Dit liveblog wordt afgerond, maar we blijven de gebeurtenissen in Syrië en Turkije volgen in een nieuw live-artikel. Daarvoor kun je hier terecht.
Koning Willem-Alexander heeft dinsdag in Den Haag een ontmoeting gehad met familieleden en vrienden van slachtoffers van de bevingen. Hij sprak met hen over de situatie in beide getroffen landen in Vadercentrum Adam in de wijk Laakkwartier.
De koning, die toen hij prins was ooit al een bezoek heeft gebracht aan het Vadercentrum, hoorde verhalen van aanwezigen aan. Zo vertelde een vrouw dat elf familieleden van haar onder het puin vandaan zijn gehaald. ,,Ik zag het en wilde het niet geloven", vertelde ze over de ramp. Een man liet weten dat hij mensen in het getroffen gebied spreekt die het moeilijk hebben. De koning noemde het 'een hele moeilijke situatie' en wenste onder meer de man 'veel kracht en sterkte' toe. Hij zei tegen de aanwezigen dat hij weet dat heel Nederland met hen meeleeft.
© ANP — Koning Willem-Alexander in gesprek in het Vadercentrum Adam. Het Nederlandse zoek- en reddingsteam USAR is in Spanje om te herstellen van een week zoeken in Turkije naar overlevenden van de aardbevingen. USAR-commandant Arjen Littooij meldt dat hij de 65 teamleden welkom heeft geheten op de luchthaven van Malaga en dat woensdag de debriefing begint. ,,Onder de indruk van de eerste verhalen van de zwaarste maar ook succesvolste inzet in de afgelopen twintig jaar."
Waar het team precies is, wordt niet bekendgemaakt, meldt een woordvoerder van USAR (Urban Search and Rescue Team). Momenteel hebben de leden 'Rust om te kunnen herstellen'. Ook wordt gekeken hoe het mentaal met ze gaat. ,,Het is een tussenstapje", voordat het team weer terugkeert naar familie en vrienden in Nederland.
In de Zuid-Turkse stad Antakya zijn 208 uur na de verwoestende aardbeving nog twee overlevenden uit het puin gered. Het gaat om een 65-jarige Syriër en een 15-jarig Syrisch meisje, meldt persbureau Reuters. De reddingswerkers, een gemengd team uit Qatar en Oman, hopen snel meer familieleden te redden.
De redding van het tweetal brengt het aantal overlevenden dat dinsdag uit de puinhopen is gehaald op negen. Onder de zeven andere overlevenden zijn een 41-jarige Syrische vrouw die eveneens uit het puin werd bevrijd in Antakya en twee broers (17 en 21) die uit een ingestort flatgebouw in de provincie Kahramanmaras werden gehaald.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan laat weten dat het aantal doden in Turkije wederom gestegen is: 35.418 doden zijn inmiddels geteld.
Samen met de 5714 doden in Syrië komt het totaal aantal doden boven de 40.000.
Erdogan laat ook weten dat meer dan 2,2 miljoen mensen het aardbevingsgebied inmiddels verlaten hebben.
Christian Atsu is nog altijd spoorloos na aardbeving van vorige week in Turkije. De voormalig speler van Vitesse ligt waarschijnlijk nog altijd onder het puin.
Zijn zaakwaarnemer Nana Sechere doet via social media een dringende oproep om meer hulp te sturen richting Hatay. Hij hoopt bovendien dat Hatayspor, de huidige club van Atsu, de komende dagen actiever mee helpt zoeken.
© Getty/Pro Shots en IHF — De stad Hatay na de aardebeving, rechts Chriustian Atsu als speler van Vitesse in 2014. Inzet: Cemal Kütahya en zijn zoontje Çınar. Opnieuw een bijzondere redding: na 205 uur is in de provincie Hatay een vrouw levend onder het puin vandaan gehaald, meldt CNN Turk. Ze werd gered doen een Oekraïens reddingsteam.
Daarmee komt het totaal aantal mensen dat vandaag is gered, op dag acht na de bevingen, op zeven.
Meer dan 170 bekende Nederlanders gaan woensdag in Hilversum aan de slag in het actiecentrum voor Giro555. Ze nemen in Beeld & Geluid telefoontjes aan in het belpanel of helpen mee op sociale media. Ook mensen uit de Turkse en Syrische gemeenschap en religieuze leiders nemen plaats achter de telefoon.
Op de radio, televisie en in andere media wordt de hele dag verslag gedaan van de actie voor de getroffenen van de aardbevingen. Radiozenders NPO FunX en NPO 3FM bijten het spits om 05.55 uur af met een gezamenlijke ochtendshow, waarin de laatste tussenstand wordt gemeld. 's Avonds is er een live-uitzending op NPO 1, een samenwerking van NPO, RTL en Talpa, waarna de voorlopige eindstand duidelijk wordt.
De laatst gemelde tussenstand van Giro555 was van maandag, toen er bijna 25 miljoen euro binnen was. De landelijke actie is bedoeld om geld in te zamelen voor noodhulp als onderdak, kleding, medische zorg en voedsel voor de getroffenen.
Een eerste ploeg hulpverleners van de Verenigde Naties is het door rebellen beheerste deel van Syrië binnengegaan na de aardbevingen van afgelopen week. Het is volgens de VN vooral een verkenningsmissie om te kijken wat voor hulp waar nodig is. Er is kritiek op het trage reageren van de VN in Syrië .
De hulpverlening is lastig doordat het gebied wordt gecontroleerd door meerdere rebellengroepen. De hulp aan het gebied van de rebellen dat vooral in de provincie Idlib ligt, wordt bemoeilijkt door de houding van de centrale regering in Damascus en door extremistische rebellen.
