekraïne heeft die niet officieel opgeëist.
Oekraïne zegt nooit akkoord te zullen gaan met een vredesakkoord zonder dat de Krim wordt teruggegeven. Onder anderen de Franse president Emmanuel Macron heeft daar steun voor uitgesproken.
'Zeer veel' van van de ongeveer 200.000 doden en gewonden die sinds het begin van de invasie in Oekraïne aan Russische zijde vielen, zijn volgens het Britse ministerie van Defensie niet te wijten aan gevechtshandelingen maar aan het overmatig drinken van alcohol.
Ze verwijst naar een bericht dat een Russische nieuwszender afgelopen week op Telegram plaatste. Daarin stond volgens Britse inlichtingendiensten dat 'extreem veel incidenten, misdaden en sterfgevallen het gevolg waren van alcoholconsumptie onder de Russische troepen.' Commandanten beschouwen het 'alomtegenwoordige alcoholmisbruik' waarschijnlijk als 'bijzonder schadelijk voor de effectiviteit van de strijd'.
De Britten merken op dat 'zwaar drinken' wijdverbreid is in de Russische samenleving en lange tijd gold als 'een stilzwijgend geaccepteerd onderdeel van het militaire leven, zelfs tijdens gevechtsoperaties'.
Andere belangrijke oorzaken van niet-gevechtsgerelateerde slachtoffers zijn volgens het op 27 maart geplaatste bericht waarschijnlijk 'slechte training in het omgaan met wapens, verkeersongevallen en verwondingen door warmte of kou zoals onderkoeling.
Zoals elk jaar worden er in Rusland in de lente jonge mannen voor de dienstplicht van een jaar opgeroepen. Schout-bij-nacht Vladimir Tsimlianski van de generale staf zei dat 147.000 van de 700.000 dienstplichtigen voor half juli worden opgeroepen en dat ze niet naar Oekraïne zullen gaan. Later dit jaar volgt nog een oproepronde.
Voor het eerst maakt defensie volgens Tsimlianski gebruik van internet voor de oproepen. Waar dat niet mogelijk is blijft de oproep per post worden verstuurd. De oproepen gaan naar mannen in de leeftijd van 18 tot 27 jaar. Die hebben sinds vijftien jaar een dienstplicht van één jaar. Daarvoor was het langer.
Bij de Russische strijdkrachten werken naar schatting zeker 1,15 miljoen mensen, onder wie circa 830.000 actieve militairen. De inval in Oekraïne in februari 2022 heeft de Russische strijdkrachten op veel terreinen teleurgesteld. Jarenlange corruptie binnen de gelederen, achterstallig onderhoud van materieel en gebrekkige tactische en operationele samenwerking van legeronderdelen hebben de opmars doen vastlopen. Honderdduizenden Russen zijn sinds de invasie van Oekraïne naar het buitenland gegaan om de dienstplicht te ontlopen.
De Belarussische president Aleksandr Loekasjenko heeft in een toespraak tot het parlement en de natie gezegd dat door de steeds verder opgevoerde westerse steun aan Oekraïne een kernoorlog dreigt te worden geprovoceerd. Er moet onmiddellijk en zonder voorwaarden vooraf een wapenstilstand komen in Oekraïne en er moet worden gesproken over een vredesregeling voor de lange termijn, zei Loekasjenko.
Ook Amerikaanse satellieten die de Oekraïense strijdkrachten helpen, maken van de strijd in Oekraïne 'een totale oorlog en brengen een nucleaire oorlog dichterbij' vreest Loekasjenko. Hij heeft net ingestemd met de plaatsing van tactische kernwapens uit Rusland op het grondgebied van Belarus. Volgens Loekasjenko is dat voor de handhaving van de vrede en de veiligheid van zijn land.
Belarus is de enige bondgenoot van Rusland in de regio en heeft een grens van circa 1000 kilometer met Oekraïne. Russische troepen gebruikten het land vorig jaar als springplank bij de aanval op Oekraïne.
De Russische autoriteiten zouden begonnen zijn met de voorbereiding van een nieuwe militaire rekruteringscampagne. Doel is om 400.000 nieuwe soldaten op de been te brengen. Dat melden Britse militaire inlichtingendiensten op basis van Russische media.
Rusland spreekt van een zoektocht naar ,,vrijwillig, professioneel personeel” en niet als een verplichte mobilisatie zoals eind vorig jaar. Toen moesten volgens het Russische ministerie van Defensie 300.000 manschappen zich aanmelden voor legerdienst, of ze dat nu wilden of niet.
,,De kans is reëel dat het onderscheid tussen vrijwillige en onvrijwillige aanmelding in de praktijk sowieso zal vervagen", aldus de Britten. ,,Regionale autoriteiten zullen proberen om hun rekruteringsdoelstellingen te halen door mannen te dwingen om zich aan te sluiten.”Vermoedelijk noemen de Russische autoriteiten de rekruteringscampagne 'vrijwillig', om hun personeel aan te vullen terwijl ze tegelijk de tegenstand zo veel mogelijk beperken. Volgens de inlichtingen is het echter 'hoogst onwaarschijnlijk' dat de campagne 400.000 echte vrijwilligers zal aantrekken.
