Dit liveblog wordt afgesloten. Uiteraard blijven we je op de hoogte houden van alle ontwikkelingen rond de oorlog. Dat kun je volgen via ons nieuwe liveblog, dat hier te lezen is.
Duitsland levert mogelijk al maanden eerder dan gedacht nieuwe houwitsers aan Oekraïne. Dat heeft Boris Pistorius, de Duitse minister van Defensie, zondag gezegd tegen de omroep ARD. Hij verwacht dat de contracten voor die levering eind maart al getekend zijn, maanden eerder dan gedacht.
Pistorius is sinds januari minister. Hij gaf niet aan om hoeveel houwitsers het precies gaat. Vorig jaar gaf Duitsland 14 van dergelijke kanonnen aan Oekraïne.
Het Russische leger heeft waarschijnlijk zijn voorraad Iraanse drones opgebruikt. Dat vermoeden analisten van de Britse inlichtingendienst. Sinds ongeveer 15 februari zijn er namelijk geen meldingen meer geweest van het gebruik van de onbemande luchtvaartuigen in Oekraïne, stelt het Britse ministerie van Defensie in zijn dagelijkse inlichtingenupdate over Russische invasie.
Tussen eind januari en begin februari had het Oekraïense leger zeker nog 24 kamikazedrones van het type Shahed-136 neergeschoten.
Het Britse ministerie zegt in zijn verslag ook dat de Russen op zoek zullen gaan naar nieuwe voorraden. ,,Hoewel de wapens geen goede resultaten hebben wat betreft het vernietigen van de beoogde doelen, vindt Rusland ze waarschijnlijk wel nuttig om de Oekraïense luchtverdediging af te leiden van veel doeltreffendere Russische kruisraketten."
Het Britse ministerie van Defensie brengt sinds het begin van de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne dagelijks informatie over het verloop van de oorlog naar buiten die op inlichtingen van de geheime dienst steunt.
De Russische president Vladimir Poetin gedraagt zich als Adolf Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog. Die waarschuwing gaf de nieuwe Tsjechische president Petr Pavel zaterdagavond bij de afsluiting van een demonstratie om steun te betuigen aan Oekraïne. Duizenden Tsjechen waren op de betoging in Praag afgekomen.
Pavel herinnerde de demonstranten eraan dat Poetin de Russische inval in Oekraïne rechtvaardigde met het excuus dat de Russische minderheid in dat land werd onderdrukt. Op dezelfde manier gebruikte Hitler destijds de Duitse minderheid in het toenmalige Tsjecho-Slowakije en probeerde die op te stoken tot geweld tegen de regering, zei Pavel.
Duitsland annexeerde in september 1938 de grensregio Sudetenland, waar veel Duitsers woonden. Een half jaar later bezette het Duitse leger de rest van Tsjecho-Slowakije.
Pavel, een oud-generaal die eerder een hoge functie bij de NAVO bekleedde, werd in januari gekozen als president. Hij wordt op 9 maart beëdigd.
Republikeinse politici hebben zondag felle kritiek geleverd op de Amerikaanse president Biden vanwege zijn besluit vooralsnog geen F16-gevechtsvliegtuigen te leveren aan Oekraïne. ,,Het duurt allemaal te lang. Vliegtuigen en lange afstandsartillerie kunnen helpen de oorlog sneller te beëindigen", zei de Republikein Michael McCaul, voorzitter van het Comité voor Buitenlandse Zaken in het Huis van Afgevaardigden, tegen nieuwszender ABC. McCaul wees er daarbij ook op dat Rusland mogelijk wapens van China gaat krijgen.
De Veiligheidsadviseur van het Witte Huis, Jake Sullivan, stelde in een antwoord dat de VS Oekraïne de militaire hulp geeft die het nodig heeft om het door Rusland bezette grondgebied terug te veroveren.
McCaul verwoordt overigens niet per se het Republikeinse standpunten. Partijgenoten van hem willen juist dat de regering Biden zich niet met Oekraïne bezig houdt en zich meer richt op binnenlandse problemen.
Rusland heeft zondag meerdere niet succesvolle aanvallen uitgevoerd in de buurt van het dorp Yahidne, zegt een woordvoerder van het Russische leger. Huurlingen-groep Wagner stelde een dag eerder het dorp te hebben ingenomen. Yahidne ligt bij Bakhmut, een plaats waar al lang zeer hevig om wordt gevochten.
Volgens Oekraïne wordt er het hevigst gevochten aan de fronten bij Kupiansk, Lyman, Bakhmut, Avdiivka en Shakhtar.
Aleksandr Loekasjenko, de president van Belarus en een bondgenoot van de Russische president Poetin, brengt deze week een bezoek aan China. Dat maakte het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken zondag bekend. De aankondiging komt vlak nadat Amerika China heeft gewaarschuwd geen wapens aan Rusland te leveren.
Loekasjenko is van dinsdag tot donderdag in China. Het is nog niet bekend met wie hij bespreekt en wat er op de agenda staat. Loekasjenko is al bijna dertig jaar aan de macht in Belarus, de alleenheerser staat geen oppositie toe. Hij staat achter de Russische invasie van Oekraïne en laat het Russische leger ook toe het grondgebied van Belarus te gebruiken.
Het bezoek van de president komt op een opmerkelijk moment. De CIA heeft gezegd dat China overweegt wapens te leveren aan Rusland. China zou dat willen doen om te voorkomen dat Rusland de oorlog verliest waardoor Amerika nog meer te zeggen krijgt in de internationale politiek.
Rusland moet rekening houden met de nucleaire capaciteiten van de NAVO, zei president Vladimir Poetin zondag volgens Russische staatsmedia. Het westerse bondgenootschap, geleid door de VS, is er volgens Poetin op uit om Rusland te liquideren. Hij zei dat het Westen indirect medeplichtig is aan de misdaden die het regime in Kiev pleegt. Het Westen is uit op het uiteenvallen van Rusland om het te domineren, aldus de Russische president.
Poetin ziet het Russische volk in zijn bestaan bedreigd. Volgens de president zou "het lot van de volkeren van Rusland, en vooral het lot van het Russische volk, dramatisch kunnen veranderen als Moskou zich niet bemoeide met het beleid van westerse landen. ,,Ik weet niet eens of zo'n etnische groep als het Russische volk kan overleven". Volgens Poetin is het Westen al heel lang uit op de verdeling van Rusland.
De Amerikaanse inlichtingendienst CIA is er zeker van dat China overweegt om wapens aan Rusland te leveren. Een definitieve beslissing is echter nog niet genomen, heeft CIA-directeur Bill Burns gezegd in een interview met CBS News. Door die informatie bekend te maken wil de Amerikaanse regering de Chinese beslissing beïnvloeden. ,,Het zou een hele riskante en onverstandige gok zijn", zei Burns over mogelijke Chinese wapenleveranties.
De Amerikaanse buitenlandminister Antony Blinken uitte vorige week na een ontmoeting met zijn Chinese collega Wang Yi ook al publiekelijk zijn zorgen over de mogelijkheid dat China wapens zal leveren aan Rusland. EU-buitenlandchef Josep Borrell waarschuwde daarna dat China daarmee 'een rode lijn' zou overgaan.
China noemt de Amerikaanse suggestie onwaar. Het land heeft het afgelopen jaar geprobeerd zich neutraal op te stellen in de oorlog tussen Oekraïne en Rusland, tot frustratie van de VS.
De Japanse premier Fumio Kishida en andere leiders van de G7-landen hebben een pakket aanvullende sancties tegen Rusland aangenomen. Dit deden ze tijdens een online G7-top vrijdag. De landen zegden ook toe te voorkomen dat Rusland militair materieel en en militaire technologie verkrijgt.
Kishida kondigde daarnaast aan dat Japan met aanvullende sancties tegen Rusland komt, waaronder het bevriezen van de tegoeden van 120 individuen en organisaties, en een verbod op de export van drones en ander materieel dat gebruikt kan worden voor militaire doeleinden. De Groep van Zeven of G7 bestaat uit Canada, Duitsland, Frankrijk, Italië, Japan, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten.
Op de Berlinale, het internationale filmfestival van Berlijn, is vrijdag op de rode loper een solidariteitsactie gehouden voor Oekraïne.
Zo'n vijftig genodigden verzamelden zich op de rode loper, onder wie actrice Kristen Stewart, die dit jaar juryvoorzitter is op het Berlijnse filmfestival. Zij hielden borden in de kleuren van Oekraïne omhoog met daarop 'Stand with Ukraine'. Ook de Berlijnse minister van Cultuur en de Oekraïense ambassadeur in Duitsland namen deel.
Het gerenommeerde filmfestival van Berlijn werd deze week gekenmerkt door verschillende uitingen van steun aan Oekraïne. Tijdens het openingsgala gaf president Volodimir Zelenksi nog een videotoespraak. Er werden ook Oekraïense films en producties over de oorlog vertoond, zoals de film Superpower van de Amerikaanse regisseur Sean Penn.
De Amerikaanse president Joe Biden zegt uit te sluiten dat Oekraïne op dit moment F-16's krijgt. ,,Zij hebben deze nu niet nodig", zegt Biden in een interview met ABC News. ,,Daarom sluit ik het op dit moment uit."
De Oekraïense president Volodimir Zelenski vraagt al maanden om F-16's of soortgelijke westerse gevechtsvliegtuigen. Hij heeft al wel moderne tanks tot zijn beschikking gekregen, maar NAVO-landen en andere bondgenoten zijn huiverig voor de levering van gevechtsvliegtuigen aan Oekraïne.
Nederland zei eerder deze maand 'welwillend' naar een Oekraïens verzoek voor gevechtsvliegtuigen te willen kijken, maar benadrukte ook dat dit niet 'vandaag of morgen' kan gebeuren.
Volodimir Zelenski heeft het tiende sanctiepakket van de Europese Unie tegen Rusland geprezen als een belangrijke stap. ,,Het is krachtig, tegen de militaire industrie en de financiële sector van de terreurstaat en gericht tegen de propagandisten die de Russische samenleving hebben verdronken in leugens en die proberen hun leugens over de hele wereld te verspreiden", zei de Oekraïense president in zijn dagelijkse videoboodschap.
Hij voegde er nog aan toe dat die opzet van het Kremlin gedoemd is te mislukken. Zelenski drong tevens aan op nog meer strafmaatregelen, bijvoorbeeld tegen de nucleaire activiteiten van Moskou. Eerder op de dag had hij via Twitter al laten weten te wachten op concrete 'resolute stappen' tegen het staatsconcern Rosatom en de Russische atoomindustrie in het algemeen.
De Russische president Vladimir Poetin zou op een nieuw fiasco afstevenen in buurland Oekraïne. Dat blijkt uit gesprekken die de bekende zakenkrant ‘Financial Times’ had met zes vertrouwelingen van de president, mensen die betrokken waren bij de invasie en Oekraïense en westerse hooggeplaatste functionarissen. Poetin zou een verkeerd beeld hebben van de situatie omdat niemand hem de waarheid durft te vertellen. Hij zou ook steeds geïsoleerder raken.
Het aantal Russische doden en gewonden aan het front liep intussen op tot naar schatting 200.000 en de voorraad tanks, raketten en artillerie raakte sterk uitgedund. ,,Het was niet de bedoeling dat honderdduizenden mensen zouden sterven”, aldus een voormalig hooggeplaatst functionaris. ,,Het is allemaal vreselijk misgegaan.”
Desondanks lijkt Poetin niet van plan om zijn veroveringsplannen op te geven. ,,Hij vertelt de mensen dichtbij hem dat ze een jaar geleden niet goed voorbereid waren en dat het leger en onze industrie een puinhoop zijn. Maar dat het goed is dat we het zo ontdekt hebben en niet bij een inval van de NAVO”, gaat hij verder.
Verschillende vertrouwelingen in Oekraïne hadden hem voorafgaand aan de invasie gezegd dat de Oekraïners de Russische troepen met open armen zouden ontvangen. De Russische geheime dienst FSB bevestigde dat 'omdat ze de baas altijd vertellen wat hij wil horen', volgens een westerse bron bij de inlichtingendiensten.
Poetin geloofde het graag en wimpelde de belangrijkste Russische buitenlandse inlichtingendienst SVR en de Generale Staf af die daar vraagtekens bij zetten. Dat deed hij ook met Nikolai Patrushev, de secretaris van de Russische veiligheidsraad en al jaar en dag een trouwe bondgenoot van de president. ,,Hij wist dat het leger in slechte staat was en probeerde dat ook aan Poetin te zeggen”, volgens een bron dicht bij het Kremlin. Poetin floot hem echter terug en beweerde dat hij beter geïnformeerd was.
Een ander vertrouwenspersoon beklemtoont dat de president 'niet gek' is. ,,Maar niemand kan overal een expert in zijn. Ze moeten eerlijk zijn tegen hem en zijn dat gebeurt niet. Het managementsysteem is een enorm probleem. Het creëert grote hiaten in zijn kennis en de kwaliteit van de informatie die hij krijgt is slecht.”
De Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko, een uitgesproken bondgenoot van de Russische president Vladimir Poetin, zal van dinsdag tot donderdag een officieel bezoek brengen aan China. Dat heeft het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken zaterdag aangekondigd.
,,Op uitnodiging van de Chinese president Xi Jinping zal de president van Wit-Rusland, Aleksandr Loekasjenko, een bezoek brengen aan de staat China van 28 februari tot 2 maart”, verklaarde Hua Chunying, woordvoerder van het ministerie. Loekasjenko is een dichte bondgenoot van de Russische president Vladimir Poetin en steunt de Russische inval en oorlog in Oekraïne, waarvan Wit-Rusland financieel en politiek afhankelijk is.
De Chinese minister van Buitenlandse Zaken Qin Gang vertelde zijn Wit-Russische ambtgenoot Sergei Aleinik vrijdag aan de telefoon al over de wil van Peking om met Minsk samen te werken om hun wederzijds politiek vertrouwen te verdiepen, aldus een verklaring van het Chinese ministerie.
In september kondigden Xi Jinping en Aleksandr Loekasjenko een strategisch partnerschap 'van alle tijden' aan tijdens een ontmoeting in Samarkand in Oezbekistan.
De Russische huurlingenbaas Jevgeni Prigozjin heeft zaterdag de inname geclaimd van het dorp Jahidne, iets ten noorden van de zwaar belegerde Oekraïense stad Bachmoet. Hij zei in een korte audioboodschap tegen het Russische staatspersbureau Ria Novosti dat de strijders van zijn Wagner Groep nu minder dan twee kilometer verwijderd zijn van het centrum van Artemovsk, zoals de Russen Bachmoet nog steevast noemen.
De regering in Kiev heeft nog niet gereageerd op die bewering. De nieuwssite Ukrinform meldde zaterdag wel dat generaal Oleksandr Sirski een bezoek heeft gebracht aan de Oekraïense troepen die proberen te voorkomen dat Bachmoet in Russische handen valt.
President Volodimir Zelenski liet eerder al weten dat Bachmoet niet ten koste van alles zal worden verdedigd. De stad is strategisch gezien van veel minder belang dan het Kremlin de Russische bevolking wil laten geloven. President Vladimir Poetin kan een jaar na de inval in Oekraïne een succesje goed gebruiken.
De Franse president Emmanuel Macron brengt naar eigen zeggen begin april een bezoek aan China. Hij wil er bij de Chinese regering op aandringen druk uit te oefenen op Rusland 'om de agressie te stoppen en aan vrede te gaan werken'.
China heeft vrijdag een twaalfpuntenplan gelanceerd om uiteindelijk in Oekraïne tot een staakt-het-vuren te komen. China probeert sinds enkele weken te bemiddelen. Het land heeft de Russische inval niet veroordeeld en doet goede zaken met Rusland, dat door westerse sancties wordt getroffen. Maar in het Chinese document staat dat de territoriale onschendbaarheid van landen dient te worden gerespecteerd.
Het puntenplan is erg algemeen geformuleerd en roept er onder meer toe op dat 'alle betrokken partijen Rusland en Oekraïne moeten steunen om in dezelfde richting te werken en de directe dialoog zo snel mogelijk te hervatten'. De belangrijkste punten zijn volgens China gericht op geleidelijke de-escalatie om uiteindelijk tot een staakt-het-vuren te komen.
De bijeenkomst van ministers van Financiën en leiders van de centrale bank die samen de G20 vormen, zal waarschijnlijk zonder een gemeenschappelijk slotdocument eindigen. De deelnemers, die samen zijn gekomen in Begaluru, India, kunnen het niet eens worden over de wijze waarop de oorlog in Oekraïne beschreven moet worden.
De VS en haar G7-bondgenoten willen dat het communique Rusland vierkant veroordeelt voor de invasie van Oekraïne. De Amerikaanse minister van Financiën Janet Yellen zei tegen persbureau Reuters dat dit 'absoluut noodzakelijk' is.
Rusland is ook lid van de G20, en spreekt nog altijd alleen van een 'militaire operatie', de woorden 'invasie' en 'oorlog' vermijdend. India dringt aan op het vermijden van het woord 'oorlog' in elk communique, zo vertelden G20-functionarissen Reuters. De onderhandelingen over het communique zouden moeizaam gaan, met Rusland en China die voorstellen van westerse landen blokkeren.
De Britse regering geeft 3000 kaartjes van het Eurovisie Songfestival aan Oekraïense vluchtelingen die in het Verenigd Koninkrijk wonen. De liedjescompetitie vindt dit jaar plaats in Liverpool omdat Oekraïne, de winnaar van vorig jaar, vanwege de oorlog niet in staat is om het evenement te houden.
,,Duizenden kaartjes zullen worden aangeboden aan degenen die door oorlog zijn ontheemd, zodat ze betrokken worden bij een show die hun vaderland, hun cultuur en hun muziek eert", aldus de Britse cultuurminister Lucy Frazer. ,,Zoals altijd steunen wij het Oekraïense volk en hun strijd voor vrijheid."
Het Songfestival van vorig jaar werd gewonnen door de Oekraïense groep Kalush Orchestra. De Britse inzending, zanger Sam Ryder, eindigde op de tweede plaats. Het is traditie dat het winnende land de organisatie van de eerstvolgende editie op zich neemt, maar dit jaar doet het Verenigd Koninkrijk dat namens Oekraïne. Het wordt het eerste Eurovisie Songfestival in het Verenigd Koninkrijk sinds 1998.
Op de muren van de Russische ambassade in Londen waren vrijdag anti-oorlogsleuzen te zien. Teksten als 'Oekraïne zal winnen. De Krim is niet van ons. Poetin voor Den Haag', en 'Russia is a terrorist state' werden op het gebouw geprojecteerd.
Diezelfde dag werd ook al verf in de kleuren van de Oekraïense vlag op de weg voor de Russische ambassade in Londen aangebracht.
Russen en enkele Russische banken waarvoor sancties gelden kunnen via de cryptobeurzen Huobi en KuCoin gewoon handelen in digitale valuta. Dat stelt de in cryptomunten gespecialiseerde data-analist Inca Digital in een rapport. Volgens directeur Adam Zarazinski overtreden de beurzen daarmee mogelijk Amerikaanse en Europese sancties.
Veel van de transacties van Russen betreffen de digitale munt Tether, een zogeheten stablecoin. Dat is een digitale munt die gekoppeld is aan een echte valuta en dus een vaste waarde heeft. ,,Tether wordt veel gebruikt door Russen om geld het land uit te krijgen", zegt Zarazinski. ,,Het wordt absoluut gebruikt door deze twee cryptobeurzen om diensten te verlenen aan gesanctioneerde Russische banken."
Maar Inca zegt dat ook andere beurzen Russen veel mogelijkheden bieden om te handelen, waaronder de grote cryptobeurs Binance. Die biedt Russen 'meerdere manieren om roebels om te zetten in cryptomunten'. Bij bedragen onder de 10.000 dollar voert Binance namelijk geen controle uit waar het geld vandaan komt en of de klant het eerlijk verkregen heeft.
Binance stelt in een reactie als eerste cryptobeurs aan de antiwitwasregels van de Europese Unie te voldoen. Een woordvoerder laat weten dat Binance, dat geen centraal hoofdkantoor heeft, er meer aan doet dan van het bedrijf geëist wordt om te zorgen dat het niet door Russen wordt gebruikt om sancties te ontlopen.
Een minuut stilte vandaag in de VN-Veiligheidsraad leverde een gevoelige en ongemakkelijke situatie op:
De Oekraïense president Volodimir Zelenski wil een internationale top organiseren om over vrede in zijn land te praten. Cruciaal voor het succes van die top is in zijn ogen de deelname van Afrikaanse en Latijns-Amerikaanse landen, waar Kiev te lang niet naar omgekeken heeft.
,,Oekraïne moet echt een stap extra zetten", zei Zelenski om de landen in Afrika en Zuid-Amerika tegemoet te komen. ,,We hebben vele jaren niet goed samengewerkt, we hebben slecht opgelet. Dat was een grote fout."
Hij wil de samenwerking verstevigen om de invloed van Rusland te verminderen. Sommige Afrikaanse en Zuid-Amerikaanse landen houden zich liever afzijdig in de oorlog, omdat ze zelf niet geraakt willen worden door het conflict of sancties.
Op de voorgestelde top wil Zelenski het hebben over zijn eigen visie op vrede. Alle Russische troepen moeten het land verlaten, alle krijgsgevangenen moeten worden vrijgelaten en er moet een tribunaal komen om Russische oorlogsmisdadigers te vervolgen. ,,Hoe meer landen deelnemen, hoe meer steun we hebben", zei Zelenski, een jaar na de Russische invasie.
De EU-lidstaten hebben een akkoord bereikt over nieuwe strafmaatregelen vanwege de Russische aanval op het buurland. De ambassadeurs van de 27 landen stemden na dagen onderhandelen in Brussel in met het inmiddels tiende sanctiepakket. Een EU-besluit over sancties vereist unanimiteit.
Vooral Polen was aanvankelijk niet tevreden over de door de Europese Commissie voorgestelde strafmaatregelen en noemde ze te slap. Het land wilde meer namen van vertrouwelingen en familie van de Russische president Vladimir Poetin met strafmaatregelen treffen, terwijl Hongarije volgens EU-bronnen juist namen van de bestaande sanctielijst wilde schrappen. Toch werden de 27 landen het uiteindelijk eens over het tiende pakket dat een waarde heeft van ruim 11 miljard euro.
De Verenigde Staten voeren een importheffing van 200 procent in op aluminium uit Rusland. Op die manier hoopt de Amerikaanse regering Russisch aluminium buiten de deur te houden, waarmee een belangrijke afzetmarkt wegvalt. De handelsbarrière maakt deel uit van een nieuw pakket aan sancties waarmee de Amerikanen Rusland willen straffen voor de inval in Oekraïne.
Volgens het Amerikaanse ministerie van Handel helpt de verdriedubbeling van de importprijzen voor Russisch aluminium ook arbeiders van de metaalindustrie in de Verenigde Staten. Rusland is een van 's werelds grootste aluminiumproducenten en was vorig jaar goed voor iets meer dan 4 procent van alle aluminium die de VS importeerde.
Rusland is in gesprek met een Chinese dronefabrikant om 100 drones te kopen die in april geleverd zouden moeten worden. Dit schrijft het Duitse weekblad Der Spiegel, zonder specifieke bronnen te noemen. De Verenigde Staten, Duitsland en andere westerse landen hebben China gewaarschuwd geen wapens aan Rusland te verkopen voor de oorlog tegen Oekraïne. Zo'n stap zou ernstige gevolgen kunnen hebben, lieten ze weten.
Verondersteld wordt dat Rusland wapens van Iran en Noord-Korea heeft gekocht, maar China bleef tot nu toe aan de zijlijn. Volgens Der Spiegel zou de Chinese dronefabrikant Xian Bingo Intelligent Aviation Technology hebben gezegd dat het bereid was om 100 prototypes te maken van de ZT-180-drone, die volgens het tijdschrift een 35 tot 50 kilo zware bom kan dragen.
Het toestel zou vergelijkbaar zijn met de Iraanse Shahed 136-drone, waarmee Rusland talloze aanvallen op Oekraïne lanceerde waarbij honderden doden vielen en civiele infrastructuur werd beschadigd. Volgens Der Spiegel had Bingo ook plannen om te helpen bij het opzetten van een productielocatie voor drones in Rusland, waar er tot 100 per maand gemaakt zouden kunnen worden.
Volgens de Oekraïense president Volodimir Zelenski is een compromis met Vladimir Poetin onmogelijk, omdat er simpelweg geen vertrouwen is. Dat zei hij donderdag in een interview met de BBC.
,,We kunnen het ergens over eens zijn, maar de volgende dag komen er troepen", aldus Zelenski. ,,Er kunnen geen afspraken gemaakt worden met diegenen die niet bereid zijn ze na te komen."
Het doel van Oekraïne is alle door Rusland bezette gebieden terug te krijgen, herhaalde Zelenski wat hij al eerder heeft gezegd. Volgens de president is dat zowel voor Oekraïne als voor Rusland belangrijk. ,,Want als zij een deel van onze gebieden niet opgeven, zal het voor toekomstige generaties onmogelijk zijn om samen te leven." Rusland toestaan een deel van de bezette gebieden te behouden, zou alleen maar leiden tot nieuwe territoriale aanspraken of veroveringscampagnes, vindt Zelenski.
Op Twitter kwam Zelenski donderdagavond ook terug op de resolutie van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, waarin Rusland onder meer wordt opgeroepen zijn troepen terug te trekken uit Oekraïne. Hij verwelkomde de resolutie als ,,een sterk signaal van onwrikbare wereldwijde steun voor Oekraïne" en sprak van een ,,sterk bewijs van de solidariteit van de wereldgemeenschap met het volk van Oekraïne."
Verschillende gebouwen op allerlei plekken in de westerse wereld zijn vanavond geel-blauw verlicht als teken van steun aan Oekraïne. Dat gebeurt ook in Nederland. Zo heeft vanavond de Erasmusbrug in Rotterdam de kleuren van de Oekraïense vlag.
Dat geldt ook voor onder meer de Wilhelminabrug in Deventer, de Love-fontein in Leeuwarden en het Brabantse provinciehuis in Den Bosch, blijkt uit foto's en meldingen op sociale media.
Gisteravond kleurden in aanloop naar de herdenking van 1 jaar oorlog in Oekraïne de Eiffeltoren in Parijs en het Empire State Building in New York al geel-blauw. Vanavond gold dat ook voor de Brandenburger Tor in Berlijn.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski zegt dat hij bezig is met het plannen van een afspraak met zijn Chinese ambtgenoot Xi Jinping. Hij denkt dat de ontmoeting 'voordelig zal zijn voor beide landen en voor de veiligheid in de wereld'.
Zelenski zei niet waar of wanneer het gesprek zou moeten plaatsvinden. Beijing kwam vrijdag met een vredesvoorstel voor de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Hoewel Kiev die plannen verwerpt, omdat het geen grondgebied wil afstaan aan de Russen, vindt Zelenski het wel positief dat Xi met zijn land bezig is.
De Russische president Vladimir Poetin zei woensdag ook al dat hij een ontmoeting met Xi aan het voorbereiden is. Hij zou hebben afgesproken dat de Chinese president naar Moskou komt, maar wanneer is onbekend. Beijing heeft die afspraak nog niet bevestigd.
Bij Russische protesten tegen de oorlog in Oekraïne, die een jaar geleden begon, zijn tientallen mensen opgepakt. Volgens burgerrechtenorganisatie OVD-Info werden in Sint-Petersburg zeker vijftien actievoerders gearresteerd. Een deel van hen wilde bloemen neerleggen voor de slachtoffers van de Russische invasie in het buurland.
Ook in Moskou en Jekaterinenburg kwam het tot arrestaties. In de hoofdstad lieten onbekenden in de vroege ochtend bij een monument een stuk papier achter met de tekst: 'Oekraïne, vergeef ons'.
Antioorlogsprotesten in Rusland zijn door de forse onderdrukking uiterst zeldzaam geworden. Kritiek op de strijd kan leiden tot vijftien jaar celstraf. Volgens OVD-Info pakte de politie vorig jaar ruim 4300 personen op die demonstreerden tegen de Russische agressie.
Rusland weet het Chinese vredesvoorstel over Oekraïne 'zeer te waarderen'. Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat het Pekings opvattingen over het conflict deelt en dat het openstaat voor gesprekken.
Dat betekent niet dat Rusland van standpunt veranderd is. Het Kremlin houdt vast aan de militaire doelen, maar zou die eventueel ook via diplomatieke weg kunnen bereiken. Bovendien vindt Moskou dat er alleen vrede in Oekraïne kan komen als de geannexeerde gebieden als Russisch erkend worden.
Dat is ondenkbaar voor Oekraïne, dat alleen aan vrede wil denken als de Russen al het Oekraïense grondgebied hebben verlaten, inclusief de Krim. President Volodimir Zelenski vindt het desondanks 'niet slecht' dat China over zijn land praat. Hij ziet dan ook wel aanknopingspunten om met China over delen van het voorstel te spreken.
Tijdens zijn persconferentie kreeg de Oekraïense president Volodimir Zelenski van een Azerbeizjaanse journalist de vraag om met hem op de foto te gaan. Dat vond Zelenski geen probleem.
De Azeri zei dat hij zijn zoon beloofd had om een foto mee naar huis te nemen, liep naar het podium en nam zijn selfie met een lachende Zelenski. Daarna stelde hij een vraag over de relatie tussen Azerbeidzjan en Oekraïne.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski geeft op dit moment een persconferentie. Daarin zegt hij onder meer dat een overwinning voor zijn land 'onvermijdelijk' is. Maar dan moeten de landen die Oekraïne steunen wel hun 'huiswerk doen', zei Zelenski, vermoedelijk doelend op het leveren van genoeg wapens en munitie.
Zelenski riep verder China, India en landen in Zuid-Amerika en Afrika op om zich aan te sluiten bij een Oekraïens vredesvoorstel om de oorlog met Rusland te beëindigen. De vraag is hoe realistisch dat is. China lanceerde eerder donderdag een eigen vredesplan, waarin het opriep tot een staakt-het-vuren en meer begrip voor Rusland. Zelenski zegt dat hij met een aantal punten van het Chinese plan wel kan leven.
Zelenski had het sowieso druk donderdag. Voor de persconferentie woonde hij digitaal een top bij met de leiders van de G7 (Canada, Duitsland, Frankrijk, Italië, Japan, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten). De verwachting is dat daar nog een gezamenlijke verklaring uitrolt.
De westerse wereld staat op de dag dat de Russische invasie van Oekraïne precies een jaar geleden begon in de rij om haar steun aan Oekraïne uit te spreken. Het blauw en geel van de Oekraïense vlag was onder meer te zien op de Eiffeltoren in Parijs, de Brandenburger Tor in Berlijn, het EU-hoofdkwartier in Brussel en het Empire State Building in New York.
De Poolse premier Mateusz Morawiecki reisde hoogstpersoonlijk naar Kiev om Oekraïne de eerste in Duitsland geproduceerde Leopard-tanks te bezorgen, iets waar president Volodimir Zelenski al zolang om vroeg. Hoeveel Polen er nu precies geleverd heeft, is niet duidelijk, maar de regering vroeg Berlijn eerder een exportvergunning voor veertien Leopards.
De Duitse defensieminister Boris Pistorius zegde zojuist vier extra Leopard-tanks toe aan de Oekraïners. Duitsland levert er nu in totaal achttien. En ook Zweden gaat Leopard-tanks en luchtafweergeschut naar Oekraïne sturen, bevestigt de regering. Het exacte aantal tanks is nog niet bekend. Het zou gaan om ongeveer tien stuks.
De Verenigde Staten zegden Oekraïne donderdag een nieuw wapenpakket toe ter waarde van 2 miljard euro. Zowel de Amerikanen als de Britten presenteerden sowieso ook nieuwe sancties tegen Rusland en een aantal Russische staatsburgers.
Precies een jaar geleden viel Rusland met een enorme troepenmacht Oekraïne binnen. Dat Poetin het besluit nam voor deze invasie, was voor velen een verrassing. Na een jaar oorlog zijn er nog meer onverwachte wendingen. In dit verhaal zetten we er vier op een rij.
Russische ambassademedewerkers zullen vanmorgen vreemd opgekeken hebben toen zij een oer-Hollandse draaiorgel met blauw-gele vlag het Oekraïense volkslied hoorden spelen, pal voor hun ambassadegebouw.
Het draaiorgel reed vrijdagmiddag ook mee met een vredesmars met zo’n vierhonderd deelnemers. Zij hadden onder meer Oekraïense vlaggen en gele bloemen bij zich om het begin van de oorlog, deze vrijdag een jaar geleden, te herdenken.
Donderdag berichtte deze site al over een Oekraïense vlag van veertig meter breed, die elke dag van 08.00 tot 18.00 uur voor de Russische ambassade hangt. Het brengt bij ambassadepersoneel irritaties met zich mee.
Bij de Russische Handelsvertegenwoordiging op het Amsterdamse Museumplein hebben enkele tientallen mensen zich verzameld om te demonstreren tegen de inval van de Russen in Oekraïne. Mensen hebben borden bij zich met daarop onder meer teksten als 'stop de oorlog'. Via speakers wordt het geluid van een luchtalarm afgespeeld.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft bij een herdenking in het centrum van Kiev stilgestaan bij een jaar oorlog. Hij hield een toespraak en deelde er onderscheidingen uit. Ook werd een minuut stilte gehouden voor de slachtoffers. De president was zichtbaar geëmotioneerd toen het volkslied werd gespeeld.
,,Tegen iedereen die voor Oekraïne vecht, wil ik zeggen dat ik trots op jullie ben. We zijn allemaal trots op jullie", aldus Zelenski tegen de aanwezige militairen op het Sofiaplein. Tijdens de ceremonie van een half uur gaf hij onderscheidingen aan meerdere militairen, onder wie een man die met krukken liep. Ook ging er een onderscheiding naar de moeder van een omgekomen soldaat.
Zelenski sprak vrijdag met de Poolse premier Mateusz Morawiecki, die in de Oekraïense hoofdstad op bezoek is de eerste Duitse Leopard-tanks te bezorgen waar Oekraïne zolang om heeft gesmeekt.
In de Utrechtse Jaarbeurs hebben zich vanochtend enkele duizenden Oekraïners verzameld om de Russische invasie te herdenken. Staand met de hand op het hart, velen met tranen in de ogen, zongen zij onder meer het Oekraïense volkslied.
De bijeenkomst werd voorafgegaan door een Walk of Hope vanaf het centraal station naar de Jaarbeurs. Initiatiefneemster Anna Bieliaieva kreeg tijdens deze beladen wandeling gezelschap van burgemeester Sharon Dijksma en minister Liesje Schreinemacher (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking). Meerdere mensen hadden de Oekraïense vlag om zich heen geslagen.
Het afgelopen jaar legden duizenden Oekraïners precies deze route tussen het station en de Jaarbeurs af als eindpunt van hun vlucht. De Jaarbeurs was een regionaal opvangpunt van waaruit mensen een opvangplek voor langere tijd toegewezen kregen.
Een overzicht van de verliezen een jaar na de inval.
Het aantal slachtoffers in een oorlog is altijd moeilijk te bepalen. Afhankelijk van de bron kunnen de cijfers erg verschillen. In deze oorlog is dat niet anders. Waar iedereen het wel eens over is: de verliezen voor Rusland zijn groot.
Gemiddeld genomen wordt het aantal doden en gewonden op 200.000 Russische soldaten geschat. Zelf communiceert het land zo goed als niet over slachtofferaantallen. De laatste keer was in september, toen het defensieministerie meldde dat er in totaal 5937 mannen waren omgekomen aan het front.
Oekraïne denkt dat er meer zijn gevallen, namelijk 145.060. Dat land telt naast het Russische leger ook huurlingen mee (zoals de Wagner-groep) en pro-Russische strijders (uit de geannexeerde provincies Donetsk en Loehansk).
De Noorse defensiechef sprak eind vorige maand dan weer van 180.000 doden en gewonden, waar de Britten en Amerikanen het op 188.000 hielden. Het hoofd van de Europese Militaire Staf noemde vorig jaar 180.000 tot 190.000 gewonden en 60.000 doden bij de Russen.
Aan Oekraïense zijde is de schatting 100.000 gewonden en doden. Oekraïne is overigens ook zwijgzaam. De laatste keer (afgelopen zomer) sprak de regering van 10.000 dode soldaten en 30.000 gewonden. 7200 personen waren vermist en het aantal krijgsgevangenen stond op 5600. Alles samen goed voor 50.000 manschappen.
Rusland denkt dat het er meer zijn. De laatste keer was een schatting van 110.000 slachtoffers bij het buurland. De Amerikanen en Noren houden het verlies op 100.000 voor Oekraïne.