Het is nog niet bekend hoeveel mensen er in Syrië zijn omgekomen als gevolg van de erg zware aardbevingen. Vooralsnog wordt officieel uitgegaan van minstens 3600 doden. Andere cijfers spraken van 4300 doden alleen al in het gebied van de rebellen.
Gewapende mannen hebben in de nacht van maandag op woensdag een ziekenhuis in Syrië bestormd. In het ziekenhuis ligt wonderbaby Aya, het kind dat 10 uur na de aardbeving levend onder het puin vandaan werd gehaald. Vlak voor de aardbeving kwam ze ter wereld. De navelstreng zat nog aan haar vast toen ze werd gered. Haar moeder, vader en broers en zussen overleefden de ramp niet. Op sociale media gaan berichten rond dat de mannen het kind wilden ontvoeren. Een hoge functionaris van het ziekenhuis ontkracht die berichten tegenover persbureau AP.
In het ziekenhuis ontstonden er eerder vermoedens dat een verpleger Aya wilde ontvoeren. Hij maakte onder andere foto's van het kind. Daarop ontsloeg de directeur van het ziekenhuis de verpleger. Uren later keerde de verpleger met de groep gewapende mannen terug bij het ziekenhuis. Daar vertelden ze aan lokale agenten dat ze voor de directeur kwamen en geen interesse in het meisje hadden.
Sinds de redding van Aya dagen meerdere mensen op die zich voordoen als familie van het meisje. Daarop besloot politie haar te bewaken. Volgens haar oudoom Saleh al-Badran kan Aya het ziekenhuis mogelijk dinsdag of woensdag verlaten. Hij zei dat de tante van Aya's vader, wie zelf recent is bevallen en de aardbeving heeft overleefd, de baby zal opvoeden.
© AP In de provincie Hatay werd na 203 uur nog een vrouw levend aangetroffen die al die tijd vast had gezeten. Media berichtten eerder dat het om een man ging.
© ANP / EPA Honderden kinderen die in Turkije onder het puin vandaan zijn gehaald, zijn nog niet herenigd met hun familie. Volgens vicepresident Fuat Oktay zijn 574 kinderen gered zonder overlevende ouders. Slechts 76 van hen zijn al naar andere familieleden gebracht.
Een opvangcentrum voor kinderen wordt naar eigen zeggen platgebeld door ouders en familieleden die hun kinderen of familieleden kwijt zijn. Maar sommige kinderen zijn nog zo jong dat ze niet of nauwelijks kunnen praten. Bovendien kunnen de oudere kinderen soms ook niet meer praten door de schok, vertellen artsen aan de BBC. Het is daarom lastig hen te identificeren.
Omdat de ziekenhuizen overvol liggen, zijn veel kinderen ook naar ziekenhuizen in andere regio's gebracht. Er is wel geregistreerd waar het kind gevonden is, maar omdat dat gebouw vaak niet meer overeind staat, is het moeilijk daar een adres aan te koppelen.
Kati Piri (PvdA) hoopt dat het kabinet de visumregels voor Turken en Syriërs die geraakt zijn door de aardbeving versoepelt. Een visum aanvragen duurt normaal best lang, zegt Piri. Ze hoopt dat getroffenen 'even op adem kunnen komen' bij hun Nederlandse familieleden.
Via de crowdfundingswebsite GoFundMe is wereldwijd meer dan 7 miljoen dollar (6,5 miljoen euro) opgehaald voor hulp aan Syrië en Turkije. Vanuit Nederland hebben 11.000 mensen gedoneerd aan een van de vele opgezette acties.
Het geld gaat naar verschillende doelen, zoals het leveren van noodhulp of het herstellen van schade aan gebouwen. Volgens de website neemt het aantal acties ruim een week na de aardbevingen nog altijd toe.
Het Nederlandse zoek- en reddingsteam Usar wordt overstelpt met dankbetuigingen vanuit de Turkse gemeenschap. Het team, dat de afgelopen week in Turkije zocht naar vermisten na de zware aardbevingen, keert donderdag terug op vliegbasis Eindhoven. Volgens Usar (Urban Search and Rescue Team) is het gezien de beperkte capaciteit op het militaire vliegveld niet de bedoeling dat mensen daarnaartoe komen. De Turkse ambassade organiseert binnenkort een speciale dankbijeenkomst, meldt Usar.
,,We worden door allerlei Turkse organisaties benaderd om te bedanken of bloemen te sturen'', zegt een woordvoerder. ,,Dat waarderen we enorm.'' Ook geven mensen aan dat ze naar het vliegveld willen komen. De terugkomst in Eindhoven is volgens de woordvoerder echt bedoeld voor hereniging met familie en vrienden van het 65 mensen en 8 hulphonden tellende team.
Ook in het aardbevingsgebied kreeg het team veel dankbetuigingen, aldus de woordvoerder. ,,Dat merken we ook aan het thuisfront.''
Het Usar-team vloog vorige week na de zware aardbevingen naar Turkije om te zoeken naar de vele vermisten. De Nederlanders hebben twaalf mensen en een hond gered. Vrijdag wist het team nog een 8-jarige jongen levend onder het puin vandaan te halen, 106 uur na de aardbevingen. Het team heeft de werkzaamheden inmiddels overgedragen en is maandag uit het gebied vertrokken. Ze vlogen vanaf Adana naar een onbekende locatie om te herstellen van 'deze emotionele achtbaan' en het dagenlang bijna onafgebroken zoeken naar overlevenden.
© Usar — Het Nederlandse Usar-team met een van de in totaal twaalf geredde ovelevenden. VluchtelingenWerk Nederland roept staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) op om het vluchtelingen in schrijnende situaties mogelijk te maken tijdelijk terug te reizen naar hun herkomstland. Voor vluchtelingen die hun gezinsleden willen steunen die dakloos zijn geworden of familieleden willen begraven door de aardbevingen in Syrië en Turkije, zou die maatregel van groot belang zijn, vindt de vluchtelingenorganisatie.