Maar zelfs als het Rusland lukt om al die extra soldaten te vinden, zijn de problemen nog niet van de baan. ,,Voor de wederopbouw van de Russische strijdkrachten in Oekraïne is meer nodig dan alleen mensen. Rusland heeft ook meer munitie en militair materieel nodig dan het op dit moment heeft”, zeggen de Britten nog.
Het aantal operationele kernkoppen in de wereld is het afgelopen jaar toegenomen. Volgens een monitor van het kernwapenverbod, deel van een Noorse mensenrechtenorganisatie, waren 9576 kernkoppen klaar voor gebruik, 137 meer dan een jaar eerder. De stijging zou vooral op het conto van Rusland komen.
De ngo Norsk Folkehjelp (Noorse Volkshulp) heeft de wapens van negen officiële en onofficiële kernmachten bij elkaar opgeteld. Die wapens zouden bij elkaar de kracht van 'meer dan 135.000 Hiroshima-bommen' hebben, verwijzend naar de atoombom die in 1945 op de Japanse stad Hiroshima viel. Naar schatting kwamen zo'n 60.000 mensen om door de inslag van de bom en minstens nog eens zoveel mensen stierven als gevolg van de straling.
Rusland heeft het afgelopen jaar herhaaldelijk gedreigd met het gebruik van kernwapens om de oorlog in Oekraïne en de vermeende dreiging die van de NAVO uitgaat. Afgelopen weekend besloot president Vladimir Poetin om ook kernkoppen bij bondgenoot Belarus te plaatsen, iets wat het Westen ziet als een gevaarlijke ontwikkeling.
China, dat zich juist geregeld uitspreekt tegen een nucleaire dreiging, heeft ook het aantal operationele kernkoppen opgeschroefd. Ook India, Pakistan en Noord-Korea hebben meer wapens ter beschikking dan een jaar eerder.
Russische troepen zijn onvermoeibaar in hun pogingen tot verovering van de plat gebombardeerde steden Bachmoet en Avdiivka in Oost-Oekraïne, maar boeken geen vooruitgang. Dat meldde de Oekraïense legerleiding woensdag. 'Onze verdedigers houden moedig stand en slaan talloze vijandelijke aanvallen af', luidde het in een bericht van de generale staf. Oekraïense troepen sloegen volgens haar 57 Russische aanvallen op Bachmoet en andere steden af.
Denis Poesjilin, de door Rusland geïnstalleerde leider van het door Moskou gecontroleerde deel van de Donetsk-regio, zei dat de meeste Oekraïense troepen zich hadden teruggetrokken uit een staalfabriek in het westen van Bachmoet en dat de Russische troepen vooruitgang boekten.
Hij verklaarde dinsdag dat Russische troepen 'bijna klaar' zijn met de 'schoonmaakoperatie' in de Azom-fabriek. ,,De strijders van PCM Wagner (de Russische huurlingenleverancier, red.) doen het goed", zei hij op de tv-zender Soloviev Live. Volgens zijn bronnen hebben de Oekraïense troepen zich teruggetrokken in administratieve gebouwen buiten de fabriek.
Het Britse ministerie van Defensie meldde in haar dagelijkse update over de oorlog dat de Russische strijdkrachten slechts 'marginale vooruitgang' hadden geboekt in een poging Avdiivka te omsingelen en veel gepantserde voertuigen en tanks verloren.
'Een van de belangrijkste resultaten van recente Oekraïense operaties was waarschijnlijk het terugdringen van de Russische Wagner Group-strijders van Route 0506", zei het Britse ministerie van Defensie woensdag. 'Deze kleine verkeersweg is een belangrijke aanvoerlijn geworden voor de Oekraïense verdedigers. Wagner was voorheen maar een paar honderd meter van deze straat verwijderd', aldus Londen.
De Russische strategische troepen zijn begonnen met oefeningen met mobiele nucleaire intercontinentale ballistische raketsystemen van het type Yars, meldt het Russische ministerie van Defensie op Telegram. In totaal zijn meer dan 3000 militairen en zo'n 300 stuks materieel bij de oefeningen betrokken.
De mobiele intercontinentale atoomraket Yars kan meerdere, onafhankelijk van elkaar te richten, kernkoppen dragen, waarmee vier en mogelijk zelfs tien verschillende doelen kunnen worden vernietigd. Het heeft een bereik van 11 duizend kilometer.
Er worden manoeuvres uitgevoerd in drie regio's van Rusland, meldt staatspersbureau RIA, zonder die regio's te noemen. Ook wordt geoefend in het camoufleren van raketsystemen en het bestrijden van moderne luchtverkenningsapparatuur, zoals drones.
Finland en Zweden worden "legitieme doelwitten" voor Russische "vergeldingsacties" zodra ze toetreden tot de Navo. Daarvoor waarschuwde de Russische ambassadeur in Stockholm dinsdag.