Een cijfer plakken op het aantal burgerslachtoffers is zo mogelijk nog moeilijker. De Verenigde Naties (VN) telde al 7199 doden, onder wie 438 kinderen. En dat zou een voorzichtige schatting zijn. De Europese Commissie had het eind november over 20.000 doden en gewonden onder burgers.
Oekraïne heeft zijn allereerste Leopard 2-tanks ontvangen. Ze zijn afkomstig van buurland Polen. Premier Mateusz Morawiecki is vrijdag naar Kiev afgereisd om de Duitse tanks te brengen, aldus president Andrzej Duda bij de Nationale Veiligheidsraad in Warschau.
Westerse partners hebben sinds eind januari tientallen van deze moderne gevechtsvoertuigen aan Kiev toegezegd.
Tijdens een herdenkingsceremonie deze vrijdag in Kiev sprak Zelenski zijn volk toe.
De Verenigde Staten hebben een nieuwe reeks ingrijpende sancties tegen Rusland bekendgemaakt. De economische maatregelen raken onder andere het bankwezen, de mijnbouw en de wapenindustrie. Tegelijk maakt de VS bekend nog eens bijna 1,9 miljard euro aan militaire hulp beschikbaar te stellen, net als een miljoenenpakket om de Oekraïense energie-infrastructuur te versterken.
De sancties tegen Rusland richten zich op meer dan tweehonderd individuen, bedrijven en organisaties die de inval steunen, ook uit andere landen. De VS gaat ook strenger optreden tegen personen of bedrijven die onder de sancties uit proberen te komen. De Amerikaanse importtarieven op meer dan honderd soorten metaal, mineralen en chemicaliën uit Rusland worden verhoogd.
In het nieuwe steunpakket zegt de VS onder andere extra drones en munitie toe. Ook een derde lading apparatuur om het elektriciteitsnet te verstevigen moet Oekraïne begin maart bereiken.
Een jaar geleden veranderde het leven van de familie Kotliar voorgoed. Negen van hen wonen nu in Scherpenzeel. Heelt de tijd alle wonden? ,,Nee, dit zullen we altijd met ons meenemen.”
De Russische oud-president Dmitri Medvedev, tegenwoordig vicevoorzitter van de Russische Veiligheidsraad, zweert dat Rusland de oorlog zal winnen. Op sociale media laat hij weten dat 'de dreiging' tegen zijn land zover mogelijk teruggedrongen moet worden, zelfs als dit tot aan de grens met Polen is.
De oorlog wordt nu vooral uitgevochten in het oosten van Oekraïne. Naast de Russische overwinning, ziet de oud-president de oorlog ook eindigen met een overeenkomst tussen de landen. Hij zei dat de onderhandelingen in het geval van zo'n overeenkomst 'moeilijk en gespannen' zullen zijn en dat de beslissingen aan de Oekraïense zijde 'over de oceaan zullen worden genomen, door degenen die wapens leveren aan Kiev'.
Volgens Medvedev is het bereiken van alle doelen van de Russische 'speciale militaire operatie' de enige manier om rust in het gebied te krijgen.
De Russische huurlingengroep Wagner heeft de Oekraïense plaats Berkhivka, ten noorden van Bachmoet, volledig veroverd. Dat stelt hoofd Jevgeni Prigozjin vrijdag in een verklaring. De informatie kon niet onafhankelijk geverifieerd worden.
De Wagner-groep en het Russische leger proberen al meer dan zes maanden om Bachmoet te veroveren. Het strategisch belang van de stad in het oosten van Oekraïne wordt betwist, maar door de duur van de gevechten en de zware verliezen aan beide kanten heeft Bachmoet een symbolische lading gekregen.
Duitsland zal Oekraïne blijven ondersteunen, zolang dat nodig is. Dat is de boodschap van de Duitse bondskanselier Olaf Scholz in een video vanochtend. ,,We zullen alles doen om te zorgen dat de oorlog niet escaleert tot een geschil tussen Rusland en de NAVO", aldus Scholz.
De bondskanselier prees de Oekraïners voor het verdedigen van hun vrijheid. Hij sprak ook zijn dank uit aan iedereen in Duitsland die de opvang van meer dan 1 miljoen nieuwe vluchtelingen mogelijk heeft gemaakt.
Scholz benadrukte dat de westerse wapenleveringen aan Oekraïne de oorlog niet verlengen. ,,Het tegendeel is waar: hoe eerder de Russische president inziet dat hij zijn imperialistische doel niet zal bereiken, hoe groter de kans op een spoedig einde aan de oorlog. Poetin heeft het in de hand. Hij kan deze oorlog beëindigen."
China roept op tot een staakt-het-vuren in Oekraïne. Dat staat in een vanochtend gepubliceerd vredesplan. Peking wil een oplossing via dialoog, terwijl het vooral het westen en de Verenigde Staten de schuld geeft van het conflict.
Het Verenigd Koninkrijk voert nieuwe sancties in tegen Rusland. Het gaat om onder meer strafmaatregelen voor bondgenoten van president Poetin, maar ook mogen bepaalde spullen niet meer naar Rusland worden geëxporteerd. Het gaat daarbij om alle voorwerpen die Rusland tot dusver heeft gebruikt in de strijd, bijvoorbeeld radio-apparatuur en vliegtuigonderdelen.
De Britse buitenlandminister James Cleverly benadrukt dat Oekraïne 'het tij tegen Rusland zal keren', maar het niet alleen te kunnen. ,,Daarom moeten we meer doen om Oekraïne aan de overwinning te helpen." De individuen die nu zijn gesanctioneerd, behoren volgens hem tot de Russische elite. Het gaat bijvoorbeeld om topfunctionarissen van het staatsenergiebedrijf Rosatom en de CEO van Nord Stream 2.
Premier Rishi Sunak roept het Britse volk op tot een minuut stilte om 11.00 uur (lokale tijd), om de inval te herdenken en medeleven te tonen.
Zeven inwoners kijken terug op de dag dat de Russen binnenvielen. En hoe hun leven sindsdien op de kop staat. Lees het verhaal hier: ‘Pas toen de eerste bommen vielen begreep ik dat het menens was’.
De Oekraïense president Zelenski schrijft op sociale media dat '2023 het jaar wordt van onze overwinning'.
Zelenski stelt dat op 24 februari 2022 'miljoenen' inwoners van zijn land een keuze hebben gemaakt. 'Niet een witte vlag, maar de blauw-gele', verwijzend naar de Oekraïense vlag. 'Niet vluchten, maar onder ogen zien. Zich verzetten en vechten.'
De president omschrijft het eerste jaar van de oorlog als een met 'pijn, verdriet, vertrouwen en eenheid' en zegt dat de Oekraïners 'onoverwinnelijk bleven'. De tekst gaat gepaard met een video van bijna anderhalve minuut waarin het leed en de volharding van het Oekraïense volk worden getoond.
Gastgezinnen die Oekraïense vluchtelingen in huis onderdak hebben geboden, haken vaak af. Want de rek is er bij particuliere initiatieven soms uit na al die tijd, merken ze bij RefugeeHomeNL die de opvang van gevluchte Oekraïners bij particulieren regelt en begeleidt.
Een stuk van Bayswater Road, een straat in het centrum van Londen, gaat vanaf donderdag door het leven als Kyiv Road. Met de naamswijziging wordt de Russische inval van een jaar geleden herdacht.
De nieuwe straat is niet ver van de Russische ambassade, schrijft SkyNews. Het verzoek kwam van Oekraïners zelf. Volgens het kantoor van de Londense burgemeester wonen er 16.000 gevluchte Oekraïners in de hoofdstad.
Pal tegenover de Russische ambassade in Den Haag hangt-ie elke dag van 8 tot 18 uur: een Oekraïense vlag van veertig meter breed. De irritatie vanuit ambassadepersoneel is soms voelbaar. ,,Die Rus blies met de bladblazer zo alle blaadjes richting de vlag.”
China heeft vrijdag Rusland en Oekraïne opgeroepen om zo snel mogelijk met vredesbesprekingen te beginnen. Ook verwierp het ondubbelzinnig de inzet van nucleaire wapens in de oorlog: ,,Kernwapens mogen niet worden gebruikt en kernoorlogen mogen niet worden uitgevochten", aldus de Chinese verklaring. Deze en andere opmerkingen staan in een document van 12 punten over de 'politieke regeling' voor de crisis. Het document werd vrijdag gepubliceerd, getimed om samen te vallen met de datum van de Russische invasie van Oekraïne precies een jaar geleden.
,,Alle partijen moeten Rusland en Oekraïne steunen om in dezelfde richting te werken en de directe dialoog zo snel mogelijk te hervatten", aldus het document dat te vinden is op de website van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken. De belangrijkste punten zijn volgens China gericht op geleidelijke de-escalatie om uiteindelijk tot een staakt-het-vuren te komen.
De puntenlijst die China presenteert bevat onder andere het tegengaan van sancties die niet door de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties zijn goedgekeurd. Ook moet er een verbod komen op de ontwikkeling en het gebruik van biologische wapens. Daarnaast wil China dat de veiligheid van kerncentrales gewaarborgd wordt. Volgens China mag de veiligheid van een land ook niet ten koste gaan van de veiligheid van andere landen. Dialoog en onderhandelingen zijn dan ook de enige uitweg uit de Oekraïne-crisis, meent het.
China wil zichzelf opstellen als een neutrale partij terwijl het tegelijkertijd nauwe banden onderhoudt met strategisch bondgenoot Rusland. De Chinese diplomaat Wang Yi had woensdag een ontmoeting met de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov en president Poetin in Moskou. Na zijn bezoek zei Moskou dat Peking zijn mening had gegeven over de aanpak van een ,,politieke regeling" van het conflict.
De Oekraïense president Zelenski zei donderdag dat hij geen Chinees vredesplan had gezien en de machthebbers in Beijing wilde ontmoeten over hun voorstel alvorens het te beoordelen. ,,Ik denk dat het in het algemeen een heel goed gegeven is dat China over Oekraïne is begonnen te praten en enkele signalen heeft gestuurd", zei Zelenski. ,,We zullen een aantal conclusies trekken nadat we de details hebben gezien van wat ze bieden. We zouden graag een ontmoeting met China hebben."
De Amerikaanse president Joe Biden uitte woensdag opnieuw kritiek op het bevriezen van het nucleaire ontwapeningsverdrag New START door Rusland, maar hij benadrukte dat er geen aanwijzing was dat Moskou dichterbij het daadwerkelijke gebruik van een kernwapen kwam.
,,Het is een grote vergissing om dat te doen, niet erg verantwoordelijk", vertelde Biden aan ABC News in Polen. ,,Maar ik lees daar niet in dat hij erover denkt om kernwapens of iets dergelijks te gebruiken." Biden merkte verder op dat hij 'geen bewijs' had gezien van enige verandering in het standpunt van Moskou over het gebruik van kernwapens.
Het New START-verdrag beperkt het aantal kernwapens dat de twee grootmachten bezitten. Poetins aankondiging werd internationaal veroordeeld, hoewel de Russische minister van Buitenlandse Zaken later zei dat Moskou op een 'verantwoorde' manier zou blijven voldoen aan de beperkingen van het verdrag tot het in februari 2026 afloopt.
Biden vertelde ABC News dat hij 'er zeker van was dat we er wel uit zouden komen', zonder verder uit te weiden.
Nederland verkocht vorig jaar 38 procent minder aan Rusland, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Na de inval van de Russen in Oekraïne een jaar geleden voerden de landen van de Europese Unie tal van exportverboden in. Zo is het verboden om halfgeleiders en andere technologie die voor militaire doeleinden gebruikt kan worden uit te voeren naar Rusland. Ondanks alle sancties steeg de waarde van de Nederlandse import uit Rusland juist, vooral door de sterk gestegen energieprijzen.
Volgens het statistiekbureau exporteerde Nederland vooral minder halfgeleiders, auto's en andere transportmiddelen, machines, apparaten en bloemen en planten naar Rusland. De totale waarde van de producten die nog wel aan Rusland werden verkocht bedroeg 3,7 miljard euro.
De waarde van alle uit Rusland geïmporteerde goederen kwam in 2022 uit op bijna 21 miljard euro. Dat is vooral het gevolg van duurdere olie en gas. Van ruwe aardolie voerde Nederland sinds maart haast 14 procent minder in. Russische olie werd minder snel duurder dan ruwe olie uit andere landen, maar bedrijven gingen ook gestaag minder Russische olie kopen. In plaats daarvan kwam er meer olie uit andere landen, waarbij Saudi-Arabië het meeste extra ging leveren.
Andere zaken die Nederland veel invoert zijn nikkel, koper en aluminium. Mede door hoge prijzen steeg de importwaarde van deze metalen ook.
Sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne hebben zo'n 82.000 inwoners uit dat land zich ingeschreven bij een Nederlandse gemeente. In de vier grootste gemeenten - Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht - vonden absoluut gezien de meeste Oekraïners een nieuw thuis. Almere, Westland, Dordrecht en Haarlemmermeer volgen. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) donderdag op basis van de meest recent beschikbare cijfers tot november 2022.
De Oekraïense vluchtelingen wonen verspreid over het land. Het Gelderse Rozendaal, een buurgemeente van Arnhem, is de enige gemeente waar op 1 november van vorig jaar geen enkele Oekraïner woonde. Afgezet tegen inwonertal telt Renswoude in de provincie Utrecht relatief de meeste Oekraïense nieuwkomers (33 per 1000 inwoners). Het Noord-Limburgse Gennep (22 per 1000 inwoners), Pekela in de provincie Groningen (17 per 1000 inwoners) en Vaals in Zuid-Limburg (13 per 1000) volgen. Het landelijke gemiddelde komt uit op zo'n 5 Oekraïense nieuwkomers per 1000 inwoners.
Van de 82.000 vluchtelingen met de Oekraïense nationaliteit woonde ruim de helft op 1 november op een adres dat aan het begin van vorig jaar nog onbewoond was. Het gaat dan bijvoorbeeld om snel opgeknapte huizen en gemaakte slaapplaatsen. Bijna 20 procent van de vluchtelingen woonde in bij andere Oekraïners die al vóór de Russische inval in Nederland woonden.
Ook is een deel van de Oekraïense vluchtelingen die zich sinds de Russische inval in Nederland vestigden, weer vertrokken. Volgens het CBS waren op 1 januari van dit jaar bijna 17.000 Oekraïners weer vertrokken. Dat is 16 procent van alle Oekraïense vluchtelingen die sinds het uitbreken van de oorlog in Nederland terechtkwamen.
Het bedrag dat gemeenten overmaken aan Giro555 voor hulp na de verwoestende aardbevingen in Turkije en Syrië is donderdag opgelopen tot boven de 10 miljoen euro.
Het bedrag loopt nog maar heel langzaam op. Afgelopen vrijdag, bijna een week geleden, werd de grens van 9 miljoen euro gepasseerd.
In de afgelopen dagen hebben Groningen, Zoetermeer, Maastricht, Amstelveen, Brunssum, Deurne, Stadskanaal, Meppel, Woensdrecht en Vlieland geld toegezegd voor de landelijke actie van Giro555.
Ruim 140 van de 342 gemeenten hebben tot nu toe laten weten dat ze geld geven. De grootste bijdragen komen van de vier grote steden: Amsterdam (905.000 euro), Rotterdam (664.000 euro), Den Haag (550.000 euro) en Utrecht (362.000 euro).
Ondanks alle westerse hulp aan Oekraïne kan Rusland de oorlog nog steeds winnen. Daarvoor waarschuwde minister Kajsa Ollongren van Defensie woensdagavond in een toespraak.
De kans daarop ziet zij niet in de militaire strategie of in het moraal van het Russische leger. ,,Dat ligt beduidend lager dan bij de Oekraïners'' zei ze op de Haagse campus van Universiteit Leiden. ,,Zijn kans ligt bij ons: in het uiteenvallen van onze eenheid. Zeker naarmate de oorlog voortduurt.”
De EU-landen zijn er opnieuw niet in geslaagd een akkoord te bereiken over een tiende sanctiepakket tegen Rusland. De ambassadeurs van de 27 lidstaten onderhandelen vrijdag in Brussel verder over nieuwe strafmaatregelen tegen Rusland.
De landen moeten het eens worden over een pakket voorstellen van de Europese Commissie. Dat moet met unanimiteit. Polen zou het pakket volgens EU-bronnen blokkeren vanwege ontheffingen op een verbod op EU-import van Russisch synthetisch rubber. Die zouden zijn voorgesteld om Italië tegemoet te komen. Polen vindt dat de vrijstellingen zo groot zijn dat ze de sancties ondoeltreffend maken, zeggen ingewijden.
Het tiende pakket heeft volgens Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen een waarde van ruim 11 miljard euro en bevat meer exportverboden voor goederen die Rusland niet zomaar ergens anders kan krijgen. Het bevat ook strafmaatregelen tegen bijkomende vertrouwelingen en propagandisten van de Russische president Vladimir Poetin.
Rusland heeft sinds de invasie een jaar geleden ongeveer 5000 raketaanvallen uitgevoerd op Oekraïne. Daarnaast werden meer dan 4500 luchtaanvallen uitgevoerd met vliegtuigen, helikopters en drones, aldus autoriteiten in de Oekraïense hoofdstad Kiev.
Het gebruik van dergelijke hoeveelheden raketten in een oorlog wordt als ongekend beschouwd. Door het groeiende tekort aan precisieraketten zet Rusland steeds vaker antischeepsraketten in tegen doelen op de grond.
Rusland begon zijn oorlog tegen Oekraïne een jaar geleden op 24 februari. Sinds oktober zijn onder andere elektriciteitscentrales steeds vaker doelwit van raketten en drones. Toch zijn de Oekraïense energieleveranciers er steeds in geslaagd de stroomvoorziening te herstellen.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski staat open voor een gesprek met China, maar heeft nog geen vredesvoorstel van dat land gezien. De Chinese topdiplomaat Wang Yi zei afgelopen week dat China met een vredesplan zal komen, juist nu westerse leiders Beijing beschuldigen van het voorbereiden van wapenleveringen aan Rusland.
Naar verluidt houdt de Chinese president Xi Jinping vrijdag een toespraak over vrede en soevereiniteit, precies een jaar nadat Rusland buurland Oekraïne binnenviel. Hij zou dan ook het verwachte vredesplan kunnen aankondigen. Veel Oekraïners zijn sceptisch over zo'n voorstel, omdat onderhandelingen in hun ogen pas mogelijk zijn als de Russen het Oekraïens grondgebied hebben verlaten.
Wang Yi was woensdag nog op bezoek in Moskou bij Vladimir Poetin. Ze prezen de banden tussen Rusland en China en hadden het over "nieuwe mijlpalen" die waren bereikt in de onderlinge relatie. Poetin zei na afloop niets over een eventueel vredesvoorstel. Wel beweerde hij dat ze een bezoek van Xi aan het Kremlin hebben afgesproken.
Ministeries zullen vrijdag de Oekraïense vlag uithangen uit solidariteit met het land dat dan precies een jaar geleden werd binnengevallen door Rusland. Op het ministerie van premier Mark Rutte wordt de Oekraïense tweekleur bij zonsopkomst gehesen en daarna zal de rest volgen. Het idee komt van D66. Die fractie roept Nederlandse gemeenten en mensen thuis op om hetzelfde te doen.
Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma (D66) deed dinsdag het verzoek aan Rutte bij een debat over de oorlog. De premier zei vervolgens toe het geel en blauw van Oekraïne in elk geval bij zijn ministerie te laten wapperen en dat hopelijk andere ministeries zouden volgen.
Rutte kan er geen officieel landelijk verzoek van maken in de vorm van een vlaginstructie, want dat mag alleen met de Nederlandse driekleur. "Maar ik kan me voorstellen dat op heel veel plekken in Nederland de vlag aanstaande vrijdag niet rood-wit-blauw is maar blauw en geel", zei de premier
Er staan voor het eerst meer dan 90.000 Oekraïense vluchtelingen geregistreerd in Nederland. Dat blijkt uitcijfers van de Rijksoverheid. Zo'n 70.000 van hen verblijven in gemeentelijke opvanglocaties. De rest woont bij particulieren of heeft zelfstandige woonruimte gevonden.
Jaap Donker, directeur van de Veiligheidsregio Utrecht, die namens alle veiligheidsregio's de opvang van Oekraïners en asielzoekers onder zijn hoede heeft, stelt dat het aantal opvangplekken de komende maanden omhoog zal moeten. Gemeenten hebben nu 72.000 bedden beschikbaar. Omdat er nog steeds meer Oekraïners naar Nederland komen dan dat er weg gaan, zullen er mogelijk nog bijna 20.000 bedden bij moeten komen, zegt Donker. ,,We bewegen mee met de golf. Het piept en het kraakt om voldoende plekken te vinden, maar het lukt elke keer. Daar ben ik trots op."
De Centrale Bank van Oekraïne heeft donderdag een speciaal bankbiljet in de omloop gebracht om te gedenken dat de oorlog een jaar geleden begon. Op de ene kant van het biljet staan drie soldaten die de Oekraïense vlag hijsen. Op de andere kant staan twee handen die zijn samengebonden met tape: een verwijzing naar door Rusland begane oorlogsmisdrijven in Oekraïne.
Het gaat om een biljet van 20 hryvnia (54 eurocent). ,,Om bij deze gelegenheid stil te staan, hebben we geprobeerd om op een klein stukje papier een jaar vol emoties samen te vatten", zei Andriy Pyshnyi, gouverneur van de centrale bank.
Negen Russen, onder wie zes onderhevig aan Europese sancties, konden op donderdag de bijeenkomst van de OVSE (Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa) in Wenen bijwonen. Dat komt gastland Oostenrijk op zware kritiek te staan.
Oekraïne, net als Rusland lid van de OVSE, weigert aan de bijeenkomst deel te nemen. In een brief samen met enkele andere landen schrijft Kiev dat de Russische leden in Oostenrijk een podium krijgen om 'desinformatie, haatspraak en fake nieuws' te verspreiden.
De OVSE is een samenwerkingsverband van 57 landen, voornamelijk Europese, maar ook de VS en Canada. Het is de enige veiligheidsorganisatie waarin landen van de NAVO geregeld met Rusland om de tafel zitten. De OVSE stuurt onder anderen verkiezingswaarnemers uit en monitort conflictgebieden.
De parlementsvoorzitter van de organisatie, Margareta Cederfelt, haalde in haar toespraak uit naar de aanwezige Russen en zei dat de oorlog van Poetin "alle OVSE-principes" schaadt. Een Slovaakse afgevaardigde noemde hun aanwezigheid "een belediging voor alle Oekraïners die Russische wreedheden moesten ondergaan".
Activisten hebben in Londen de straat voor de Russische ambassade geverfd in twee verschillende kleuren: het geel en blauw van de Oekraïense vlag.
Het Oekraïense agentschap voor corruptiebestrijding heeft de Franse supermarktketen Auchan op de lijst gezet van 'internationale sponsoren' van de Russische inval in het land. Die maatregel volgt op berichten van de Franse krant Le Monde, onderzoekswebsite The Insider en de organisatie Bellingcat. Zij stelden eerder deze maand dat de Russische dochteronderneming van Auchan goederen leverde aan Russische strijdkrachten in Oekraïne.
Auchan heeft de hulp aan het Russische leger stellig ontkend. Wel is de Franse multinational actief gebleven in Rusland, dat voor het bedrijf een grote afzetmarkt vormt. Een grote groep andere westerse bedrijven vertrok uit afschuw over de oorlog uit het land of kondigde aan te willen vertrekken.
Oekraïense rechtbanken hebben sinds de Russische inval 26 mensen berecht en veroordeeld vanwege oorlogsmisdaden. De veroordelingen waren onder andere voor verkrachting, moord, de beschieting van wooncomplexen, plunderen en het wreed behandelen van burgers. Tegen bijna driehonderd anderen is een aanklacht ingediend.
De stand van zaken na een jaar oorlog werd tijdens een briefing van Eurojust toegelicht door Myroslava Krasnoborova, de Oekraïense openbaar aanklager die de zaken over oorlogsmisdaden vanuit Den Haag coördineert. Tot nu toe heeft Oekraïne meer dan 71.000 vermeende oorlogsmisdaden geregistreerd.
,,De schade kan niet worden teruggedraaid, maar we kunnen wel de verantwoordelijken berechten", zei Krasnoborova. Rusland ontkent dat het land wreedheden begaat of burgers aanvalt.
In mei vorig jaar werd voor het eerst sinds de start van de oorlog in Oekraïne een Russische soldaat berecht voor een oorlogsmisdaad. De 21-jarige Vadim Sjisjimarin bekende een man op een fiets te hebben doodgeschoten. Hij kreeg in eerste instantie levenslang, maar dat werd na een hoger beroep omgezet in vijftien jaar cel.
Zo'n 5,2 miljoen gevluchte Oekraïners verblijven een jaar na het uitbreken van de oorlog met Rusland nog ergens anders in Europa. Dit blijkt uit openbare cijfers van de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties (UNHCR). Met name in Montenegro, Estland en Tsjechië zijn relatief veel vluchtelingen terechtgekomen. Voor het begin van de oorlog telde Oekraïne bijna 41 miljoen inwoners.
Veel Oekraïners zijn na het uitbreken van de oorlog in eerste instantie naar of via Polen gevlucht. Het land vangt er op dit moment nog zo'n 1,6 miljoen op, het hoogste aantal van alle landen binnen Europa. Ook Duitsland en Tsjechië tellen er in absolute zin veel.
Afgezet tegen het aantal inwoners telt Montenegro het hoogste aantal Oekraïense vluchtelingen. In het Balkanland, dat ongeveer evenveel inwoners telt als Rotterdam, zijn zo'n 34.000 Oekraïners terechtgekomen. Dat komt neer op zo'n 55 vluchtelingen per 1000 inwoners, een stuk meer dan bijvoorbeeld in Duitsland (13 per 1000) en Nederland (5 per 1000).
In Nederland hebben zich tot begin november ruim 80.000 Oekraïners ingeschreven, aldus het CBS. Relatief gezien vangt het Utrechtse Renswoude de meeste Oekraïners op, gevolgd door het Limburgse Gennep en het Groningse Pekela.
Rusland heeft de Krim-brug weer volledig geopend. De verbinding tussen het Russische vasteland bij Krasnodar en het geannexeerde Oekraïense schiereiland is volgens het ministerie van Buitenlandse zaken 'veertig dagen eerder dan gepland' weer volledig begaanbaar.
Op 8 oktober ontplofte er een grote bom op de brug, dus voor enorme schade zorgde. Een treinstel stond urenlang in brand en delen van het wegdek belandden in het water. Vier mensen kwamen om.
Oekraïne heeft de verantwoordelijkheid voor de aanslag nooit opgeëist, maar Rusland verdenkt wel de Oekraïense geheime dienst. Na de explosie werden acht mensen opgepakt, onder wie vijf Russen, twee Oekraïners en een Armeniër.
De brug over de Straat van Kertsj is strategisch heel belangrijk en geldt volgens kenners daarom als legitiem militair doelwit in een oorlog. De verbinding werd in 2018 geopend en is van levensbelang voor de bevoorrading van de Russische troepen in Oekraïne. Het is de enige landverbinding tussen Rusland en de Krim.
Finland stuurt drie Leopard 2-tanks naar Oekraïne als steun in de oorlog tegen Rusland. Het Finse ministerie van Defensie heeft dit donderdag meegedeeld. De toezegging is onderdeel van een initiatief van meerdere bondgenoten van Oekraïne om dat land aan de doelmatige aanvalstanks van Duitse makelij te helpen.
Duitsland en Polen hebben er elk veertien toegezegd. Noorwegen acht, Spanje zes, Canada vier en Portugal drie Leopard 2-tanks. Met het Finse aanbod kan de Oekraïense leider Volodimir Zelenski nu op meer dan vijftig van deze tanks rekenen. Het is echter niet duidelijk wanneer ze voor gevechtshandelingen geleverd en inzetbaar zijn.
In de Russische regio Belgorod is een Su-25-vliegtuig neergestort. De piloot is omgekomen, meldt het Russische minister van Defensie. Het vliegtuig zou op de weg terug zijn na een gevechtsmissie. De regio grenst aan Oekraïne.
Het ministerie meldt aan het Russische persbureau Tass dat er sprake was van een 'technische fout'. Het vliegtuig stortte neer in een onbewoond gebied. Er wordt geen woord gerept over de mogelijkheid dat het toestel is neergeschoten. Russische autoriteiten onderzoeken de precieze oorzaak.
Ongeveer een jaar geleden schokte Poetin de wereld met zijn inval in Oekraïne. Wat is de situatie aan het front nu? In Nederland zorgde de inval voor een ommekeer als het gaat om de waardering van de krijgsmacht, maar wat zijn de gevolgen wereldwijd?
We bespreken het allemaal in een speciale aflevering van de podcast Politiek Dichtbij, waarin Thomas Brouwer en Tobias den Hartog in gesprek gaan met buitenlandredacteuren Mark van Assen en Sanne Schelfaut die allebei meermaals naar het oorlogsgebied afreisden.
De Spaanse premier Pedro Sánchez is in Kiev aangekomen voor een ontmoeting met de Oekraïense president Volodimir Zelenski. Het land heeft deze week bekendgemaakt dat het zes Leopard 2-tanks aan Oekraïne geeft.
De premier arriveerde per trein in de Oekraïense hoofdstad en liet weten dat Spanje 'achter Oekraïne en de Oekraïense bevolking staat tot de vrede in Europa terugkeert'. Het is vrijdag een jaar geleden dat Rusland het buurland binnenviel.
Uit protest tegen de activiteiten van Heineken in Rusland tapt een bioscoop in Meppel en Steenwijk geen bier meer van het merk. Een uitzending van Arjen Lubach hierover was voor eigenaar Albert Vos de druppel: het bier komt er bij hem niet meer in.
,,Heineken is onze nationale trots. Maar dat is nu wel heel ver weggezakt", zegt hij tegen de Gelderlander. Het houdt een keer op, vindt Vos. ,,De wereld staat in brand, Heineken is van het links lullen en rechts vullen. Dit gaat over de rand van het fatsoen. Kijk naar die bedrijven die miljarden winst maken, terwijl de voedselbanken het drukker hebben dan ooit. En als je dan ook nog door investeert zoals Heineken doet...’’
Dus maakt Vos hiermee een statement. Hij hoopt op navolging. ,,Als je dit weekend uitgaat, laat dan het café met de ster een keer links liggen. Kijk eens bij de buren.’’
Ruim vijfduizend vrijwilligers van het Rode Kruis hebben afgelopen jaar in Nederland vluchtelingen uit Oekraïne geholpen. Ze leverden onder meer hulpgoederen, boden een luisterend oor en coördineerden diverse opvanglocaties. Volgens de organisatie blijft hulp nodig nu de oorlog na een jaar nog altijd voortduurt.
De vrijwilligers van het Rode Kruis stonden klaar toen mensen na de inval van Rusland op de vlucht sloegen. ,,Het afgelopen jaar heeft het Rode Kruis mensen geholpen op 151 locaties", meldt de organisatie. Naast de zorg voor goede opvang en het verstrekken van informatie, werd ook EHBO verleend als dat nodig was en vervoer geregeld naar de opvanglocaties. Verder werden mensen geholpen met het herstellen van het contact met familieleden.
Onder de noemer RefugeeHomeNL, waarbij het Rode Kruis samenwerkt met het Leger des Heils, VluchtelingenWerk Nederland en Takecarebnb, kregen 3236 vluchtelingen onderdak bij gastgezinnen. Op dit moment zijn er volgens de organisatie nog hulpverleners actief op achttien opvanglocaties.
Ondanks een hoge vertrekbonus blijven uit Oekraïne gevluchte Nigerianen en Marokkanen in Nederland. Ze kiezen ervoor voorlopig in de opvanglocaties voor Oekraïense vluchtelingen te blijven, een vertrekbonus van 5000 euro heeft daar weinig aan veranderd. Van de 4600 ‘derdelanders’, maakten er 400 gebruik van een terugkeerregeling.
Een met hypersonische kruisraketten uitgerust Russisch fregat is aangekomen in de haven van de Zuid-Afrikaanse plaats Richards Bay. Vanaf vrijdag neemt het schip er deel aan militaire oefeningen waarbij ook China en Zuid-Afrika betrokken zijn, meldt het Russische persbureau RIA. Zuid-Afrika coördineert de oefeningen en noemt ze 'routine'.
Het Russische oorlogsschip, genaamd De admiraal Gorsjkov van de vloot van de Sovjet-Unie, heeft Zircon-raketten aan boord die een bereik hebben van 900 kilometer en met een snelheid van meerdere keren de geluidssnelheid kunnen vliegen. Eind januari testte de Gorsjkov nog zijn aanvalsmogelijkheden in de westelijke Atlantische Oceaan.
De Russische president Vladimir Poetin spreekt woensdag een groot publiek toe in het voetbalstadion Loezjniki in Moskou. Bij het evenement worden 200.000 toeschouwers verwacht. De toespraak moet volgens Russische media worden gezien als een vervolg op de speech die Poetin een dag eerder hield voor leden van de politieke en militaire elite.
In zijn speech beschuldigde Poetin westerse landen ervan een bedreiging te vormen voor Rusland, waardoor Russische troepen Oekraïne wel moesten binnenvallen. Hij kondigde aan het offensief in het buurland voort te zetten.
De aanwezigen in het stadion krijgen ook een concert voorgeschoteld en kunnen Russisch militair materieel aanschouwen. Het is vrijdag een jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel.
De Russische invasie in Oekraïne is een 'belediging voor ons collectieve geweten', aldus de baas van de Verenigde Naties, Antonio Guterres. De secretaris-generaal sprak aan het begin van een speciale Algemene Vergadering van de VN-lidstaten over de Russische inval die vrijdag een jaar geleden begon.
Guterres noemde de komende 24 februari 'een grimmige mijlpaal voor de bevolking van Oekraïne en voor de internationale gemeenschap'. De Algemene Vergadering buigt zich over de oproep dat Rusland zijn troepen moet terugtrekken en dat de grenzen van Oekraïne moeten worden gerespecteerd.
Het is de bedoeling dat donderdag over de zogenoemde resolutie, ingediend door Oekraïne en de Europese Unie, wordt gestemd.
De ruzie tussen de baas van het Russische Wagner-huurlingenleger en de autoriteiten in Moskou over de strijd in Oekraïne is verder opgelopen. De eigenaar van het privéleger, Jevgeni Prigozjin, verwijt Defensie dat hij te weinig munitie krijgt. Om de aantijging te onderstrepen en om zijn eis kracht bij te zetten, publiceerde hij een foto van tientallen gesneuvelde Wagner-strijders in Oekraïne.
De bittere openlijke vete met de hoogste legerbazen is daarmee naar een nieuw niveau getild, aldus waarnemers over de ongebruikelijke stap met de foto. Volgens Prigozjin zijn de huurlingen gedood omdat ze een tekort aan munitie hebben.
De Wagner-baas, die voor Moskou in Oekraïne vecht, beschuldigt het Russische ministerie van Defensie van het opzettelijk 'uithongeren' van zijn strijders door geen munitie te leveren. Hij spreekt over een verraderlijke poging Wagner te vernietigen. Prigozjin uitte sinds de Russische invasie in Oekraïne al veel kritiek op de legertop.
Het ministerie noemt de aantijgingen 'volstrekt onwaar'. Zonder Prigozjin bij naam te noemen waarschuwt het departement voor pogingen om verdeeldheid te creëren die 'uitsluitend in het voordeel van de vijand' werkt.
De EU-landen hebben besloten bestaande strafmaatregelen tegen Rusland met zes maanden te verlengen. De lijst met namen van personen en bedrijven is niet veranderd. Over een tiende, nieuw sanctiepakket tegen Rusland zijn de EU-ambassadeurs het woensdag in Brussel echter nog niet eens geworden, zeggen diplomaten. Het zou vooral hangen op technische kwesties die de komende uren moeten worden opgelost.
De onderhandelingen worden donderdagmiddag voortgezet. Het is de bedoeling dat er snel een akkoord komt, voor vrijdag, de dag waarop Rusland precies een jaar geleden Oekraïne binnenviel.
Het tiende pakket heeft volgens Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen een waarde van ruim 11 miljard euro en bevat meer exportverboden voor goederen die Rusland niet zomaar ergens anders kan krijgen, stafmaatregelen tegen bijkomende vertrouwelingen en propagandisten van de Russische president Vladimir Poetin.
De meeste Oekraïense vluchtelingen die sinds het uitbreken van de oorlog met Rusland naar Nederland zijn gekomen, hebben werk gevonden als uitzendkracht in de horeca, groothandels en land- en tuinbouw. Dat zegt de Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU).