Normaal gesproken is terugkeer naar het land van herkomst een reden om een asielverzoek af te wijzen of een verblijfsvergunning in te trekken.
VluchtelingenWerk is blij dat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) in sommige gevallen al inschikkelijk is voor vluchtelingen die naar het rampgebied in Turkije of Syrië willen afreizen, maar voegt daaraan toe dat dit nu met name geldt voor Syriërs die willen afreizen naar hun familie in Turkije. De organisatie vindt dat er in de huidige noodsituatie ruimte moet zijn voor meer uitzonderingen.
Reddingswerkers staan op het punt om hun zoektocht naar overlevenden onder het puin in noordwest-Syrië te staken. Dat melden de vrijwillige hulpverleners van de Witte Helmen dinsdag.
,,We hebben aanwijzingen dat er geen overlevenden meer zijn. Toch proberen we een laatste controle te doen op alle plekken'', zei het hoofd van de Witte Helmen, Raed al Saleh. De groep, die reddingswerkers heeft in de hele regio in Noordwest-Syrië, zegt ook namen van vermiste personen te verzamelen. In het gebied ligt het dodental op 2274. In heel Syrië zijn in totaal 5714 mensen overleden.
Acht dagen na de zware aardbevingen in Turkije en Syrië hebben reddingswerkers nog drie mensen levend uit ingestorte gebouwen kunnen bevrijden.
In de provincie Adiyaman (Zuid-Turkije) werd een 18-jarige jongen na 198 uur gered. Ook in de Turkse provincie Kahramanmaras werden twee broers na ruim acht dagen onder het puin vandaan gehaald. Op beelden van de omroep CNN Türk is te zien dat de jongens van 17 en 21 jaar op brancards naar ambulances worden gebracht.
Er worden elke dag minder overlevenden aangetroffen in het rampgebied. Maandag vonden de reddingswerkers nog ten minste acht mensen, maar volgens de Verenigde Naties komt de fase dat mensen nog gered kunnen worden snel tot een einde.
© AP In Turkije zijn in de afgelopen week 97 mensen gearresteerd vanwege plunderingen in het rampgebied in het zuiden van het land dat vorige week werd getroffen door zware aardbevingen. De autoriteiten doen in totaal onderzoek naar 232 mensen vanwege betrokkenheid bij plunderingen, oplichting en diefstal in de zwaar getroffen regio, meldt het Turkse staatspersbureau Anadolu.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan zei vorige week bij een bezoek aan het rampgebied dat de staat "mensen die betrokken zijn bij plunderingen of ontvoeringen stevig zal aanpakken". Toen waren al tientallen arrestaties verricht.
Afgelopen weekend werd een decreet uitgevaardigd waarmee de bevoegdheden van aanklagers worden uitgebreid. Mensen die in Turkije zijn opgepakt voor plunderingen kunnen hierdoor een week in voorarrest blijven. Voorheen mochten plunderaars maximaal vier dagen worden vastgezet.
Een afgevaardigde van Human Rights Watch (HRW) in Turkije zegt zich zorgen te maken om de behandeling van verdachten die in het rampgebied worden opgepakt. Het Duitse persbureau DPA meldt op basis van ooggetuigen dat de situatie er gespannen is.
Het benefietconcert dat maandagavond is gehouden in de Philharmonie Haarlem voor de slachtoffers van de aardbevingen in Turkije en Syrië heeft voorlopig 41.520 euro opgeleverd.
In Haarlem traden onder anderen Douwe Bob, VanVelzen, Willeke Alberti, Trijntje Oosterhuis en Candy Dulfer op. De opbrengst uit de kaartverkoop en horeca gaat volledig naar Giro555. De komende weken vinden er nog in verschillende steden andere benefieten plaats. Woensdag is er een Nationale Actiedag voor Giro555.
© ANP / Eva Plevier Het Syrische regime opent extra grensovergangen met Turkije zodat de Verenigde Naties meer hulp kunnen verlenen aan de aardbevingsslachtoffers in het zwaar getroffen noordwesten van Syrië. Voor een periode van drie maanden komen er twee overgangen bij, aldus VN-baas Antonio Guterres die het besluit verwelkomt. De internationale organisatie mag momenteel slechts één grensovergang gebruiken.
De hulpverlening voor Syrië verloopt moeizaam doordat het rampgebied wordt gecontroleerd door meerdere rebellengroepen. Bovendien beschouwt het regime van president Bashar al-Assad de levering van hulp via de Syrische grens zonder haar goedkeuring als een schending van de soevereiniteit. Pas enkele dagen geleden kwam er groen licht voor de eerste hulpleveranties.
Een Nederlands reddingshondenteam heeft maandagavond een 13-jarig meisje levend gevonden onder het puin in de Turkse regio Hatay. Een woordvoerder van de Stichting Reddingshonden RHWW laat weten dat een bergersploeg het meisje onder het puin vandaan haalde na een aanwijzing van de honden.
,,Wij gaan met de honden langs het puin en na een aanwijzing van een geurspoor dat de honden oppikken komen de bergers in actie", aldus de woordvoerder. Hoe lang het meisje precies onder het puin lag, kon hij niet zeggen. Volgens Omroep Gelderland gaat het om 184 uur, meer dan 7,5 dag.
Zes lange dagen werken in een rampgebied, op zoek naar overlevenden van de aardbevingen in Turkije. Wat doet dat met een mens? Het Nederlandse hulpteam Usar komt bij van alle indrukken. ,,Dit gaat elk voorstellingsvermogen te boven.’’ Lees hier hun indringende ervaringen.