,,Na de toetreding van Finland en Zweden zal de totale lengte van Ruslands grenzen met de Navo bijna verdubbelen'', aldus ambassadeur Viktor Tatarintsev in een verklaring op de website van het Russische ministerie in Zweden. ,,Als iemand nog steeds denkt dat dit de veiligheid van Europa op een of andere manier zal verbeteren, wees er dan maar zeker van dat de nieuwe leden van het vijandige blok een legitiem doelwit zullen worden voor Russische vergeldingsmaatregelen, ook van militaire aard", aldus Tatarintsev.
De aanvragen tot Navo-toetreding van beide landen zijn een direct gevolg van de Russische invasie in Oekraïne. Finland wacht enkel nog op de door president Recep Tayyip Erdogan beloofde Turkse ratificatie om toe te treden tot het militaire bondgenootschap. De aanvraag van Zweden is op een diplomatiek kruispunt beland, na een veto van Ankara en een vertraging van de ratificatie door Hongarije.
Vlakbij Kyiv zijn maandag Russische drones uit de lucht geschoten, melden Oekraïense autoriteiten. De luchtverdedigingstroepen wisten twaalf drones uit Rusland, die onderweg waren naar de Oekraïense hoofdstad, te vernietigen, zegt Serhy Popko, hoofd van het militaire bestuur van Kyiv. In totaal zouden er vijftien drones, gemaakt in Iran, richting Oekraïne zijn gestuurd maandag. Daarvan werden veertien verwoest.
Wrakstukken van de drones kwamen terecht in de wijk Sviatoshyno, in het westen van Kyiv. Daardoor vloog een een gebouw, dat niet bewoonbaar was, in brand. Niemand raakte gewond, volgens Popko.
Russische uitlatingen over het stationeren van nucleaire wapens in Belarus zijn volgens de Navo 'gevaarlijk en onverantwoordelijk'. President Vladimir Poetin verklaarde zaterdagavond dat zijn land tactische nucleaire wapens in het buurland Belarus wil plaatsen en hij maakte de militaire alliantie daarbij verwijten. Poetin wees erop dat de VS ook zijn kernwapens hebben geplaatst in andere landen, met name bij Navo-bondgenoten.
De Navo stelt in een verklaring dat er weliswaar geen aanwijzingen zijn dat Rusland het beleid ten aanzien van kernwapens heeft gewijzigd en ziet ook geen reden om dat te doen.
Volgens Poetin zou de opslagfaciliteit voor de tactische kernwapens op 1 juli klaar moeten zijn en dan kunnen de wapens naar het buurland worden verplaatst. De tien Russische bommenwerpers die nucleaire wapens kunnen afvuren, staan er al.
Met de nieuwe deal tussen Rusland en Belarus zouden kernwapens na decennia weer terugkeren in Belarus. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991 lagen kernwapens in de onafhankelijke landen Rusland, Oekraïne, Belarus en Kazachstan. In het jaar daarop werd afgesproken dat al deze wapens in Rusland zouden komen te liggen. De verplaatsingen werden in 1996 afgerond.
De Bulgaarse vicepresident Ilijana Jotova heeft Rusland en Oekraïne opgeroepen te gaan onderhandelen omdat 'de toestand steeds gevaarlijker en angstaanjagender wordt'. Oekraïne heeft om een spoedzitting van de Veiligheidsraad gevraagd naar aanleiding van de 'provocerende nucleaire plannen' van Poetin die zou worden gedreven door angst.
Nadat eerder op zaterdag de Britse inlichtingendienst al liet weten dat de Russische aanval op Bachmoet 'grotendeels tot stilstand is gekomen', zegt nu ook het hoofd van het Oekraïense leger Valery Zaluzhny dat zijn troepen 'erin slagen om de situatie te stabiliseren'.
Op maandag had de baas van de huurlingengroep Wagner, Jevgeni Prigozjin, nog gezegd dat zijn manschappen ongeveer 70 procent van de stad in handen hebben. De Wagner Groep speelt een belangrijke rol in de strijd om Bachmoet. Maar de frontlinie lijkt er dus amper te verschuiven.
De strijd om de stad, die ooit 70.000 inwoners telde maar nu vrijwel is verlaten, duurt al maanden. Bachmoet op zich heeft geen groot strategisch belang voor Oekraïne, maar door het zo lang mogelijk uit te houden en tegelijkertijd schade te berokkenen bij de Russen, hoopt Kyiv de Russische opmars elders aan het front te vertragen. Volgens westerse schattingen zijn er in de slag om Bachmoet al 20.000 tot 30.000 Russische soldaten gesneuveld of gewond geraakt.
Met de tijd die Kyiv door het standhouden in Bachmoet koopt, hoopt het een tegenaanval te kunnen voorbereiden. Op donderdag zei een topcommandant van het Oekraïense leger dat zo'n tegenoffensief tegen 'de uitgeputte Russische troepen' er heel binnenkort zit aan te komen.
De EU-landen zijn het bijna eens over het steken van nog eens 3,5 miljard euro in het fonds waaruit ze onder meer wapens voor Oekraïne betalen. ,,Ik denk dat we heel dicht bij besluitvorming zijn, zo niet al bijna rond", zegt premier Mark Rutte na afloop van de EU-top in Brussel.