Uitkeringsinstantie UWV meldt dat zij tot en met januari van dit jaar 60.000 meldingen ontvingen van werkgevers die een Oekraïner in dienst hebben genomen, veelal vanuit de uitzendbranche.
De Navo moet de 'spiraal van Russische agressie' doorbreken, vindt Navo-baas Jens Stoltenberg. Op een top van de oostelijke lidstaten van het bondgenootschap in de Poolse hoofdstad Warschau heeft hij ervoor gepleit Rusland voor eens en voor altijd te laten zien waar diens grenzen liggen.
,,We mogen niet toestaan dat Rusland de Europese veiligheid verder ondergraaft", aldus de secretaris-generaal in een toespraak. ,,We moeten ervoor zorgen dat de geschiedenis zich niet herhaalt.''
Stoltenberg wees erop dat Rusland voor het begin van de oorlog tegen Oekraïne een jaar geleden al in 2008 Georgië aanviel en dat het in 2014 het Oekraïense schiereiland de Krim annexeerde. Ook begon Poetin de pro-Russische separatisten in het oosten van Oekraïne te ondersteunen.
,,We beleven het agressieve gedragspatroon van Rusland al vele jaren", zei hij op de bijeenkomst, waar ook de Amerikaanse president Joe Biden aan meedeed. Biden verzekerde dat de Amerikanen elke vierkante centimeter Navo-gebied zullen verdedigen. Het is voor de Verenigde Staten een 'heilige verplichting', zei hij.
Bij Russische bombardementen in de regio Cherson zijn twee burgers omgekomen. Een een 81-jarige vrouw en een 68-jarige man in de zuidwestelijke Oekraïense stad Novotjahinka werden gedood, meldt de gouverneur van Cherson.
Het Oekraïense leger heroverde de stad afgelopen november op de Russen. Sindsdien wordt Cherson vanaf de andere kant van de rivier Dnjepr door de Russen gebombardeerd.
In de stad Charkov raakten twee mensen gewond door een raketaanval. De tweede stad van Oekraïne ligt sinds de Russische invasie zwaar onder vuur.
Opnieuw hebben onlangs Nederlandse F-35's die zijn gestationeerd in het noorden van Polen een Russisch toestel in het internationale luchtruim boven de Oostzee onderschept. Volgens Defensie ging het om een IL-20M Coot-A. Het verkenningsvliegtuig werd vervolgens door de F-35's door het luchtruim begeleid.
Het is de derde keer dat de Nederlandse gevechtsvliegtuigen een of meerdere Russische vliegtuigen onderschepten. Vier F-35's zijn sinds begin deze maand actief in Polen. Ze zijn daar om de komende twee maanden het oostelijk deel van het Navo-luchtruim te bewaken.
De relatie tussen China en Rusland heeft 'nieuwe mijlpalen' bereikt, volgens de Russische president Vladimir Poetin. Hij zei na een gesprek met de Chinese topdiplomaat Wang Yi dat de banden 'vorderen en ontwikkelen'. Ook beweert Poetin dat een bezoek van de Chinese president Xi Jinping is afgesproken.
Wang heeft Poetin in het gesprek gezegd dat de betrekkingen tussen Moskou en Beijing gelijkwaardig zijn en niet zullen 'bezwijken onder de druk van derde partijen'. De Verenigde Staten en de Navo spraken afgelopen week hun zorgen uit over mogelijke Chinese wapenleveringen aan Rusland, dat sinds de invasie in Oekraïne vrij geïsoleerd staat op het wereldtoneel.
Ongeveer een jaar geleden, vlak voordat Rusland Oekraïne binnenviel, sloten Xi en Poetin een partnerschap 'zonder grenzen'. Sindsdien heeft China zich grotendeels afzijdig gehouden van de oorlog, tot frustratie van het Westen. Amerikaanse en Europese leiders hopen dat Xi zijn invloed gebruikt om Poetin te overtuigen dat hij de invasie stopt. Rusland is door alle westerse sancties steeds meer afhankelijk van China.
Afgelopen week zei Wang dat Beijing binnenkort met een vredesvoorstel wil komen. Daar is met scepsis op gereageerd, omdat het opgeven van land voor Kiev op dit moment onbespreekbaar is. Wang zegt dat China een 'constructieve rol' wil spelen bij het oplossen van de crisis. Het Kremlin dankt Beijing voor zijn inspanningen en 'gebalanceerde aanpak'. Rusland verwelkomt China's 'positieve rol' en blijft graag samenwerken op het gebied van veiligheid.
Een eventueel bezoek van Xi aan Moskou zou daarmee te maken kunnen hebben. Poetin kondigde in december ook al aan dat hij Xi verwacht te ontvangen, maar zo'n reis is vanuit Beijing nog niet bevestigd. Een Italiaanse minister zei vorige week dat Xi vrijdag een toespraak zal houden over vrede, een jaar na de Russische invasie.
,,We zijn trots op zij die in Oekraïne vechten om het vaderland te verdedigen." Dat zei de Russische president Vladimir Poetin zojuist tijdens een rally in het voetbalstadion Loezjniki in Moskou. Hij stelde dat het hele land achter de Russische soldaten stond. Ook scandeerde hij 'Rusland, Rusland, Rusland.'
Bij het evenement werden 200.000 toeschouwers verwacht. De toespraak moet volgens Russische media worden gezien als een vervolg op de speech die Poetin een dag eerder hield voor leden van de politieke en militaire elite.
De massabijeenkomst begon met een vaderlands lied gezongen door de in Rusland bekende zanger Gregori Leps, en staat in het teken van de verdediging van het vaderland.
Spanje stuurt Oekraïne zes Leopard 2-tanks om het land te helpen in de strijd tegen Rusland. Defensieminister Margarita Robles Fernández sluit niet uit dat in de toekomst meer tanks volgen als 'dat nodig is' en 'bondgenoten ernaar vragen'.
De Duitse gevechtsvoertuigen worden momenteel gerepareerd en zullen eind maart of begin april klaar zijn. Wanneer ze naar Oekraïne gaan, is niet bekendgemaakt. De minister zegt dat Spanje samenwerkt met de andere landen die dezelfde tanks sturen. Spanje maakte vorige maand al bekend tanks te zullen doneren, maar noemde toen nog geen aantal.
Duitsland wil samen met bondgenoten twee bataljons van de Leopard 2 leveren, maar het verzamelen van de tanks gaat langzamer dan verwacht. Er zijn nu 54 stuks toegezegd. Dat is niet genoeg voor twee bataljons van doorgaans 31 tanks elk voor Oekraïne.
De Duitse bondskanselier Olaf Scholz heeft bondgenoten opgeroepen om hun beschikbare tanks naar Oekraïne te sturen. Zijn regering besloot een maand geleden zelf Leopards naar Oekraïne te sturen en gaf ook andere landen toestemming om dat te doen. Dat gebeurde na wekenlange aarzeling en onder druk van steeds meer landen.
De eerste Oekraïense militairen leren nu in Duitsland hoe de tanks werken. Zij krijgen zes keer per week 12 uur training, eerst op een simulator en later met de tanks op een oefenterrein.
In meer dan vijftig steden in Nederland klinken vrijdagavond de carillons voor Oekraïne. Tussen 19.30 en 20.00 uur geven beiaardiers verspreid over het land een beiaardconcert om de inval, op die dag precies een jaar geleden, te herdenken.
Onder meer Deventer, Amsterdam, Groningen, Leiden, Maastricht, Heerenveen, Enschede, Rotterdam en Middelburg doen mee. Eerder was al bekend dat in Utrecht stadsbeiaardier Malgosia Fiebig een speciaal beiaardconcert verzorgt. Op veel plekken, waaronder in Utrecht, wordt het concert gevolgd door het luiden van de klokken om de mensen te herdenken die tijdens de oorlog zijn omgekomen.
,,We willen de mensen hier en in Oekraïne een steuntje in de rug geven", vertelt Erik Kerpen, voorzitter van de Utrechtse carillons, over het initiatief dat afkomstig is van de Rotary Voorburg. ,,Het zou mooi zijn als ze in Oekraïne van deze actie horen en we zo voor een klein lichtpuntje kunnen zorgen."
Er klinkt weinig hosanna in Rusland, daags na de ‘troonrede’ van de Russische president Poetin. De staatsmedia willen moed putten uit diens bijna twee uur durende speech maar de gezichten van veel commentatoren staan vaak somber.
Het Russische parlement is akkoord met de opschorting van het START-ontwapeningsverdrag met de Verenigde Staten. President Poetin kondigde de opschorting dinsdag aan in een speech waarin hij het Westen de schuld gaf van de oorlog.
Het lagerhuis, de Doema, stemde woensdagochtend voor de schorsing van het laatste nog bestaande nucleaire verdrag tussen de twee landen. Het hogerhuis, de Federatieraad, volgde in de middag. Beide stemmingen worden beschouwd als formaliteiten.
Met het verdrag uit 2010, dat begin 2026 verloopt, gingen Rusland en de VS akkoord met een grens van 1550 kernkoppen per land en inspecties. Rusland zegt zich ondanks de opschorting aan het maximumaantal te zullen blijven houden. De Amerikaanse buitenlandminister Antony Blinken heeft het Russische besluit 'zeer ongelukkig en onverantwoordelijk' genoemd, maar heeft ook laten weten dat de VS bereid blijven om met Moskou over wapenbeheersing te praten.
De handtekeningen onder het verdrag werden gezet door de toenmalige presidenten Barack Obama en Dmitri Medvedev. De oud-leider van Rusland, nu vicevoorzitter van de Veiligheidsraad, vindt het hoog tijd voor de opschorting, omdat de VS en de NAVO Rusland de oorlog zouden hebben verklaard.
Ook roept Medvedev op het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk in toekomstige wapenbeheersingsakkoorden te betrekken. Dat zijn de twee andere landen in Europa die kernwapens hebben. De Russen en de Amerikanen beschikken over 90 procent van de kernkoppen wereldwijd. De VS heeft een deel in Europa opgeslagen. Officieel is het nooit bevestigd, maar het is een publiek geheim dat op vliegbasis Volkel Amerikaanse kernwapens liggen.
Op veel plekken in Oekraïne en in hoofdstad Kiev was vanochtend het luchtalarm te horen. De gouverneur van de provincie Charkov, Oleh Sinjehoebov, zegt dat er door Russische aanvallen twee gewonden zijn gevallen. Zij worden in de stad Charkov behandeld.
De oorlog heeft diepe wonden in de levens van Sasha (38) en Oksana (37) geslagen. De twee vriendinnen vluchtten naar Nederland en Oksana verloor een familielid. In Veenendaal wordt hun leven beheerst door verdriet, woede én hoop. ,,We konden alleen maar hopen dat de bommen niet op onze huizen zouden vallen.”
De Oekraïense president Zelenski wil in juli een NAVO-topconferentie in Litouwen bijwonen. Dit zei de Oekraïense ambassadeur in het land vandaag. Zelenski wil er bepleiten dat Oekraïne lid wordt van het bondgenootschap zodra de oorlog voorbij is.
Een Oekraïense lidmaatschap van de NAVO is volgens Moskou een schending van eerdere Amerikaanse toezeggingen over de uitbreiding van de NAVO met landen uit het voormalige Oostblok en het zou een onaanvaardbare bedreiging van Ruslands nationale veiligheid vormen. Het was een van de voornaamste redenen dat president Vladimir Poetin een jaar geleden tot de inval in het buurland besloot.
De NAVO-top wordt op 11 en 12 juli gehouden in de Litouwse hoofdstad Vilnius. Zelenski heeft sinds de Russische inval twee buitenlandse reizen gemaakt: een naar Washington in december en een eerder deze maand naar Londen, Parijs en Brussel.
Terwijl de Amerikaanse president Biden in Oekraïne was, voerde Rusland een test uit met een intercontinentale ballistische raket. Dat meldt CNN. De test zou zijn mislukt.
Rusland heeft de Verenigde Staten vantevoren op de hoogte gebracht van de lancering, bevestigen anonieme Amerikaanse legerbronnen tegen CNN. De raketoefening werd niet als escalatie beschouwd. Vermoedelijk zou Poetin de raket ter attentie hebben gebracht in zijn speech gisteren als de test wel succesvol was verlopen, aldus de bronnen.
Oekraïne kan op langdurige steun van Nederland rekenen. Dat maakten kabinet en Kamer glashelder tijdens een debat over hulp aan de regering in Kiev, bijna een jaar na de Russische inval. ,,Niemand van ons hier kan voorspellen hoe het verder gaat. Maar als het lang gaat duren moeten we bereid zijn Oekraïne langjarig te steunen", zei premier Mark Rutte.
Van links tot rechts staat de Kamer achter het kabinetsbeleid. ,,De oorlog is voorlopig niet voorbij. We moeten de druk blijven opvoeren", vindt Ruben Brekelmans (VVD). ,,We steunen Oekraïne tot Rusland is verdreven van al het bezette land", liet Sjoerd Sjoerdsma namens D66 weten. Het doel moet volgens Jasper van Dijk (SP) zijn dat 'Russische militairen vertrekken uit Oekraïne'.
Het is vrijdag precies een jaar geleden dat Russische militairen het buurland binnentrokken. Vanaf het begin krijgt Oekraïne hulp van Nederland. Dit jaar is daarvoor 2,5 miljard euro gereserveerd. Het leveren van wapens wordt door een grote meerderheid gesteund, tot aan de SP en Partij voor de Dieren toe. Alleen PVV, FVD en Groep van Haga zijn tegen. ,,Die Nederlandse steun maakt niks uit", zei Raymond de Roon (PVV).
,,Oekraïne moet de oorlog winnen", herhaalde Rutte. Dat land zal ook bepalen wanneer de onderhandelingen gaan beginnen. Pas als de Oekraïners 'overwicht op het slagveld' hebben zal Kiev daar aan toe zijn. Rusland zal daar dan ook nog voor open moeten staan. De 'belachelijke toespraak' van Poetin eerder dinsdag maakte ook duidelijk dat Moskou daar nu niet aan denkt, zei de premier.
Volgens de Oekraïense president Volodimir Zelenski houdt het Oekraïense leger stand aan het front in het oosten van het land, ondanks de 'grote druk' van het Russische leger dat 'constante aanvallen' uitvoert. Hij zei dat in zijn dagelijkse videoboodschap die in de avond wordt verspreid op sociale media. ,,De frontlinie is hetzelfde gebleven.''
Volgens Zelenski kampen de Russische strijdkrachten met 'onthutsende verliezen' in de oostelijke Oekraïense regio's Donetsk en Loehansk.
Belarus houdt dit jaar meer dan 150 militaire oefeningen met Rusland, zegt het ministerie van Defensie van de bondgenoot van Moskou. Minsk zegt zich bedreigd te voelen door de vermeende samentrekking van Oekraïense troepen bij zijn grenzen.
Een 'aanzienlijk' deel van het Oekraïense leger is geconcentreerd nabij de grens, stelde het ministerie van Defensie in een bericht op Telegram. Het Belarussische ministerie beschuldigt het buurland van militaire provocaties en zegt daar met 'adequate maatregelen' op te reageren.
Volgens de Oekraïense topfunctionaris Michailo Podoljak voert Belarus zijn 'agressieve en militaristische retoriek' op, maar ziet Kiev geen onmiddellijke dreiging van zijn noorderbuur. ,,We zien geen enkele logistieke actie in Belarus die gericht is op het vormen van een aanvalsmacht."
De Russische president Vladimir Poetin is zojuist begonnen met zijn jaarlijkse toespraak aan het parlement. Hij begon zijn speech met de mededeling dat Rusland aan de vooravond staat van historische gebeurtenissen. ,,Gebeurtenissen die de toekomst van ons land zullen bepalen.''
Hij zei dat Rusland er alles aan heeft gedaan om 'het probleem in Oekraïne' op een vreedzame manier op te lossen. ,,We waren geduldig. Maar een heel ander scenario was voorbereid achter onze rug.'' Zo beschuldigde Poetin Oekraïne er van dat het land voor de Russische invasie al contact had met het westen over levering van wapens.
De 'speciale militaire operatie' in Oekraïne, zoals Moskou de oorlog noemt, begon bijna een jaar geleden. Poetin zei dat het Russische leger zijn doelen in Oekraïne zal bereiken. Volgens hem kan Rusland niet verslagen worden. ,,Het bestaan van ons land staat op het spel."
Het bezoek van de Amerikaanse president Joe Biden maandag aan Kiev wordt door Rusland als 'niets bijzonders' gezien. Dat heeft het Kremlin gezegd, meldt het Russische persbureau RIA Novosti. Rusland hield het bezoek naar eigen zeggen nauwlettend in de gaten.
Het was de eerste reis van Biden naar Oekraïne sinds het uitbreken van de oorlog bijna een jaar geleden. Het bezoek werd in verband met veiligheid in het diepste geheim voorbereid en werd niet van tevoren aangekondigd. Rusland werd vlak voor het bezoek ingelicht.
Bierbrouwer Heineken heeft wel degelijk de banden verbroken met Rusland. Dat schrijft het concern dinsdagavond in een persbericht.
Onderzoeksplatform Follow The Money schreef dinsdag dat Heineken vorig jaar liefst 61 nieuwe producten op de Russische markt lanceerde, ondanks de belofte niet langer in Rusland te investeren. ‘Wij maken ons grote zorgen over recente publicaties waarin ten onrechte staat dat Heineken haar belofte om Rusland te verlaten heeft gebroken. Dit is absoluut onwaar en misleidend’, meldt de brouwer.
De Europese Unie is dichtbij een akkoord over een nieuw sanctiepakket tegen Rusland. Het zou het tiende pakket worden tegen het land dat Oekraïne bijna een jaar geleden binnenviel. Volgens diplomaten moet de deal woensdag beklonken worden, meldt persbureau Reuters.
De sancties, ter waarde van zo'n elf miljard euro, zouden zich onder meer moeten richten tegen 34 Russische entiteiten die een rol hebben in 'het systematisch stelen en deporteren' van tot nu toe ongeveer 6000 Oekraïense kinderen. Ook zeven Iraanse organisaties dan wel bedrijven die onderdelen maken die Rusland in de oorlog gebruikt, moeten worden gestraft.
De Amerikaanse president Joe Biden zei eerder op de avond, tijdens zijn toespraak in het Poolse Warschau, al dat Amerika en zijn bondgenoten snel met een nieuw sanctiepakket tegen Rusland komen.
De Italiaanse premier Giorgia Meloni belooft tijdens een bezoek aan Kiev meer militaire en financiële steun aan Oekraïne. In een gezamenlijke persconferentie met de Oekraïense president Volodimir Zelenski zegt ze dat Italië meer luchtverdedigingssystemen zal leveren.
Meloni zei verder dat er geen plannen zijn om gevechtsvliegtuigen te sturen. ,,Dat is een besluit om samen met buitenlandse partners te nemen." Ook waarschuwde ze dat een nederlaag voor Oekraïne niets anders zou zijn dan 'de inluiding van een potentiële invasie van andere Europese landen'.
De oorlog in Oekraïne 'onderstreept het belang' van samenwerking met de Verenigde Staten, schrijft premier Mark Rutte in een opiniestuk in NRC. Hij roemt daarin de rol die de VS spelen in het steunen van het door Rusland aangevallen land.
Volgens de premier is het 'een feit dat dit eerste oorlogsjaar er zonder de kolossale inzet van Amerikaans materiaal en middelen echt anders had uitgezien'. Hij vindt het dan ook belangrijk dat 'wij in Nederland en Europa die grote rol van de Verenigde Staten op waarde schatten'.
Volgens hem nemen de Amerikanen het voortouw in het steunen van Oekraïne, en laten ze daarmee zien dat hun land 'is geboren uit een diepgewortelde vrijheidsdrang en waarin 'we the people' het voor het zeggen hebben via een uitgekiend democratisch systeem van checks and balances'.
Toch wijst Rutte ook op de risico's voor de Amerikaanse democratie, zoals de bestorming van het Capitool in 2021. ,,Daar kunnen we niet blind voor zijn." Tegelijkertijd is de Amerikaanse democratie volgens Rutte dynamisch en zelfvernieuwend, en leeft er een ,,intrinsieke aantrekkingskracht van vrijheid en zelfbeschikking op mensen wereldwijd". De 21ste eeuw wordt volgens Rutte dan ook de eeuw van de VS en niet van China, zo schrijft hij.
Ook Nederlanders koesteren de waarden van vrijheid en democratie, aldus Rutte en begrijpen daarnaast 'heel goed' dat de oorlog ook over de eigen toekomst gaat. ,,Als we Poetin zijn gang laten gaan, mogen we serieus betwijfelen of hij stopt bij Oekraïne."
Desondanks kan Europa niet langer 'schuilen onder de Amerikaanse veiligheidsparaplu' in NAVO-verband, aldus de premier. Inmiddels gaat ook Nederland voldoen aan de NAVO-norm en 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp) investeren in defensie.
Rutte geeft dinsdag een gastcollege op de universiteit van Leiden. Zijn opiniestuk is op die lezing gebaseerd, aldus de krant. De premier geeft de lezing in het kader van een jaar oorlog: aanstaande vrijdag is het een jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel.
Gemiddeld melden zich dagelijks nog altijd zo'n 25 tot 35 vluchtelingen uit Oekraïne bij het aanmeldpunt op station Amsterdam Centraal. Volgens een woordvoerder van verantwoordelijk wethouder Rutger Groot Wassink zijn sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne 24.000 vluchtelingen via de hoofdstad gereisd.
Bij het aanmeldpunt op het Stationsplein kunnen vluchtelingen zich tussen 08.00 uur en 23.00 uur melden. Niet iedereen krijgt onderdak in Amsterdam. De mensen die zich op het station registreren worden ook naar andere plekken in het land doorverwezen.
De meeste vluchtelingen uit Oekraïne, bijna 8000 in totaal, kwamen vorig jaar maart naar Amsterdam. Daarna daalde het aantal iedere maand, maar een jaar nadat Rusland Oekraïne was binnengevallen komen er nog altijd Oekraïners naar ons land. In januari waren dat er nog bijna achthonderd.
China wil met het bezoek van zijn belangrijkste diplomaat Wang Yi aan Rusland de relatie tussen beide grootmachten verder ontwikkelen. Beijing en Moskou sloten vorig jaar een vriendschap 'zonder grenzen' en onderhouden nauwe banden.
Het bezoek komt een jaar nadat Rusland Oekraïne binnenviel. China heeft de invasie niet veroordeeld. De Verenigde Staten hebben gewaarschuwd dat militaire steun van China aan Rusland niet zonder gevolgen zal blijven. Beijing ontkent echter wapens te gaan leveren.
Maandag riep Wang tijdens een tussenstop in Hongarije op tot onderhandelingen om de oorlog in Oekraïne te beëindigen. De verwachting is dat de Chinese topdiplomaat in Moskou de mogelijkheden van een vredesakkoord gaat verkennen. Vrijdag, precies een jaar na de invasie, zou president Xi Jinping een 'vredestoespraak' houden.
De Chinese minister van Buitenlandse Zaken Qin Gang is 'zeer bezorgd' dat het conflict in Oekraïne 'oncontroleerbaar' kan escaleren. ,,Wij roepen bepaalde landen op om onmiddellijk te stoppen met olie op het vuur gooien", aldus Qin in een toespraak.
De buitenlandminister zei ook dat hij 'resoluut tegen elke vorm van buitenlandse inmenging met Chinese aangelegenhede' is. Waar hij exact op doelt is onduidelijk, maar afgelopen weekend uitte de Amerikaanse buitenlandminister Antony Blinken publiekelijk zorgen over de mogelijkheid dat China wapens zal leveren aan Rusland.
De EU-buitenlandchef, Josep Borrell, noemde een eventuele Chinese wapenlevering aan Rusland vervolgens 'een rode lijn'. Zo'n stap zou 'natuurlijk' consequenties hebben, waarschuwde ook Zweden, dat dit halfjaar de EU voorzit.
Qin zei in zijn toespraak wel met 'de internationale gemeenschap samen te willen werken om een dialoog te creëren, de zorgen te benoemen en naar gemeenschappelijke veiligheid te streven'.
De uitspraken van Qin komen in dezelfde week dat de Chinese topdiplomaat Wang Yi, die tot voor kort nog buitenlandminister was, in Moskou is. Volgens het Kremlin is er veel te bespreken met de Chinese gast. De Chinese topdiplomaat zou er over de mogelijkheden praten de oorlog met Oekraïne via onderhandelingen en een vredesakkoord te beëindigen.
Een jaar na het begin van de Russische invasie in Oekraïne neemt de aandacht voor de oorlog onder Nederlanders af. Dat merkt althans Bob Wouda, die al jaren in Oekraïne woont en sinds februari vorig jaar geregeld op en neer rijdt naar Nederland om hulpgoederen te vervoeren. 'Ik denk dat Nederland een beetje oorlogsmoe is'.
Rusland eist dat de VS militaire steun aan Oekraïne terugtrekken. Dat schrijft het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken in een verklaring die het heeft overhandigd aan de Amerikaanse ambassadeur in Moskou, Lynne Tracy.
De ambassadeur werd volgens het ministerie ontboden vanwege de 'agressieve koers' van Washington in de oorlog in Oekraïne. In de brief staat dat Washington 'stappen moet ondernemen om ervoor te zorgen dat de VS Navo-soldaten en -uitrusting terugtrekken en ook anti-Russische activiteiten stopzetten'.
,,De ambassadeur is verteld dat de huidige agressieve koers van de Verenigde Staten om de confrontatie met Rusland op alle gebieden te verdiepen contraproductief is", meldt het ministerie verder.
De Amerikaanse president Joe Biden bracht maandag een onaangekondigd bezoek aan Kiev waar hij zei dat de VS Oekraïne blijven steunen 'zolang het nodig is'. Dinsdag is Biden in Polen waar hij later op de dag een toespraak geeft over de Russische invasie in Oekraïne een jaar geleden.
De Poolse president Andrzej Duda heeft zich dankbaar tegenover de Verenigde Staten opgesteld tijdens het bezoek van president Joe Biden. De aanwezigheid van Biden in Polen is volgens hem een "belangrijk signaal" dat de VS toegewijd zijn aan het handhaven van de veiligheid in Europa en de rest van de wereld.
Duda stelt dat Polen veilig is dankzij de aanwezigheid van Amerikaanse militairen. Het Amerikaanse bezoek geeft volgens Duda het juiste signaal af aan de Poolse bevolking en toont aan dat wat het EU-land voor Oekraïne doet goed is. Hij pleitte ook voor meer samenwerking tussen Europa en de Verenigde Staten op het gebied van veiligheid en economische zaken.
Het bezoek van Biden aan Polen vindt plaats kort voordat de oorlog in Oekraïne precies een jaar duurt.
Bij Russische aanvallen op de Zuid-Oekraïense stad Cherson zijn minstens vijf burgers om het leven gekomen, meldt het Oekraïense leger. Ook vielen er zestien gewonden in de stad die in november werd heroverd op Russische troepen. Er werden twintig explosies geregistreerd. De aanvallen vonden plaats tijdens de toespraak van de Russische president Poetin vanmorgen.
President Volodimir Zelenski beschuldigde Rusland van het "genadeloos doden" van burgers in Cherson. ,,Wederom doden ze genadeloos de burgerbevolking", aldus Zelenski. ,,Een parkeerplaats, woonwijken, een hoog gebouw en een openbaarvervoerhalte werden geraakt. De wereld heeft niet het recht om ook maar een moment te vergeten dat Russische wreedheid en agressie geen grenzen kennen", zei hij op Telegram, bij foto's van lichamen op de stoep en kapotte winkelpuien.
De stad Cherson en omliggende gebieden worden sinds de herovering door Oekraïne vrijwel constant gebombardeerd door Russische troepen vanaf de overkant van de Dnjepr-rivier.
Koning Willem-Alexander is dinsdag aangekomen in Pabradė (Litouwen), waar hij Nederlandse militairen bezoekt. De militairen maken deel uit van de NAVO Enhanced Forward Presence, dat de verdediging van Europa aan de oostflank - waar nu de oorlog tussen Oekraïne en Rusland gaande is - als doel heeft.
Tijdens het bezoek doet de koning mee aan een oefening. Het bezoek begon met een briefing op de Pabradė Training Area door Roberto Werker, de Nederlandse Senior National Representative luitenant-kolonel. Daarop doet de koning mee aan een zogenoemde Field Training Exercise.
Na afloop van de training spreekt de koning met Nederlandse militairen. Daarna wordt hij door de Litouwse president Gitanas Nausėda ontvangen op het presidentieel paleis in Vilnius.
Rusland schort zijn deelname aan het laatste nog functionerende ontwapeningsverdrag met de Verenigde Staten op. President Vladimir Poetin zei in zijn toespraak tot parlementariërs zich daartoe gedwongen te voelen omdat westerse landen meer kernwapens zouden bezitten dan Rusland.
Moskou hield inspecties waar het Verdrag voor Vermindering van Strategische Wapens (START) in voorziet eerder al tegen. Rusland beschuldigde de VS er eerder ook van inspecties te dwarsbomen. Overleg tussen de VS en Moskou om die te hervatten is herhaaldelijk uitgesteld. Beide partijen spraken er voor het laatst in oktober 2021 over.
De VS beschuldigden Rusland er in januari van meer strategische nucleaire wapens te hebben dan de maxima die het verdrag vastlegt. Bij de ondertekening van het nieuwe START-verdrag in 2010 legden beide landen een maximumaantal van 1550 kernkoppen vast. Dat was 30 procent minder dan bij de ondertekening van de voorganger van het verdrag in 2002.
Het nieuwe START-verdrag loopt in 2026 af. Poetin zei het verdrag alleen op te schorten en niet op te zeggen.
De Russische invasie in Oekraïne heeft minstens 8000 burgers het leven gekost, meldt VN-mensenrechtenchef Volker Türk. Ook zijn in bijna twaalf maanden oorlog ongeveer 13.300 burgers gewond geraakt.
Zeker 487 kinderen zijn omgekomen en 954 zijn gewond geraakt. Ongeveer 90 procent van alle slachtoffers stierf door explosieve wapens. Het werkelijke dodental is volgens de VN vermoedelijk 'aanzienlijk hoger'. Bij de telling worden alleen bevestigde gevallen meegerekend. Türk spreekt daarom van 'het topje van de ijsberg'.
De mensenrechtencommissaris wijst erop dat bijna 18 miljoen mensen dringend humanitaire hulp nodig hebben en zo'n 14 miljoen mensen ontheemd zijn geraakt. Het wordt volgens Türk steeds moeilijker om vrede te bereiken naarmate de oorlog voortduurt. De oorlog begon op 24 februari 2022. Alleen in de eerste maanden vonden vredesbesprekingen tussen Rusland en Oekraïne plaats.
De Domtoren in Utrecht luidt vrijdagavond de klokken voor de Oekraïense gemeenschap. Dat gebeurt op de dag waarop een jaar geleden de oorlog begon in Oekraïne.
Het Utrechtse Klokkenluiders Gilde wil hiermee stilstaan bij deze dag en de Oekraïners een hart onder de riem steken. Stadsbeiaardier Malgosia Fiebig geeft van 19.30 uur tot 20.00 uur een speciaal beiaardconcert, waarna tien minuten lang de Michaël-klok wordt geluid.
Een jaar na de Russische inval in Oekraïne is er op de Dam in Amsterdam een vredesdemonstratie. Ze vindt zaterdag plaats van 14.00 uur tot 15.00 uur, wordt georganiseerd door Peace SOS en krijgt ondersteuning van bijna twintig andere vredesorganisaties.
Mensen worden opgeroepen om naar het protest spandoeken of karton met afbeeldingen van hartjes, vredesduiven en het vredesteken mee te nemen. 'Het leven van mensen moet gespaard worden. We vinden dat de oorlog moet stoppen. Dat kan door een wederzijds staakt-het-vuren en diplomatie, zoals vredesonderhandelingen", aldus de organisatie.
Op vrijdag 24 februari, een dag eerder, is het precies een jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. Op die dag wordt ook gedemonstreerd. Politieke partijen GroenLinks, PvdA, Partij voor de Dieren en Volt houden samen met maatschappelijke organisaties een protestmars van het Museumplein naar de Dam.
De Amerikaanse president Joe Biden is maandag in de Oekraïense hoofdstad Kiev voor een ontmoeting met zijn Oekraïense ambtsgenoot Volodimir Zelenski. Het is zijn eerste bezoek aan het land sinds de Russische inval van een jaar geleden.
'Ik ben hier vandaag om onze niet-aflatende toewijding aan de Oekraïense democratie, soevereiniteit en territoriale integriteit opnieuw te bevestigen', zegt Biden in een door het Witte Huis verspreide verklaring. 'Ik ontmoet president Zelenski en zijn team voor een uitgebreide discussie over onze ondersteuning van Oekraïne.'
Biden, die per trein vanuit Polen arriveerde en Kiev aan het begin van de middag ook weer per trein verliet, kondigde een nieuwe wapenlevering aan, 'waaronder artilleriemunitie, anti-tanksystemen en bewakingsradars om de bevolking te beschermen tegen luchtaanvallen.' De Amerikaanse president besprak met Zelenski ook over de levering van langeafstandswapens. Later deze week zal Biden een nieuw hulppakket ter waarde van 500 miljoen dollar (ruim 468 miljoen euro) aankondigen.
Tijdens een gezamenlijke persconferentie zei Zelenski dat het bezoek van Biden 'het belangrijkste ooit is' van een Amerikaanse president aan Oekraïne. Volgens hem is de komst van Biden 'een ondubbelzinnig signaal dat de Russen geen schijn van kans maken om het conflict te winnen'. Volgens Biden staat bijna een jaar na de inval 'Kiev overeind, Oekraïne overeind en de democratie overeind".
Het onaangekondigde bezoek werd als eerste opgemerkt door inwoners van de stad, waar wegen en pleinen werden afgesloten en een lang konvooi auto's bij de Amerikaanse ambassade reed. De Oekraïense onderminister van Buitenlandse Zaken, Andrii Melnik, zei tegen media dat de stad zich opmaakt voor de ontvangst van 'een van onze belangrijkste bondgenoten'. Melnik zei niet op welke bondgenoot hij doelde.
Tijdens de wandeling Van Biden en Zelenski door het stadscentrum loeide het luchtalarm. Aanleiding was het opstijgen van Russische MiG-31K straaljagers in buurland Belarus, melden journalisten uit Minsk. In mei vorig jaar bracht Bidens echtgenote Jill een verrassingsbezoek aan een Oekraïense grensplaats bij de grens met Slowakije.
Het Witte Huis maakte vrijdag bekend dat Biden in de loop van maandag in Polen zou arriveren voor een tweedaags bezoek. Hij zal er spreken over 'de meedogenloze en niet-uitgelokte' inval in Oekraïne. Verder zal hij met de Poolse president Andrzej Duda de gezamenlijke inspanningen bespreken om Oekraïne te steunen en de afschrikking van de Navo te versterken.
Hij zal ook een ontmoeting hebben met een groep Navo-bondgenoten aan de oostflank van de alliantie, om de 'niet-aflatende steun van de Verenigde Staten voor de veiligheid van het bondgenootschap te bevestigen'. Het gaat om Bulgarije, Estland, Letland, Litouwen, Polen, Roemenië, Tsjechië, Hongarije en Slowakije. Deze landen vormen samen de Boekarest Negen (B9).
China heeft de Amerikaanse suggestie dat het wapens aan Rusland wil gaan leveren onwaar genoemd. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken uitte zondag op de Veiligheidsconferentie van München publiekelijk zorgen over de mogelijkheid dat China wapens zal leveren aan Rusland, na een ontmoeting met zijn Chinese collega Wang Yi.
Wang gaat naar verluidt snel naar Moskou. Hij zou er gaan spreken over de mogelijkheden de oorlog met Oekraïne via onderhandelingen en een vredesakkoord te beëindigen.
De Chinese missie bij de EU meldt maandag op Twitter dat Wang Yi in München tegen zijn Oekraïense ambtsgenoot Dmytro Koeleba heeft gezegd 'dat China altijd aan de kant van vrede en dialoog heeft gestaan en niet wil dat de crisis in Oekraïne aanhoudt en escaleert.'
Het is aanstaande vrijdag precies een jaar geleden dat de Russische strijdkrachten Oekraïne binnenvielen. Dat was nadat er al sinds 2014 werd gevochten tussen strijdkrachten en milities van voor- en tegenstanders van de prowesterse regering in Kiev die begin 2014 aan de macht was gekomen.
De Luxemburgse minister van Buitenlandse Zaken Jean Asselborn heeft gewaarschuwd dat Chinese wapenleveranties aan Rusland de oorlog in Oekraïne kunnen doen escaleren. ,,Dat zou een keerpunt zijn - en niet ten goede", zei Asselborn maandag voorafgaand aan een ontmoeting met de andere EU-ministers van Buitenlandse Zaken in Brussel.