© USAR — Het Nederlandse USAR-team redt een vrouw in Hatay, in Turkije. De staalproductie van Turkije is ernstig ontregeld door de zware aardbevingen in het land. Volgens de Turkse staalbranchevereniging hebben staalfabrieken in het zuidoosten van Turkije geen schade opgelopen, maar zijn veel werknemers of familieleden van personeel om het leven gekomen. Ook zijn werknemers bezig met de nasleep van de ramp en kunnen ze niet naar hun werk komen. Daardoor liggen fabrieken stil.
Turkije behoort tot de top 10 van grootste producenten en exporteurs van staal. Volgens de brancheorganisatie zullen staalbedrijven elders in Turkije nu voorrang moeten geven aan de binnenlandse vraag boven export naar het buitenland om zo te helpen met de wederopbouw na de ramp.
Volgens de organisatie Witte Helmen Syrië is het aantal doden in Noordwest-Syrië inmiddels opgelopen tot 2274 personen.
Chantal Janzen presenteert woensdag de speciale tv-show op de Nationale Actiedag voor de slachtoffers van de aardbevingen in Turkije en Syrië. Jeroen Pauw en Eva Jinek voeren in de studio gesprekken met gasten. Tijdens de uitzending wordt regelmatig geschakeld met het actiecentrum van Giro555 in Beeld & Geluid in Hilversum.
© Brunopress / Patrick van Emst Turkse verpleegsters in actie om pasgeboren baby's te beschermen.
De reddingshonden van de stichting Signi die sinds afgelopen weekend in de oostelijke Turkse regio Hatay aan de slag zijn hebben tot nu toe zo'n dertig personen gevonden. Deze personen waren allemaal overleden. ,,Mensen zijn wanhopig, ze horen klopgeluiden of er zijn warmtebeelden, maar de situatie is vaak gevaarlijk en er is niet genoeg bergingsmateriaal", aldus een woordvoerder.
Het team vertrok zaterdag naar Turkije om met vijf honden en vijf medewerkers te zoeken naar overlevenden. Middenin de nacht onderweg naar het rampgebied hield het team al een zoekactie. Op de plekken waar het team geweest is, zijn soms later alsnog mensen onder het puin gevonden, zegt de woordvoerder. ,,De hoop is er nog steeds dat er mensen levend gevonden worden. Daarom is iedereen zo gretig om door te zoeken."
Het team werkt meestal in korte zoekacties van zo'n tien minuten tot een kwartier per hond. In die tijd is een gebouw meestal wel doorzocht. ,,Je kunt er natuurlijk ook maar beperkt in, omdat het deels is ingestort. We zoeken met twee honden per locatie. De honden wisselen we af, ze krijgen voldoende rust." Het team zoekt 'de hele dag, van plek naar plek, van zo vroeg mogelijk, tot het donker wordt'. Volgens de woordvoerder is er een groot tekort aan hulp in het gebied.
Het reddingshondenteam blijft tot en met vrijdag in het rampgebied, zaterdag vliegen ze terug.
© Rob Engelaar — Esther van Neerbos en twee zoekhonden van Signi Zoekhonden in De Rips. Het zoekteam reisde met 5 vrijwilligers en 5 zoekhonden naar Turkije om slachtoffers te zoeken na de twee zware aardbevingen. De honden zijn getraind om vermiste personen te vinden in zwaar beschadigde gebieden. De spanningen tussen Turken en Syrische vluchtelingen in Turkije zijn opgelopen na de aardbevingen van vorige week. In sommige getroffen Turkse plaatsen worden Syriërs beschuldigd van het plunderen van winkels en woningen. Daarnaast zeggen meerdere Syriërs dat zij uit Turkse noodopvangcentra zijn gezet.
Een Syrische man heeft in de Turkse plaats Mersin een opvang speciaal voor Syriërs geopend nadat hij te maken had gekregen met racistische opmerkingen. Syrische aardbevingsslachtoffers in Turkije worden soms ook specifiek uitgesloten van hulp die Turkse burgers op sociale media aanbieden. Op Twitter gaan teksten rond, zoals ,,we willen geen Syriërs", ,,immigranten moeten worden gedeporteerd" en ,,niet langer welkom".
Wrok jegens Syrische vluchtelingen in Turkije is niet nieuw. Er wonen bijna 4 miljoen Syriërs die sinds 2011 zijn gevlucht voor de burgeroorlog in hun land. Turkije heeft tientallen miljarden euro's uitgegeven aan de opvang van deze vluchtelingen, terwijl het zelf worstelt met financiële tegenspoed. Sommige Turken zien Syriërs als goedkope arbeidskrachten die banen inpikken. Bij de presidents- en parlementsverkiezingen later dit jaar zullen Syrische vluchtelingen naar verwachting een groot onderwerp zijn.
BNNVARA zendt dinsdagavond een reportage uit over het Nederlandse reddingsteam USAR in het rampgebied in Turkije en Syrië.
Journalist Geertjan Lassche reisde met het team mee om verslag te doen van de situatie na de verwoestende aardbeving. Het Nederlandse reddingsteam kwam vorige week dinsdag aan in het rampgebied, maandag begon het team aan de reis naar huis. USAR heeft in de afgelopen week twaalf mensen levend onder het puin vandaan kunnen halen.
De reportage van Lassche is dinsdag om 21.10 uur te zien in de extra tv-uitzending Oranje helmen in Turkije op NPO 1.
De Nederlandse hulporganisatie Dorcas deelt kant-en-klaarmaaltijden en voedselpakketten uit in het noordwesten van Syrië. Inwoners in het gebied kampen al jaren met voedseltekort en dat probleem is 'alleen nog maar groter geworden', aldus de christelijke organisatie.
,,Veel mensen in dit gebied zijn dakloos geworden, doordat hun huis is ingestort of onveilig is. Zij verblijven in opvanglocaties, waar grote behoefte is aan kant-en-klaarmaaltijden. Ook is er veel vraag naar voedselpakketten van de mensen die nog wel in hun huis kunnen blijven wonen", laat Dorcas, al jarenlang actief in Syrië, weten.