EU-landen kunnen leveringen van wapens aan Oekraïne bij het fonds, de zogeheten Europese Vredesfaciliteit (EPF), declareren. Maar het dateert van voor de Russische inval in Oekraïne en is met ongeveer 5,7 miljard euro niet berekend op de vele miljarden die het land nodig heeft. De verhoging met 2 miljard van afgelopen najaar gaat helemaal op aan de extra artilleriemunitie waar Oekraïne om zit te springen.
,,Je ziet hoe belangrijk dat EPF is", stelt Rutte. ,,We moeten er nog een definitieve beslissing over nemen", maar Nederland is vóór de nieuwe ophoging. ,,Dat is belangrijk, uiteraard breed voor Europa maar ook specifiek gericht op de situatie in Oekraïne."
Landen als Frankrijk en Italië onderstrepen al langer dat de vele hulp aan Oekraïne niet mag betekenen dat landen in bijvoorbeeld Afrika achter het net vissen. Volgens EU-buitenlandchef Josep Borrell spiegelen veel 'partners' zich aan Oekraïne en kloppen er vele aan bij de EU voor militaire hulp. ,,Natuurlijk kijk je altijd als er concrete verzoeken zijn wat je kunt doen", aldus Rutte. Maar 'niet op de schaal natuurlijk die nu aan de hand is met Oekraïne'.
Het Oekraïense leger bereidt een grote tegenaanval voor na de meedogenloze wintercampagne van Rusland. Commandant Oleksandr Syrskyi zegt dat de grondtroepen spoedig een tegenoffensief zullen beginnen nu het huurlingenleger Wagner, die in de frontlinie staan, 'aanzienlijke kracht verliezen en zonder stoom komen te zitten'.
,,Binnenkort zullen we van deze gelegenheid gebruik maken, zoals we in het verleden deden in de buurt van Kyiv, Charkiv, Balakliya en Kupiansk", zei Syrskyi, aldus de Britse krant The Guardian.
Wagner-baas Jevgeni Prigozjin heeft het Kremlin ook al gewaarschuwd voor een Oekraïens tegenoffensief. In een brief aan de Russische defensieminister Sergej Sjojgoe schrijft hij dat Oekraïne de Wagner-huurlingen wil afsnijden van de reguliere Russische troepen.
De voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen en de Poolse premier Mateusz Morawiecki lanceren samen met de autoriteiten in Kyiv een initiatief om door Rusland ontvoerde kinderen terug naar Oekraïne te brengen.
,,Dit is een verschrikkelijke herinnering aan de donkerste tijden in onze geschiedenis", zo verklaarde Von der Leyen donderdag na afloop van de eerste dag van de Europese top in Brussel. ,,Wat daar gebeurt, is een oorlogsmisdaad. We weten vandaag dat 16.200 kinderen zijn gedeporteerd. Slechts 300 zijn teruggekeerd."
Met premier Morawiecki wil Von der Leyen een conferentie over deze kinderen organiseren. Details over een datum of plaats verstrekte ze niet, wel een doelstelling. ,,We willen de internationale druk verhogen zodat alle mogelijke maatregelen worden genomen om de locatie van deze kinderen te achterhalen en we willen de VN-organen en andere internationale organisaties helpen om betere en completere informatie over gedeporteerde kinderen te verkrijgen, inclusief de kinderen die later geadopteerd werden."
De arrestatiebevelen die het Internationale Strafhof in Den Haag onlangs heeft uitgevaardigd tegen de Russische president Vladimir Poetin en de Russische kinderrechtencommissaris Maria Lvova-Belova met betrekking tot deze deportaties zijn 'helemaal gerechtvaardigd', voegde Von der Leyen er nog aan toe.
Na het Britse ministerie van Defensie beschuldigen de Verenigde Staten Moskou nu ook van desinformatie over de geplande levering van krachtiger munitie met verarmd uranium aan Oekraïne.
De Russische president Vladimir Poetin beweerde dinsdag dat het gaat om 'wapens met een nucleaire component'. Moskou noemde dit een 'serieuze stap in de richting van een verdere escalatie van het conflict' en dreigde in dat geval 'dienovereenkomstig te reageren'.
Woordvoerder John Kirby van de Nationale Veiligheidsraad van het Witte Huis, bestempelde de Russische argumenten woensdag als 'misleidend'. De Britse granaten, effectief tegen tanks en gepantserde voertuigen, zijn 'niet radioactief' en 'komen niet eens in de buurt' van kernwapens, voegde hij eraan toe.
,,Het is een veelvoorkomend type munitie, vooral gebruikt vanwege zijn pantserdoorborende vermogen", zei hij. Kirby voegde er de waarschuwing aan toe dat als Moskou 'zich zorgen maakt over zijn tanks en de soldaten die de voertuigen bedienen' ze 'er gewoon de grens mee kunnen oversteken om ze terug te brengen naar Rusland'. De Verenigde Staten zijn verreweg de grootste bron van militaire hulp aan Oekraïne, maar leveren geen verarmd uranium, aldus de zegsman.