Als China daadwerkelijk wapens levert aan Rusland, moet dat volgens hem gevolgen hebben voor de omgang met de Volksrepubliek. ,,Ik hoop dat het niet zover komt", aldus Asselborn. ,,Maar verkapte wapenleveranties zouden ook gevolgen hebben."
De Verenigde Staten uitten eerder al hun zorgen over mogelijke wapenleveringen door China. Minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken zei zondagavond op de Amerikaanse nieuwszender CBS dat China 'overweegt dodelijke steun te verlenen' aan Rusland. Op de vraag wat hij daarmee bedoelde, antwoordde Blinken: ,,Wapens, voornamelijk wapens."
De ministers van Buitenlandse Zaken van de EU willen maandag nieuwe sancties tegen Rusland en verdere militaire hulp aan Oekraïne bespreken. De oorlog duurt deze vrijdag al een jaar.
De autoritaire Tsjetsjeense heerser Ramzan Kadyrov, bondgenoot van de Russische president Vladimir Poetin, wil zijn eigen paramilitaire huurlingenbedrijf oprichten in de stijl van de Russische Wagner Group. Het privé-huurlingenleger, dat in Oekraïne aan de zijde van Rusland vecht, behaalde volgens hem 'indrukwekkende resultaten' en heeft de noodzaak van particuliere militaire bedrijven bewezen.
,,We kunnen vol vertrouwen zeggen dat Wagner zijn moed in militaire termen heeft getoond en een streep heeft getrokken onder discussies over de vraag of dergelijke particuliere militaire bedrijven al dan niet nodig zijn", zei Kadyrov zondag in een bericht op Telegram.
,,Zodra mijn dienst aan de staat is voltooid, ben ik serieus van plan te concurreren met onze dierbare broeder Jevgeni Prigozjin (Wagner-baas, red.) en een particulier militair bedrijf op te richten. Ik denk dat het zal lukken", zei het 46-jarige staatshoofd dat sinds 2007 de Tsjetsjeense Republiek leidt.
Kadyrov, zoon van de voormalige Tsjetsjeense president Akhmad Kadyrov die in 2004 werd gedood bij een bomaanslag in Grozny, heeft een stilzwijgende alliantie gesloten met Prigozjin waarbij ze elkaars kritiek op de Russische militaire top versterken en oproepen tot krachtiger vervolging van het conflict.
Er zijn steeds meer aanwijzingen dat het Kremlin actie heeft ondernomen om Prigozjins buitensporige politieke invloed te beteugelen door hem te bevelen zijn publieke kritiek op het ministerie van Defensie te stoppen, terwijl het de staatsmedia adviseert om hem of Wagner niet meer bij naam te noemen.
Poetin benoemde zijn 'bloedhond' Kadyrov in oktober tot kolonel-generaal als beloning voor zijn 'staat van dienst'. Kolonel-generaal is de op twee na hoogste functie in het Russische leger, dat momenteel nederlagen lijdt in Oekraïne.
Regeringen van meer dan dertig landen, waaronder Nederland, Groot-Brittannië, Frankrijk en de Verenigde Staten, hebben in een gezamenlijke brief opnieuw gepleit voor het weren van Russische en Belarussische atleten bij internationale sportevenementen zoals de Olympische Spelen.
Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) heeft de Oekraïense klacht tegen Rusland over de invasie toegevoegd aan een grotere zaak. De misdaden die door de Russen na de invasie zouden zijn gepleegd worden nu samen onderzocht met alle mensenrechtenschendingen die sinds 2014 in Oekraïne zijn gepleegd, waaronder het neerhalen van MH17.
Het Straatsburgse Hof noemt de zaak 'Oekraïne en Nederland tegen Rusland'. Daartoe behoorden behalve MH17 eerder al misdaden die zijn gepleegd door de pro-Russische separatisten, die al sinds 2014 in oorlog zijn met Oekraïne. Kiev beschuldigt Rusland ook van grove mensenrechtenschendingen die zijn gepleegd sinds de invasie van 24 februari, bijna een jaar geleden.
Naast deze zaken heeft het EHRM nog drie zaken die door landen zijn aangespannen over de gebeurtenissen op de Krim en in Oost-Oekraïne. Bovendien hebben meer dan 8500 individuen klachten ingediend bij het Hof.
Bij de ramp met de MH17-vlucht kwamen 298 mensen om het leven, onder wie 196 Nederlanders. Het vliegtuig werd in 2014 neergehaald boven Oost-Oekraïne.
Russische staatshackers zijn er een tijd geleden in geslaagd de systemen van een Turkse dronefabrikant aan te vallen. Dat melden Google en zijn cyberbeveiligingsbedrijf Mandiant.
Google noemt de naam van het bedrijf niet, maar in het begin van de oorlog maakte Oekraïne veel gebruik van Bayraktar-drones om Russische militairen aan te vallen. Door de cyberaanval zouden de onbemande toestellen nu echter onbruikbaar zijn. De hackers zouden ook communicatiesystemen van het Oekraïense leger hebben aangevallen.
Google en Mandiant schrijven dat de digitale aanvallen het werk zijn van een hackersgroep die zij FrozenBarents noemen. De groep staat ook bekend onder de namen Sandworm en Voodoo Bear. De hackers zouden voor de Russische militaire inlichtingendienst GROe werken.
FrozenBarents wordt ook verantwoordelijk gehouden voor de gijzelsoftware NotPetya. Die trof in 2017 Oekraïense bedrijven, maar de infectie verspreidde zich naar andere landen. Twee containerterminals in de haven van Rotterdam lagen daardoor ook plat. In 2018 zouden de hackers de openingsceremonie van de Olympische Winterspelen hebben verstoord, omdat Rusland was geschorst voor die Spelen.
De Amerikaanse president Joe Biden is weer in Polen, meldt de Poolse minister van Buitenlandse Zaken. Biden was maandag in Kiev voor een verrassingsbezoek en kwam met de trein terug in Polen, waar hij een afspraak heeft met president Andrzej Duda.
Biden brengt een bezoek aan Polen en Oekraïne omdat het deze week een jaar geleden is dat Rusland Oekraïne binnenviel. Hij sprak in Kiev met president Volodimir Zelenski over een nieuw Amerikaans wapenpakket en de levering van langeafstandswapens.
Dinsdag spreekt de Amerikaanse president het Poolse volk toe.
De EU-landen moeten nu eerst snel hun resterende munitievoorraden aanspreken om Oekraïne te helpen, stelt EU-buitenlandchef Josep Borrell. Het samen inkopen van munitie waar de EU nu aan werkt is volgens hem ook belangrijk, maar van later zorg.
Oekraïne zit dringend verlegen om nieuwe munitie om zich Rusland van het lijf te houden nu dat opnieuw de aanval lijkt te hebben ingezet. Het Oekraïense leger jaagt er lang niet zoveel granaten en kogels doorheen als zijn tegenstander, maar toch veel meer dan zijn bondgenoten kunnen aanleveren uit hun leeg rakende arsenalen. Ze zoeken koortsachtig naar manieren om te voorkomen dat Oekraïne zonder komt te zitten.
Het spant erom de komende weken en in dat tijdsbestek heb je nog niets aan nieuwe bestellingen bij de wapenindustrie, zegt Borrell. ,,Een tijdschaal van weken betekent: gebruiken wat we al hebben geproduceerd. Het is duidelijk dat de beste manier om Oekraïne de komende weken munitie te leveren is de al bestaande voorraden van Europese legers te delen. Het is nodig dat lidstaten Oekraïne voorrang geven wat hun reserves betreft" en dat zal hij de komende dagen ook de EU-defensieministers voorhouden.
Sommige bondgenoten van Oekraïne hebben niet alleen weinig meer op de plank, wat ze nog hebben houden ze soms graag zelf. Ze vrezen anders zelf weerloos te zijn.
Defensie stelt 230 militairen extra beschikbaar om Oekraïense soldaten en officieren op te leiden, meldt het kabinet in een brief aan de Tweede Kamer. Komend jaar moeten zij in totaal 30.000 Oekraïense militairen gaan trainen.
De opleidingen vinden plaats in Duitsland. De eerste 30 militairen worden in april en mei ingezet voor een duur van vier weken. In september en augustus starten de overige 200, voor een duur van zes weken.
Ook in Groot-Brittannië verzorgen Nederlandse militairen trainingen voor Oekraïners. Het hele jaar blijft Nederland bijdragen aan de trainingsoperatie daar.
,,Een jaar na de Russische inval blijft de noodzaak Oekraïne te steunen onverminderd groot", schrijven de betrokken ministers Kajsa Ollongren (Defensie), Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) en Liesje Schreinemacher (Ontwikkelingssamenwerking). Voor dit jaar heeft het kabinet 2,5 miljard euro gereserveerd voor steun aan Oekraïne.Jevgeni Prigozjin, hoofd van de Russische paramilitaire groep Wagner, heeft in een audiobericht op Telegram zijn beklag gedaan over de Russische aanvoer van munitie. Volgens Prigozjin is er 'een groot probleem' bij de aanvoer voor zijn strijders en zouden hooggeplaatste Russen de groep Wagner opzettelijk munitie weigeren.
De audioboodschap duurt volgens The Guardian zo'n zeven minuten en Prigozjin spreekt emotioneel. Hij zou 'een hooggeplaatst iemand' moeten gehoorzamen en zijn excuses hebben moeten maken om munitie te verkrijgen. Met die persoon zou Prigozjin volgens eigen zeggen 'een moeilijke relatie' hebben. ,,Ik slaag er niet in om dit probleem op te lossen, zelfs niet met alle contacten die ik heb.''
Volgens Prigozjin eet de persoon die het hem lastig maakt 'zijn ontbijt, lunch en dinner van gouden borden' en zijn familieleden zouden op vakantie gaan naar Dubai. ,,Degenen die ons tegenwerken terwijl wij de oorlog proberen te winnen, werken eigenlijk direct voor de vijand.''
Oekraïne spreekt tegen dat Russische troepen het dorp Hrianykivka in de noordoostelijke regio Charkov hebben veroverd. Oekraïense troepen sloegen Russische aanvallen in het gebied rond het dorp af, meldt de generale staf maandag. De Russen zouden het gebied echter blijven beschieten met artillerie.
Het Russische ministerie van Defensie meldde zaterdag dat Russische troepen het dorp hadden ingenomen. Hrianykivka ligt zo'n 180 kilometer ten noorden van de zwaar bevochten stad Bachmoet.
Rusland heeft een jaar na de invasie in Oekraïne volgens de Kremlincriticus Aleksej Navalni een dieptepunt bereikt. De dissident schrijft vanuit zijn cel dat Rusland er pas weer bovenop kan komen als de 'Poetin-dictatuur' ontmanteld is en Oekraïne gecompenseerd wordt voor alle schade die de troepen daar hebben aangericht.
In de ogen van Navalni is president Vladimir Poetin bezig Ruslands toekomst te vernietigen, puur voor zijn eigen gewin. De echte redenen voor deze oorlog zouden de politieke en economische problemen in Rusland zijn. De oppositiepoliticus wijst op 'Poetins verlangen om de macht tegen elke prijs vast te houden en zijn obsessie met zijn eigen historische nalatenschap'. Een verlies in Oekraïne lijkt Navalni onvermijdelijk.
Bovendien beschuldigt Navalni het Russische leger van het plegen van oorlogsmisdaden. 'Tienduizenden onschuldige Oekraïners zijn vermoord en nog eens miljoenen lijden'. Hij wil dat er een internationaal onderzoek komt om de misdaden te beoordelen.
Navalni heeft er inmiddels 2 van de 11,5 jaar gevangenisstraf opzitten. Hij blijft zich via sociale media uitspreken tegen Poetin en het Kremlin, maar wordt ook regelmatig in isoleercellen geplaatst. Hij mag momenteel naar verluidt een aantal maanden geen bezoek ontvangen.
Oekraïense vluchtelingen die vanwege de oorlog in hun land naar Nederland zijn gekomen, hopen op betere huizen, banen en taalcursussen. Dat zegt de Stichting Oekraïners in Nederland op basis van een enquête onder Oekraïense vluchtelingen.
Vrijdag is het een jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. Sindsdien zijn er veel mensen gevlucht, onder meer naar Nederland. Het grootste probleem waar Oekraïners in Nederland tegenaan lopen is het vinden van een geschikte woning, signaleert de stichting. Ook zitten families vaak verspreid over het land.
Ongeveer de helft van de ruim 1100 respondenten, die online tussen eind december en half januari een vragenlijst invulden, heeft een baan. Ruim een derde zoekt nog actief naar werk. De meeste ondervraagden vonden via via een baan. ,,Mensen zoeken naar mogelijkheden om hun eigen geld te verdienen en zo geen druk op sociale voorzieningen te leggen", vertelt bestuurslid en Oekraïner Oleksandr Tomasjtsjoek.
Het merendeel van de respondenten heeft een universitaire opleiding, maar veel ondervraagden werken nog onder hun niveau. Dat komt onder meer omdat Oekraïne niet bij de Europese Unie hoort en diploma's niet erkend worden. Ook is er een "grote behoefte" aan taalcursussen, omdat Nederlands en Engels voor sommigen een probleem zijn, zegt Tomasjtsjoek.
Het is waarschijnlijk dat Rusland de inname van Bachmoet zal claimen op de eerste verjaardag van de oorlog in Oekraïne, vrijdag aanstaande, ongeacht de situatie in de stad in de Oost-Oekraïense Donetsk-regio. Dat meldt het Britse ministerie van Defensie in haar dagelijkse update over oorlogssituatie op basis van informatie van inlichtingendiensten.
De Britten denken dat de Russische troepen onder toenemende politieke druk staan nu het bijna 24 februari is. Het Russische leger viel vorig jaar op die dag buurland Oekraïne binnen en stuit er sindsdien op verzet van Oekraïners, die steeds zwaardere wapens uit het Westen ontvangen.
Het Amerikaans Oorlogsinstituut (ISW) noemde het donderdag 'onwaarschijnlijk' dat de Russische troepen de symbolische stad Bachmoet veroverd hebben op de eerste verjaardag van de oorlog. Dat zou 'een aanzienlijk grotere Russische opmars vereisen dan in de afgelopen maanden', aldus de denktank van op het gebied van defensie en buitenlandse politiek.
Russische troepen proberen Bachmoet al maanden in te nemen met steun van huurlingen van de paramilitaire organisatie Wagner Group uit Sint-Petersburg. Het Britse ministerie meldt dat Rusland niet alleen door blijft gaan met het offensief bij deze stad maar ook elders in Oost-Oekraïne bij Voehledar en Kreminna. Vooral in Bachmoet en Voehledar vallen veel slachtoffers.
Nederland is warm voorstander van het Europees inkopen van munitie voor Oekraïne. Maar als er een andere manier is waardoor Oekraïne nog sneller aan de broodnodige granaten en kogels kan komen 'zullen we daarvoor gaan', zegt minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken).
Hoekstra overlegde maandag in Brussel met zijn EU-collega's over een oplossing voor het munitietekort dat voor Oekraïne dreigt, juist op een moment dat Rusland opnieuw de aanval lijkt in te zetten. Ze buigen zich over een plan van de Europese Commissie om gezamenlijk munitie in te kopen, net als bij de coronavaccins.
Nederland steunt dat 'vanzelfsprekend ten volle', aldus Hoekstra. ,,Het is essentieel dat die munitie er komt. Liever vandaag dan morgen." Maar 'hoe maakt ons eigenlijk niet uit. Elke weg die ervoor zorgt dat we daar zo snel mogelijk zo veel mogelijk munitie naartoe krijgen, die heeft onze warme steun'.
Hoekstra kan nog niet overzien of het plan van de commissie, om opnieuw het budget te gebruiken dat nu wordt ingezet om wapenleveringen door EU-landen aan Oekraïne te vergoeden, het beste is. Hoe dan ook moet het goed zijn geregeld en moet er democratische controle zijn, vindt hij. Over de inzet van die zogeheten Europese Vredesfaciliteit legt hij ook steeds verantwoording af aan het parlement, onderstreept hij.
De Amerikaanse president Joe Biden arriveert in de loop van maandag in Polen voor een tweedaags bezoek. Hij wil er stilstaan bij de Russische invasie in buurland Oekraïne, aanstaande vrijdag precies een jaar geleden.
Biden zal in Polen spreken over 'de meedogenloze en niet-uitgelokte' inval in Oekraïne, maakte het Witte Huis bekend. Verder zal hij met de Poolse president Andrzej Duda de gezamenlijke inspanningen bespreken om Oekraïne te steunen en de afschrikking van de Navo te versterken.
Hij zal ook een ontmoeting hebben met een groep Navo-bondgenoten aan de oostflank van de alliantie, om de 'niet-aflatende steun van de Verenigde Staten voor de veiligheid van het bondgenootschap te bevestigen'. Het gaat om Bulgarije, Estland, Letland, Litouwen, Polen, Roemenië, Tsjechië, Hongarije en Slowakije. Deze landen vormen samen de Boekarest Negen (B9).
De Poolse premier Mateusz Morawiecki zei zondag dat hij van plan is met Biden de mogelijkheid te bespreken om het Amerikaanse troepencontingent in Polen te vergroten.
Biden was in maart vorig jaar al op bezoek in Polen, ongeveer een maand na het begin van de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne. De president baarde opzien met een toespraak op het koninklijk kasteel in Warschau. Daarin week hij af van het script en zei over de Russische president Vladimir Poetin: ,,Deze man kan niet aan de macht blijven." Het Witte Huis verzekerde onmiddellijk daarna dat Biden niet uit was op 'regimeverandering' in Moskou.
Oekraïne heeft nieuwe sancties opgelegd aan de Russische financiële sector in een poging de oorlogseconomie van de agressor te verzwakken. Dienovereenkomstig zijn niet alleen vertegenwoordigers van het bankwezen in Rusland onderworpen aan strafmaatregelen, maar ook de beurs van Moskou.
,,Vandaag heeft onze staat een nieuwe stap gezet in de sancties tegen al diegenen die de Russische agressie voeden", zei de Oekraïense president Volodimir Zelenski zondagavond in zijn dagelijkse videoboodschap aan de bevolking. De sancties vormen de basis voor bondgenoten in het Westen om ook dergelijke strafmaatregelen uit te vaardigen.
Zelenski herinnerde eraan dat met het oog op de eerste verjaardag van het begin van de Russische aanvalsoorlog, komende vrijdag, het tiende EU-sanctiepakket in de maak is. ,,We werken er met onze partners aan om het te versterken", zei de Oekraïense president. Daarnaast willen de ministers van Buitenlandse Zaken van de Europese Unie vandaag in Brussel vergaderen. Zelenski eiste dat elke verantwoordelijke staat zich zou aansluiten bij de 'sancties tegen terreur.'
Het team van de Amerikaanse president Joe Biden heeft zojuist via Twitter nog eens gereageerd op zijn bliksembezoek aan Oekraïne. Er wordt een foto gedeeld met daarop een handgeschreven boodschap van Biden gericht aan het Oekraïense volk en president Volodimir Zelenski.
'Ik ben vereerd dat ik weer welkom was in Kiev', schrijft Biden onder meer. En gericht aan Zelenski: 'Meneer de president, accepteer alstublieft mijn diepste respect voor uw moed en leiderschap'.
Kort voor het bezoek van de Amerikaanse president Joe Biden aan Kiev hebben de Verenigde Staten en Rusland daar 'basaal' contact over gehad. Het Witte Huis wilde niet in details treden, maar zei dat dat gebeurde om er zeker van te zijn dat er geen misverstanden zouden ontstaan, melden Amerikaanse media. Het contact diende om te voorkomen dat de twee nucleaire machten in direct conflict verzeild zouden kunnen raken.
Biden bracht maandag een verrassingsbezoek aan Oekraïne om in persoon zijn solidariteit te betuigen. Hij sprak met president Volodimir Zelenski over de oorlog en de behoeften van Kiev op het gebied van energie en infrastructuur. Ook economische en humanitaire steun kwamen ter sprake. Zelenski noemde de gesprekken 'zeer vruchtbaar'.
Het bezoek was snel en in het geheim gepland en werd pas bij aankomst onthuld. Woordvoerders van het Witte Huis hadden vorige week ontkend dat een dergelijk bezoek voorafgaand aan Bidens bezoek aan Polen zou plaatsvinden.
Biden kondigde in Kiev een nieuw wapenpakket aan van een half miljard dollar, boven op de ruim 50 miljard die de VS het afgelopen jaar al aan Oekraïne hebben gegeven. Hij reisde maandag aan het begin van de middag naar Polen, waar hij uit veiligheidsoverwegingen ook de trein naar Kiev had genomen.
De oorlog in Oekraïne gaat nog lang duren, stelt minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra. De CDA-leider waarschuwt tegen oorlogsvermoeidheid: ,,We moeten volhouden, dit is ook een les voor Moskou, Peking en Teheran.”
Eerst gingen er alleen helmen en scherfvesten naar Kiev, inmiddels is zelfs de levering van F-16’s geen taboe meer. De Russische invasie in Oekraïne beroofde het westen van meer illusies en moderne wijsheden: een ouderwetse oorlog op het continent zou niet meer voorkomen, Poetin zal heus geen gok wagen door met massa’s soldaten de grens met Oekraïne over te steken.
Een jaar later weten we wel beter en moeten we rekening houden met een langdurige strijd, waarschuwt minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra maandag tijdens een speech voor het Europacollege in Brugge. Deze week beleeft de oorlog in Oekraïne een ‘jubileum’.
Rusland claimt dat het de 'volledige' controle heeft overgenomen over een plaats in de directe omgeving van de zwaar bevochten stad Bachmoet, in het oosten van Oekraïne. Het gaat volgens het Russische ministerie van Defensie om Paraskovic, een dorp aan de noordelijke ingang van Bachmoet, op de kruising van twee belangrijke wegen.
De Russische paramilitaire groep Wagner, aan de frontlinie in de slag om Bachmoet, eiste vrijdag al de inname van de stad in de Donetsk-regio op. De huurlingen steunen Russische troepen al maanden bij hun pogingen Bachmoet te veroveren.
Enkele uren voordat de Amerikaanse president Joe Biden in Kiev nieuwe wapenleveringen aankondigde, drong de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Koeleba bij de Europese Unie aan op de levering van munitie. Als eerste stap zouden 'EU-lidstaten een miljoen stuks geschut van 155 millimeter kunnen leveren aan Oekraïne', schreef Koeleba op Twitter voorafgaand aan zijn videobijeenkomst met Europese collega's in Brussel. Er wordt gevreesd voor een nieuw offensief op de eerste verjaardag van de Russische aanval, vrijdag.
Koeleba bedankte Estland voor het voorstel om de munitie gezamenlijk aan te schaffen binnen het EU-kader. 'We steunen dit initiatief uitdrukkelijk en dringen aan op de uitvoering ervan", benadrukte de Oekraïense hoofddiplomaat. Tegen de verwachting in reisde hij maandag 'niet persoonlijk' af naar Brussel. De ministers van Buitenlandse Zaken van de Europese Unie bespreken in de Belgische hoofdstad verdere steun aan Oekraïne.
De Russen proberen in kaart te brengen 'hoe de Nederlandse energievoorziening eruit ziet' om te kijken hoe ze die kunnen saboteren. De kustwacht en de marine zouden dat hebben kunnen voorkomen, zegt de directeur van de militaire inlichtingendienst MIVD Jan Swillens. Ze zouden 'zeer geïnteresseerd zijn' in de energie-infrastructuur.
,,Er zijn Russische schepen in de Noordzee geweest die daar probeerden zicht op de krijgen. Daar is op gehandeld. De kustwacht is daarop afgegaan, de marine is daarop afgegaan. Die hebben de schepen ook weer begeleid. Het is niet succesvol geweest, maar het heeft wel plaatsgevonden", aldus de MIVD-chef tijdens een gezamenlijke persconferentie met de AIVD.
De infrastructuur in de Noordzee is breder dan alleen de voorziening voor windmolenparken. De Russen zouden ook geïnteresseerd zijn in bijvoorbeeld internetkabels en gasleidingen. Volgens de diensten is sprake van 'voorbereidingshandelingen voor verstoring en sabotage'.
De diensten waarschuwen al langer dat het ook mogelijk is om in het geheim een aanslag te plegen op andere onmisbare voorzieningen, zoals die voor het drinkwater. Lees hier het volledige artikel.
Het Russische geboortetoerisme in Argentinië gaat onverminderd door. Te midden van verdenkingen en ophef willen de Russische vrouwen maar één ding: in alle rust bevallen van een kind dat de Argentijnse nationaliteit zal krijgen.
Het Russische geboortetoerisme is inmiddels wereldwijd bekend. Russische hoogzwangere vrouwen reizen - al dan niet met echtgenoot - naar Argentinië om hun kind op de wereld te zetten. Zij kunnen zonder visum het Zuid-Amerikaanse land binnenkomen en hun pasgeborene krijgt - zoals de wet voorschrijft voor iedereen die hier geboren wordt - de Argentijnse nationaliteit, waarop de ouders zich gemakkelijker kunnen nationaliseren. Het is een ideale manier om Rusland te verlaten of om een tweede paspoort te krijgen. Het Argentijnse paspoort geeft immers toegang - zonder visum - tot 171 landen, bijna twee keer zoveel als het Russische momenteel. Het leverde opeens een opvallende geboortegolf aan Russisch-Argentijnse kinderen op.
De oorlog tussen Rusland en Oekraïne kan in de ogen van de Franse president Emmanuel Macron alleen eindigen met onderhandelingen. Macron zegt in de Franse media dat hij niet wil dat Rusland wordt vernietigd tijdens de oorlog in Oekraïne. Wel dringt hij er bij andere westerse landen op aan om de militaire steun voor Kiev te vergroten.
Macron beschreef zijn visie op de oorlog in een interview met de Franse kranten Le Figaro en Le Journal du Dimanche en de omroep France Inter. ,,Geen van beide kan volledig zegevieren", denkt de Franse president. Wel is hij voorstander van een groot Oekraïens offensief om Moskou te dwingen terug te keren naar de onderhandelingstafel.
Maar Rusland moet niet aangevallen worden op zijn eigen grondgebied. Macron herhaalt dat Frankrijk niet wil dat Rusland 'vernietigd' wordt. Hij zei eerder al eens dat Frankrijk, ondanks alle wapenleveringen, geen partij in de oorlog mag worden en dat hij als president ook vooruit wil blijven denken aan hoe de wereldorde moet worden ingericht na de oorlog.
Die wereld ziet er in Macrons ogen niet beter uit met een kapotgemaakt Rusland. Hij verwacht dat binnen het huidige Rusland elk alternatief voor president Vladimir Poetin nog erger zou zijn. Macron ziet het dan ook niet snel gebeuren dat de oorlog beëindigd zal worden door een democratische beweging in Rusland zelf. ,,Dat wens ik diep, maar ik geloof het niet echt."
De Franse president Emmanuel Macron heeft zijn Oekraïense ambtgenoot Volodimir Zelenski er nog eens van verzekerd dat Frankrijk de Oekraïense voorwaarden voor vrede met Rusland steunt, meldt het Elysée. De twee staatshoofden spraken elkaar zondag over de telefoon.
Het door Macron gesteunde vredesplan van Zelenski behelst onder meer de teruggave aan Oekraïne van al het door Rusland bezette grondgebied - inclusief de in 2014 door Rusland geannexeerde Krim. Macron zei ook tegen Zelenski dat hij het Oekraïense plan ook op 'internationaal diplomatiek niveau' zal steunen. Zelenski is 'blij' met de 'aanhoudende vriendschappelijke dialoog' met Macron, zo liet hij via Twitter weten.
Een jaar na het begin van de oorlog in Oekraïne is de Duitse arbeidsmarkt aanzienlijk versterkt door Oekraïense vluchtelingen. Ongeveer 86.000 mannen en vrouwen uit het land zijn aan het werk in Duitsland, zegt Daniel Terzenbach, een bestuurder bij het Duitse Federale Arbeidsbureau, tegen persbureau DPA.
,,Ze dragen allemaal bij aan de strijd tegen het personeelstekort. De Duitse arbeidsmarkt kan ze goed opnemen", zegt Terzenbach. Hij verwacht dat het aantal werknemers uit Oekraïne de komende weken en maanden aanzienlijk toeneemt, zodra ze integratie- en taalcursussen hebben afgerond.
Terzenbach voorziet dat er vooral vanaf de zomer een groter aantal afgestudeerden met goede talenkennis op de arbeidsmarkt komt. ,,We hebben bewust geprobeerd om de kwalificaties van mensen ook herkenbaar en bruikbaar te maken".
Tijdens een eerdere vluchtelingengolf uit met name Syrië van 2014 tot 2016, was het doel om na vijf tot zes jaar 50 procent van de mensen aan het werk te hebben. Dit werd behaald, ondanks de beperkingen tijdens de coronapandemie.
China overweegt Rusland wapens en munitie te geven voor de oorlog in Oekraïne. Dat heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Anthony Blinken gezegd tegen CBS News. Blinken waarschuwde dat dergelijke militaire steun 'ernstige gevolgen' zou hebben voor China.
China ontkent berichten dat Rusland om militair materieel heeft verzocht. De Chinese president Xi Jinping heeft de Russische invasie nog niet veroordeeld. Hij is een bondgenoot van president Poetin. Wel probeert Xi Jinping neutraal te blijven en riep hij eerder op tot vrede.
Toch zegt Blinken zijn zorgen te baseren op nieuwe informatie waarover de Amerikanen beschikken. Welke informatie dat betreft wil hij niet verder toelichten. Wel zei de minister dat het zou gaan om de levering van wapens en munitie.
De Amerikaanse minister uitte ook zijn zorgen over het feit dat China Rusland helpt om westerse sancties te omzeilen. De handel van China met Rusland is gegroeid en het is een van de grootste markten voor Russische olie, gas en kolen.
De topman van het Internationaal Energie Agentschap (IEA), Fatih Birol, waarschuwt voor mogelijke energietekorten komende winter. Dat komt volgens hem omdat er weinig nieuw vloeibaar gemaakt aardgas (lng) op de markt komt, terwijl het verbruik in China dit jaar stijgt.
Hij stelt dat Europa deze winter geluk heeft gehad vanwege het milde weer, waardoor er minder vraag was naar gas. Daarnaast was er ook minder vraag vanuit China als gevolg van een afgezwakte economie. Dat is voor het eerst in veertig jaar.
,,Voor deze winter kunnen we stellen dat er geen problemen meer zijn. Als er geen verrassingen op het laatste moment opdoen zouden we er goed doorheen moeten komen. Maar de vraag is, wat gebeurt er volgende winter", zegt Birol tegen persbureau Reuters. Volgens hem is er slechts een klein economische herstel in China nodig om te zorgen voor een enorme extra vraag naar gas.
Het mogelijke gastekort voor komende winter zal waarschijnlijk de prijzen weer opdrijven. De laatste maanden daalden de gasprijzen juist hard. Volgens Birol is het niet goed om nu ontspannen achterover te gaan leunen. De IEA-baas gaf vorige maand al aan dat sommige overheden in Europa te optimistisch zijn gestemd over de huidige situatie op de gasmarkt dankzij het milde winterweer. Het blijft volgens Birol belangrijk zo veel mogelijk gas te besparen.
Zoia Vitebska had eindelijk weer een beetje rust in haar hoofd na haar vlucht uit Oekraïne, maar de stress is weer toegeslagen. De 53-jarige Oekraïense moet na een jaar haar blokhut in Enschede-Zuid verlaten en kan nog nergens terecht. De tijd tikt. „Dit bezorgt me crazy stress.”
Met de laatste ‘survival train’ van die dag vluchtte Anna (32) na het uitbreken van de oorlog met haar moeder en zoontje vanuit Charkov naar het westen. In Utrecht biedt ze sindsdien Oekraïners een huiskamer waarin zij elkaar ontmoeten en steunen. Nu staat ze ook aan de wieg van ‘Remember together’ in de Utrechtse Jaarbeurs; een landelijke herdenking van de Russische invasie, vrijdag een jaar geleden. Lees hier het verhaal van Anna en haar vlucht.
Rusland heeft uitgehaald naar de Franse president Emmanuel Macron. Die zei in Franse media dat hij een Russische nederlaag wil in Oekraïne.
Maria Zakharova, woordvoerster van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken, was niet onder de indruk. ,,Dat Frankrijk niet wil dat Rusland vernietigd wordt? Frankrijk bestond al vóór Macron. En de vereerde resten van Napoleon rusten in het centrum van Parijs. Dat mogen Frankrijk en Rusland niet vergeten’’, zei ze.
De Amerikaanse vicepresident Kamala Harris sprak tijdens een grote veiligheidsconferentie in het Duitse München ook met de Britse premier Rishi Sunak. Samen veroordelen zij de landen die Rusland politiek en militair ondersteunen bij de oorlog in Oekraïne. Dat blijkt uit een verklaring van de Britten.
Verder noemen ze de oorlog in Oekraïne een ‘wereldoorlog’, ‘zowel gezien de impact op voedsel- en energieveiligheid als gezien de impact op internationaal geaccepteerde normen over soevereiniteit'.
Rusland beweert dat het in de Oost-Oekraïense regio Charkov een dorp heeft 'bevrijd'. Het gaat om het dorp Hrjanikovka, nabij de belangrijke stad Koepjansk. Kiev heeft het verlies niet bevestigd.
Het kleine Hrjanikovka ligt in het gebied dat na de invasie vorig jaar ook al eens in Russische handen kwam, tot het grote Oekraïense tegenoffensief in het najaar. Mensen in Koepjansk vrezen nu dat de Russen ook hun stad weer willen heroveren. Een Russische regionale functionaris zei eerder al dat Rusland alle verloren gebieden in Charkov terug wil.
Het Oekraïense leger zei eerder op zaterdag wel dat de Russen 'offensieve acties' uitvoerden op een aantal plekken langs de frontlijn, waaronder Koepjansk. Er wordt ook weer gevochten bij Bachmoet, de stad in de regio Donetsk die al maanden het zwaarst belegerd wordt.
Zaterdagochtend meldde Kiev al nieuwe luchtaanvallen op verschillende steden. Er waren meerdere explosies, maar tot hoeveel schade het heeft geleid is nog niet duidelijk. Om verdere problemen met het energienetwerk te voorkomen werd de stroom in een aantal gebieden uit voorzorg uitgezet.
Finland wil nog steeds gelijktijdig met buurland Zweden lid worden van de NAVO. Maar als Turkije de toetreding van Zweden blijft blokkeren, zal Finland op eigen houtje lid worden. Dat zei de Finse defensieminister Mikko Savola zaterdag tijdens de veiligheidsconferentie die nu aan de gang is in München
,,Zweden is ons nauwste partner", zei Savola. ,,Bijna elke week oefenen onze defensiekrachten samen, enzovoorts. Het is een heel hechte samenwerking en we vertrouwen elkaar volledig. Maar het is in de handen van Turkije.
De Finse premier Sanna Marin liet in München hetzelfde geluid horen. Marin heeft de boodschap dat ze het liefst samen met Zweden toetreed tot de NAVO overgebracht aan Hongarije en Turkije, de twee NAVO-landen die nog niet akkoord zijn met het lidmaatschap van de twee Scandinavische landen.
Finland en Zweden willen graag lid worden van de NAVO vanwege de dreiging die zij ervaren van Rusland. Finland deelt een grens van meer dan duizend kilometer met Rusland.
Vooral Turkije ligt tot nu toe dwars. Finland en Zweden bieden volgens de Turkse president Erdogan plaats aan 'terroristische organisaties' als de Koerdische PKK en de YPG. Jens Stoltenberg, de secretaris-generaal van de NAVO, riep Turkije deze week op om snel akkoord te gaan met het lidmaatschap voor Finland en Zweden. Alle NAVO-bondgenoten moeten instemmen om een nieuw lid toe te laten.
Om de militaire steun aan Oekraïne op te voeren, overweegt de Europese Unie een samenwerking met de defensie-industrie. Dat zegt Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, op de grote veiligheidsconferentie in München. Oekraïne heeft de wapens en munitie nu hard nodig en daarom zou een overeenkomst nodig zijn.
,,We moeten doorgaan en de enorme steun aan Oekraïne verdubbelen om deze imperialistische plannen van Poetin volledig te laten falen", sprak Von der Leyen op de conferentie. Om die hulp te kunnen opschalen zegt ze bijvoorbeeld te denken aan een overeenkomst met wapenproducenten die de aankoop al voor de productie regelt.
Von der Leyen verwijst naar de manier waarop de EU de coronavaccins heeft aangekocht tijdens de pandemie. Door de aankoop al van tevoren te regelen kunnen producenten sneller investeren en meer wapens en munitie leveren. Ze benadrukte dat Europa niet maanden kan wachten tot de voorraden, die er in Oekraïne in hoog tempo doorheen geschoten worden, op het normale tempo weer bijgevuld worden.