Tweeduizend huishoudens krijgen warme kant-en-klaarmaaltijden en duizend huishoudens ontvangen een voedselpakket voor twee maanden. Ook verzorgt Dorcas dagelijks voor vijfduizend mensen een lunch. Behalve het uitdelen van voedsel, verleent de organisatie ook medische zorg en psychosociale hulp.
Na de zware aardbevingen in Zuidoost-Turkije zitten 1,2 miljoen mensen in een Turkse noodopvang. Volgens de regering zijn er zo'n 176.000 tenten opgezet om hen onderdak te bieden. Ook zijn er duizenden wooncontainers ingezet.
Bijna 400.000 mensen zijn geëvacueerd uit het rampgebied. Duizenden gebouwen in Turkije zijn ingestort bij de bevingen. Na de eerste inspectie bleek bovendien dat de schade aan sommige panden zo groot is dat nog eens 33.000 panden onmiddellijk moeten worden neergehaald.
Er is veel kritiek in Turkije op de manier waarop veel gebouwen in de regio zijn gebouwd. De regels waren niet streng genoeg en zouden ook niet altijd zijn nageleefd, waardoor veel steden niet berekend waren op een aardbeving.
De hulp die nu massaal naar Turkije gaat, moet transparant zijn en het ingezamelde geld moet zoveel mogelijk terechtkomen bij lokale organisaties. Daarvoor pleit de Turkse Arbeidersvereniging in Nederland (HTIB). Volgens de organisatie heerst veel onduidelijkheid over waar de donaties voor de getroffenen van de zware aardbevingen naartoe gaan.
De Verenigde Naties zeggen dat 52 vrachtwagens met VN-hulp vanuit Turkije de grens met het noordwesten van Syrië hebben overgestoken. Dat gebeurde vorige week verspreid over vier dagen. De internationale hulp aan het aardbevingsgebied in het door oorlog geteisterde land komt langzaam op gang.
Volgens de VN is er grote behoefte aan onder meer zware machines die puin kunnen verwijderen, medische benodigdheden en onderdak. Door de aardbevingen van een week geleden zijn in Syrië zeker 3500 mensen om het leven gekomen en het dodental zal naar verwachting nog stijgen.
De Turkse overheden maken de kolossale schade op. Volgens het ministerie van Urbanisatie en Milieu zijn in dertien provincies in totaal meer dan 235.000 panden geïnspecteerd die schade hebben opgelopen. Bij ruim 33.000 van die panden is vastgesteld dat ze onmiddellijk moeten worden neergehaald, berichten Turkse media.
Er wordt ook gezocht naar andere oorzaken van de schade dan de zeer zware aardbevingen. De verdenking dat er al of niet opzettelijk ondeugdelijk is gebouwd, heeft geleid tot een reeks arrestaties van vooral aannemers, zoals bijvoorbeeld vijf in deze beroepsgroep maandag in Gaziantep.
De Stichting Dierennood heeft in de afgelopen dagen bijna 7500 euro opgehaald voor zwerfdieren in nood in het aardbevingsgebied in Turkije en Syrië. De stichting helpt met kosten voor voer en de dierenarts. ,,We merken dat dit onderwerp leeft onder veel dierenvrienden, die vinden dat er ook aandacht moet zijn voor de vele getroffen dieren", zegt voorzitter en medeoprichter Hanno Berger.
De stichting werkt niet met grote dierenorganisaties maar met een netwerk van vrijwilligers, zogeheten dierenhelpers, die zich in het buitenland ontfermen over dieren in nood bij rampen als ze geen lokale steun kunnen krijgen.
Voordat de vrijwilligers geld krijgen moeten ze 'bewezen hebben dat ze goed dieren kunnen helpen'. Dat controleert de stichting bijvoorbeeld op sociale media als vrijwilligers daar foto's plaatsen van dieren die zij helpen.
In het gebied waar de bevingen zijn geweest heeft de stichting niet veel vaste vrijwilligers, zegt Berger. ,,We zijn nu in het gebied op zoek naar dierenhelpers." Hoeveel dieren er precies in nood zijn in Turkije en Syrië kan de stichting nog niet zeggen.
Ging het in de eerste week na de zware aardbevingen voornamelijk om het bieden van acute noodhulp, inmiddels breiden de samenwerkende hulporganisaties hun werkzaamheden in de getroffen gebieden in Turkije en Syrië verder uit. Zo is begonnen met het bieden van psychosociale hulp aan kinderen en worden er onderwijstenten opgezet.
,,Het voelt misschien snel maar dat is het niet", zegt Sabine de Jong, noodhulpcoördinator van Giro555 over de tijdelijke onderwijstenten die worden opgezet. ,,Het is juist nu belangrijk voor kinderen om weer een deel van hun normale leven terug te krijgen, en bijvoorbeeld weer te kunnen spelen met leeftijdsgenoten."
Docenten geven de kinderen les, maar helpen ze tegelijkertijd met de verwerking van wat ze hebben meegemaakt. Dat kan bijvoorbeeld door erover te praten of ze te laten tekenen. ,,Deze kinderen hebben heel heftige dingen gezien, sommigen zijn hun ouders of familieleden verloren. Daardoor zijn ze heel kwetsbaar. We ondersteunen ze met psychosociale hulp, maar als dat niet genoeg is, verwijzen we ze door naar zorgverleners", zegt De Jong.
In Syrië kwam de internationale hulp moeizamer op gang dan in Turkije, onder meer door sancties tegen het regime van president Bashar al-Assad. In het getroffen gebied is volgens Giro555 behalve aan medische zorg, voedsel en kachels momenteel ook grote behoefte aan schoon drinkwater.