Kirby bekritiseerde ook het Russische ministerie van Defensie voor het onderscheiden van de twee straaljagerpiloten die betrokken waren bij het incident met de Amerikaanse drone, vorige week boven de Zwarte Zee. Volgens Washington, verwijzend naar ondersteunende video's, stortte de drone neer nadat hij was geraakt door Russische jagers, wat Moskou ontkent.
,,Ik ken geen enkel ander leger ter wereld dat een piloot heeft beloond voor het raken van een drone. Als dat moed is, denk ik dat we daar verschillende definities van hebben", zei hij.
Het Britse ministerie van Defensie verklaarde eerder vandaag dat het leger al tientallen jaren verarmd uranium gebruikt in zijn pantserdoorborende granaten. ,,Dit is een standaardonderdeel en heeft niets te maken met nucleaire wapens of capaciteiten. Rusland weet dit maar probeert bewust desinformatie te verspreiden”, zei een woordvoerder.
Oekraïense troepen hebben volgens de legerleiding nieuwe Russische aanvallen afgeslagen in de zwaar bevochten stad Bachmoet in Oost-Oekraïne. Russische eenheden probeerden de 'tang' rond de stad te sluiten vanuit het noorden en zuiden, meldde de generale staf in Kyiv woensdagavond.
'De vijand zette zijn pogingen om de stad in te nemen voort, met aanzienlijke verliezen aan troepen en wapens', schreef ze in haar dagelijkse situatierapport op Facebook. Intussen is volgens haar een 'afname van het aanvalsmomentum' door de Russische strijdkrachten duidelijk geworden.
Het Britse ministerie van Defensie meldde eerder al dat de dynamiek van Russische aanvallen nabij Bachmoet afneemt, daarbij verwijzend naar informatie van Britse inlichtingendiensten. Bovendien hadden Oekraïense troepen met hun eigen opmars volgens haar voor een 'verlichting' van de situatie gezorgd.
Het Britse ministerie van Defensie beschuldigt Rusland van het bewust verspreiden van valse informatie over de geplande levering van uraniumhoudende munitie aan Oekraïne.
,,Het Britse leger gebruikt al tientallen jaren verarmd uranium in zijn pantserdoorborende granaten", zei een woordvoerder van het Britse ministerie van Defensie woensdag in een verklaring. ,,Dit is een standaardonderdeel en heeft niets te maken met nucleaire wapens of capaciteiten. Rusland weet dit maar probeert bewust desinformatie te verspreiden”, vervolgde de woordvoerder.
Moskou had dinsdag zijn woede geuit over de Britse plannen om Oekraïne te voorzien van krachtigere munitie met verarmd uranium. President Vladimir Poetin beweerde dat het 'wapens met een nucleaire component' waren. ,,Ik zou willen opmerken dat als dit alles gebeurt, Rusland gedwongen zal zijn dienovereenkomstig te reageren", zei Poetin dinsdag na een ontmoeting met de Chinese leider Xi Jinping in Moskou.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov zei woensdag in een propagandatoespraak over de krachtiger munitie uit Londen: ,,Dit is een stap in de richting van verdere escalatie, en een serieuze ook.'' Zijn collega van Defensie Sergej Sjojgu dreigde dinsdag al met: ,,Natuurlijk heeft Rusland een antwoord klaar."
Uranium is een radioactief metaal. Door zijn hogere dichtheid dan staal of lood heeft verarmd uranium een hoger doordringend vermogen. Dergelijke munitie werd onder andere gebruikt in de oorlogen in Irak, Servië en Kosovo. Volgens een rapport uit 2010 van het wetenschappelijk comité voor gezondheids- en milieurisico's (WCGM) van de Europese Commissie is er 'geen bewijs van enige milieu- of gezondheidsrisico's' van verarmd uranium.
De kans op een nucleair conflict is de laatste decennia niet zo groot geweest als nu. Dat heeft de Russische vice-minister van Buitenlandse Zaken, Sergei Ryabkov, woensdag gezegd volgens Russische persbureaus.
Volgens de bewindsman worden er geen gesprekken gestart met de Verenigde Staten over voortzetting van het New Start nucleaire ontwapeningsverdrag tussen beide landen. De Russische president Vladimir Poetin schortte vorige maand het verdrag op. Ryabkov zegt dat er de facto sprake is van een 'open conflict' tussen Rusland en de VS.
Het verdrag voor de vermindering van strategische wapens werd in 2010 ondertekend door de toenmalige Russische president Dmitri Medvedev en de toenmalige Amerikaanse president Barack Obama.
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft militairen bezocht aan de frontlinie bij de stad Bachmoet. Hij werd daar bijgepraat over de situatie aan het front en deelde ook onderscheidingen uit.
'Regio Donetsk. De frontlinieposities van het Oekraïense leger in de omgeving Bachmoet. Ik ben vereerd om hier vandaag te zijn om onderscheidingen uit te delen aan onze helden. Om hun handen te schudden en hen te bedanken voor het beschermen van de soevereiniteit van ons land', aldus Zelensky op sociale media.