Navo-topman Jens Stoltenberg heeft zaterdag in München gezegd dat het bondgenootschap geen clustermunitie en fosformunitie aan Kiev gaat leveren. ,,De Navo heeft dit soort wapens niet aanbevolen of geleverd. Wij leveren artillerie en andere soorten wapens", aldus Stoltenberg.
Verder zei de secretaris-generaal van de Navo dat westerse landen niet hoeven te vrezen dat de oorlog escaleert door de wapenleveranties aan Kiev. Hij zei dat het vooral verontrustend zou zijn als Poetin de oorlog wint, 'omdat dit de wereld gevaarlijker en het Westen kwetsbaarder zou maken.'
Eerder op de dag werd duidelijk dat de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken de internationale gemeenschap om de omstreden munitie had gevraagd (zie ook onze update hieronder van 17:34:39). Dmitro Koeleba verdedigde het verzoek van zijn land en zei dat zijn land zich niet heeft aangesloten bij een internationaal verdrag over het verbieden van clustermunitie en dat het gebruik ervan door Oekraïne daarom legaal is. De munitie zou bovendien alleen tegen Rusland worden gebruikt, zei Koeleba.
De Verenigde Staten hebben becijferd dat in de oorlog tegen Oekraïne ongeveer 200.000 Russen zijn omgekomen of gewond zijn geraakt. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken zei dat op de veiligheidsconferentie in München.
Blinken zei dat de kosten van de oorlog voor Rusland steeds verder oplopen. ,,Zo zijn er ook nog een miljoen Russen die hun land hebben verlaten omdat ze geen deel willen uitmaken van deze oorlog en het niet eens zijn met de richting die het land is ingeslagen."
Verder hebben volgens de bewindsman zeker duizend bedrijven hun zakelijke activiteiten in Rusland beëindigd uit vrees voor reputatieschade.
De Oekraïense buitenlandminister Dmitro Koeleba verdedigde zaterdag het verzoek van zijn land aan de internationale gemeenschap om clustermunitie te leveren. Koeleba zei dat zijn land zich niet heeft aangesloten bij een internationaal verdrag over het verbieden van clustermunitie en dat het gebruik ervan door Oekraïne daarom legaal is.
Op de veiligheidsconferentie in München drong Oekraïne vrijdag aan op de levering van onder meer clustermunitie en fosformunitie. Het gebruik van beide soorten munitie is omstreden. Stukken fosfor kunnen bij contact met de menselijke huid doorbranden tot op het bot. Bij clustermunitie gaat het om een bom die als een soort container gevuld is met mini-explosieven en willekeurig slachtoffers maakt. Een deel komt als blindganger in de grond terecht en doodt en verwondt jaren later nog mensen.
In de marge van de veiligheidsconferentie zei Koeleba dat als Oekraïne de omstreden munitie gaat gebruiken, die alleen wordt ingezet tegen het Russische leger.
Human Rights Watch meldde in mei vorig jaar dat Russische troepen clusterbommen tijdens de oorlog in Oekraïne meerdere keren hadden gebruikt, onder meer in de steden Tsjernihiv en Charkov. Oekraïne zou de door veel landen verboden munitie tijdens dit conflict zelf ook zeker één keer hebben ingezet, meldde de mensenrechtenorganisatie toen.
Een veiligheidsmedewerker bij de Britse ambassade in Berlijn, David Ballantyne Smith, speelde in 2020 en 2021 geheime informatie door aan Rusland. Een rechter in Londen heeft de man daarvoor veroordeeld tot dertien jaar cel.
Smith stuurde brieven met gevoelige informatie door aan de Russische ambassade in Berlijn. Volgens de rechter had hij ook regelmatig contact met iemand van die ambassade. Hij werd door Moskou betaald voor die diensten.
Smith erkent zijn schuld en zegt 'beschaamd' te zijn. Hij ging naar eigen zeggen tot de wandaden over door een combinatie van een dispuut met collega's en een depressie. In één geval maakte hij voor de Russen opnames van documenten 'na het drinken van zeven pinten'.
De rechter hield bij het vonnis weinig rekening met de spijt van Smith, dat hij 'niet meer dan zelfmedelijden' noemde.
De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties stemt op 24 februari over een resolutie die Oekraïne en de Europese Unie voorleggen naar aanleiding van de Russische inval in Oekraïne, precies een jaar eerder. De resolutie bevat geen voorstellen om tot vrede te komen maar is volgens het Duitse persbureau DPA voornamelijk een herhaling van het standpunt van de meerderheid van de 193 lidstaten in de Algemene Vergadering. Die meent dat de territoriale integriteit van Oekraïne dient te worden gerespecteerd en dat Rusland zijn troepen moet terugtrekken.
Volgens een topdiplomaat wordt de tekst van de resolutie opzettelijk vaag gehouden, met als doel zo veel mogelijk lidstaten achter de boodschap te krijgen. In oktober vorig jaar steunden 143 lidstaten een resolutie die was gericht tegen de Russische annexatie van Oekraïense provincies in het oosten en het zuiden van het land.
Premier Mark Rutte en minister van Buitenlandse Handel Liesje Schreinemacher zijn vandaag kort in Kiev voor een bezoek aan president Zelenski. Het bezoek is met name bedoeld om de solidariteit van Nederland te betuigen.
Het is volgende week precies een jaar geleden dat de Russische troepen Oekraïne binnenvielen. Sindsdien lukt het de Oekraïners om met militaire en financiële hulp van het Westen de indringers te weerstaan en op veel plekken terug te dringen.
Rutte was al eerder in Oekraïne. In juli vorig jaar bezocht hij onder meer de zwaar getroffen plaatsen Borodjanka, Boetsja en Irpin, een voorstad van Kiev. Begin februari vorig jaar, vlak voor het uitbreken van de oorlog, was hij ook in Kiev om met Zelenski te praten over de oplopende spanningen met de Russen.
Rutte en de minister legden eerst een krans bij de Muur van Herinnering in Kiev. Na het overleg met de president zullen ze ook spreken met premier Denys Shmyhal. Verder zullen ze nog naar een beschadigde energiefaciliteit gaan, naar een school en naar een ontmoetingspunt voor burgers.
Wagner-baas Jevgeni Prigozjin waarschuwt dat het nog maanden kan duren voordat Russische troepen de Oekraïense stad Bachmoet kunnen veroveren. Tegelijk haalt Prigozjin fel uit naar Moskou omdat volgens hem zijn troepen de stad al hadden kunnen innemen als de 'monsterlijke bureaucratie in Moskou hen niet elke dag zou hinderen'.
,,Ik denk dat we in maart of april Bachmoet kunnen innemen”, zei de Wagner-chef in een online video. Maar volgens Prigozjin had dat al vroeger kunnen zijn. ,,Ik denk dat we Bachmoet al zouden hebben kunnen innemen als deze monsterlijke militaire bureaucratie er niet was geweest en als we niet elke dag werden gehinderd.”
Er wordt al sinds juni vorig jaar gevochten om Bachmoet. Het is een van de bloedigste slagen van deze oorlog. Aan beide kanten is een grote hoeveelheid slachtoffers gevallen, al is onduidelijk hoe groot de verliezen precies zijn. Hoewel de strategische waarde van Bachmoet beperkt lijkt, is er de Russen veel aan gelegen de stad in de Donbas in te nemen. De verovering ervan voor 24 februari, als de Russische invasie precies een jaar geleden is, zou een symbolische overwinning betekenen.
De Wagner-chef geeft de laatste tijd echter toe dat het een moeilijke strijd. ,,We zullen niet snel feestvieren”, zei hij nog enkele dagen geleden. ,,We zullen Bachmoet morgen niet kunnen innemen, want er is een sterk verzet en veel beschietingen. De vleesmolen is in actie.”
De Europese gasprijs is vrijdag verder gedaald en zakte voor het eerst in zeventien maanden onder de 50 euro per megawattuur. De daling volgt op het groeiende vertrouwen dat Europa genoeg voorraden heeft om de winter door te komen zonder rantsoeneringen van de brandstof.
Op de belangrijke Amsterdamse gasbeurs daalde de prijs per megawattuur vrijdagochtend met bijna 5 procent tot 49,50 euro. Dat is de laagste prijs sinds eind augustus 2021. De gasprijs is dit jaar al 35 procent gedaald. Op het hoogtepunt van de energiecrisis eind augustus vorig jaar moest nog ruim 300 euro per megawattuur worden betaald.
De Chinese president Xi Jinping houdt volgens de Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken een jaar na de Russische invasie in Oekraïne een toespraak waarin hij op vrede zal aandringen. Minister Antonio Tajani zei dat zijn Chinese collega Wang Yi hem heeft verteld dat Xi op 24 februari 'een vredestoespraak' houdt.
De strijd in het oosten van Oekraïne barstte in 2014 los en Rusland viel in februari 2022 Oekraïne binnen om het pleit te beslechten. China stelt zich neutraal op en geeft geen gehoor aan westerse oproepen druk uit te oefenen op het Kremlin de strijd te staken. China doet goede zaken met Rusland mede dankzij de westerse sancties tegen Rusland naar aanleiding van de inval.
Moskou blijft aandringen op een onderzoek naar de explosies op de Nord Stream 1 en 2-pijpleidingen in de Baltische Zee. Vjatsjeslav Volodin, de Russische parlementsvoorzitter van de Doema, dreigt met sancties. Volodin wijst met de beschuldigende vinger naar de Amerikaanse president Joe Biden, die volgens hem achter de 'terroristische aanslag' zit.
Volodin vindt het onbegrijpelijk dat het Westen niets meer zegt over de explosies, terwijl daarbij belangrijke energie-infrastructuur voor Europa is vernietigd. De Europese landen 'met hun grote geschiedenis zijn koloniale staten van de VS geworden'. Omdat er nu in het Westen beslag wordt gelegd op Russisch geld om de schade in Oekraïne te betalen, heeft Rusland ook het recht om beslag te leggen op activa vanwege de vernieling van de pijpleidingen, klinkt het.
De parlementsvoorzitter vraagt aan de commissies van de Doema om de schade aan de gaspijpleidingen op te meten. Daarna zouden buitenlandse activa in beslag kunnen worden genomen ter compensatie, zei hij. De parlementsleden roepen ook de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties op een onderzoek in te stellen.
De Verenigde Staten en hun bondgenoten werken aan een nieuw sanctiepakket tegen Rusland. Dat heeft de Amerikaanse ondersecretaris voor politieke zaken, Victoria Nuland, donderdag verklaard. Het nieuwe sanctiepakket zou klaar moeten zijn omstreeks 24 februari, dag op dag een jaar na de Russische inval van Oekraïne.
,,Jullie zullen rond de 24e een nieuw groot sanctiepakket zien van de Verenigde Staten en alle G7-bondgenoten", stelde Nuland. ,,Deze sancties zullen de maatregelen die we nu al hebben getroffen, verdiepen en verbreden. Vooral om de toestroom van technologie naar de Russische defensie-industrie te beperken.”
Nuland voegde er nog aan toe dat de sancties personen zullen treffen, maar ook de bankrestricties zullen aanscherpen en gevolgen zullen hebben voor derde landen die Rusland in staat stellen om de sancties te omzeilen.
De ministers van Buitenlandse Zaken van de G7 blazen dit weekend verzamelen in de marge van de Veiligheidsconferentie van München.
Sinds het begin van de invasie van Oekraïne moet Poetin zware kritiek slikken, maar de Russische president kan nog altijd rekenen op een grote aanhang die hem en zijn oorlog steunen. Om dat te bewijzen verzamelden honderden Russen in de oostelijke stad Blagoveshchensk voor een 'opmerkelijke actie'. ,Wij gieten ijskoud water over onszelf om te laten zien hoe sterk het Russische volk is”, klonk het.
De Ice Bucket Challenge, de populaire actie uit 2014 waarbij je een emmer ijswater over je hoofd giet ten voordele van ALS-patiënten, is door de Russen aangegrepen om hun steun voor de oorlog in Oekraïne te uiten. In de oostelijke stad verzamelden honderden Russen in badpakken. De ijskoude temperaturen (-9 °C) hielden hen niet tegen om een emmer met koud water over zich heen te gooien.
,,Vandaag steunen we de jongens die in naam van ons vaderland heldendaden verrichten”, klonk het tijdens de show. ,,Sommigen maken kaarsen, anderen verzamelen humanitaire hulp, maar wij gieten koud water over onszelf om te laten zien hoe sterk het Russische volk is.”
Opnieuw is een vertrouwenspersoon van de Russische president Vladimir Poetin om het leven gekomen. Marina Jankina, topvrouw binnen Defensie, viel in Sint-Petersburg vanaf grote hoogte uit het raam van een flatgebouw. Het officiële onderzoek moet nog starten, maar de autoriteiten wijzen in de richting van zelfmoord.
Jankina (58) was een sleutelfiguur in de financiering van de oorlog. Kort voor de invasie startte, eiste ze excuses van diegenen die beweerden dat Rusland Oekraïne zou binnenvallen. De strategen in Londen en Washington speelden in haar ogen een 'angstaanjagend politiek spelletje'.
Volgens het Russische nieuwskanaal Mash had Jankina net voor haar dood nog met haar ex-man gebeld. Ze zou hem verteld hebben wat ze van plan was en gevraagd hebben de politie te bellen. ,,Haar beweegreden om zelfmoord te plegen, is voorlopig nog niet duidelijk. Volgens de laatste gegevens had ze gezondheidsproblemen”, klinkt het.
Anton Gerashchenko, een adviseur van het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken, vernoemde haar dood op Twitter. ,,Marina Jankina, het hoofd van het financiële departement van het Russische ministerie van Defensie, is dood teruggevonden. Ze is uit een raam gevallen. In het afgelopen jaar zijn wel vaker Russische topfiguren om het leven gekomen.”
De Russische tv-presentator Anton Krasovski is in Oekraïne bij verstek veroordeeld tot vijf jaar cel voor een oproep om Oekraïense kinderen te verdrinken. Hij is schuldig aan het oproepen tot genocide en het pleiten voor de omverwerping van de Oekraïense staat, aldus de Oekraïense veiligheidsdienst SBU.
Krasovski zei in oktober vorig jaar op de Russische staatstelevisie dat kinderen die Russen ten tijde van de Sovjet-Unie als bezetters zagen, 'rechtstreeks in een rivier met een sterke stroming' gegooid moesten worden. Na grote ophef en een schorsing door zijn werkgever, bood hij zijn excuses aan.
De dienst zegt dat de presentator momenteel in het buitenland verscholen zit, zonder verdere details te geven over zijn verblijfslocatie.
Op de eerste veiligheidsconferentie van München sinds de Russische inval in Oekraïne worden veel kopstukken verwacht. Zeker veertig staatshoofden en/of regeringsleiders hebben toegezegd te komen. Daarnaast worden er circa negentig ministers verwacht en een reeks leiders van internationale organisaties.
De internationale conferentie over veiligheidsvraagstukken en buitenlandse betrekkingen wordt al sinds zestig jaar gehouden in het Hotel Bayerischer Hof in de Beierse hoofdstad. De conferentie van vorig jaar eindigde enkele dagen voor de Russische inval (24 februari 2022). Deze maand is de conferentie van 17 tot en met 19 februari en Rusland is niet uitgenodigd. Uit Oekraïne worden zeker twee ministers verwacht, die van Defensie en Buitenlandse Zaken.
De door westerse mogendheden gedomineerde conferentie wil volgens de organisatie wel leden van de Russische en Iraanse oppositie verwelkomen. Zo wordt de vrouw van de gevangen genomen Russische oppositieleider Aleksej Navalni, Julia, verwacht. Ook komt een Russische oligarch die gebroken heeft met president Vladimir Poetin, Michael Chodorkovski.
De Amerikaanse president Joe Biden is begin volgende week in Polen om een jaar oorlog in Oekraïne te markeren, maar zal dat bezoek niet combineren met een reis naar Oekraïne. Ook zijn er geen plannen voor een ontmoeting met president Volodimir Zelenski.
Biden reist maandag naar Warschau, waar hij ontmoetingen heeft met de Poolse president Andrzej Duda en de leden van de Boekarest Negen. Die laatste groep bestaat uit de NAVO-landen in Oost-Europa. Naast Polen gaat het om Bulgarije, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Roemenië, Slowakije en Tsjechië. Biden spreekt tijdens zijn bezoek telefonisch met de leiders van het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Italië.
De woordvoerder zegt dat Biden in zijn gesprekken en tijdens een toespraak de Amerikaanse steun voor Oekraïne zal uitlichten en ook duidelijk zal maken dat die steun blijft. De VS zijn voor Oekraïne een zeer belangrijke partner in de strijd tegen Rusland. De Amerikanen hebben de Oekraïners meer dan 100 miljard dollar (circa 94 miljard euro) aan onder meer militaire, economische en humanitaire hulp toegezegd.
Oekraïne en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) hebben een overeenkomst bereikt die het Oost-Europese land dichter bij een groot financieringspakket brengt. De Oekraïense regering heeft een aantal tussentijdse doelen gehaald voor hervormingen die nodig zijn voordat het IMF miljardenleningen kan verstrekken.
De Oekraïense economie is vorig jaar 30 procent gekrompen door de Russische inval, dus heeft het land grote financiële problemen. Van het IMF hoopt het land 20 miljard dollar aan financiële steun te krijgen.
Aan zo'n grootschalig noodpakket zijn wel eisen verbonden en daar boeken Oekraïense autoriteiten nu vooruitgang mee. Zo is Oekraïne bezig met het verbeteren van het openbaar bestuur, de strijd tegen corruptie en het versterken van de rechtsstaat. Als de gewenste hervormingen doorgaan, helpt dat Oekraïne ook bij zijn poging toe te treden tot de Europese Unie.
President Volodimir Zelenski spreekt volgende week vrijdag in de Jaarbeurs zijn landgenoten die naar Nederland en elders zijn gevlucht toe via een speciale videoverbinding. Hij wil zo alle vluchtelingen moed inspreken. In de Jaarbeurs in Utrecht staan Oekraïners erbij stil dat hun land al een jaar in oorlog is.
Vooralsnog zeker 2000 Oekraïners komen samen om elkaar te ontmoeten, te steunen en te herdenken. Onder anderen burgemeester Sharon Dijksma van Utrecht, staatssecretaris Eric van der Burg (Veiligheid) en minister Liesje Schreinemacher (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) zijn hierbij aanwezig. Ook is de ambassadeur van Oekraïne, Maksim Kononenko, erbij.
Op het programma staan toespraken, liederen, tentoonstellingen en een speciale Walk of Hope. De vluchtelingen lopen van station Utrecht CS naar hal 5 van de Jaarbeurs. Dit is de route die duizenden van hen het afgelopen jaar hebben afgelegd. De Jaarbeurs betekent voor vele Oekraïners het eindpunt van hun vlucht en het begin van hun verblijf in Nederland. Ruim vijfhonderd kinderen krijgen spelenderwijs psychosociale steun van Save the Children, UNICEF en War Child. Het programma eindigt met het Oekraïense volkslied.
Premier Mark Rutte bezocht vandaag de Oekraïense hoofdstad Kiev. Hij sprak daar onder meer met president Zelenski. Rutte prees de inwoners voor hun 'ongelofelijke moed en vastberadenheid' in de oorlog tegen Rusland.
,,We hebben daar in Nederland het grootst mogelijke respect voor. U vecht voor uw vrijheid, uw land en de toekomst van uw kinderen", zei hij tijdens een gezamenlijke persconferentie met de Oekraïense president Volodimir Zelenski. Hij zei nog niets over extra militaire steun.
Hij benadrukte ook dat Oekraïne de oorlog niet alleen voor zichzelf voert. ,,Het gaat ook om onze vrede en veiligheid, onze waarden die op het spel staan." Daarom kunnen de Oekraïners rekenen op de steun van Nederland en de partners, 'voor zo lang als nodig is' tot Oekraïne heeft gewonnen.
Terwijl vandaag Mark Rutte en Liesje Schreinemacher in Kiev zijn, klinkt in het hele land het luchtalarm. Wat de dreiging precies is, is nog niet bekend.
Bijna dagelijks klinkt op zijn minst ergens in het land het luchtalarm vanwege dreigende Russische beschietingen. Dat gebeurt ook al buitenlandse gasten op bezoek zijn. Zo moest ook de EU-delegatie schuilen toen die twee weken geleden in de hoofdstad was.
Eerder meldden we al dat Oekraïne 101 krijgsgevangenen heeft overgedragen aan Rusland (zie onze post hieronder van 17:18:30). Nu is ook bekend geworden dat Rusland hetzelfde heeft gedaan.
Onder de 101 gevangenen die terugkeerden naar Oekraïne zitten 63 militairen die hebben gestreden in de Azov-staalfabriek in de stad Marioepol. ,,Hun familieleden wachten al zo lang op hen”, zei Andrij Jermak als hoofd van de Oekraïense presidentiële administratie.
Oekraïne en Rusland hebben al regelmatig gevangenen uitgewisseld. De laatste grote ruil vond begin februari plaats. De Oekraïense president Volodimir Zelenski verklaarde toen dat Kiev blijft werken om zijn burgers vrij te krijgen. Volgens informatie uit Kiev zijn tot nu toe ongeveer 2.000 Oekraïners vrijgelaten.
Moldavië zegt voor de vierde keer resten van een Russische raket te hebben gevonden sinds de Russische inval in buurland Oekraïne. De brokstukken zijn dit keer aangetroffen in een veld in het noorden van het land, bij de grens met Oekraïne.
De melding komt bijna een week nadat Moldavië de Russische ambassadeur had ontboden vanwege een incident met een Russische raket. Die had het Moldavische luchtruim doorkruist op weg naar een doel in Oekraïne. De regering in Chisinau zegt ook dat al meerdere keren te hebben meegemaakt.
Lees ook: Volgt na Oekraïne ook Moldavië? ‘Russen bereiden staatsgreep voor’
Volgens het Russische ministerie van Defensie heeft Oekraïne 101 oorlogsgevangenen overgedragen aan Rusland. Dat gebeurde volgens het Russische staatsmedium RIA na onderhandelingen.
Noorwegen heeft een steunpakket van omgerekend 6,9 miljard euro (75 miljard Noorse kronen) goedgekeurd voor Oekraïne. Het geld moet verspreid over de komende vijf jaar worden uitbetaald. Tussen 2023 en 2027 moet jaarlijks 15 miljard kronen beschikbaar worden gesteld voor humanitaire en militaire hulp.
Het plan werd door vrijwel het gehele parlement goedgekeurd. In een videotoespraak voor het Noorse parlement bedankte de Oekraïense president Volodimir Zelenski Noorwegen. Hij sprak van een 'historische bijdrage' en 'een heel belangrijk precedent voor financiële steun op de lange termijn'.
Nu is de tijd voor Turkije om Finland en Zweden toe te laten tot de Navo. Dat zegt secretaris-generaal Jens Stoltenberg vandaag in Ankara, waar hij een ontmoeting had met de Turkse buitenlandminister Mevlut Cavusoglu.
De twee landen wachten nu al bijna een jaar op goedkeuring, die blijft hangen op Turkije en Hongarije. Turkije was voor de aardbeving standvastig en wilde Finland en Zweden niet toelaten voordat ze tientallen leden van de PKK uitleveren, in zijn ogen een terroristische organisatie. Daar kwam een verontwaardigde reactie op de verbranding en verscheuring van korans bovenop.
Hoewel Stoltenberg dat laatste nu in Turkije 'schandelijk' noemt, lijkt de Turkse houding nog niet veranderd. Het land wil Finland toelaten, maar Zweden vooralsnog niet. Later ontmoette de secretaris-generaal ook president Erdogan, waarna hij het door de aardbeving getroffen gebied in gaat.
De steun in Nederland voor toetreding van Oekraïne tot de Navo is groot, volgens een peiling van Kantar. Bijna twee derde (64 procent) van de ondervraagden staat achter toetreding, al vindt meer dan de helft van de voorstanders dat eerst de oorlog voorbij moet zijn voor het zover kan zijn. 15 procent vindt dat het land helemaal niet mag toetreden tot de Navo.
Oekraïne dringt al langer aan op lidmaatschap van het bondgenootschap. Oekraïne heeft in 2008 de belofte gekregen van de Navo dat het op enig moment zou mogen toetreden, zonder concrete datum. Rusland is hier fel tegenstander van. Sinds de Russische inval steunen de Navo-lidstaten Oekraïne op grote schaal. Toetreding in de nabije toekomst lijkt er echter niet in te zitten.
Rusland vormt volgens de ondervraagden de grootste bedreiging voor de Europese veiligheid. Dat antwoord geeft 80 procent. Vorig jaar kort vóór de Russische inval in het buurland zag de helft (51 procent) van de Nederlanders het land van president Vladimir Poetin als grootste bedreiging.
Verder komt uit de peiling naar voren dat sinds de Russische invasie in Oekraïne de steun voor de Navo flink is toegenomen. Bijna negen op de tien (88 procent) vindt het lidmaatschap van de Navo (zeer) belangrijk voor de veiligheid van Nederland. Voor de oorlog lag dat percentage op ongeveer 75 procent.
De Belarussische president Loekasjenko zal zijn troepen enkel bevelen om naast Rusland te vechten in een oorlog als het land zelf wordt aangevallen, zegt hij donderdag tijdens een persconferentie. Ook zei hij dat Rusland Belarus nooit gevraagd heeft deel te nemen aan de oorlog in Oekraïne.
Op de persconferentie zegt Loekasjenko 'in slechts één geval' bereid te zijn deel te nemen aan de oorlog. ,,Als er ook maar één soldaat op het grondgebied van Belarus komt om mijn volk te doden." Verder zei Loekasjenko dat hij vrijdag een ontmoeting heeft met de Russische president Vladimir Poetin.
Rusland gebruikte Belarus vorig jaar als halteplaats voor zijn grootschalige invasie in Oekraïne en lanceerde zijn mislukte offensief op de Oekraïense hoofdstad Kiev vanuit dat land. Gezamenlijke luchtmachtoefeningen van de beide landen in januari wakkerden zorgen aan in het Westen en Oekraïne dat Minsk zich zou kunnen voorbereiden op een actievere rol in de oorlog.
Het Duitse bureau voor de statistieken heeft bekendgemaakt dat in 2022 1,1 miljoen Oekraïense vluchtelingen naar Duitsland is gevlucht. Dat zijn meer mensen dan in de jaren 2014-2016 uit het Midden-Oosten naar het land kwamen. Dat waren er 834.000.
Een klein deel is weer teruggegaan naar Oekraïne. 962.000 mensen bleven tot eind 2022 in Duitsland.
Het Internationaal Olympisch Comité (IOC) worstelt met de eigen regels als het gaat om het uitsluiten van Russische atleten voor de Olympische Spelen. Hoewel de Oekraïense president Volodimir Zelenski medestanders heeft die net als hij pleiten voor uitsluiting, is dat niet zo eenvoudig. Als de Parijse burgemeester Anne Hidalgo volhoudt dat Russen volgend jaar in haar stad niet welkom zijn, stuurt zij aan op contractbreuk.
Het contract is helder, zegt Daniela Heerdt, werkzaam bij onderzoekscentrum het Asser Instituut en gespecialiseerd in internationale sport- en mensenrechten. ,,Parijs heeft ervoor getekend dat het alle voor de Spelen geaccrediteerde personen, en dus ook sporters die aan de kwalificatie-eisen hebben voldaan, moet toelaten. Dat geldt dus ook voor Russen, of ze nu onder neutrale vlag uitkomen of voor hun land."
Dat laatste lijkt sowieso ondenkbaar sinds de Russische inval in Oekraïne, maar het IOC denkt erover atleten uit Rusland en Belarus onder neutrale vlag en onder een aantal voorwaarden te laten deelnemen. ,,Omdat hun principes, verenigd in het Olympic Charter, niemand uitsluiten." Dat gebeurde ook niet vaak: Zuid-Afrika werd uiteindelijk zestien jaar na de invoering van de apartheid alsnog de toegang tot de Spelen ontzegd. Hetzelfde overkwam Joegoslavië ten tijde van de oorlog daar begin jaren 90. Heerdt: ,,Maar dat was in navolging van een VN-resolutie."
Bij een bombardement op de in het West-Oekraïense stad Lviv is belangrijke infrastructuur geraakt. Dat zegt een regionale leider op Telegram. Er zijn volgens hem geen slachtoffers gevallen.
De aanval begon in de vroege ochtend. De regio drukte mensen op het hart in de schuilkelders te blijven.
Ook in andere Oekraïense steden klonk het luchtalarm, maar voor zover bekend is alleen in Lviv schade gemeld.
Tijdens het filmfestival van Berlijn, ook bekend als de Berlinale, zullen dit jaar verschillende acties plaatsvinden om solidariteit met mensen in Oekraïne te onderstrepen. Ook aan de situatie in Iran wordt aandacht besteed. De 73e editie van de Berlinale gaat donderdag van start.
De organisatie heeft filmmakers, bedrijven en journalisten met banden met de overheden van Rusland en Iran verbannen van het festival, inclusief de filmmarkt die gelijktijdig plaatsvindt en waarop productie- en distributiedeals gesloten worden.
Naast geplande protesten op de rode loper en paneldiscussies over de situaties in Iran en Oekraïne, vindt op de Berlinale ook de première plaats van Superpower, een documentaire die acteur Sean Penn samen met filmmaker Aaron Kaufman heeft gemaakt over Volodimir Zelenski. De Oekraïense president zal de première naar verwachting via een videoverbinding bijwonen.
De Verenigde Staten en bondgenoten gaan Rusland nieuwe sancties opleggen als de oorlog in Oekraïne één jaar duurt, zegt een Amerikaanse topfunctionaris. Zij spreekt van een 'groot sanctiepakket' dat de al bestaande strafmaatregelen zal versterken.
Het pakket moet er onder meer voor zorgen dat bestaande sancties niet worden omzeild, bijvoorbeeld via andere landen. Ook zullen de maatregelen individuen treffen. De VS en andere landen willen met de sancties, onder meer gericht op Russische olie, voorkomen dat de Russische oorlogskas wordt bijgevuld.
Rusland viel Oekraïne op 24 februari 2022 binnen. De strijd wordt nu vooral in het oosten van het land gevoerd, in de Donbas. De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft in nieuw interview met de BBC herhaald dat het opgeven van grondgebied geen optie is bij een eventueel vredesakkoord met Rusland (zie onze update hieronder van 20:02:40) . Alleen in de eerste paar maanden van de oorlog vonden vredesonderhandelingen plaats.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft gezegd geen enkel deel van zijn land aan Rusland te zullen geven als onderdeel van een mogelijke vredesovereenkomst. Hij deed dat in een interview met de BBC, ter herinnering van de Russische invasie van Oekraïne bijna een jaar geleden.
Volgens Zelenski zou Rusland 'steeds terugkomen' als Oekraïne land opgeeft. Wapens van bevriende landen zouden vrede daarentegen een stuk dichterbij brengen, meent de president.
De Oekraïner zegt ook tegen de Britten dat het voorspelde lenteoffensief van de Russen al begonnen is. ,,Russische aanvallen zijn al gaande en komen van verschillende kanten.'' Zelenski denkt dat zijn leger Rusland kan weerstaan tot het moment dat de tegenaanval kan worden ingezet. Meer militaire hulp van het Westen zou daarbij enorm helpen, zegt hij.
,,Natuurlijk, moderne wapens zou vrede snel dichterbij brengen. Wapens, het is de enige taal die Rusland begrijpt''.
Het aanbod van olie blijft in de tweede helft van dit jaar mogelijk achter bij de vraag, nu sancties het Rusland moeilijker maken om olie te exporteren. Dat schrijft het Internationaal Energie Agentschap in een nieuw rapport. Daarin schrijft de organisatie uit Parijs dat het einde aan strenge coronalockdowns in China voor een sterkere toename van de vraag naar olie zal zorgen.
,,Het wereldwijde aanbod van olie lijkt de vraag te overtreffen in de eerste helft van 2023, maar die balans zou snel kunnen verschuiven als de vraag opveert en sommige Russische olie in het land blijft", schrijft het agentschap in zijn maandelijkse rapport over de oliemarkten.
Bij krapte in het aanbod van olie zullen de prijzen voor die grondstof stijgen. Dat kan voor hogere benzine- en dieselprijzen zorgen.
De Europese Unie werkt aan sancties tegen zeven Iraanse bedrijven achter de drones die in Oekraïne voor veel ellende zorgen. Nog eens tientallen Russen en Russische organisaties krijgen ook te maken met strafmaatregelen, zegt de Europese Commissie, die meer details vrijgaf over een nieuw sanctiepakket. Dat is inmiddels het tiende sinds de Russische invasie in Oekraïne, volgende week precies een jaar geleden.
De EU strafte eind vorig jaar al eens een fabrikant en een onderzoekscentrum van de Iraanse Revolutionaire Garde voor hun betrokkenheid bij de productie en levering van de gevreesde kamikazedrones aan Rusland. Oekraïne heeft veel last van de onbemande vliegtuigjes, waarmee Rusland onder meer het Oekraïense stroomnet, de verwarming en andere voorzieningen keer op keer bestookt en platlegt. De commissie wil nu zeven bedrijven op de sanctielijst zetten die de drones maken of aan Rusland verkopen.
EU-landen als Nederland willen de Revolutionaire Garde op de Europese terrorismelijst zetten, maar daarvoor is volgens buitenlandchef Josep Borrell eerst het vonnis van een rechter nodig.
Het tiende sanctiepakket, waarmee de EU-landen nog moeten instemmen, heeft volgens commissievoorzitter Ursula von der Leyen een waarde van ruim 11 miljard euro. Het moet de Russische economie en oorlogsmachine treffen en bevat, 'voor een maximale impact', bijvoorbeeld meer exportverboden voor goederen die Rusland niet zomaar ergens anders kan krijgen. Met uitvoerverboden voor onder meer elektronica-onderdelen en warmtecamera's zou de EU de aanvoer stoppen van ook de laatste Europese technologie die nog in Russisch materieel op het slagveld in Oekraïne wordt gevonden, aldus Von der Leyen.
De EU legt ook strafmaatregelen op aan degenen die verantwoordelijk zijn voor de ontvoering naar Rusland en gedwongen adoptie van Oekraïense kinderen, zegt Borrell. Datzelfde geldt voor plunderaars. Ook komen er nog meer leden van het rebellenbestuur in de door Rusland ingelijfde Oekraïense provincies en leden en spreekbuizen van het regime in het Kremlin op de sanctielijst. Het gaat in totaal om 'bijna honderd' nieuwe namen.
De commissie werkt samen met de EU-lidstaten aan een overzicht van bevroren tegoeden van de Russische centrale bank in de EU. Dat is belangrijk om die ooit te kunnen gebruiken voor de wederopbouw van Oekraïne, zoals de unie wil. Dinsdag werd bekend dat een nieuwe Europese werkgroep gaat uitzoeken of en hoe dat zou kunnen zonder bijvoorbeeld te tornen aan het eigendomsrecht.
Voor het eerst gaat militair materieel betaald uit een speciaal wapenfonds richting Oekraïne. Volgens minister Kajsa Ollongren (Defensie) gaat het om munitie en reserveonderdelen voor artillerie, materieel op het gebied van beveiliging en verkenning en (onbemande) luchtverdedigingssystemen.
De bijdrage ter waarde van zo'n 225 miljoen euro wordt gefinancierd uit het International Fund for Ukraine (IFU) waar Nederland 100 miljoen euro in heeft gestort. Uit het potje wordt direct bij de wapenindustrie gekocht. Dat is ook nodig omdat leveranties uit eigen voorraden steeds lastiger worden. Het fonds is een Brits initiatief waar zes andere Noord-Europese landen aan meedoen.
,,Nu de gevechten intenser worden en Oekraïne zich voorbereidt op een nieuw offensief, is snelheid van leveringen letterlijk van levensbelang. Door krachten te bundelen met andere landen en de industrie kunnen we meer en sneller militaire steun leveren en het voortzettingsvermogen van de Oekraïners versterken", zegt Ollongren.
Ze meldde dinsdag ook al dat Nederland extra munitie gaat leveren aan de Oekraïense strijdkrachten. Rusland lijkt aan een nieuw offensief te zijn begonnen en de regering in Kiev heeft met spoed om nieuwe munitie gevraagd. Ollongren voerde dinsdag en woensdag overleg in Brussel met (NAVO-)bondgenoten.
Luchtverdedigingssystemen kan Oekraïne goed gebruiken om zijn elektriciteitsnetwerk te beschermen. Dat valt Rusland aan met drones en raketten. Verder bericht onder andere de Financial Times op basis van westerse inlichtingenbronnen dat Rusland langs de grens gevechtsvliegtuigen en helikopters samenbrengt om in te zetten tijdens het voorjaarsoffensief.