Om geld op te halen voor Giro555 slaan artiesten, muzikale gezelschappen en bekende Nederlanders de handen ineen voor verschillende benefietconcerten. Lees hier meer.
Ruim negentig uur liggen de pasgeboren baby Yagiz en zijn moeder Necla Camuz onder het puin in Samandag, een plaats in de zwaar getroffen Turkse regio Hatay, als ze worden gered. Yagiz is dan pas twee weken oud. ,,Je plant veel dingen als je een nieuwe baby hebt, en ineens lig je onder het puin.’’ Lees hier het hele verhaal.
De Nederlandse reddingshondenteams die zondagavond zijn aangekomen in de Turkse regio Hatay, zijn maandag rond het middaguur begonnen met hun zoektocht naar vermisten. ,,We werken in shifts van zes uur en gaan dag en nacht door", aldus een woordvoerster van de stichting Reddingshonden RHWW. Volgens haar komen er nog altijd meldingen binnen over mensen die levend onder het puin liggen.
In totaal zijn bijna dertig mensen en achttien honden afgereisd naar het door de aardbevingen zwaar getroffen gebied in het oosten van Turkije. Ze verblijven in tenten in de buurt van een stadion. Volgens de woordvoerster is de situatie op dit moment rustig. Afgelopen weekend werd de sfeer op sommige plekken grimmiger, maar dat merken de reddingshondenteams nu niet.
In Hatay was de afgelopen dagen al het Nederlandse zoek- en reddingsteam USAR actief. Dat team redde twaalf mensen en een hond, maar kon zaterdag en zondag geen nieuwe reddingen meer verrichten. USAR heeft de werkzaamheden inmiddels overgedragen aan andere reddingswerkers. Maandagochtend is het team vertrokken.
In het rampgebied in Turkije zijn de lichamen gevonden van de laatste twee mensen die bij het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag waren opgegeven als vermist. Van hen blijkt één niet over de Nederlandse nationaliteit te beschikken, meldt het ministerie maandag.
Dit weekend werd bekend dat een 71-jarige man uit Enschede was omgekomen door de aardbeving in de stad Antakya. Dat is oud-leraar Orlando Neslo. Ook zijn vriendin kwam daarbij om het leven. Zij waren opgegeven als vermist bij het ministerie, maar het ministerie kon officieel niet bevestigen dat zij de laatste twee vermisten waren. Lees hier meer over Neslo.
Sal Köse uit Zutphen ligt nog onder het puin: zijn familie hoopt dat hij nog gered kan worden. Hij staat niet op de lijst vermisten, omdat wel duidelijk is waar hij is.
Een 4-jarig meisje is maandag na 176 uur in het Turkse Adiyaman gered uit het puin van een pand dat bij de aardbevingen van afgelopen week instortte. Ze wordt in plaatselijke media Miray genoemd. Adiyaman is zwaar beschadigd door de eerste en zwaarste beving die 178 uur geleden plaatsvond. De stad en provincie liggen ten noordoosten van het epicentrum.
Er worden in heel het rampgebied hier en daar nog overlevenden aangetroffen, ruim zeven dagen na de aardbevingen. Maandag zijn tot nu toe acht mensen gered. In Hatay, 140 kilometer ten zuidwesten van het epicentrum, werd zelfs na 182 uur een 13-jarige jongen levend onder puin vandaan gehaald. Er wordt in Kahramanmaras nog gegraven om een grootmoeder, moeder en dochter te bereiken, waar contact mee is en die nog levend vastzitten.
Tussenstand opbrengst Giro555 voor Turkije en Syrië is bijna 25 miljoen euro. De landelijke actie is bedoeld om geld in te zamelen voor noodhulp als onderdak, kleding, medische zorg en voedsel voor de getroffenen.
In totaal kwam er 24.731.078 euro binnen voor de slachtoffers in het getroffen gebied. ,,Er wordt hulp geboden door alle organisaties die daar samen momenteel hard aan het werk zijn. Denk daarbij aan het uitdelen van schoon drinkwater, eten, dekens en warme kleding", zegt Michiel Servaes, actievoorzitter van Giro555. ,,Maar veel meer is nodig, want de meeste mensen slapen nog buiten en hebben dus snel onderdak, sanitair, zorg en uiteindelijk ook weer perspectief nodig. Hulporganisaties bereiden zich daarom voor op een enorme operatie."
Komende woensdag is er een landelijke actiedag voor de slachtoffers, waarbij ook de landelijke en regionale media zijn betrokken.
Op verschillende plekken in Turkije worden een week na de aardbeving nog steeds overlevenden uit het puin gehaald. Zo is maandag Naide Umay uit een ingestort gebouw in de zwaar getroffen stad Antakya gehaald. Eerder maandag werd een 40-jarige vrouw gered uit de resten van een gebouw van vijf verdiepingen in de stad Islahiye, in de provincie Gaziantep. In Besni, provincie Adiyaman, kon een 60-jarige worden gered.
De kans dat er overlevenden worden gevonden, wordt wel steeds kleiner, maar de hoop is nog niet vervlogen. Zo hebben reddingswerkers in Kahramanmaras contact met een grootmoeder, moeder en baby onder de brokstukken. Ze proberen hen te redden, maar lopen met graafwerkzaamheden het gevaar dat de boel verder instort.
Een fotograaf van persbureau Reuters legde vast hoe de zoon van Saadet Sendag reageerde toen ze maandag na 177 uur werd gered in de stad Hatay.
© REUTERS — A son of a Turkish woman Saadet Sendag reacts as his mother is rescued after 177 hours, at the site of a collapsed building in the aftermath of a deadly earthquake in Hatay, Turkey February 13, 2023. REUTERS/Umit Bektas Een Pakistaanse zakenman die in de Verenigde Staten woont heeft anoniem een bedrag van dertig miljoen dollar (zo'n 28 miljoen euro) gedoneerd aan de slachtoffers van de aardbeving. De man liep zaterdag de Turkse ambassade in de Amerikaanse hoofdstad Washington in om zijn schenking te doen, schrijft The Guardian.