De president ging eind vorig jaar ook al naar Bachmoet. Toen liet hij militairen een Oekraïense vlag ondertekenen, die hij later in de Verenigde Staten overhandigde aan het Amerikaanse parlement.
Op de dag van het nieuwe bezoek vonden ook Russische luchtaanvallen plaats in de buurt van Kyiv en in Zaporizja. Daarbij werden meerdere gebouwen geraakt. Er vielen zeker vijf doden en minstens veertig gewonden.
Bachmoet is al maanden het toneel van hevige gevechten tussen Oekraïne en Rusland. De Russische troepen, inclusief de huurlingengroep Wagner, willen de grotendeels verwoeste stad innemen om vanaf daar verder op te rukken in Oost-Oekraïne, maar stuiten op fel verzet van het Oekraïense leger. Aan beide zijden zijn veel slachtoffers gevallen.
Twee Russische strategische bommenwerpers hebben meer dan zeven uur boven de Japanse Zee gehangen. Dat laat het Russisch ministerie van Defensie vandaag weten in een verklaring, die werd vrijgegeven net op het moment dat de Japanse premier begon aan zijn geplande bezoek in Oekraïne.
Met dat bezoek betuigde premier Fumio Kishida solidariteit met president Zelensky.
De Russische bommenwerpers, twee Tupolev Tu-95MS vliegtuigen, kunnen kernwapens vervoeren en vliegen geregeld over internationale wateren als teken van macht. Volgens Rusland zelf ging het hier over een 'geplande vlucht' die werd uitgevoerd in overeenstemming met het internationale recht.
Japan is een belangrijke Aziatische bondgenoot van de Verenigde Staten en heeft zich ook aangesloten bij de westerse sancties tegen Rusland.
Na het bezoek van de Chinese president Xi Jinping aan Moskou, is het ook de bedoeling dat de Russische president Vladimir Poetin zal langsgaan in Peking. Naast alle vriendschappelijke woorden tussen de twee melden Russische staatsmedia dat Xi zijn ambtgenoot heeft uitgenodigd voor een reis die nog dit jaar moet plaatsvinden.
Poetin begroette Xi als 'goede vriend' toen die maandag aankwam in Moskou voor een driedaags bezoek. De twee wereldleiders hadden direct een 'informeel gesprek' van bijna 4,5 uur. Dinsdag staat opnieuw een ontmoeting op het programma.
Volgens het Kremlin praten de presidenten over het verdiepen van het partnerschap en de 'strategische samenwerking' tussen de landen, ook op internationaal niveau. Het is de verwachting dat ze ook overleg zullen voeren over het vredesplan dat China recent deelde over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne, waar vanuit Kyiv afwijzend op is gereageerd. Poetin zei nogmaals dat onderhandelingen voor hem een optie waren, maar die bereidheid wordt vanuit het Westen niet serieus genomen.
De laatste keer dat Poetin China bezocht was vlak voor de Russische invasie in Oekraïne. Hij was toen onder meer aanwezig bij de openingsceremonie van de Olympische Winterspelen in Peking.
Het Russische huurlingenbedrijf Wagner heeft volgens eigenaar Jevgeni Prigozjin circa 70 procent van Bachmoet onder controle. Om die stad in het oosten van Oekraïne wordt al maanden zwaar gevochten, met vele slachtoffers aan beide kanten van de oorlog tot gevolg.
Prigozjin schrijft in een brief aan de Russische defensieminister Sergej Sjojgoe dat zijn Wagner Groep ruim de helft van Bachmoet heeft ingenomen en ,,doorgaat met operaties om de bevrijding van de stad te voltooien". Het nieuws is niet door Oekraïne bevestigd.
Daarnaast verklaart Prigozjin dat het Oekraïense leger eind maart of begin april een offensief begint met als doel de eenheden van Wagner af te snijden van het merendeel van de Russische troepen in Oost-Oekraïne. Hij vraagt Sjojgoe maatregelen te nemen zodat de Oekraïners niet zullen slagen. Als Wagner wordt afgesneden, kan dat volgens Prigozjin 'negatieve gevolgen' hebben voor de Russische operatie in Oekraïne.
Het is voor het eerst dat de Wagner-baas dergelijke communicatie met de minister, die hij gedurende de oorlog meermaals heeft bekritiseerd, publiceert. Wat de reden daarachter is, is niet bekend. De bijlagen van de brief werden niet door Prigozjins persdienst gedeeld. Die zouden details bevatten over het offensief dat Oekraïne zou voorbereiden en Prigozjins plan voor een tegenoffensief.
Russische troepen, inclusief de Wagner Groep, proberen Bachmoet te veroveren om vanaf daar andere plaatsen in te nemen. Het strategisch belang van de stad wordt al vanaf het begin betwist, maar het is duidelijk dat Bachmoet vanwege de lange en bloedige strijd een symbolische waarde heeft gekregen. De stad is door de hevige gevechten grotendeels verwoest.