Boven de Oekraïense hoofdstad Kiev zijn zes Russische ballonnen opgemerkt die mogelijk zouden zijn ingezet om te spioneren. De meeste ballonnen konden uit de lucht worden geschoten, meldde het militaire bestuur van de stad.
De ballonnen droegen volgens het bestuur mogelijk apparatuur om te spioneren. De melding komt na ophef in de Verenigde Staten over een grote Chinese ballon, die volgens de Amerikanen bedoeld was om in het geheim inlichtingen te vergaren. De ballon werd neergehaald. Volgens China was het een afgedwaalde weerballon.
Voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie, heeft meer details bekendgemaakt over geplande nieuwe handelsbeperkingen tegen Rusland. Concreet stelt de Commissie beperkingen voor op tientallen elektronische onderdelen die worden verwerkt in Russische wapensystemen zoals drones, raketten en helikopters, zei Von der Leyen woensdag in Straatsburg. Rusland gebruikt ook honderden door Iran gemaakte drones in Oekraïne. Daarom wordt gesuggereerd dat Iraanse bedrijven ook het doelwit moeten zijn, inclusief bedrijven die banden hebben met de Revolutionaire Garde.
Op een EU-top vorige week bevestigde Von der Leyen dat haar instantie de komende dagen het tiende sanctiepakket tegen Rusland zou voorstellen. Het pakket bevat ook verdere sancties tegen een aantal politieke en militaire leiders. ,,We zullen actie ondernemen tegen de propagandisten van Poetin, want hun leugens vergiftigen de openbare ruimte in Rusland en daarbuiten." Het zou allemaal besloten moeten zijn op de eerste trieste verjaardag van het begin van de oorlog, op 24 februari.
Op 20 oktober trad het eerste EU-sanctiepakket voor leveringen van drones aan Rusland in werking. Zowel bedrijven als particulieren worden getroffen. Er zijn ook sancties opgelegd aan de Revolutionaire Garde in Iran na het geweld tegen demonstranten. De Revolutionaire Garde is de elite-eenheid van de strijdkrachten in het land en geldt als veel belangrijker dan het klassieke leger.
De Verenigde Naties hebben dit jaar 5,2 miljard euro nodig voor humanitaire hulp aan ontheemde en uitgeweken Oekraïners. In het land hebben volgens de VN 11,1 miljoen mensen hulp nodig (3,6 miljard euro) en er zijn 4,2 miljoen Oekraïners het land uit gevlucht die hulp nodig hebben (1,6 miljard euro). Van de vluchtelingen buiten Oekraïne is 86 procent vrouw of kind.
De chef humanitaire operaties van de VN, Martin Griffiths, constateert na bijna een jaar oorlog dat er 'nog steeds doden, verwoestingen en vluchtelingenstromen worden veroorzaakt op erbarmelijke schaal'. In 2022 zijn volgens Griffiths in de oorlog in Oekraïne 7000 burgers om het leven gekomen en zijn er 12.000 burgers gewond geraakt.
Griffiths vindt dat er alles aan moet worden gedaan om de mensen die het moeilijkst te bereiken zijn, tóch te bereiken. Dat zijn bijvoorbeeld burgers dichtbij het front. Hij merkt op dat in het afgelopen jaar het gewenste bedrag van 3,9 miljard euro voor het grootste deel ter beschikking werd gesteld. De VN ontvingen 80 procent van het bedrag waar om gevraagd was. Hopelijk blijven de landen zo genereus, aldus Griffiths.
De productie van de Russische wapenindustrie ontwikkelt zich in de richting van een 'beslissende zwakte' en de leiding van het land is zich daar terdege van bewust. Dat meldt het Britse ministerie van Defensie woensdag in haar dagelijkse update over de oorlog, gebaseerd op informatie van de Britse geheime diensten.
De 'achilleshiel' van de Russische oorlogsvoering gaat bovendien gebukt onder strategische inschattingsfouten tijdens de invasie van Oekraïne. De wapenproductie zal waarschijnlijk niet voldoen aan de verwachtingen van het leiderschap voor de oorlogsvoorraden voor de strijd en de langetermijndoelstellingen.
De Britten benadrukken dat de Russische president Vladimir Poetin de wapenindustrie herhaaldelijk heeft opgeroepen om de 'speciale militaire operatie' beter te ondersteunen. Het meest recent deed hij dat tijdens een op televisie uitgezonden bijeenkomst. Daarin uitte Poetin scherpe kritiek op vicepremier Denis Manturov, die verantwoordelijk is voor de wapenindustrie.
Het plaatsvervangend hoofd van de Russische Veiligheidsraad, Dmitry Medvedev, riep daarnaast op tot een versterkte productie van tanks.
De Zwitserse regering stelt dat het geen bevroren Russische particuliere tegoeden verbeurd kan verklaren en bijvoorbeeld overdragen aan een internationaal fonds voor de wederopbouw van Oekraïne. Ze stelt dat een speciale werkgroep de zaak heeft onderzocht en tot de conclusie is gekomen dat het confisqueren van de tegoeden de Zwitserse grondwet en de bestaande rechtsorde ernstig zou ondermijnen.
Zwitserland heeft voor 7,5 miljard franken of 7,6 miljard euro aan Russische tegoeden bevroren. Dat is een fractie van de naar schatting bijna 152 miljard euro die Russen in het land hebben gestald. Volgens de Zwitserse overheid kan er ook niet meer bevroren worden zonder eerst de wet aan te passen. En daarvoor is dan een referendum nodig.
Zwitserland blijft volgens de verklaring van de regering Oekraïne wel steunen.
Moskou ontkent berichten dat het met geweld minstens 6.000 Oekraïense kinderen heeft ontvoerd. 'Rusland nam kinderen op die met hun families gedwongen waren teb vluchten voor beschietingen', meldt de Russische ambassade in de Verenigde Staten op Telegram. 'We doen ons best om minderjarigen in gezinnen te houden en, in geval van afwezigheid of overlijden van ouders en familieleden, de wezen onder curatele te stellen.'
Volgens Amerikaans onderzoek dat dinsdag naar buiten werd gebracht, heeft Rusland minstens 6.000 Oekraïense kinderen vastgehouden in kampen en andere faciliteiten die vooral gericht lijken te zijn op politieke heropvoeding. Die locaties zouden deel uitmaken van een 'grootschalig systematisch netwerk' dat Moskou beheert sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne.
Oekraïne zegt dat Rusland bijna 15.000 kinderen heeft gedeporteerd. Een van de onderzoekers spreekt over een 'duidelijke schending' van de Vierde Geneefse Conventie, die gaat over de behandeling van burgers in oorlogstijd. De onderzoekers baseren zich voornamelijk op satellietbeelden en openbare informatie.
De Verenigde Staten hebben wapencontracten ter waarde van 552 miljoen dollar (485 miljoen euro) toegekend voor de productie van artilleriegranaten, die bestemd zijn voor Oekraïne. Dat heeft het Pentagon dinsdag meegedeeld.
De bestelling werd eind januari al geplaatst bij Northrop Grumman en Global Military Products. De eerste leveringen van de 155mm-granaten worden in maart verwacht. De munitie wordt, met het geld van de VS, rechtstreeks voor Oekraïne geproduceerd.
Volgens Amerikaanse defensiediensten worden aan de frontlijn in het oosten van Oekraïne duizenden artilleriegranaten per dag afgevuurd.
Jens Stoltenberg, de secretaris-generaal van de NAVO, had maandag nog gewaarschuwd dat de munitievoorraden van de lidstaten uitgeput kunnen raken. ,,We moeten meer produceren om genoeg te kunnen leveren aan Oekraïne, maar ook om onze eigen voorraden aan te vullen om in staat te zijn het eigen grondgebied te beschermen", zei hij.
Na de voor Kiev onbevredigende uitkomst van de vergadering van Navo-landen en andere bondgenoten over de levering van gevechtsvliegtuigen, dinsdag in Brussel, heeft de Oekraïense president Volodimir Zelenski aangedrongen op snelle militaire hulp voor zijn land.
,,We zien dat het Kremlin elk potentieel voor agressie uit Rusland probeert te persen", zei hij dinsdagavond in zijn dagelijkse videoboodschap. ,,Ze hebben haast, omdat ze weten dat de wereld uiteindelijk sterker is, maar tijd nodig heeft om haar kracht te ontplooien. Daarom is snelle hulp nu belangrijk'', aldus zelenski.
Hij beschreef de situatie aan het front als 'extreem moeilijk'. Met name in de Oost-Oekraïense regio's Donetsk en Loehansk wordt volgens hem 'letterlijk gevochten om elke meter Oekraïens land.'
Zowel Rusland als Oekraïne leden zware verliezen in de hevige gevechten om Bachmoet. De stad, gelegen in de mijnstreek, is een belangrijke politieke en symbolische bestemming geworden. Moskou streeft ernaar de regio Donetsk onder volledige controle te brengen.
Russische strijdkrachten en huurlingen van de Wagner-groep proberen Bachmoet al enkele maanden proberen te veroveren. Volgens Wagner-baas Jevgeni Prigozjin zijn de gevechten om de stad in de regio Donetsk echter nog lang niet voorbij. ,,Bachmoet zal voorlopig niet worden ingenomen omdat er felle weerstand is", zei hij dinsdag volgens zijn persdienst.
Grote Russische cyberaanvallen op havenbedrijven bleven vorig jaar uit, maar dat is geen reden tot juichen. Ferm, de stichting die Rotterdamse bedrijven helpt bij het vergroten van hun cyberveiligheid, waarschuwt voor onderschatting.
,,Misschien richten zij zich momenteel vol op doelen in Oekraïne. Er is ook een theorie dat hackers al lang binnen zijn bij bedrijven in landen die een rol spelen in de oorlog, maar dat ze pas toeslaan als hun betrokkenheid groter wordt. Dat kan ons ook gebeuren. Vaak duurt het maanden voordat je iets merkt van een hack, maar de daders zijn dan in stilte al diep in de systemen doorgedrongen.”
Lees hier het hele artikel.
Russische troepen voeren constante aanvallen uit op Oekraïense posities in het oosten, en sturen troepen het gebied in. Troepen loyaal aan Kiev houden desalniettemin stand. Dat zeiden Oekraïense functionarissen woensdag. Moskou stelde eerder vandaag dat Russische troepen door twee versterkte linies van de Oekraïense verdediging aan het oostelijke front in Loehansk waren gebroken. Welk deel van het gebied werd daarbij niet vermeld.
,,Het offensief van de vijand gaat door in het oosten, met 24 uur per dag aanvallen", zei de Oekraïense viceminister van Defensie Hanna Maliar. ,,De situatie is gespannen. Ja, het is moeilijk voor ons. Maar onze troepen staan de vijand niet toe haar doelen te behalen, en brengen serieuze verliezen toe", schreef ze op Telegram.
Oekraïense en westerse inlichtingendiensten zeggen dat de Russen zware verliezen lijden. Maliar zei dat sommige aanvalseenheden van het Russische Wagner privéleger 80 procent van hun sterkte hadden verloren.
NAVO-chef Jens Stoltenberg riep de dertig lidstaten woensdag op om tenminste 2 procent van hun bruto binnenlands product te besteden aan defensie, omdat de Russische invasie van Oekraïne en andere bedreigingen een hap het militaire budget nemen.
De NAVO-bondgenoten kwamen in 2014, nadat Rusland de Krim annexeerde, overeen om bezuinigingen op defensie te stoppen en richting die 2 procent te gaan in 2024. Stoltenberg: ,,Wat duidelijk is: als het in 2014 juist was om ons te committeren aan een besteding van 2 procent, dan is het nu nog méér juist, omdat we in een gevaarlijkere wereld leven."
De NAVO-bondgenoten hebben hun defensie-uitgaven voor het achtste jaar op een rij verhoogd. Volgens de meest recente inschatting van de NAVO zitten tien landen dichtbij of boven de richtlijn van 2 procent. Dertien landen besteden 1,5 procent of minder. Nederland gaf in 2022 gaf Nederland 1,47 procent van het bbp uit aan Defensie.
Oekraïne kan voorlopig nog niet rekenen op het door NAVO-landen beloofde aantal moderne gevechtstanks, zegt Duitsland. Van de landen die Leopard 2-tanks in het vooruitzicht hadden gesteld zouden tot dusver alleen Duitsland zelf en Portugal over de brug komen.
Na wekenlang geaarzel, onder steeds grotere druk, kondigde Duitsland vorige maand aan samen met bondgenoten twee bataljons van de Leopard 2 aan Oekraïne te kunnen leveren. De tank is de modernste en krachtigste die er is en zou een groot verschil kunnen maken in de strijd tegen de Russische invasiemacht. Maar meerdere landen van de 'tankcoalitie' staan nog niet klaar om daadwerkelijk tanks naar Oekraïne te sturen, zei de Duitse defensieminister Boris Pistorius na overleg met zijn collega's op het NAVO-hoofdkwartier in Brussel.
De teller stokt vooralsnog op veertien Duitse en drie Portugese tanks van het type Leopard 2A6 en bijna dertig Leopards 2A4 van andere landen. Dat is niet genoeg voor twee bataljons van doorgaans 31 tanks elk voor Oekraïne.
Nederland leaset achttien Leopard 2's van Duitsland en wil die wel aan Oekraïne leveren. Maar vooralsnog lijkt eigenaar Duitsland volgens minister Ollongren andere plannen te hebben. Er zijn ook tanks nodig voor bijvoorbeeld training van de Oekraïners die ze moeten gaan bedienen, en voor de verdediging van de NAVO-landen.
Pistorius klaagde eerder deze week al dat de andere leden van de 'tankcoalitie' weinig haast lijken te maken. Dat steekt Duitsland des te meer omdat sommige van die landen Berlijn vorige maand nog verweten te lang te talmen.
De NAVO-landen voeren de productie op van munitie voor zwaar geschut zoals de pantserhouwitsers die Nederland aan Oekraïne heeft geleverd, zegt NAVO-chef Jens Stoltenberg. Dat is hard nodig, want de granaten van 155 millimeter raken razendsnel op. De lidstaten moeten de productie nog verder opschroeven dan ze al doen, aldus Stoltenberg. Hij houdt er vertrouwen in dat de industrie de behoefte van Oekraïne straks kan bijbenen en ook de lege arsenalen van de NAVO-lidstaten weer kan vullen.
De westerse militaire alliantie leert het Oekraïense leger ondertussen om munitie te sparen door op een andere manier te vechten, hebben de Amerikaanse en Britse defensieministers op het NAVO-overleg in Brussel gezegd. De Oekraïense troepen opereren tot dusver veelal met kleine, niet altijd op elkaar afgestemde eenheden. Om zich de Russen van het lijf te houden schieten ze ongerichter en jagen ze er veel munitie doorheen. Westerse eenheden voeren samen manoeuvres uit en dekken elkaar.
De Russische president Vladimir Poetin verplaatst zich steeds vaker in een gepantserde trein. Naar verluidt acht hij dat veiliger dan vliegen. Anders dan de bewegingen van vliegtuigen kunnen treinreizen niet worden gevolgd op speciale apps.
Dat Finland en Zweden zo snel mogelijk lid worden van de NAVO is belangrijker dan dat tegelijkertijd doen, vindt NAVO-chef Jens Stoltenberg. Hij lijkt daardoor ruimte te laten voor het afzonderlijk toetreden van Finland. NAVO-lid Turkije, dat Zweden tot dusver de voet dwars zet, zinspeelde al eerder op die mogelijkheid.
Zweden en Finland vroegen na de Russische inval het NAVO-lidmaatschap aan, na decennia waarin ze juist uitdrukkelijk buiten militaire blokken bleven. De twee buren trekken graag samen op. Maar Turkije blokkeert de aansluiting van Zweden, onder meer na recente anti-islamitische protesten.
,,De belangrijkste vraag is niet of Finland en Zweden samen worden geratificeerd", zei Stoltenberg dinsdag voor overleg met de NAVO-landen en andere bondgenoten van Oekraïne. ,,De belangrijkste vraag is dat ze allebei zo snel mogelijk worden geratificeerd als volle leden."
Finland heeft na Oekraïne de langste grens met Rusland van alle Europese landen.
Het hoofd van de Russische paramilitaire groep Wagner, Jevgeni Prigozhin, heeft voor het eerst toegegeven een zogenoemde 'trollenboerderij' te hebben opgericht. Daarmee werden propagandacampagnes op internet uitgevoerd.
Prigozjin: ,,Ik was niet alleen de enige financier, maar ik heb het uitgevonden, gecreëerd, en lange tijd was ik er de baas.”
Eerder gaf zakenman Prigozhin al toe zich te hebben bemoeid met de Amerikaanse verkiezingen.
Noorwegen stelt acht tanks van het type Leopard 2 aan Oekraïne ter beschikking. Het Scandinavische land heeft er 36. Er gaan ook tot vier ondersteunende militaire voertuigen mee, zo is in Oslo bekendgemaakt. De gift is onderdeel van de inspanningen van een serie Europese landen en Canada die samen Oekraïne aan de door dat land gewenste krachtige aanvalstanks willen helpen.
De Noorse defensieminister Bjørn Arild Gram zei dat de tanks snel worden geleverd en dat Noorwegen zal helpen, samen met bondgenoten, bemanningen voor de tanks in Polen te trainen. Noorwegen gaat ook geld uitgeven aan munitie en reserveonderdelen voor de Leopard 2-tanks.
Door Canada, Duitsland, Polen, Finland, Noorwegen, Portugal en Spanje zijn al bijna vijftig Leopard 2-tanks toegezegd. Denemarken, Duitsland en Nederland hebben recent laten weten dat Oekraïne in de komende maanden zeker honderd Leopard-tanks van een ouder type, de Leopard 1-tank, krijgt.
Nederland gaat Oekraïne 'een nieuwe toezegging doen' over de levering van munitie. Oekraïne mag niet zonder komen te zitten 'juist nu de gevechten intensiveren', zegt defensieminister Kajsa Ollongren.
Oekraïne heeft de defensieministers van de NAVO-landen en andere bondgenoten die dinsdag in Brussel overleggen over hulp aan het land met klem om meer munitie gevraagd. De bondgenoten houden, nu Rusland een voorjaarsoffensief lijkt te hebben ingezet, het tempo niet bij waarin Oekraïne er munitie doorheen jaagt, waarschuwt NAVO-chef Jens Stoltenberg.
Nederland 'kan daar concreet iets betekenen', stelt Ollongren. Ze wil geen details kwijt, maar 'we kennen de behoefte en daar leveren we een bijdrage aan', zei ze bij aankomst op het NAVO-hoofdkwartier in Brussel.
Ze tekent wel aan dat het 'er niet om gaat dat we bij dit soort bijeenkomsten dingen aankondigen. Het allerbelangrijkste voor Oekraïne is dat ze iedere dag op ons kunnen rekenen, dat er iedere dag een steady flow is van de spullen die ze nodig hebben'.
Oekraïne vraagt ook om F-16's en zware gevechtstanks als de Leopard 2. De training van Oekraïners om met die tanks om te gaan, is in Duitsland begonnen en Nederlandse militairen nemen daaraan deel, zegt Ollongren.
Duitsland heeft volgens minister van Defensie Boris Pistorius al 1.200 Oekraïense soldaten getraind in het bedienen van wapensystemen. Training op systemen als de Mars II-raketwerper, de Pantserhouwitser 2000 of het Marder-infanteriegevechtsvoertuig staat centraal, zei de SPD-politicus dinsdag in de marge van een Navo-bijeenkomst in Brussel. De levering van wapens en training kunnen volgens hem alleen effect hebben als ze 'hand in hand gaan'.
Duitsland biedt naast wapensysteemtrainingen met name sergeantentrainingen aan. ,,Sergeanten vormen de ruggengraat van elk leger, zijn in feite de ziel van de leiderschapscapaciteiten van een leger", zei Pistorius. Ook op dit gebied loopt Duitsland volgens hem voorop.
Pistorius temperde de verwachting dat de Europeanen snel een bataljon moderne Leopard 2 A6-gevechtstanks voor Oekraïne zouden vormen. Tot nu toe zijn alleen de 14 door Duitsland beloofde tanks en drie door Portugal klaar. Verdere Leopard 2-A6-tanks van andere landen worden momenteel niet besproken, zei hij voor de bijeenkomst van de Navo-ministers van Defensie in Brussel.
Moldavië heeft zijn luchtruim dinsdag ruim twee uur gesloten om veiligheidsredenen. Dat meldt de Moldavische luchtvaartautoriteit, eraan toevoegend dat het later met meer informatie komt. Het luchtruim is inmiddels weer open.
Eerder vandaag maakte luchtvaartmaatschappij Air Moldova op haar Facebook-pagina de luchtruimsluiting bekend. 'Beste passagiers, op dit moment is het luchtruim van de Republiek Moldavië gesloten. We wachten op de hervatting van vluchten', luidde het.
Lokale media spraken over 'veiligheidsredenen', meer bepaald een onbekende 'verkenningsdrone' die zou zijn gespot in het luchtruim. De sluiting ervan volgt een dag nadat de Moldavische president Rusland beschuldigde van samenzwering om zijn regering ten val te brengen.
Rusland heeft volgens Amerikaans onderzoek minstens 6000 Oekraïense kinderen vastgehouden in kampen en andere faciliteiten die vooral gericht lijken te zijn op politieke heropvoeding. Die locaties zouden deel uitmaken van een 'grootschalig systematisch netwerk' dat Moskou beheert sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne.
Het rapport komt van de Yale Humanitarian Research Lab, dat overheidsfinanciering ontvangt voor onderzoek naar vermeende oorlogsmisdaden en mensenrechtenschendingen door Rusland. De onderzoekers van de universiteit Yale zeggen zeker 43 kampen en andere faciliteiten te hebben geïdentificeerd, verspreid over Rusland en gebieden onder Russische controle.
Een deel van de kinderen heeft ouders of familieleden als voogden, terwijl anderen volgens Rusland wees lijken te zijn. Het gaat om onder anderen kinderen die voor de oorlog onder de zorg van de staat vielen en kinderen van wie niet duidelijk of zeker is onder wiens voogdijschap zij vallen, aldus de onderzoekers. In hun rapport staat dat er kinderen zijn geadopteerd door Russische families of in Rusland door pleeggezinnen zijn opgenomen. Ook zouden sommige tieners militaire training hebben gehad. Er is geen bewijs dat zij in de oorlog zijn ingezet.
Oekraïne zegt dat Rusland bijna 15.000 kinderen heeft gedeporteerd, maar Moskou ontkent dat zij Oekraïners onder dwang hebben verplaatst. Een van de onderzoekers spreekt over een 'duidelijke schending' van de Vierde Geneefse Conventie, die gaat over de behandeling van burgers in oorlogstijd. De onderzoekers baseren zich voornamelijk op satellietbeelden en openbare informatie.
Rusland weerspreekt beschuldigingen dat het bezig is de voormalige Sovjetrepubliek Moldavië te destabiliseren. Volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken in Moskou missen de aantijgingen elke onderbouwing. Het departement beschuldigt Oekraïne ervan de spanningen op te voeren om Moldavië in de oorlog met Rusland te betrekken.
De Moldavische president Maia Sandu heeft Rusland ervan beschuldigd een staatsgreep te beramen om te voorkomen dat haar land lid gaat worden van de Europese Unie. Ook zou Moskou volgens haar Moldavië, dat ruim 2,5 miljoen inwoners telt, willen gebruiken voor de strijd tegen Oekraïne.
Afgelopen week is de regering van de pro-westerse premier Natalia Gavrilita na een turbulente anderhalf jaar gevallen. De Verenigde Staten zeiden toen geen directe Russische militaire dreiging jegens het kleine Moldavië te zien.
Moldavië worstelt met een slepende economische crisis, corruptie en energieproblemen die mede te wijten zijn aan de oorlog in buurland Oekraïne en de afhankelijkheid van Russisch gas. Sandu heeft een 48-jarige ex-minister van Binnenlandse Zaken, Dorin Recean, als premier aangesteld. Hij heeft twee weken om een regering te vormen, die dan moet worden goedgekeurd door het parlement.
In Boetsja is de wederopbouw begonnen.
Een persoon met de Britse nationaliteit is omgekomen in Oekraïne, meldt het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken. Er is niet meer informatie bekendgemaakt. Voor zover bekend is dit de achtste Brit die er sinds de invasie om het leven is gekomen.
Het ministerie zegt de nabestaanden bij te staan. Britten worden nog altijd ten zeerste aangeraden om niet af te reizen naar Oekraïne.
Het aantal Oekraïense soldaten dat vanwege de oorlog met Rusland sperma laat invriezen, neemt gestaag toe. Dat meldt persbureau Associated Press op basis van gesprekken met soldaten en klinieken. ,,Het is eng om te sterven, maar het is nog enger als je niemand achterlaat", zegt militair Vitalii Khroniuk.
Khroniuk had zich bij het leger aangesloten zonder na te denken over zijn toekomst. Terwijl hij met zijn gezicht naar beneden op de grond lag om dekking te zoeken voor Russisch artillerievuur, kreeg de Oekraïense soldaat spijt dat hij nooit een kind had gekregen.
Zich ervan bewust dat hij elk moment kon sterven, besloot de 29-jarige om cryopreservatie te proberen: het proces van het invriezen van sperma of eicellen. Daar richten sommige Oekraïense soldaten zich nu op, omdat ze het gevoel hebben dat ze misschien nooit meer naar huis zullen gaan.
De Russische Wagner Groep heeft de afgelopen dagen 'vrijwel zeker' kleine terreinwinsten geboekt in de buurt van het belegerde Bachmoet, zegt het Britse ministerie van Defensie. Het huurlingenleger claimde een paar dagen terug de inname van het dorp Krasna Hora, ten noorden van Bachmoet. Volgens het Verenigd Koninkrijk klopt dat waarschijnlijk.
Rusland is bezig met een omsingeling van de stad in de Donbas, maar aan de zuidelijke kant zouden de Russische troepen weinig terreinwinst hebben geboekt. De Britten schrijven dat het Oekraïens verzet doorgaat.
Ook op andere plekken aan de frontlinie zijn de Russen begonnen met een offensief om de Oekraïense resultaten uit het najaar ongedaan te maken. Maar volgens de Britse informatie is het Russische leger op dit moment op geen van die plekken sterk genoeg om een belangrijke doorbraak te forceren.
De NAVO-landen en de andere bondgenoten van Oekraïne willen nog niet zeggen of ze Oekraïne F-16's of soortgelijke westerse gevechtsvliegtuigen willen leveren. Oekraïne dringt daarop aan en de bondgenoten bespraken dat dinsdag, maar 'ik heb geen aankondigingen over vliegtuigen te doen', zei de Amerikaanse defensieminister Lloyd Austin.
NAVO-lidstaten als Polen en Litouwen zijn uitgesproken voorstander van het leveren van zulke jagers, zeker nu Oekraïne zich schrap zet voor het gevreesde nieuwe Russische voorjaarsoffensief. Ook al spraken de VS, als drager van de NAVO en als productieland van de F-16 doorslaggevend, en ook Duitsland zich er eerder tegen uit.
Defensieminister Kajsa Ollongren zei eerder op de dag dat Oekraïne vroeg of laat westerse gevechtsvliegtuigen nodig heeft. Nederland, dat welwillend naar het Oekraïense verzoek kijkt, is daarover volgens haar in gesprek met de Amerikanen en andere partners. De minister en meerdere van haar collega's onderstreepten wel dat de eventuele levering van gevechtsvliegtuigen niet vandaag of morgen kan gebeuren. Oekraïne heeft nu in de eerste plaats bijvoorbeeld munitie en luchtafweergeschut nodig, zei bijvoorbeeld NAVO-topman Stoltenberg.
Het Russische leger is bij mislukte aanvallen op het dorpje Voehledar in het zuidoosten van Oekraïne bijna zijn voltallige 155ste Marinebrigade, een groep elite-eenheden van 5.000 soldaten, kwijtgeraakt. Dat zegt een Oekraïense commandant aan ‘Politico’.
Videobeelden tonen hoe de Russen zich al wekenlang vastrijden in mijnenvelden rond het dorp, met desastreuze gevolgen. ,,De Oekraïners hoeven de aanvallers maar neer te maaien als in een schiettent”, stelt de veelgelezen oorlogsblogger Igor Girkin.Het gevreesde grote nieuwe Russisch offensief in Oekraïne is volgens secretaris-generaal van NAVO, Jens Stoltenberg, al begonnen. ,,We zien geen enkel teken dat wijst op dat Poetin zich voorbereidt op vrede. Wat we zien is dat Rusland Oekraïne wil controleren'', zegt hij. Volgens Stoltenberg worden meer troepen en wapens naar het front gestuurd.
De regering in Kiev en haar westerse bondgenoten slaan al geruime tijd alarm over een dreigende nieuwe aanval van Rusland. Die zou bijvoorbeeld kunnen beginnen rond 24 februari, de dag dat de Russische invasie een jaar geleden begon. Maar onder meer rond Bachmoet en in de provincie Loehansk lijkt de aanval al ingezet. ,,De realiteit is dat we de start al zien", aldus Stoltenberg.
De bondgenoten van Oekraïne moeten snel meer munitie maken, want het land heeft meer nodig dan er nu kan worden aangevoerd, waarschuwt hij. De levertijd van zwaardere munitie is volgens hem meer dan verdubbeld. Wie nu zware granaten bestelt, zou daar inmiddels tweeënhalf jaar op moeten wachten. En westerse landen raken door hun arsenalen heen.
Toch hoeft Oekraïne volgens de Noorse NAVO-chef niet te wanhopen in de ,,logistieke wedloop". ,,We zitten niet stil en kijken niet toe." Defensiefabrikanten is al gevraagd naar een hogere versnelling te schakelen. ,,Je kunt meerdere diensten draaien en in weekends doorwerken." Bovendien heeft Rusland ook grote aanvoerproblemen. ,,Dit laat zien dat dit een uitputtingsoorlog is." Westerse samenlevingen hebben volgens Stoltenberg juist aangetoond dat ze zich flexibel kunnen aanpassen.
In de aanhoudende zware gevechten rond de Oekraïense stad Bachmoet ligt een Russische eenheid in de eerste linie. Bijzonder: het ‘Free Russia Legion’ strijdt aan de kant van de Oekraïners tégen het Russische leger. Lees hier het verhaal.
De Nederlandse krijgsmacht heeft in Polen drie Russische militaire vliegtuigen onderschept. De vliegtuigen vlogen in formatie. Twee Nederlandse F-35's hebben ze opgezocht, geïdentificeerd en begeleid, meldt het ministerie van Defensie.
De Russische vliegtuigen waren volgens Defensie een Il-20M (ook wel Coot-A genoemd) en twee SOe-27's (Flankers). De Coot-A is ontworpen als spionagevliegtuig, de Flankers zijn modernere straaljagers. Ze zouden vanuit Kaliningrad richting Polen gevlogen zijn en daarbij 'op de grens' zijn geweest. De Nederlandse vliegtuigen hebben ze 'op afstand geëscorteerd' en na enige tijd overgedragen aan een ander NAVO-land. Ze hebben daarbij volgens Defensie nooit boven Rusland gevlogen.
Er zijn sinds deze maand acht Nederlandse F-35's in Polen, waarvan er vier ingezet worden om het luchtruim boven het NAVO-land te bewaken. De andere vier zijn er volgens Defensie voor trainingsdoeleinden, al kunnen die ook ingezet worden als dat nodig is. Het is volgens de krijgsmacht voor het eerst dat de Nederlandse vliegtuigen tijdens de twee maanden durende missie zo'n onderschepping (een zogenoemde Quick Reaction Alert) uitvoerden.
De Italiaanse ex-premier Silvio Berlusconi wordt keihard aangevallen na zijn jongste kritiek op de Oekraïense president Volodimir Zelenski. De 86-jarige politicus beschuldigt de Oekraïense leider ervan het conflict met Rusland te verergeren, in plaats van te zorgen voor een staakt-het-vuren en uiteindelijk vrede. Ook vindt Berlusconi dat Kiev niet langer wapens en geld moet krijgen.
De Italiaanse oppositie en de regering in Kiev reageren verontwaardigd op de uitspraken. ,,Berlusconi is een VIP-onruststoker binnen de Russische propaganda", aldus een adviseur van de Oekraïense president. ,,De belachelijke beschuldigingen van Berlusconi" zijn een poging de handen van de Russische president Vladimir Poetin te kussen, "die besmeerd zijn met bloed", meldt de woordvoerder van het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken op Facebook.
De uitspraken van Berlusconi werpen ook een schaduw over de Italiaanse regering, waar zijn partij Forza Italia aan meedoet. Premier Giorgia Meloni blijft benadrukken dat Italië het door Rusland aangevallen Oekraïne volledig zal blijven steunen.
De Russische frontlinie zou in vier dagen tijd twee kilometer naar het westen zijn opgeschoven. Dat meldt persbureau Interfax op basis van een verklaring van het Russische ministerie van Defensie. Het is niet bekend welk deel van de frontlinie is verplaatst.
Vooral in de Donetsk-regio wordt hevig gevochten. Het gebied is voor een deel bezet door Rusland. Moskou wil het hele gebied controleren.
De Moldavische president Maia Sandu heeft Rusland er maandag van beschuldigd haar land te willen 'vernietigen'. Saboteurs uit Rusland, Montenegro, Belarus en Servië zouden daarbij worden ingezet om protesten uit te lokken in Moldavië en daarmee de 'legitieme regering omver te willen werpen voor een illegale regering onder controle van Rusland'.
Ook zou Rusland Moldavië willen stoppen in haar toetredingspogingen tot de Europese Unie en willen gebruiken in de oorlog tegen Oekraïne, meldde Sandu. ,,De poging van het Kremlin om geweld naar Moldavië te brengen, zal niet werken'', zei ze.
Vorige week meldde de Oekraïense president Volodimir Zelenski al dat Oekraïne Russische plannen had ontdekt die 'de vernietiging van Moldavië' tot doel hebben. Sandu heeft haar zorgen voor een toenemende Russische invloed op Moldavië al meermalen publiekelijk geuit.
Rusland heeft een op handen zijnde inval of interventie in Moldavië altijd ontkend.
De toestand ten noorden van de stad Bachmoet, in de meest betwiste regio van Oost-Oekraïne, is ingewikkeld. Dat heeft het Oekraïense presidentschap vandaag gemeld. ,,Het dorp Praskovejevka wordt geconfronteerd met intense beschietingen en aanvallen", geeft het Oekraïense presidentschap aan in zijn dagelijkse verslag.
De stad Soledar, die in januari door de Russen werd ingenomen, ligt ten noorden van de stad Bachmoet, die ze al sinds vorige zomer proberen in te nemen. Dat leidde tot zware verliezen in beiden kampen en een enorme ravage. Het dorp Praskovejevka is het volgende op de weg naar Bachmoet. Het ligt vlak bij Krasna Hora, waarvan de inname gisteren werd opgeëist door Wagner-leider Jevgeni Prigozjin.
De Oekraïense generale staf zei in haar dagelijkse verslag dat Russische troepen gisteren zestien plaatsen in de buurt van Bachmoet beschoten met tanks, mortieren en artillerie. De waarnemende leider van de zogenaamde Federale Republiek Donetsk, Denis Poesjilin, meldde vrijdag dat de Russen nu de controle hebben over drie van de vier Oekraïense aanvoerroutes naar Bachmoet.
Het Oekraïense presidentschap maakt vandaag ook melding van een gespannen situatie bij Vuhledar, verder naar het zuiden, waar de Russiche troepen aan het bombarderen zijn. In Cherson, in het zuiden van Oekraïne, zijn bij bombardementen in de afgelopen 24 uur drie doden en één gewonde gevallen.
De afgelopen twee weken waren de dodelijkste voor Rusland sinds de start van de oorlog. In de voorbije zeven dagen stierven gemiddeld 824 Russen per dag. Dat zijn er vier keer meer dan in juni en juli, weet het Britse ministerie van Defensie.
Oekraïne kwam gisteren al met dergelijke cijfers en ze worden vandaag herhaald door de Britten. Het ministerie van Defensie zegt erbij dat de cijfers niet volledig kunnen worden gecheckt, maar dat trends in de data laten zien dat de bewering van de Oekraïners waarschijnlijk erg dicht in de buurt komt.
Ook Oekraïne lijdt grote verliezen, alleen over aantallen communiceert het land nooit. Slachtoffers vallen met name door de strijd rond Bachmoet en Vuhledar.
Rusland zet sinds een aantal dagen extra druk op het Oekraïense front, maar doet dat met veelal slecht getrainde manschappen, matige coördinatie en inlichtingen.