De premier van Pakistan, Shehbaz Sharif, zegt op Twitter dat hij 'diep geraakt' door de actie van de weldoener. Hij noemt het een 'glorieuze daad van filantropie' die laat zien dat medemenselijkheid zegeviert. De Turkse ambassade heeft de donatie bevestigd.
De Verenigde Naties denken dat de fase waarin reddingswerkzaamheden verricht worden in Turkije en Syrië 'op haar einde loopt'. De focus zou nu worden verlegd naar noodhulp, zoals het bieden van onderdak, voedsel en psychologische hulp aan slachtoffers en overlevenden.
De VN willen dat de noodhulp niet alleen beperkt blijft tot Turkije en de regeringsgebieden in Syrië. Ook de moeilijk te bereiken regio die onder controle staat van rebellen moet de nodige hulp krijgen. Volgens de VN komt er hulp via regeringsgebied die kant op.
Het is inmiddels een week geleden dat Turkije en Syrië werden getroffen door verwoestende aardbevingen. Volgens plaatselijke media worden er nog steeds sporadisch mensen gered. De krant Milliyet schrijft over een persoon die na 176 uur levend onder het puin gehaald is in de regio Hatay en spreekt van een wonder. De kans dat er nog overlevenden gevonden worden, neemt wel steeds verder af.
Een verslagen, maar ook vastberaden blik die zegt: ik laat haar niet los. De foto waarop Mesut Hançer (49) de hand vasthield van zijn overleden dochter Irmak (15), die bedolven was onder het puin van de aardbeving in Turkije, ging de wereld over. Nu doet de vader zijn verhaal in Turkse media. ,,Ik heb geprobeerd om met blote handen te graven om mijn prinses te redden, maar het lukte niet.” Dit is het verhaal achter de iconische foto.
© AFP — Mesut Hançer houdt de hand vast van zijn dochter. Het dodental van de aardbevingen is op het Turkse grondgebied opgelopen tot 31.643, laat het rampenbestrijdingsteam van het land maandag weten. Volgens het VN-bureau voor humanitaire zaken (OCHA) heeft de ramp in Syrië minimaal 4300 levens geëist, maar zal dat aantal nog verder oplopen. In totaal zijn nu er zeker 35.943 mensen omgekomen bij de aardbevingen.
De Wereldgezondheidsorganisatie zei zondag al dat het dodental in beide landen boven de 35.000 lag. De noodhulpcoördinator van de VN verwacht dat de aardbevingen meer dan 50.000 mensen het leven heeft gekost.
Een van de slachtoffers van de aardbeving in Turkije is de 71-jarige Orlando Neslo uit Enschede. Zijn dochter Jacqueline heeft dat bevestigd. Het lichaam van de voormalige leraar natuur- en scheikunde werd zaterdag gevonden onder het puin van een wooncomplex in Antakya. Lees hier het verhaal.
Het dodental van de aardbevingen is in Syrië opgelopen tot meer dan 4300 mensen. Meer dan 7600 anderen raakten gewond in het noordwesten van het land. Dat zegt een woordvoerder van het VN-bureau voor humanitaire zaken (OCHA) maandag in een verklaring.
Reddingswerkers vrezen dat het dodental nog verder op zal lopen. De hulpverlening daar is moeilijk doordat het gebied wordt gecontroleerd door meerdere rebellengroepen. Bovendien beschouwt de Syrische regering de levering van hulp via haar grens met het rampgebied zonder haar goedkeuring als een schending van haar soevereiniteit. Een woordvoerder van de Verenigde Naties zei zondag dat de hulp vanuit de door de regering gecontroleerde delen van Syrië nu wordt opgehouden door 'goedkeuringsproblemen van een rebellengroep van de harde lijn'.
Veel van de rebellen zijn jihadisten die zich in de loop van de in 2011 begonnen burgeroorlog konden terugtrekken in de noordwestelijke provincie Idlib.
Justitie in de Turkse stad Malatya heeft een reeks arrestatiebevelen uitgevaardigd in het kader van het onderzoek naar mogelijke ondeugdelijke constructies. De stad werd zwaar getroffen door de aardbevingen een week geleden. Er zijn volgens plaatselijke media 'in een eerste fase' 31 mensen opgepakt.
In Turkije wordt de ineenstorting van gebouwen onderzocht en gekeken of die mogelijk niet enkel door de aardbeving zijn bezweken maar mede door fouten in het ontwerp of bij de bouw. Tal van mensen in de bouwsector zijn aangehouden.
Malatya ligt circa 160 kilometer ten noordoosten van het epicentrum van de eerste beving, die het zwaarst was en de meeste schade en slachtoffers heeft gemaakt.
Reddingswerkers hebben maandag een vrouw levend uit het puin van een ingestort gebouw gehaald, een week na de aardbeving. Dat meldt CNN Turkije.
Sibel Kaya (40) werd gered in de zuidelijke provincie Gaziantep, zo'n 170 uur nadat de eerste van twee aardbevingen de regio trof. Reddingswerkers in Kahramanmaras hebben ook contact gemaakt met drie overlevenden, vermoedelijk een moeder, dochter en baby, in de ruïnes van een gebouw.
Aan de lopende band komen nieuwe lichamen van slachtoffers van de aardbevingen aan op de stadsbegraafplaats in Adiyaman in Turkije. Soms in plastic zakken, soms alleen in een deken gewikkeld. Kisten zijn er niet meer. Graafmachines zijn continu in de weer met het graven van diepe geulen in de aarde. Elke dag wordt de begraafplaats groter. De weilanden eromheen zijn er al bijgetrokken. Lees hier meer.