De EU-landen hebben ook de laatste meningsverschillen over de gezamenlijke inkoop van munitie voor Oekraïne bijgelegd. Nederland kan ermee leven dat de artilleriegranaten waar Oekraïne om zit te springen bij de Europese wapenindustrie worden ingekocht nu stellig is verzekerd dat dat geen kostbare extra tijd kost, zeggen EU-bronnen.
De EU-lidstaten gaan samen een miljoen artilleriegranaten leveren, zo is de bedoeling. Ze worden gebruikt voor zwaar geschut als de pantserhouwitsers die onder meer Nederland eerder heeft geleverd. De Russische invasie is uitgemond in een slijtageslag waarbij Rusland probeert met zijn surplus aan munitie en mensen de overhand te krijgen. Oekraïne probeert slimmer en zuiniger te werk te gaan, maar verbruikt toch meer dan het aangevoerd krijgt.
De granaten van 155 of 152 millimeter die de EU-lidstaten nog op voorraad hebben moeten zo snel mogelijk naar Oekraïne, onderstreept Brussel al maanden. Maar dat is bij lange na niet genoeg, beseffen ze. De aanvoer moet worden verzekerd met extra bestellingen en investeringen in de groei van de danig geslonken wapenindustrie.
Om die op poten te krijgen moet de EU de gezamenlijke contracten afsluiten bij eigen fabrikanten, vinden landen als Frankrijk. Maar Nederland wilde dat niet afspreken als producenten van elders misschien sneller zouden kunnen leveren. ,,Snelheid staat voorop", benadrukte defensieminister Ollongren steevast. Maar met toezeggingen van de Europese industrie in de hand kon Nederland worden gerustgesteld, zeggen diplomaten in Brussel.
Haast is geboden om te voorkomen dat Oekraïne de uitputtingsslag verliest, klinkt het alom. EU-landen moeten granaten van de plank snel kunnen leveren, maar het bestellen van nieuwe kost normaliter zomaar een jaar. En het is eind mei voor een gezamenlijk contract met fabrikanten kan worden gesloten, denken hoge EU-bronnen.
De artilleriemunitie die Oekraïne dit jaar nodig heeft kost in totaal al gauw 4 miljard euro. Bij dat bedrag kan de EU wel in de buurt komen, verzekerde buitenlandchef Borrell eerder. De EU-landen gebruiken 1 miljard euro uit hun 'wapenfonds' voor de levering van restanten uit eigen arsenalen en daarbovenop 1 miljard euro voor de gezamenlijke inkoop van nieuwe granaten.
Met die 2 miljard in totaal worden aankopen van de lidstaten maar voor iets meer dan de helft vergoed. Ze zullen in totaal dus toch voor bijna het dubbele bedrag munitie inslaan en aan Oekraïne leveren. Bovendien kunnen de landen samen een lagere prijs bedingen bij leveranciers en dus meer kopen, hopen ze.
Tot voor kort gold het als haast ondenkbaar dat de EU-landen samen munitie zouden inkopen.
Rusland start een strafzaak tegen de aanklager en rechters van het Internationaal Strafhof in Den Haag. Dat laat het Russische Onderzoekscomité weten.
Het strafhof in Den Haag (ICC) vaardigde vrijdag een arrestatiebevel uit tegen onder meer de Russische president Vladimir Poetin, omdat hij verantwoordelijk wordt geacht voor oorlogsmisdaden in Oekraïne.
De Chinese president Xi Jinping is aangekomen in Rusland. Hij spreekt er zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin over onder meer de oorlog en de samenwerking tussen de twee landen. De eerste ontmoeting tussen de twee is om 14.30 uur onze tijd volgens Russische media.
Xi zei bij zijn aankomst op de luchthaven Vnoekovo-2, ten zuidwesten van Moskou, dat China en Rusland 'goede buren en elkaars betrouwbare partners' zijn. Hij is 'ervan overtuigd dat het bezoek vruchtbaar zal zijn en nieuw elan geeft aan de Chinees-Russische betrekkingen'. De twee spreken elkaar eerst tête-à-tête tijdens een informele lunch. Dinsdagmiddag is het meest officiële gedeelte van de top met een bijeenkomst van de leiders en Chinese en Russische delegaties.
Xi was halverwege 2019 voor het laatst in Rusland. Poetin bezocht China begin vorig jaar vlak voordat zijn leger Oekraïne binnenviel.
Navo-chef Jens Stoltenberg heeft het Turkse besluit om verder te gaan met de ratificatie van Finland's lidmaatschapsaanvraag vrijdag geprezen. In een telefonisch interview met persbureau Reuters sprak hij tevens zijn vertrouwen uit dat Zweden ook snel zal toetreden tot de militaire alliantie. ,,Ik heb er alle vertrouwen in en ga daar hard voor werken.''
Turkije heeft de ratificatie van de Zweedse aanvraag voor het Navo-lidmaatschap in de wacht gezet, met het argument dat Stockholm leden huisvest van wat Turkije terroristische groeperingen noemt. Met name de Koerdische militante groepering PKK, een aanklacht die Zweden ontkent. Stoltenberg zei dat Erdogan hem vrijdagavond had verteld bereid te zijn om het overleg over het Zweedse lidmaatschap voort te zetten.