De autoriteiten van de regio's Kiev, Odesa en Dnipro werken hard aan het herstellen van de energievoorziening die gisteren bij bombardementen deels is verwoest. Daarbij is het niet nodig om extra stroomonderbrekingen door te voeren, aldus de energiemaatschappij.
Rusland mikt met raketten en andere projectielen nog altijd regelmatig op de energievoorzieningen in Oekraïne. Doel is om mensen, zeker in de winter, in de kou en het donker te zetten.
NAVO-baas Jens Stoltenberg is niet van plan zijn termijn als secretaris-generaal van het westerse bondgenootschap opnieuw te verlengen. De Noor zal zijn functie zoals gepland dit najaar neerleggen, zegt woordvoerder Oana Lungescu van de Navo. Dat is opvallend, omdat juist vandaag het Duitse Welt am Sonntag meldt dat de Navo-lidstaten hebben besloten om Stoltenbergs termijn te verlengen tot april 2024.
,,Het mandaat van secretaris-generaal Jens Stoltenberg is drie keer verlengd en hij heeft in totaal bijna negen jaar gediend. De termijn van de secretaris-generaal loopt in oktober van dit jaar af en hij is niet van plan nog een verlenging van zijn mandaat te vragen", aldus Lungescu.
Stoltenbergs mandaat werd maart vorig jaar, kort na de Russische inval in Oekraïne, verlengd tot eind september dit jaar. Onlangs werd gespeculeerd dat de ambtstermijn van de 63-jarige oud-premier, die na de Nederlander Joseph Luns inmiddels de langstzittende secretaris-generaal van de NAVO is, opnieuw zou kunnen worden opgerekt nu de oorlog in Oekraïne voortduurt.
Wat mag wel en wat mag niet in een oorlog? Die vraag rijst door nieuwe technologie, zoals autonome wapens. ,,Gebrek aan regels geeft strijdmachten te veel speel-ruimte’’, zegt hoogleraar militair recht Marten Zwanenburg.
Opnieuw ontslaat president Zelenski een belangrijk persoon in Oekraïne wegens corruptie. Het gaat om Ruslan Dziuba, plaatsvervangend commandant van de Nationale Garde.
In zijn dagelijkse videotoespraak noemde Zelenski de naam van Dziuba niet, maar zei hij wel dat het nodig is om 'instellingen te beschermen tegen pogingen om van buitenaf of binnenuit hun effectiviteit en efficiëntie te verminderen'.
Afgelopen maand zijn tientallen ambtenaren ontslagen in de strijd tegen corruptie. Dat is één van de vereisten van de Europese Unie. Het land wil dolgraag versneld toetreden tot de EU, maar moet daarvoor eest schoon schip maken.
Moskou zet opnieuw de deur op een kier om de oorlog in Oekraïne op een diplomatieke manier op te lossen. Volgens de Russische onderminister van Buitenlandse Zaken, Sergei Ryabkov, is Rusland bereid tot onderhandelingen, maar ,,zonder voorwaarden vooraf en gebaseerd op de bestaande realiteiten”.
Het Kremlin deed eind januari de deur nog pot dicht voor vredesonderhandelingen als reactie op de beslissing van het westen om toch tanks te leveren aan Oekraïne. ,,Het heeft geen zin meer om met Kiev of zijn westerse marionettenmeesters te praten”, reageerde de Russische onderminister van Buitenlandse Zaken Sergei Ryabkov.
Twee weken later klinkt er een ander geluid bij de onderminister. Volgens hem is Rusland nu bereid tot onderhandelingen met Oekraïne, maar zonder voorwaarden vooraf. Dat verklaarde hij in een interview met de staatszender Zvezda. ,,Natuurlijk zijn wij, zoals wij eerder hebben gezegd, bereid tot dergelijke besprekingen, maar alleen als dat besprekingen zijn zonder voorwaarden vooraf en gebaseerd op de bestaande realiteiten.”
In het verleden verklaarde het Kremlin meermaals dat Oekraïne de 'nieuwe realiteiten moet erkennen' en kan er volgens hen geen vredesplan zijn zonder de annexatie van de vier gebieden - Donetsk, Loehansk, Zaporizja en Cherson - te accepteren. De Oekraïense president Zelenski heeft al vaak duidelijk gemaakt dat hij niet van plan is om met Rusland te onderhandelen onder hun voorwaarden.
Maar volgens de onderminister is het niet aan Zelenski om te beslissen over gesprekken met Rusland, wel aan de VS en de EU. ,,Beslissingen worden niet in Kiev genomen, maar in de andere hoofdsteden. In de eerste plaats in Washington en Brussel. Dus moeten de vragen daarheen worden gestuurd.”
De Russische Wagner Groep claimt dat zijn huurlingen een dorp nabij Bachmoet in Oekraïne hebben ingenomen. Om de stad Bachmoet wordt al maandenlang gevochten.
,,Vandaag hebben Wagners aanvalseenheden het dorp Krasna Hora ingenomen", zegt Wagner-baas Jevgeni Prigozhin. De inname is niet bevestigd door Oekraïne. Of de claim juist is kon niet onafhankelijk worden geverifieerd.
Prigozhin verkondigde verder dat zijn huursoldaten Bachmoet, ongeveer zeven kilometer verderop, zelf zouden innemen. Moskou probeert al maanden de stad te veroveren. Daarbij zette het eerst vol in op Wagner, maar inmiddels hebben veel officiële Russische militairen de taak overgenomen. De intensieve strijd rondom Bachmoet verloopt bijzonder bloedig. Zowel de Russen als de Oekraïners hebben hier vele verliezen geleden.
De financiële gezondheid van Oekraïne is verder achteruitgegaan als gevolg van de voortdurende oorlog met Rusland. Door de inval van de Russen en het groot verlies aan mensenlevens, de vluchtelingenstromen en de gigantische schade aan de infrastructuur is de economie van het land vorig jaar 30 procent gekrompen, schatten analisten van Moody's. Daarmee is het risico op wanbetaling door de Oekraïense overheid volgens de kredietbeoordelaar verder toegenomen.
Het rapportcijfer voor de kredietwaardigheid van Oekraïne gaat bij Moody's een trede omlaag naar Ca, het op één na laagste niveau bij dit bureau. Dat betekent dat het heel waarschijnlijk is dat het Oost-Europese land al in gebreke is gebleven met zijn financiële verplichtingen of binnenkort wanbetaler zal zijn. Maar vooruitblikkend denken kenners van Moody's dat de situatie niet verslechtert, omdat er een deal met schuldeisers ophanden is.
Moody's gaat ervan uit dat de oorlog, die nu bijna een jaar aan de gang is, lang zal voortduren. Dat zet de overheidsfinanciën blijvend onder druk, ondanks de forse internationale donaties waarmee andere landen Oekraïne steunen in de strijd tegen de Russen. Daarbij verwijst het ratingbureau naar de verwoesting van veel infrastructuur, zoals wegen en elektriciteitsnetwerken. Onderzoekers van de Kyiv School of Economics raamden dat die schade in december was opgelopen tot 138 miljard dollar, of 70 procent van het Oekraïense bruto binnenlands product (bbp).
De Amerikaanse president Joe Biden is van plan in de dagen 24 februari naar Polen af te reizen. Hij is daar dan rond de herdenking van de start van de oorlog in Oekraïne, die dag precies een jaar geleden.
Het bezoek staat net ervoor gepland, van 20 tot 22 februari. Hij heeft daar onder meer een ontmoeting met president Duda.
Met drone- en raketaanvallen heeft het Russische leger het offensief in het oosten van Oekraïne verder opgeschaald. President Poetin wil de reeds door hem geannexeerde Oekraïense regio Donbas volledig innemen, bij voorkeur rond de eerste verjaardag van de oorlog die begon op 24 februari.
Het zal de Russische divisies zwaar vallen de Oekraïners snel te overlopen, denkt hoogleraar oorlogsstudies aan de Universiteit van Leiden Frans Osinga. Zijn inschatting is dat Kiev nu ongeveer een miljoen man in uniform heeft.
Jevgeni Prigozjin, het hoofd van de Wagner-groep, stelt dat het zo'n twee jaar kan duren voordat Rusland de regio’s Donetsk en Loehansk in Oost-Oekraïne heeft veroverd. Voor Moskou is de verovering van deze twee regio’s een belangrijk doel van de oorlog.
Prigozjin deed zijn uitspraak in een video van de Russische militaire blogger Semyon Pegov. ,,Voor zover ik begrijp, moeten we Donetsk en Loehansk afsluiten, en in principe komt dat iedereen voorlopig goed uit”, aldus het hoofd. Dat zou anderhalf tot twee jaar kunnen duren, voegde hij eraan toe.
In september annexeerde Poetin formeel de regio’s Loehansk en Donetsk, samen met Kherson en Zaporizhzhia. Dit was in strijd met het internationaal recht en werd door de VN-lidstaten veroordeeld als illegaal. Dnipro, een gebied dat al enige tijd in het vizier van de Russen ligt, zal ongeveer drie jaar duren om te veroveren, zei Prigozjin.
Hij sprak in de video niet namens het Russische leger, maar zijn opmerkingen geven een exclusieve inkijk in de Russische verwachtingen van het conflict.
Met zijn jongste raketaanvallen op Oekraïne heeft Rusland naar eigen zeggen ook spoorwegen voor het transport van westerse wapens, munitie en voorraden naar de gevechtszone geblokkeerd. Het ministerie van Defensie in Moskou zei zaterdag niet waar precies het transport over het spoor geblokkeerd werd.
Rusland zegt steeds opnieuw dat het alle wapens vernielt die door de lidstaten van de NAVO aan Oekraïne geleverd worden. Die meldingen kunnen niet geverifieerd worden.
,,Alle beoogde doelwitten zijn getroffen", zei de woordvoerder van het ministerie, Igor Konasjenkov. Zo zou energie-infrastructuur vernield zijn waarmee de militaire industrie en het transportsysteem van Oekraïne van energie voorzien worden. De Oekraïense autoriteiten deelden vrijdag mee dat op veel plaatsen de stroom uitviel na de massale raket- en droneaanvallen op energie-installaties, maar dat de meeste raketten en drones door de Oekraïense luchtafweer werden neergeschoten.
Sinds half oktober 2022 bestookt Rusland Oekraïne met raketten die door bommenwerpers of vanaf oorlogsschepen op energie-installaties worden afgevuurd. Door de vernielingen van infrastructuur komen steeds weer miljoenen mensen zonder stroom te zitten. De Oekraïense regering beschuldigt Rusland van 'terreur' die het land in het donker en de kou zet. Kiev verwijt Kremlinleider Vladimir Poetin dat hij de mensen op die manier op de vlucht wil drijven om de toestand in de Europese Unie met massale immigratie te destabiliseren.
De Russische strijdkrachten hebben volgens een hoge vertegenwoordigster van het Amerikaanse ministerie van Defensie bij de oorlog in Oekraïne zowat de helft van hun gevechtstanks verloren. Het materiaal is of vernietigd of buit gemaakt door Oekraïners, klinkt het.
De Russische grondstrijdkrachten in Europa zijn in beduidende mate verzwakt, aldus Celeste Wallander, bij het Pentagon verantwoordelijk voor Europa. Er is sprake van tienduizenden slachtoffers aan Russische zijde.
Eerder deze week klonk er al eenzelfde geluid bij Oryx, een Nederlandse onderzoekswebsite die aan de hand van publiek toegankelijke bronnen de materiële verliezen aan beide kanten van het conflict bijhoudt. ,,Rusland heeft mogelijk de helft van alle tanks verloren die het heeft ingezet in de oorlog”, klonk het. De telling van Oryx omvatte alleen de verliezen die het platform visueel heeft kunnen verifiëren. Mogelijk liggen de aantallen dus nog hoger.
Vrijdag zijn naar schatting 1.140 Russische soldaten om het leven gekomen in Oekraïne. Dat meldt het Oekraïense leger in een dagelijkse update. De cijfers zijn niet onafhankelijk gecontroleerd, maar volgens Kiev waren de afgelopen 24 uur de dodelijkste voor de Russische troepen sinds de start van de oorlog.
Ook maandag was een zware dag voor de Russen. Toen sneuvelden volgens Kiev 1.030 Russen op Oekraïens grondgebied. In totaal heeft Rusland volgens de Oekraïners al 136.880 militairen verloren, meldt de Oekraïense generale staf. Het aantal kan niet onafhankelijk geverifieerd worden, maar het is bekend dat het Russische dodental dat Kiev dagelijks bekendmaakt, hoger ligt dan de westerse schattingen.
Ook aan Oekraïense zijde sneuvelen veel soldaten bij de verdediging van het front, maar die cijfers worden niet vrijgegeven. Volgens de Russen maakten de Russische troepen in de maand januari 6.500 slachtoffers langs Oekraïense kant. Ook die cijfers zijn niet te verifiëren.
Ook negen tanks, drie pantservoertuigen en negentien stuks artillerie werden vrijdag vernietigd, en 61 raketten werden neergehaald. De Russische strijdkrachten hebben volgens een hoge vertegenwoordigster van het Amerikaanse ministerie van Defensie bij de oorlog in Oekraïne zowat de helft van hun gevechtstanks verloren.
Enkele tientallen Nederlandse mariniers stomen sinds januari in het noorden van Engeland (de locatie mag om veiligheidsredenen niet bekend worden) Oekraïense rekruten klaar voor het slagveld. ,,Als ze een kwart onthouden, is het al winst", zegt een marinier.
Tien landen werken samen in de Britse trainingsoperatie die de naam Interflex draagt. Sinds juni vorig jaar hebben al bijna 10.000 Oekraïners de basiscursus gevolgd. Eerst duurde die drie weken, maar dat werd al snel uitgebreid naar vijf. De Britten hopen dit jaar 20.000 mannen en vrouwen op te leiden.
De jongste rekruut is 18, de oudste 61 jaar. Bijna de helft heeft hoger onderwijs genoten. Het zijn vrijwilligers en mannen die gemobiliseerd zijn. Bij vorige lichtingen zaten ook vrouwen. Veelal zijn ze zo uit het burgerbestaan geplukt.
De training bestaat uit veel herhaling, aldus marinier Ata. ,,Ze moeten gefocust zijn. Dat komt met de tijd." Korporaal Clemens ziet een snel stijgende lijn bij de Oekraïners. Hij geeft les aan een groepje van zestien man. ,,Ze willen heel graag leren."
Mensen die zijn gevlucht uit Oekraïne maar niet de Oekraïense nationaliteit hebben, krijgen langer bescherming in Nederland. De tijdelijke regeling waarmee ze dezelfde opvang en voorzieningen krijgen als Oekraïense vluchtelingen, zou aflopen op 4 maart maar wordt nu verlengd tot 4 september. Ze mogen tot die tijd ook in de opvanglocaties blijven die speciaal voor Oekraïners zijn bestemd. Staatssecretaris Eric van der Burg (Asielzaken) heeft dat besloten na overleg met de koepel van gemeenten (VNG) en het Veiligheidsberaad.
Het gaat om ongeveer 4660 mensen die in Oekraïne waren voor bijvoorbeeld werk of studie toen daar een jaar geleden de oorlog uitbrak. Als de regeling zou vervallen, moest deze groep derdelanders een asielaanvraag indienen om hier te kunnen blijven. Omdat ze nu langer in de gemeentelijke of particuliere opvang voor Oekraïners kunnen blijven, wordt de reguliere asielopvang niet extra belast. De Immigratie- en Naturalisatiedienst IND gaat al wel beginnen met de behandelingen van asielverzoeken van derdelanders.
In verschillende Oekraïense gebieden zijn vrijdagochtend weer Russische drone- en raketaanvallen geweest op het energienetwerk. De minister van Energie zegt dat het om zes regio's gaat en dat er op sommige plekken dusdanig veel schade is dat de stroom moest worden uitgeschakeld.
De schade zou het grootst zijn in de regio's Charkov, Zaporizja en Chmelnytsky. In de regio Charkov hebben de autoriteiten tien inslagen geregistreerd en in Zaporizja zeventien. In die laatste regio zou dat "het grootste aantal sinds het begin van de invasie" zijn. Bij een raketaanval op de energiefaciliteiten bij Kryvy Rih is een persoon gewond geraakt.
Ook in Kiev en andere delen van Oekraïne was vrijdagochtend het luchtalarm te horen. De burgemeester van de hoofdstad zegt dat alle tien de raketten bij zijn stad uit de lucht konden worden geschoten door de luchtafweer en dat er dus geen schade is of gewonden zijn gerapporteerd.
Sinds de herfst bestookt Rusland regelmatig het Oekraïense energienetwerk met grootschalige beschietingen. Donderdag voerde Rusland de druk aan het front op met veel aanvallen in de Donbas-regio. Dat zou het begin kunnen zijn van een langverwacht nieuw Russisch offensief.
Rusland gaat zijn olieproductie volgende maand met ongeveer 5 procent verlagen. Met deze maatregel reageert vicepremier Alexander Novak op importverboden en prijsplafonds vanuit westerse landen, waardoor Moskou de opbrengsten van zijn olieproductie heeft zien slinken. Door deze productiebeperkingen zal de wereldwijde olieprijs waarschijnlijk stijgen.
Op deze manier houdt Rusland relatief meer geld over aan een kleinere olieproductie. Volgens Novak, die al eerder met deze maatregel had gedreigd, moet dit de 'marktverhoudingen herstellen'. De olie-inkomsten van Rusland zijn fors teruggelopen door de lagere marktprijs. Ook moest Moskou zijn producten tegen hoge kortingen aanbieden omdat nog maar weinig landen de brandstof uit het land willen hebben vanwege de oorlog in Oekraïne.
De Russische verlaging van 500.000 vaten per dag in maart, op een dagelijkse productie van bijna 11 miljoen in de afgelopen maand, komt bovenop de productieverlaging van oliekartel OPEC+ van eind vorig jaar. Die inperking van 2 miljoen vaten per dag vanuit het samenwerkingsverband van olieproducerende landen blijft in stand tot eind dit jaar. Ook dit heeft een prijsopdrijvend effect.
Volgens Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov heeft Rusland met sommige leden van de OPEC+ gesproken over de productieverlaging. Functionarissen bij de OPEC+ lieten weten dat de oliegroep niet van plan is de productie te verhogen om zo de stap van Rusland te compenseren. Rusland is na OPEC-leider Saudi-Arabië 's werelds grootste exporteur van olie.
De prijs van een vat Amerikaanse olie (van 159 liter) steeg vrijdag met 2,3 procent tot 79,84 dollar. Brentolie, maatstaf voor olie uit Europa, het Midden-Oosten en Afrika, steeg ook 2,3 procent, tot 86,40 dollar.
Dat Oekraïne staat te springen om straaljagers is niemand ontgaan. Maar inmiddels heeft het kabinet ook een officieel verzoek ontvangen, zo zei minister Kajsa Ollongren (Defensie, D66) donderdag in een Kamerdebat.
In de Oekraïense hoofdstad Kiev en de omliggende regio zijn vrijdagochtend explosies te horen, aldus persbureu Reuters.
Het stadsbestuur van Kiev meldt dat luchtverdediging in de hoofdstad actief is.
NAVO-lidstaat Roemenië weerspreekt dat vrijdagochtend twee Russische raketten het Roemeense luchtruim hebben doorkruist. Dat had een Oekraïense generaal beweerd. Het land zegt dat op ongeveer 35 kilometer van de Roemeense grens en in het Moldavische luchtruim wel een Russische raket is waargenomen.
De raket vloog vervolgens door naar Oekraïne. ,,Het surveillancesysteem van de Roemeense luchtmacht detecteerde vrijdag een luchtdoel, hoogstwaarschijnlijk een kruisraket gelanceerd van vanaf een Russisch schip in de Zwarte Zee bij de Krim", laat het ministerie van Defensie weten.
Volgens de Oekraïense generaal vlogen twee Kaliber-raketten via het luchtruim van Moldavië en vervolgens dat van Roemenië voordat die Oekraïne bereikten. Moldavië heeft bevestigd dat zijn luchtruim is geschonden en heeft de Russische ambassadeur ontboden. De 'laatste onvriendelijke acties en verklaringen tegen Moldavië worden absoluut onacceptabel' genoemd.
In verschillende Oekraïense gebieden zijn vrijdagochtend weer Russische drone- en raketaanvallen geweest op het energienetwerk. De autoriteiten van de regio's Charkov en Zaporizja melden beschietingen en volgens Oekraïense media zijn ook bij Dnipro en Vinnytsja explosies geweest.
In Charkov hebben de autoriteiten tien inslagen geregistreerd en in Zaporizja zeventien. In die laatste regio zou dat 'het grootste aantal sinds het begin van de invasie' zijn. Op sommige plekken is de stroom uitgevallen. In de regio Dnjepropetrovsk konden de meeste aanvallen worden afgeslagen door de luchtafweer, maar één raket heeft wel de energiefaciliteiten bij Kryvy Rih geraakt. Daar zou ernstige schade zijn en één persoon raakte gewond.
Ook in Kiev en andere delen van Oekraïne was vrijdagochtend het luchtalarm te horen. Sinds de herfst bestookt Rusland regelmatig het Oekraïense energienetwerk met grootschalige beschietingen. Donderdag voerde Rusland de druk aan het front op met veel aanvallen in de Donbas-regio. Dat zou het begin kunnen zijn van een langverwacht nieuw Russische offensief.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft na de Europese top in Brussel ook nog een bezoek gebracht aan Polen. Hij had daar donderdag een ontmoeting met de Poolse president Andrzej Duda in Rzeszow, een stad in het zuidoosten van Polen, op 150 kilometer van Lviv.
Duda en Zelenski hebben het volgens de Poolse president gehad over de situatie aan het front en de noodzaak van verdere militaire steun. Daarnaast hebben ze nagepraat over de diplomatieke activiteiten van Zelenski de afgelopen dagen.
Zelenski bezocht deze week meerdere Europese hoofdsteden, op zijn tweede buitenlandse reis sinds Rusland bijna een jaar geleden zijn land binnenviel. Woensdag bezocht hij Londen voor ontmoetingen met de Britse premier Rishi Sunak en koning Charles. Nog dezelfde dag reisde hij door naar Parijs voor een gesprek met de Franse president Emmanuel Macron en de Duitse bondskanselier Olaf Scholz. Donderdag stond voor Zelenski de EU-top in Brussel op het programma, waar hij ook persoonlijk sprak met een aantal regeringsleiders, zoals de Italiaanse premier Giorgia Meloni.
Terwijl de Oekraïense president Volodimir Zelenski in Europa steun verzamelt voor de levering van wapens aan zijn land, is Rusland een 'groot offensief' gestart in Loehansk. Dat meldt de Oekraïense gouverneur van de oostelijke provincie. Ook uit andere gebieden komen meldingen van explosies, drone- en raketaanvallen.
Serhiy Haidai, gouverneur van de grotendeels door Rusland bezette provincie Loehansk, beschreef donderdag een grote nieuwe Russische aanval rond Kreminna, langs het noordelijk deel van het oostfront.
Haidai vertelde de Oekraïense tv dat Russische troepen in de aanval waren gegaan en probeerden op te rukken naar het westen. De gouverneur spreekt van 'maximale escalatie' en een grote toename van beschietingen en mortiervuur. ,,Deze aanvallen komen praktisch dagelijks voor. We zien kleine groepen die proberen op te rukken, soms met de steun van zwaar materieel – infanteriegevechtsvoertuigen en tanks – en soms niet. Er wordt continu geschoten.”
Toch beweert de gouverneur dat de Russen nog geen successen hebben geboekt. ,,Onze verdediging heeft ze volledig kunnen stoppen”, aldus nog Haidai.
Oekraïense troepen probeerden al enige tijd een belangrijke route tussen Kreminna en Svatove te verstoren. Die weg vormt al maanden de frontlinie.
De Europese regeringsleiders gaan kijken of de munitievoorraden van Oekraïne sneller kunnen worden aangevuld. Volgens Charles Michel, de voorzitter van de Europese Raad, waren de leiders het op de Europese top eens dat de productie opgeschroefd moet worden, zei hij na afloop.
De leiders bespraken een voorstel van de Estse premier Kaja Kallas. ,,We moeten een duidelijk signaal afgeven aan de Europese defensie-industrie dat er meer geproduceerd moet worden", merkte zij op aan het begin van de vergadering.
Kallas opperde dat de munitieleveringen op een vergelijkbare manier opgezet zouden kunnen worden als de coronavaccins. Dat zou betekenen dat Europa het geld en de inkoop regelt, maar dat de munitie vervolgens rechtstreeks naar Oekraïne gaat. Dat zou volgens haar niet alleen geld schelen, maar vooral ook tijd.
Of voor die oplossing gekozen wordt, liet Michel nog in het midden. Duidelijk is volgens hem wel dat er tijdens de top ,,brede steun" was voor nauwere samenwerking tussen de EU-landen en met de industrie als het gaat om de inkoop van munitie. Bij de volgende top in maart praten de Europese leiders hierover verder.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski kwam voor het eerst naar een Europese top. Hij drukte daarbij de regeringsleiders op het hart dat het ook in het belang van de Europese Unie is dat Oekraïne de oorlog met Rusland wint. De Europese Raad heeft het land opnieuw steun beloofd.
Frankrijk kan in de eerstvolgende weken ,,in geen geval" aan Oekraïne de gevechtsvliegtuigen leveren waar het om vraagt. Dat zei de Franse president Emmanuel Macron tijdens een persconferentie in de nacht van donderdag op vrijdag, na een Europese top in Brussel.
Woensdagavond vroeg de Oekraïense president Volodimir Zelenski in Parijs opnieuw om moderne straaljagers voor zijn land. Bijkomende militaire steun van Frankrijk en Duitsland kan de ,,game changer" zijn in de oorlog tegen Rusland, zei Zelenski. ,,Hoe eerder wij zware lange afstandswapens krijgen en onze piloten moderne vliegtuigen, des te sneller is het afgelopen met deze Russische agressie", voegde hij eraan toe.
,,Ik sluit absoluut niets uit", zei Macron in Brussel in verband met de eventuele levering van Franse gevechtsvliegtuigen. ,,Maar momenteel is dat de nood niet." Macron wil met zijn land naar eigen zeggen ,,nuttiger" en ,,snellere" wapens aan Kiev leveren. Woensdagavond zei Macron dat Rusland in geen geval de oorlog mag winnen en dat Frankrijk en Duitsland Oekraïne zolang als nodig steunen.
Fotograaf Eddy van Wessel heeft in Hilversum de Zilveren Camera 2022 gewonnen. Hij wint deze prijs met de indrukwekkende zwart-wit serie ‘Ruïnes voor de vrijheid’ over de oorlog in Oekraïne.
Sporters uit Rusland en Belarus moeten wat het kabinet betreft, worden geweerd van internationale sporttoernooien zoals de Olympische Spelen. Ook als zij onder een andere vlag hieraan mee willen doen, schrijft sportminister Conny Helder aan de Kamer. Het kabinet roept, samen met andere Europese landen, het Internationaal Olympisch Comité (IOC) op deze sporters uit de sluiten van de Spelen in Parijs volgend jaar.
Met het weren van sporters uit Rusland en Belarus die onder een neutrale vlag willen meedoen aan de Olympische Spelen in Parijs, geeft het kabinet ook gehoor aan de wens van de Tweede Kamer. De Kamer heeft donderdag een motie hiertoe van de PvdA aangenomen.
Minister Helder erkent dat het kabinet niets in handen heeft als het IOC anders beslist. De (internationale) sport is 'autonoom' in de keuze om Russische en Belarussische sporters toe te laten tot internationale sportwedstrijden. Ook premier Mark Rutte beseft dat het kabinet - en andere landen - het IOC niets kan opleggen, zei hij in zijn wekelijkse persconferentie.
Maar de oproep om de spelers van beide landen te weren, ook als zij onder neutrale vlag willen meedoen, 'moet echt worden gedaan', zei Rutte. Er zijn momenten 'waarop je grenzen met elkaar trekt' en 'dat je niet kunt zwijgen.' Dit is zo'n moment, zei Rutte.
Rutte vindt dat sport, cultuur en politiek van elkaar gescheiden moeten blijven, maar in deze situatie van 'verschrikkelijke agressie' van Rusland tegen Oekraïne met 'duizenden doden, ook aan Russische kant, kun je niet zeggen: we zwijgen en we zien wel wat er gebeurt.'
Ook de Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft tijdens een virtuele top van sportministers opnieuw opgeroepen tot een boycot van Rusland bij de Olympische Spelen van Parijs. ,,Alleen al hun aanwezigheid is een uiting van geweld en wetteloosheid'', zo hield hij zijn gehoor voor.
Bij de massale Russische luchtvallen op elektriciteitsvoorzieningen in verschillende delen van Oekraïne zijn vrijdagochtend volgens Kiev 71 kruisraketten, 35 luchtdoelraketten van het type S-300 en zeven kamikazedrones afgevuurd. Vijf drones en 61 kruisraketten konden worden neergehaald, meldde stafchef generaal Valeri Zaloezjni.
De niet-onderschepte raketten raakten volgens netbeheerder Ukrenergo hoogspanningsinstallaties in het oosten, westen en zuiden van het land, waardoor de stroomvoorziening was onderbroken.
De Oekraïense president Volodimir Zelensi noemde de nieuwe aanvalsgolf een 'uitdaging voor de Navo' en vroeg de westerse alliantie om hulp. ,,Dit is terreur die kan en moet worden gestopt", zei hij in een videoboodschap vanuit Kiev.
De Italiaanse premier Giorgia Meloni heeft opnieuw kritiek geuit op de ontmoeting tussen de Franse president Emmanuel Macron, de Duitse bondskanselier Olaf Scholz en de Oekraïense president Volodimir Zelenski, woensdagavond in Parijs.
De ontmoeting, een dag voor de EU-top in Brussel, was 'politiek verkeerd' en zou de samenhang binnen Europa kunnen verzwakken, zei Meloni vrijdag na afloop van de ontmoeting van de staatshoofden en regeringsleiders van de Europese Unie.
De ontmoeting van Macron, Scholz en Zelenski veroorzaakte opschudding in Italië. 'Meloni is geïsoleerd', luidde het. De voorganger van de rechts-populistische politica, Mario Draghi, stond meer op gelijke voet met de Franse president en de Duitse bondskanselier;. De drie bewindslieden reisden in juni 2022 gezamenlijk naar Kiev.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski is na zijn bezoek aan de EU-top in Brussel, donderdag, ook nog ontvangen door koning Filip. Hij kreeg van Zelenski een brokstuk van een neergehaald Russisch gevechtsvliegtuig cadeau. De ontvangst vond plaats in het Koninklijk Paleis in de Belgische hoofdstad, zijn belangrijkste werkplek.
Russische troepen hebben volgens inschattingen van de Britse inlichtingendiensten tientallen gepantserde voertuigen tegelijk verloren nabij de Oost-Oekraïense stad Vuhledar. 'Na een mislukte aanval zijn de troepen waarschijnlijk gevlucht met achterlating van minstens 30 grotendeels intacte pantservoertuigen', meldt het ministerie van Defensie in Londen vrijdag in haar dagelijkse update over de oorlog in Oekraïne.
Persbureau Reuters kan de informatie niet onmiddellijk verifiëren. Het Russische ministerie van Defensie heeft nog niet gereageerd op de informatie maar zegt dat de militaire operaties bij Vuhledar en de stad Bachmoet, die Rusland heeft geprobeerd te omsingelen, 'goed vooruitgaan'.
Russische militaire bloggers, die vaak zeer kritisch zijn over het verloop van de operaties in Oekraïne, spreken ook over het verlies van materieel bij Vuhledar en delen op sociale media foto's van verschillende Russische pantservoertuigen die zouden zijn achtergelaten.
Een van de militaire bloggers, die publiceert onder de naam Moscow Calling, meldde dat '31 pantservoertuigen van de 155ste Afzonderlijke Bewakers Mariniersbrigade van de Russische Pacifische Vloot werden vernietigd tijdens een aanval op Vuhledar.'
Gray Zone, het semi-officiële Telegram-account van het huurlingenleger van de Russische Wagner Group, meldt in een bericht dat zich 'een ramp ontvouwt rond Vuhledar' en dat dergelijke drama's zich 'keer op keer voltrekken door een crisis in de troepenleiding'.
Vuhledar ligt in de Donetsk-regio en is een Oekraïens verzetsbolwerk op de strategische kruising van de oostelijke en zuidelijke frontlinie.
Onder luid applaus van honderden parlementsleden is de Oekraïense president Zelenski rond 11.00 uur aangekomen in het Europees Parlement. Sommige politici wapperen met Oekraïense vlaggen, anderen dragen een blauw-geel speldje.
,,Ik ben trots dat dit huis en de Europese Unie altijd achter Oekraïne is blijven staan", verwelkomde parlementsvoorzitter Metsola Zelenski. Ze benadrukte ook welke middelen de EU stuurt om Oekraïne te helpen en uiteindelijk weer op te bouwen.
Ze roept haar collega's op om snel te besluiten over de levering van gevechtsvliegtuigen en langeafstandsraketten die nodig zijn om de vrijheid van Europa te verdedigen.
Na de introductie van Metsola volgt een speech van Zelenski, in het Oekraïens. De aanwezigen krijgen dat vertaald via hun tolken.
Russische troepen hebben de aanvallen in Oost-Oekraïne aanzienlijk opgevoerd en proberen Oekraïense verdedigingslinies in de buurt van de stad Kreminna te doorbreken, zei de gouverneur van de regio Loehansk. Kreminna zelf is al maanden in handen van de Russen. Een doorbraak zou de Russische strijdkrachten een stap dichter bij de veel grotere stad Kramatorsk brengen.
Volgens gouverneur Serhiy Haidai houdt het Oekraïense leger stand maar heeft het meer wapens, zwaar materieel en artilleriemunitie nodig om stand te houden. ,,Ik kan bevestigen dat er een aanzienlijke toename is in aanvallen en beschietingen", zei de regiobestuurder op de Oekraïense televisie. ,,Tot nu toe hebben ze geen significant succes gehad." Bij aanvoer van munitie en wapens is volgens hem een tegenoffensief mogelijk.
Kreminna ligt ongeveer 100 kilometer ten noordwesten van de regionale hoofdstad Loehansk. De plaats had voor de Russische invasie een klein jaar geleden ongeveer 18.000 inwoners.
Lees hier meer: Russisch offensief in Donbas is begonnen
Het bezoek van Zelenski aan Brussel zal ook gaan om de vraag of Europese landen al dan niet gezamenlijk gevechtsvliegtuigen gaan leveren aan Oekraïne. De Oekraïense president vroeg daar gisteren ook om in Londen, en de Britse premier Sunak vertelde hem daar dat zijn land geen enkele steun uitsluit. Beloftes heeft hij echter nog niet gekregen.
De Franse president Macron stelt dat hij het gisteren met Zelenski niet over gevechtsvliegtuigen heeft gehad. Vlak voor de EU-top in Brussel begint zei hij echter ook dat hij het met media niet over 'Oekraïense plannen' gaat hebben.
Het bezoek van Zelenski aan Parijs, waar hij een ontmoeting had met de Duitse en Franse leiders Scholz en Macron, is in Italië niet goed geland. Premier Meloni zegt voorafgaand aan de top in Brussel dat ze de uitnodiging aan de Oekraïense president 'ongepast' vindt.
Europa zou met één mond moeten spreken, vindt zij. 'Daarbij past het niet dat individuele landen hun eigen koers varen.'
'Een historische dag voor Europa', noemt Europees parlementsvoorzitter Roberta Metsola het bezoek van Zelenski aan Brussel. Hoewel het al eerder uitlekte, heeft ze nu bevestigd dat de Oekraïense president onderweg is.
'Ik ben er trots op aan te kondigen dat de president van Oekraïne vanochtend in het Europees Parlement zal zijn. Een beroep doen op de mensen van Europa vanuit het Huis van de Europese democratie.'
De Oekraïense president Zelenski heeft Parijs weer verlaten. Volgens het ANP is hij samen met de Franse president Macron op het vliegtuig naar Brussel gestapt. Daar worden de twee later vanmorgen om 10.30 uur samen met andere Europese leiders verwacht.
Het eerste bezoek aan Brussel van Zelenski, die volgens Franse media vanuit Parijs met president Emmanuel Macron naar Brussel reist, is om veiligheidsredenen omringd met geheimzinnigheid over het programma. Zelenski zal naar verwachting ook het Europees Parlement toespreken.
In elk geval staat het gezamenlijk inkopen van munitie voor Oekraïne op de agenda. Dat wil premier van Estland Kaja Kallas graag, zei ze vanmorgen. Landen doen dat nu zelfstandig, maar er zou een Europees beleid voor moeten komen, vindt zij.