Het epicentrum van de aardbeving, de Turkse stad Kahramanmaraş, heeft deze zondagavond te maken gehad met een hevige naschok. Het gebouw waarin een team Nederlandse artsen, tolken en andere hulpverleners verbleef heeft meerdere extra scheuren opgelopen. Ze zijn het gebouw uitgegaan: iedereen is ongedeerd. Lees hier het hele verhaal.
Het Nederlandse reddingsteam USAR gaat maandag met een dubbel gevoel beginnen aan de reis naar huis, laat een woordvoerder weten in een laatste update vanuit het basiskamp in het Turkse Hatay. ,,We hebben als reddingsteam veel kunnen doen, we hebben twaalf mensen levend onder het puin vandaan kunnen halen", zegt hij. ,,Maar daar staat onbeschrijflijk veel leed en verdriet tegenover die we hier hebben ervaren."
Als voorbeeld noemt hij de slechtnieuwsgesprekken die het team moest voeren met families. ,,Omdat er geen hoop meer was of omdat we niets konden betekenen omdat het te gevaarlijk of te complex was. Dat zijn ervaringen die we als team denk ik altijd met ons mee zullen blijven dragen."
Het team kwam vorige week dinsdag aan in het Turkse rampgebied. In de nasleep van de verwoestende aardbeving wisten de Nederlanders twaalf mensen en een hond te redden. Zo haalden de reddingswerkers vrijdag nog een 8-jarige jongen levend onder het puin vandaan. Andere hulpverleningsinstanties kunnen in deze fase van de ramp meer betekenen dan USAR met het zoeken en redden van slachtoffers.
In het team zitten zowel mensen die gespecialiseerd zijn in zoek- en reddingsacties als verpleegkundigen en artsen, hondengeleiders en bouwkundigen. Ze zijn normaal werkzaam bij onder meer politie, Defensie en veiligheidsregio's.
Philharmonie Haarlem organiseert samen met onder anderen Willeke Alberti en Douwe Bob een benefietconcert om geld op te halen voor de slachtoffers van de aardbevingen in Turkije en Syrië. Ook saxofonist Candy Dulfer doet mee aan het concert. De opbrengst hiervan gaat volledig naar Giro555. Het is het eerste benefietconcert voor de slachtoffers van het natuurgeweld. Daarna volgen nog meer benefietacties, onder meer in Paradiso in Amsterdam en in De Doelen in Rotterdam.
De Amerikaanse regering roept alle partijen in het door oorlog verscheurde Syrië op om onmiddellijk humanitaire toegang te verlenen tot de mensen in nood. ,,Alle humanitaire hulp moet via alle grensovergangen kunnen passeren'', stelde een woordvoerder van het Witte Huis zondag. ,,De distributie van hulp moet per direct worden toegestaan naar alle getroffen gebieden.''
De Amerikaanse regering riep de Syrische president Bashar al-Assad op om alle mensen in nood toegang tot humanitaire hulp te verlenen, zonder uitzonderingen.
De hulpverlening voor het noordwesten van Syrië, dat zwaar werd getroffen door de aardbevingen van maandag, is moeilijk doordat het gebied wordt gecontroleerd door meerdere rebellengroepen. Bovendien beschouwt de Syrische regering van Assad de levering van hulp via haar grens met het rampgebied zonder haar goedkeuring als een schending van haar soevereiniteit. Pas op vrijdag keurde zij voor het eerst hulpleveranties goed.
Een woordvoerder van de Verenigde Naties zei zondag dat de hulp vanuit de door de regering gecontroleerde delen van Syrië nu echter weer wordt opgehouden door "goedkeuringsproblemen" van een rebellengroep van de harde lijn.
Het reddingsteam USAR, dat in het rampgebied in Turkije zocht naar slachtoffers van de aardbevingen, doneert met steun van het kabinet hulpgoederen aan een hulpteam van Oxfam Novib. USAR (Urban Search and Rescue Team) rondde zondag haar werk af in Turkije en laat daar spullen achter voor de hulporganisatie.
Minister Liesje Schreinemacher (Buitenlandse Handel) zorgt dat de kosten worden gedekt, laat een woordvoerder weten. Het gaat om onder meer tenten en bijbehorende verwarming, voedsel en water, generatoren, brandstof, waterzuivering, verlichting, latrines en regenpakken. Volgens Schreinemacher kunnen de medewerkers van Oxfam de spullen goed gebruiken bij hun werk in Turkije.
Maandag vertrekt USAR uit het rampgebied. Schreinemacher heeft 'groot respect' voor het team, en is 'dankbaar voor de inzet van de Nederlandse reddingswerkers'. De reddingswerkers van USAR hebben tijdens hun werk twaalf mensen en een hond kunnen redden.
Meerdere Nederlandse reddingshondenteams zijn zondag aangekomen in de Turkse regio Hatay om te zoeken naar vermisten. Stichting Reddingshonden RHWW meldt dat er ook al gezocht is in het gebied waar nog geen hulpverleners zijn geweest sinds de zware aardbevingen van een week geleden.
,,Er komen berichten binnen dat er nog mensen in leven zijn onder het puin. Het is een chaos, maar de stemming is goed", aldus RHWW, dat samen met nog vijf teams naar Turkije is gereisd. In de buurt van een stadion zetten de groepen hun eigen tenten op. In totaal zijn dertig mensen en achttien honden afgereisd naar Hatay in het oosten van Turkije.
Het epicentrum van de aardbeving, de Turkse stad Kahramanmaraş, heeft deze zondagavond te maken gehad met een hevige naschok. Het gebouw waarin een team Nederlandse artsen, tolken en andere hulpverleners verbleef heeft meerdere extra scheuren opgelopen. Ze zijn het gebouw uitgevlucht, niemand raakte gewond.