De aankondiging van president Recep Tayyip Erdogan dat het Turkse parlement zal beginnen met de ratificatie van de Finse toetreding tot de Navo maakte vandaag volgens hem tot 'een goede dag voor iedereen die gelooft in de uitbreiding van de Navo.' ,,Het Finse lidmaatschap zal de alliantie en de Finse veiligheid versterken. Het zal ook de Zweedse veiligheid versterken", zei de secretaris-generaal.
Erdogan zei vrijdag dat Finland de zegen van Turkije had gekregen nadat het stappen had ondernomen om zijn beloften na te komen om hard op te treden tegen wat Ankara als terroristen beschouwt en toestemming te geven voor de export van militair materieel naar Turkije.
De deportaties van Oekraïense kinderen naar Rusland konden niet plaatsvinden zonder dat daartoe een bevel was gegeven door de Russische president Vladimir Poetin. Dat zei de Oekraïense president Volodymyr Zelensky vrijdag in een reactie op de arrestatiebevelen die het Internationaal Strafhof in Den Haag (ICC) vrijdag uitvaardigde voor Poetin en de Russische commissaris voor kinderrechten Maria Lvova-Belova.
Poetin en Lvova-Belova worden door het strafhof verantwoordelijk gehouden voor het onwettelijk deporteren van kinderen en het overbrengen van hen van Oekraïens grondgebied naar Rusland. Eenmaal daar zijn veel van de kinderen geadopteerd.
,,Dit is een historische beslissing die zal leiden tot historische verantwoording", zei Zelensky in een videoboodschap. ,,Het ging bij deze deportaties om een beleid van kwaadaardigheid door een staat en dat begint bij de hoogste ambtenaar van die staat."
Karim Khan, de hoofdaanklager van het ICC, zei vrijdag dat Rusland honderden kinderen uit Oekraïense wees- en kindertehuizen heeft weggehaald. Volgens de Oekraïense president ligt het daadwerkelijke aantal kinderen dat naar Rusland gedeporteerd is mogelijk 'ruim boven' de 16.000. ,,Het is niet mogelijk dat zo'n criminele operatie wordt uitgevoerd zonder een bevel van de man die aan het roer staat van de terreurstaat", aldus Zelensky.
Rusland heeft in Oekraïne een hele reeks oorlogsmisdaden begaan, waaronder moorden, systematische foltering en de deportatie van kinderen, volgens een donderdag gepubliceerd rapport.
Russische troepen hebben 'willekeurige en onevenredige' aanvallen op Oekraïne uitgevoerd, hun toevlucht genomen tot marteling, burgers gedood en geen maatregelen genomen om de Oekraïense bevolking te beschermen, aldus de onafhankelijke internationale onderzoekscommissie voor Oekraïne, een door de VN gemandateerd onderzoeksorgaan.
Het rapport betekent een hoogst ongebruikelijke veroordeling van een lid van de VN-Veiligheidsraad, schrijft The Guardian. De commissie noemde herhaalde aanvallen op de Oekraïense infrastructuur, waardoor honderdduizenden tijdens de koudste maanden zonder warmte en elektriciteit kwamen te zitten, mogelijke misdaden tegen de menselijkheid.
Het rapport komt op het moment dat het Internationaal Strafhof in Den Haag naar verwachting de arrestatie van Russische functionarissen zal vragen voor het gedwongen deporteren van kinderen uit Oekraïne en het aanvallen van civiele infrastructuur.
Polen stuurt als eerste land straaljagers naar Oekraïne. Dat zegt de Poolse president. Oekraïne kan in de komende dagen vier MiG-29 straaljagers verwachten. Het is de eerste van Kiev's bondgenoten die dergelijke vliegtuigen stuurt.
,,Binnen de komende dagen, zullen we vier volledig werkende straaljagers aan Oekraïne overhandigen", zei Andrzej Duda op een persconferentie. Duda hintte erop dat er later meer zouden kunnen volgen. ,,De rest wordt voorbereid, gereedgemaakt".
De straaljagers kunnen direct ingezet worden, omdat Oekraïense piloten geen speciale opleiding nodig hebben om ze te kunnen besturen. Ze kennen de gevechtsvliegtuigen uit de Sovjettijd al, Kiev gebruikt ze nu ook.
Polen heeft, net als bijvoorbeeld Slowakije, al eerder aangegeven bereid te zijn gevechtsvliegtuigen te leveren aan het buurland in oorlog. Andere westerse bondgenoten zijn terughoudender, maar een woordvoerder van de Poolse regering zei woensdag al dat er nu een groep landen is die zich bereid heeft verklaard straaljagers te sturen.
Het is niet duidelijk om welke landen dat zou gaan. Behalve Polen en Slowakije beschikken ook onder andere Bulgarije, Roemenië en Kroatië over MiG-29's.
Warschau speelde ook al een belangrijke rol in het mogelijk maken van de tankleveringen aan Oekraïne. Onder druk van onder meer Polen kwam een internationale coalitie tot stand van landen die moderne Leopard 2-tanks stuurden.