Het Amerikaanse ruimtevaartbedrijf SpaceX heeft maatregelen genomen om te voorkomen dat het Oekraïense leger nog langer zijn satelliet-internetdienst Starlink kan gebruiken om drones te besturen. SpaceX-bestuurder Gwynne Shotwell zei dat Starlink nooit is bedoeld om als wapen te worden gebruikt.
SpaceX, dat eigendom is van Elon Musk, heeft vorig jaar op eigen kosten duizenden Starlink-terminals naar Oekraïne gestuurd. De terminals kunnen een verbinding maken met de circa 4000 satellieten die SpaceX in de ruimte heeft en zo kan Oekraïne blijven communiceren wanneer mobiele netwerken en landverbindingen uitvallen.
Ook het Oekraïense leger gebruikt Starlink voor communicatie, wat volgens Shotwell prima is. Drones ermee besturen, die aanvallen en verkenningsvluchten uitvoeren, gaat echter tegen de gemaakte afspraken in. ,,Het was nooit onze bedoeling dat ze het voor aanvalsdoeleinden zouden gebruiken", zei Shotwell. ,,Er zijn dingen die we daartegen kunnen doen en die we gedaan hebben", aldus Shotwell, die verder geen details gaf.
Eind vorig jaar kampten Oekraïense troepen dagenlang met storingen in het Starlink-systeem. Of die verband hielden met de door SpaceX genomen maatregelen kon Shotwell niet zeggen.
Volgens het gerenommeerde Institute for the Studie of War (ISW) is het Russische offensief in Oekraïne begonnen. De Oekraïense troepen hebben te maken met flink meer aanvalsdruk in de Donbas, langs de grens van de regio's Charkov en Loehansk, ten noordwesten van Svatove, bij Kupjansk en ten westen van Kreminna.
Het lijkt erop dat de Russen nog niet volledig op stoom zijn, want er zijn nog divisies achter de hand die in Rusland of Belarus zijn. Maar zeker drie grote Russische divisies zijn begonnen aan een offensief.
Oekraïne was voorbereid op een nieuwe aanval, die gepland was in de periode voor 24 februari. Dat is de dag waarop de invasie precies één jaar geleden is. President Poetin zou zijn troepen de opdracht hebben gegeven voor 1 maart de hele Donbas te veroveren.
De Oekraïense president Volodimir Zelenksi heeft woensdagavond laat in Parijs opnieuw om moderne straaljagers voor zijn land gevraagd. Zelenski is in Parijs voor een ontmoeting met de Franse president Emmanuel Macron en de Duitse bondskanselier Olaf Scholz. Frankrijk en Duitsland kunnen de 'game changers' zijn in de oorlog tegen Rusland, zei Zelenski op een gezamenlijke persconferentie.
,,We hebben heel weinig tijd", zei Zelenski. ,,Hoe eerder wij zware lange afstandswapens krijgen en onze piloten moderne vliegtuigen, des te sneller is het afgelopen met deze Russische agressie."
President Macron zei dat Rusland in geen geval de oorlog mag winnen en dat Frankrijk en Duitsland Oekraïne zolang als nodig steunen, een boodschap die Scholz bevestigde. Tijdens een nachtelijk diner bespreken de drie regeringsleiders 'operationele details', zei Macron.
Eerder op de dag was Zelenski in Londen, waar hij sprak met de Britse premier Rishi Sunak. Ook daar vroeg hij om straaljagers. Sunak had kort daarvoor laten weten te onderzoeken of het mogelijk is om op de lange termijn jachtvliegtuigen aan Oekraïne te leveren. Donderdag reist Zelenski met Macron en Scholz naar Brussel om een Europese top bij te wonen en het Europees Parlement toe te spreken.
Het Kremlin wil dat de waarheid achterhaald wordt over de bomaanslagen eind september op twee gaspijpleidingen op de bodem van de Oostzee. Moskou dringt erop aan naar aanleiding van een publicatie over de zaak door een bekende Amerikaanse onderzoeksjournalist, de Pulitzer Prize-winnaar Seymour Hersh.
Hij stelde deze week in een artikel op basis van een geheim gehouden bron in Washington dat duikers van de Amerikaanse marine in opdracht van president Joe Biden zelf, met explosieven de bomaanslag op de pijpleidingen hebben gepleegd. Enorme hoeveelheden gas kwamen vrij door de beschadigingen van de pijpleiding.
De pijpleidingen van het project Nord Stream 1 en Nord Stream 2 werden aangelegd om Russisch gas via de Oostzee naar Duitsland te transporteren. De VS waren van meet af aan tegenstanders van de pijpleidingen, omdat die Rusland meer invloed in West-Europa bezorgden. Volgens Hersh werd er al in 2021 op het hoogste niveau in Washington aan een plan gewerkt om de pijpleidingen te verwoesten.
Het Witte Huis heeft het verhaal van Hersh 'volkomen onzin en complete fictie' genoemd.
De Russische Wagner Groep gaat geen nieuwe strijders meer rekruteren in gevangenissen. Jevgeni Prigozjin, de oprichter van het huurlingenleger, zegt tegen staatsmedia dat die werving volledig is stopgezet.
Wagner bood gevangenen sinds afgelopen zomer gratie aan als ze zes maanden voor het privéleger zouden vechten in Oekraïne. Het is niet bekend hoeveel mensen op dat aanbod in zijn gegaan, maar daarna is het aantal mensen in Russische gevangenissen met 20.000 mensen gedaald. De Verenigde Staten schatten in december dat 40.000 gevangenen in Oekraïne actief zijn voor Wagner.
Mensenrechtenactivisten zeggen tegen The Guardian dat ze de woorden van Prigozjin niet vertrouwen. Het rekruteren lijkt gewoon nog te gebeuren in gevangenissen. Het is mogelijk dat het Russische leger zelf de werving heeft overgenomen. Prigozjin zou de laatste tijd steeds meer moeite hebben om gevangenen te overtuigen in de Wagner Groep te dienen, omdat ook de gevangenissen de geruchten hadden bereikt dat veel van die huurlingen sterven.
Officieel heeft Wagner geen banden met het Kremlin, maar het staat erom bekend dat het huurlingenleger het buitenlands beleid van Moskou uitdraagt. Dat Prigozjin de gevangenen gratie kon aanbieden wijst in elk geval op een samenwerking met de Russische autoriteiten, aangezien alleen die een strafvermindering kunnen goedkeuren.
Het weer gaat de komende tijd een belangrijke rol spelen in de opmars van militairen door onverhard gebied. Het is er rond de nul graden en de sneeuw die afgelopen tijd is gevallen smelt, meldt het Britse ministerie van Defensie.
Dat zorgt voor zeer modderige gebieden, waar voertuigen maar moeilijk doorheen komen. Het blijft de komende maand ook slecht, verwachten de Britten, met als hoogtepunt halverwege maart.
De Belgische koning Filip heeft donderdag een ontmoeting gehad met Volodimir Zelenski. De Oekraïense president bezocht hem in het koninklijk paleis in Brussel. Bij het gesprek was ook premier Alexander De Croo aanwezig. Volgens persbureau Belga was de ontmoeting een gelegenheid voor de koning om Zelenski naar de situatie in Oekraïne te vragen en de Belgische steun uit te spreken.
Eerder op de dag sprak Zelenski al op een speciaal voor hem bijeengeroepen plenaire vergadering van het Europees Parlement in Brussel. Woensdag was hij nog in Londen en Parijs.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski zegt de Duitse bondskanselier Olaf Scholz te moeten dwingen Oekraïne te helpen in de strijd tegen Rusland. Hij bestempelt de relatie met Duitsland als moeizaam.
Na de levering van moderne tanks gaat het nu om straaljagers, en Zelenski verhoogt de druk op Scholz, die door de grote Duitse krant Bild spottend 'aarzelkanselier' wordt genoemd.
In een interview met Duitse en Franse bladen zegt Zelenski openlijk wat hem stoort aan de kanselier: ,,Ik moet hem dwingen Oekraïne te helpen en hem er constant van overtuigen dat deze hulp niet voor ons is, maar voor de Europeanen."
Na wekenlang gedoe over het sturen van Leopard-gevechtstanks, ziet de Oekraïense leider de relatie met Duitsland in een 'moeilijke fase'. Volgens hem gaat het 'op en neer'.
Tegelijkertijd bedankte Zelenski Duitsland voor de levering van het Iris-T luchtverdedigingssysteem. Het redt veel levens, aldus de president.
De achttien Leopard 2A6-gevechtstanks die Nederland van Duitsland leaset, gaan niet naar Oekraïne. Deze tanks zijn 'niet in beeld om geleverd te worden', zei minister Kajsa Ollongren (Defensie) in de Tweede Kamer.
De Duitse regering heeft gekozen om deze tanks niet aan de regering in Kiev te geven, zei Ollongren. ,,Dat is een militaire afweging geweest." Als Berlijn ervoor had gekozen om deze tanks toch te sturen was Nederland er niet voor gaan liggen, zei Ollongen
Premier Mark Rutte zei eerder dat Nederland overwoog om de geleasete tanks te kopen van Duitsland om ze aan de Oekraïners te schenken. Ook heeft het kabinet aangeboden om Oekraïense militairen te trainen zodat ze met de Leopard 2A6 kunnen omgaan.
De nieuwe sancties waar de Europese Unie aan werkt, moeten onder meer spreekbuizen en verdedigers van het Kremlin raken. Ook komen er voor 10 miljard euro aan nieuwe exportverboden op goederen die belangrijk zijn voor de Russische oorlogsindustrie, als het aan de Europese Commissie ligt. Het pakket, het tiende sinds de Russische inval in Oekraïne, komt 'de komende dagen' op tafel, zegt voorzitter Ursula von der Leyen.
Von der Leyen toonde een glimp van het nieuwe sanctiepakket op de EU-top in Brussel, waar ook de Oekraïense president Volodimir Zelenski aanschoof. Zelenski drong bij de 27 EU-leiders aan op zwaardere strafmaatregelen tegen Rusland. Hij pleitte onder meer voor het aanpakken van de Russische nucleaire sector, maar dat lijkt nog niet te gebeuren.
Enkele van 'Poetins propagandisten' zouden wel gestraft worden, zoals Kiev graag ziet. De commissie wil hen toevoegen aan de sanctielijst, waardoor ze de EU niet meer in mogen en ze niet meer bij eventueel in de unie gestald vermogen kunnen.
Rusland heeft mogelijk de helft van alle tanks verloren die het heeft ingezet in de oorlog met Oekraïne. Dat meldt Oryx, een Nederlandse onderzoekswebsite die aan de hand van publiek toegankelijke bronnen de materiële verliezen aan beide kanten van het conflict bijhoudt.
Het onderzoeksteam zegt dat het heeft geverifieerd dat sinds het begin van de oorlog duizend Russische tanks zijn vernietigd. Met nog eens 544 tanks die in beslag zijn genomen door de Oekraïense strijdkrachten, 79 beschadigde en 65 achtergelaten tanks komt het totale verlies op 1688 tanks. Aan Oekraïense kant zijn volgens Oryx 459 tanks verloren gegaan.
De kwestie van het leveren van gevechtsvliegtuigen aan Oekraïne is 'opgelost', schrijft Andrej Jermak, de stafchef van president Volodimir Zelenski op Telegram. 'Details volgen later.' Jermak legt nog niet uit wat hij daarmee bedoelt.
Hij noemt de gevechtsvliegtuigen in één adem met de langeafstandswapens, waar Zelenski ook al weken om vraagt. De president is vandaag in Brussel op een EU-top en zal daar ook nog eens vragen om straaljagers en raketten met een groter bereik.
Net als bij eerdere wapenleveringen zijn meerdere landen terughoudend uit angst voor escalatie en een reactie uit Rusland. Ze vrezen het gebruik van kernwapens als de hele Navo of EU in een direct conflict met Rusland verwikkeld raakt. Zelenski wil zo snel mogelijk gevechtsvliegtuigen, omdat die volgens hem doorslaggevend kunnen zijn in de oorlog. Premier Mark Rutte zei geen enkele militaire steun te willen uitsluiten. Gisteren zei de Britse premier Sunak hetzelfde.
Russische sporters moeten volgend jaar niet bij de Olympische Spelen in Parijs worden toegelaten, ook niet onder een neutrale vlag. Dat vindt de Tweede Kamer die het kabinet oproept zich hier ook voor uit te spreken. De Kamer nam donderdag een motie hierover aan van de hand van Kati Piri (PvdA).
Volgens de Kamer kan zolang de oorlog in Oekraïne duurt geen sprake zijn van Russische deelname aan het evenement in de Franse hoofdstad. De olympische comités van een aantal landen waaronder de Scandinavische hebben het Internationaal Olympisch Comité (IOC) al opgeroepen de Russen en Belarussen uit te sluiten.
Het IOC verklaarde eerder de deelname van Russen en Belarussen niet helemaal uit te sluiten. Die zouden dan onder neutrale vlag kunnen meedoen. De voorzitter van het IOC zei eind vorige maand dat isolatie van alle Russen niet strookt met het olympische handvest.
Oekraïne heeft al gezegd de Spelen te zullen boycotten als Russen mee mogen doen. Enkele tientallen landen zouden overwegen dit voorbeeld dan te volgen.
Zelenski hamerde in Brussel erop dat de maatregelen tegen Rusland niet alleen hem helpen, maar ook bijvoorbeeld Moldavië, de Baltische staten, Georgië en Polen. De bijeengekomen leiders zouden door zich in te zetten voor de Europese veiligheid eenzelfde plek in de geschiedenis innemen als de architecten van de Europese Unie, Robert Schuman en Jean Monnet.
Later donderdag voert de president ook nog overleg met een aantal leiders in kleinere groepjes, onder wie Rutte, zegt een hooggeplaatste EU-diplomaat. Zelenski spreekt samen met Michel en voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie later ook nog de pers toe.
Oekraïne wordt een deel van de Europese Unie, stelt Zelenski in het Europees Parlement. ,,Een Oekraïne dat overwint", voegt hij eraan toe. Het land deed vorig jaar al een officieel verzoek, al lijkt het erop dat het nog jaren duurt voor de procedures daarvoor zijn doorlopen. Veel Europese landen willen - ondanks de oorlog - niet overhaasten.
,,Zolang we samen blijven werken, zal Europa altijd vrij blijven. Samen zorgen we voor Europa", zegt de Oekraïense president. Hij denkt dat Rusland de 'Europese way of life' wil vernietigen. ,,Maar dat staan we niet toe."
Ook na afloop van de toespraak van Zelenski klinkt een lang applaus. Samen met Metsola houdt hij een Europese vlag omhoog. Daarna klinken het Oekraïense en Europese volkslied door de zaal.
Zelenski benoemde tijdens zijn toespraak niet de vliegtuigen die hij zo graag van de EU-landen zou krijgen. Gisteren deed hij dat in Groot-Brittannië wel. Naar verwachting komen gevechtsvliegtuigen wel ter spraken als Zelenski vanmiddag de EU-leiders ontmoet.
'We verdedigen onszelf tegen de grootste anti-Europese kracht van de moderne wereld', houdt Zelenski het Europees Parlement voor in zijn speech. Hij bedankt iedereen die Oekraïne helpt met wapens en uitrusting.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski reist woensdagavond vanuit het Verenigd Koninkrijk door naar Frankrijk. Hij heeft in Parijs een bijeenkomst met de Franse president Emmanuel Macron en de Duitse bondskanselier Olaf Scholz. De Franse regering heeft eerdere persberichten hierover bevestigd.
,,Londen heeft sinds dag één achter Kiev gestaan." Dat zei president Zelenski tijdens zijn toespraak voor het Britse parlement. De Oekraïense premier bezoekt het Verenigd Koninkrijk voor het eerst sinds de Russische invasie. Hij bedankte voor de Britse steun. ,,Jullie hielpen ons toen de wereld nog niet begreep hoe te reageren."
,,We zullen altijd het kwaad overwinnen. Dat ligt aan de basis van onze en jullie mentaliteit", aldus Zelenski. ,,Vrijheid zal winnen. Rusland zal verliezen. En we weten dat de overwinning de wereld zal veranderen." Zelenski bedankte de Britse premier Rishi Sunak voor het leveren van tanks en training.
De Britse regering kondigde aan training aan te gaan bieden aan Oekraïense straaljagerpiloten en mariniers. De uitbreiding van het trainingsprogramma duidt op een verschuiving, nadat Londen eerder had gezegd dat het 'niet praktisch' was om vliegtuigen naar Oekraïne te sturen.
,,De agressie van Vladimir Poetin mag op geen enkele manier als succesvol worden gezien en daarom hebben we onze militaire steun aan Oekraïne versneld en uitgebreid", zei Sunak. Zijn regering kondigde ook nieuwe sancties aan tegen organisaties waarop het Russische leger leunt. De Britse regering wil dit jaar een beslissende militaire overwinning zien op het slagveld in Oekraïne, zei Sunak eerder.
Het Britse hof heeft meer details vrijgegeven over de ontmoeting tussen koning Charles en de Oekraïense president Volodimir Zelenski, later op woensdag. De BBC meldt dat de ontmoeting in de middag plaatsvindt op Buckingham Palace. Zelenski zal volgens de Britse omroep worden verwelkomd in de zogeheten quadrangle van het paleis, de binnenplaats, voordat hij samen met de koning naar binnen gaat. De president was in 2020 voor het laatst op Buckingham Palace.
Zelenski is inmiddels aangekomen in Londen, waar hij premier Sunak trof bij het kantoor aan Downing Street. ,,We blijven achter Oekraïne staan", zei Sunak. ,,We willen dit jaar een beslissende militaire overwinning in Oekraïne."
Komt Zelenski donderdag nu wel of niet naar Brussel? De agenda wordt er in elk geval voor leeg gehouden. Het huidige bezoek van Zelenski aan Londen, evenals die in Washington, afgelopen december, werden om veiligheidsredenen pas kort van tevoren bekend gemaakt. In Brussel ging het deze week iets anders: daar wordt al dagen gepraat over het aanstaande bezoek.
De voorzitter van de Raad, Charles Michel, maakt zich al sinds Zelenski’s trip naar Washington sterk voor zijn komst naar Brussel. Hij zit naar verluidt zeer met het lek in zijn maag. Boosdoener schijnt het kabinet van parlementsvoorzitter Roberta Metsola te zijn, al wordt dat daar niet bevestigd.
Lees hier het hele verhaal.
De zoektocht naar degenen die vlucht MH17 uit de lucht hebben geschoten, heeft geen nieuwe verdachten opgeleverd. Het onderzoek wijst op een actieve rol van de Russische president Vladimir Poetin in het conflict dat leidde tot de ramp, maar vervolging is niet mogelijk. Het onderzoek wordt daarom stilgelegd.
Lees hier alles over de bevindingen van het Joint Investigation Team (JIT).
Gazprom - het grootste bedrijf van Rusland en het grootste aardgasbedrijf ter wereld - heeft van de Russische overheid de toestemming gekregen om een privémilitie op te richten, naar het voorbeeld van de Wagnergroep. Dat meldt de militaire inlichtingendienst van Oekraïne (GUR).
Volgens een document dat de GUR gisteren deelde, gaf de Russische premier Michail Misjoestin aan een dochterbedrijf van Gazprom (Gazprom Nafta) de toestemming om een aandeel van 70 procent te verwerven in een eigen particuliere beveiligingsmacht.
Gazprom is een staatsbedrijf. Volgens de Amerikaanse denktank Institute for the Study of War (ISW) gaat het in werkelijkheid waarschijnlijk om een poging 'om aan de staat gelinkte paramilitaire groepen te normaliseren' en particuliere militaire bedrijven (zoals de Wagnergroep, die het niet onder controle heeft) te 'ondermijnen'.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski brengt woensdag een bezoek aan het Verenigd Koninkrijk, heeft de Britse premier Rishi Sunak bekendgemaakt. Het is het tweede bezoek van Zelenski aan het buitenland sinds het begin van de Russische invasie bijna een jaar geleden.
De president bezoekt de Oekraïense troepen die momenteel in het VK trainen en hij spreekt het Britse parlement toe. Het kantoor van Sunak kondigde plannen aan om de trainingen van Oekraïense troepen uit te breiden naar zee en lucht. Ook ontmoet de Oekraïense president de Britse koning Charles III.
Zelenski bracht in december een bezoek aan de Verenigde Staten. Daar had hij ontmoetingen met onder anderen de Amerikaanse president Joe Biden en sprak hij in het parlement. De Oekraïense president brengt naar verluidt donderdag een bezoek aan Brussel, waar hij het Europees Parlement toe zal spreken. Dat bezoek is niet officieel bevestigd.
Rusland heeft in november 2022 haar troepen teruggetrokken van de westelijke oever van de rivier Dnipro. Sindsdien hebben de Russen verkenningen voortgezet op het complex netwerk van eilanden en waterwegen die de Dnipro-delta vormen. Dat zegt het Britse ministerie van Defensie in haar dagelijkste update.
Russische troepen hebben vrijwel zeker kleine boten gebruikt in een poging om aanwezig te blijven op sleuteleilanden, schrijft het ministerie. Oekraïne heeft meerdere malen succesvol lange-afstandsartillerie ingezet om Russische buitenposten te neutraliseren. Verwachting is dat zowel de Russische als de Oekraïense troepen in de regio aanwezig blijven om de toegang vanaf zee tot de strategisch belangrijke rivier te controleren, en om bijtijds te kunnen waarschuwen als er een grote aanval over de rivier gepland wordt. Hoewel de kans daarop niet groot is, stellen de Britten: een aanval met oversteek van de Dnipro zou 'extreem complex en duur zijn'.
Russische troepen richten hun pijlen op het noordoosten van Kharkiv of de zuidelijke gebieden in de regio Zaporizja, verwacht Kiev. ,,Pogingen tot een offensief in ofwel Kharkiv ofwel Zaporizja zullen natuurlijk gedaan worden", zei de Oekraïense veiligheidschef Oleksiy Danilov dinsdag tegen persbureau Reuters. ,,Hoe succesvol ze zijn hangt van ons af."
De Oekraïense krijgsmacht zei dinsdagavond dat meer dan dertig steden en dorpen in Kharkiv en twintig gemeenschappen in Zaporizja onder vuur kwamen te liggen. Hoge ambtenaren in Oekraïne, evenals president Volodimir Zelenski zelf, hebben eerder al gezegd dat Moskou de komende weken een nieuw offensief plant met verse troepen, nu het bijna een jaar geleden is dat de invasie begin (24 februari).
,,Ze hebben iets nodig om aan hun bevolking te laten zien, en ze hebben een sterk verlangen om iets groots te doen, in hun ogen, voor deze datum", zei Danilov. Moskou is zuidelijker ook een aanval begonnen tegen Vuhledar, een bastion in de provincie Donetsk dat in handen is van Oekraïne. De stad ligt op hoge grond bij een strategisch kruispunt van de zuidelijke en oostelijke frontlinies
Wie drukte op de lanceerknop van de Russische Buk-raket waarmee vlucht MH17 uit de lucht werd geschoten? En wie in Moskou besloot het wapensysteem te leveren aan rebellen in Oost-Oekraïne? Nabestaanden van de 298 slachtoffers hopen woensdagmiddag op antwoorden, als het internationale onderzoeksteam (JIT) nieuwe feiten presenteert.
Lees hier het hele verhaal.
Rusland heeft gevraagd of voormalig Pink Floyd-zanger Roger Waters vandaag mag spreken in de VN Veiligheidsraad. Het land noemt hem een 'Britse vredesactivist'.
Oekraïne en enkele westerse landen denken daar anders over. Waters heeft sinds het begin van de oorlog in Oekraïne regelmatig nepnieuws verspreid en wordt beticht van samenwerking met de Russen. Hij is onder meer tegen westerse wapenleveringen aan Oekraïne.
Roger Waters, die in april in de Ziggo Dome staat, werd in de Poolse stad Krakau al tot 'persona non grata' verklaard, waardoor een optreden daar niet door kon gaan.
Ook binnen de oud-bandleden is ruzie ontstaan over de oorlog. Deze week zei Waters zich te beraden op stappen, nadat oprichter David Gilmour en diens vrouw Polly Samsom hem onder meer antisemitisch en een spreekbuis van Poetin noemden.
Op verzoek van Rusland heeft Roger Waters, voormalig zanger van de beroemde Britse popgroep Pink Floyd de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties toegesproken. De muzikant noemde de Russische invasie van Oekraïne illegaal, maar wel 'uitgelokt'. Dat laatste wekte meteen de woede van de Oekraïense regering.
De invasie van Oekraïne was onwettig en 'ik veroordeel ze ten scherpste', zei Waters in een videoboodschap. Hij veroordeelde ook de 'provocateurs'. Het zouden degenen zijn die de invasie volgens hem hebben uitgelokt. Hij zei niet wie hij daarmee bedoelde.
De Oekraïense VN-ambassadeur uitte felle kritiek. ,,Hoe triest voor zijn voormalige fans om hem te zien accepteren dat hij gewoon de zoveelste steen in de muur van Russische desinformatie en propaganda is", aldus de topdiplomaat die verwees naar een beroemd liedje van Pink Floyd, Another Brick in the Wall.
De speech van Waters volgt op zijn open brief aan de vrouw van de Oekraïense president Zelenski, waarin hij het leveren van wapens aan Oekraïne bekritiseerde. Hij reageerde op haar oproep voor sterke steun van het Westen.
De Britse regering overweegt 'op lange termijn' gevechtsvliegtuigen naar Oekraïne te sturen. Het ministerie van Defensie in Londen onderzoekt welke toestellen dat zouden kunnen zijn, maakte het kantoor van premier Rishi Sunak bekend op de dag dat de Oekraïense president Volodimir Zelenski op bezoek is in het Verenigd Koninkrijk.
De Russische ambassade in Londen waarschuwde dat 'de levering van Britse gevechtsvliegtuigen militaire en politieke gevolgen zou hebben voor het hele Europese continent en de hele wereld'.
Zelenski had er bij Britse politici op aangedrongen straaljagers te leveren. ,,Wij hebben vrijheid, geef ons vleugels om die te beschermen", was zijn boodschap in het parlement. Hij kreeg de verzekering dat Londen er alles aan wil doen om Oekraïense piloten 'zo snel mogelijk op te leiden'. De huidige trainingsperiode voor Britse piloten is ongeveer vijf jaar.
Zelenski reist later woensdag door naar Parijs. Frankrijk zei eerder een levering van gevechtsvliegtuigen niet uit te sluiten. Nederland zal er 'met een open blik' naar kijken als Kiev met een officieel verzoek komt. Duitsland en de Verenigde Staten hebben het sturen van gevechtsvliegtuigen voor nu uitgesloten.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski zegt dat 'geruchten en nepnieuws' de eenheid van Oekraïne in gevaar brengen. Het voorbije weekend had een parlementslid gemeld dat defensieminister Oleksii Reznikov een stap opzij zou zetten. Maar dat klopt niet, stelt Zelenski.
De bal ging aan het rollen nadat een corruptieschandaal was uitgebroken binnen het ministerie van Defensie. Minister Reznikov reageerde daarop met de mededeling dat hij zijn ministerie ging laten doorlichten. Maar kort daarna leek het erop dat de minister zelf ook zou moeten opstappen. Het was voor het eerst sinds de Russische invasie dat het zo rommelde binnen de regering van Zelenski.
Met een toespraak aan het parlement probeert de president nu een einde te maken aan die onduidelijkheid. Reznikov mag gewoon op zijn plek blijven zitten, aldus Zelenski. Hij zegt wel steeds te evalueren hoe hij zijn defensiebeleid kan bijsturen, en daar horen ook personeelswissels bij. Maar als er beslissingen vallen, zal hij daar zelf over communiceren, aldus de president.
De speculatie van de voorbije week is funest voor de oorlogsinspanning tegen Rusland, vindt Zelenski. ,,We mogen de vijand niet met onze emoties laten spelen en we moeten er alles aan doen om onze strijders meer wapens te bezorgen zodat we Oekraïens succes kunnen garanderen."
Rusland heeft, net als in de aanloop naar eerdere grote offensieven, de verspreiding van misleidende informatie over Oekraïne opgevoerd. Die waarneming van EU-deskundigen baart zorgen, zeggen hoge EU-bronnen.
De patronen doen denken aan de maanden voor de Russische inval in Oekraïne, zeggen ingewijden over de bevindingen van de dienst van de Europese Unie die de verspreiding van nepnieuws en andere informatie die bedoeld is om te misleiden volgt en probeert tegen te gaan. De experts zien niet per se een toename van zulke propaganda en twijfelzaaierij, want dat is nauwelijks te meten. De retoriek zou vooral scherper van toon en tegelijkertijd breder en ongerichter zijn dan voorheen.
,,Wat we nu zien, en dat is dus eerder gebeurd, is dat ze alles eruit gooien op zoveel mogelijk manieren en op zoveel mogelijk platforms", aldus een bron. ,,We noemen dat modder tegen de muur gooien en hopen dat er wat blijft plakken." Deskundigen zouden de term 'info shum' gebruiken, wat staat voor zoveel mogelijk desoriënterende herrie maken. ,,Als het afschilderen van Oekraïners als nazi's niet aanslaat, dan val je misschien wel voor desinformatie over laboratoria voor biologische wapens of voor een verzinsel over een operatie onder valse vlag."
Een team van de Nederlandse stichting Signi zoekhonden vertrekt mogelijk zaterdag naar Turkije. ,,Het is de bedoeling om met vijf personen en vijf honden te gaan", zegt een woordvoerster van de stichting.
,,We weten nog niet waar we precies naartoe gaan en hopen in Turkije samen te werken met een crisisteam ter plekke", aldus de woordvoerster. ,,We zijn nu druk bezig met de voorbereiding. Er moet van alles worden geregeld. Denk bijvoorbeeld maar aan tenten om in te overnachten."
De speurhonden van Signi zijn sinds 2004 ingezet bij zoekacties in onder meer Japan, Thailand en Sri Lanka (tsunami’s 2004 en 2011), Nepal (aardbeving, 2012), de Filipijnen (na de tyfoon Haiyan in 2013) en Haïti (aardbeving 2010). Op aanwijzingen van de honden werden honderden vermisten onder het puin of onder modderlagen vandaan gehaald.
Het Oekraïense leger zegt dinsdag in de afgelopen 24 uur 1030 Russische militairen te hebben gedood. Volgens de Oekraïense autoriteiten was dit het dodelijkste etmaal voor de Russische troepen tot nu toe. In totaal zou Oekraïne nu 133.190 Russen hebben omgebracht.
Het leger meldt ook dat in de afgelopen twee dagen 25 Russische tanks zijn vernietigd. De cijfers uit Oekraïne zijn niet door Rusland bevestigd. Het Kremlin ontkent dat het Russische leger grote verliezen lijdt, maar deelt sinds het uitbreken van de oorlog nauwelijks cijfers over omgekomen soldaten.
De Russische troepen zijn bezig met meerdere aanvallen in de Oekraïense regio Donetsk. Volgens het Russische ministerie van Defensie hebben de strijdkrachten onlangs Oekraïense troepen verslagen bij een nederzetting ten noorden van Bachmoet, waar al maandenlang hevig wordt gevochten.
De Oekraïense gouverneur van de grotendeels door Rusland bezette regio Loehansk waarschuwt ondertussen dat Rusland tienduizenden nieuwe militairen en huurlingen naar het oosten van Oekraïne stuurt. Dit ter voorbereiding van een groot offensief dat volgende week al zou kunnen beginnen.
Het Britse ministerie van Defensie bevestigt dat het er alle schijn van heeft dat Rusland pogingen doet om Donetsk volledig onder controle te krijgen. Volgens het ministerie is het echter onwaarschijnlijk dat dit op korte termijn lukt.
Russische atleten zijn volgend jaar niet welkom bij de Olympische Spelen in Parijs als de oorlog in Oekraïne dan nog steeds bezig is. Dat meldt Anne Hidalgo, de burgemeester van Parijs, dinsdag op Twitter.
'Zolang Rusland oorlog blijft voeren tegen Oekraïne, wil ik niet dat er een Russische delegatie aanwezig is bij de Olympische Spelen. Ik zou dat onfatsoenlijk vinden', schreef ze.
Het Internationaal Olympisch Comité (IOC) liet vorige week weten te onderzoeken of atleten uit Rusland en Belarus onder neutrale vlag en met allerlei voorwaarden toch kunnen meedoen aan de Spelen. President Volodimir Zelenski van Oekraïne had de Franse president juist verzocht om Rusland en Belarus volledig te weren van de Spelen in Parijs.
Een aantal leden van de commissie Buitenlandse Zaken van de Tweede Kamer heeft een bezoek gebracht aan de Oekraïense hoofdstad Kiev. Dat was volgens de NOS gisteren, maar is pas vandaag bekend gemaakt.
Ihor Zhovkva, plaatsvervangend hoofd van het bureau van de president, bedankte in een gesprek de commissie voor alle steun. Ook bracht hij ze op de hoogte van de huidige veiligheidssituatie, staat in een verklaring van de Oekraïense regering.
Verder riep hij de Nederlandse delegatie op om meer hulp te geven waaronder wapens.
Het was voor het eerst sinds het uitbreken van de oorlog dat een Kamercommissie een bezoek bracht aan Oekraïne. Onder anderen Sjoerd Sjoerdsma (D66), Kati Piri (PvdA), Ruben Brekelmans (VVD) en Agnes Mulder (CDA) zijn in Kiev.
Het was al uitgelekt, maar is nu officieel bevestigd: de Oekraïense leider Volodimir Zelenski is uitgenodigd om de Europese top van regeringsleiders bij te wonen. Naar alle waarschijnlijkheid trekt hij donderdag naar Brussel.
Wegens veiligheidsredenen wordt er niet meer informatie gegeven, stelt een woordvoerder van de Europese Raad.
Volgens Oekraïense functionarissen bereiden de Russische troepen zich voor op een 'grootschalig en beslissend offensief' in het oosten van het land. Dat zou plaatsvinden midden of eind februari. Britse inlichtingendiensten denken dat de Russen al sinds begin dit jaar proberen om een groot nieuw offensief op poten te zetten. Voorlopig zonder veel succes.
Het doel van de Russen is volgens het Britse ministerie van Defensie 'zo goed als zeker' om het deel van de provincie Donetsk dat nog in Oekraïense handen is te veroveren. ,,Maar Russische troepen slagen er maar in om een paar honderden meters terreinwinst te boeken per week”, aldus het ministerie. ,,Dat komt bijna zeker doordat Rusland niet genoeg eenheden en munitie heeft voor een succesvol offensief.”
Volgens de Britten maken de Russische gezagvoerders grootse plannen onder politieke druk, maar zijn die niet realistisch omdat ze niet over voldoende (ervaren) manschappen beschikken. ,,Russische leiders zullen blijven eisen dat er ingrijpende vooruitgang geboekt wordt. Maar het is onwaarschijnlijk dat Rusland in staat is om zijn troepen zodanig te versterken dat het de uitkomst van de oorlog in de komende weken echt kan beïnvloeden.”
Dat de Russen gehaast zijn, heeft niet alleen te maken met de symbolische datum van 24 februari. Dan is het exact een jaar geleden dat Rusland in Oekraïne binnenviel. Moskou wil waarschijnlijk ook handelen vóór de beloofde nieuwe westerse tanks in Oekraïne aankomen en vóór de lente aanbreekt en het front in een grote modderpoel verandert. Vorig jaar hinderde dat de Russische troepen enorm.
Volgens de Tsjetsjeense leider Ramzan Kadyrov (46) zal de 'speciale operatie' in Oekraïne tegen het einde van het jaar achter de rug zijn en eindigen met een zege van bondgenoot Rusland. ,,Europa zal erkennen dat het fout gehandeld heeft”, zei hij. ,,Het Westen zal op zijn knieën vallen en de Europese landen zullen - zoals altijd - op alle vlakken moeten samenwerken met Rusland.”
Kadyrov maakte de opmerkingen tijdens een interview met de Tsjetsjeense minister Akhmed Dudayev, dat gedeeld werd op berichtenkanaal Telegram. De strijders van Kadyrov zijn al sinds het begin van de invasie actief in Oekraïne. Ze staan bekend als meedogenloos en opereren er naast het Russische leger.
Nederland koopt samen met Duitsland en Denemarken ‘ten minste’ honderd Leopard 1A5-gevechtstanks voor Oekraïne. Verder zorgen ze voor de nodige munitie en reserveonderdelen. Ook wil Nederland de opleiding gaan verzorgen van Oekraïense tankbemanningen. Lees hier meer.
Net als Shell en Exxon Mobil, heeft de Britse olie- en gasproducent BP een recordwinst behaald over het afgelopen jaar. Het concern boekte een operationele winst van 28 miljard dollar (26 miljard euro), meer dan het dubbele vergeleken met een jaar eerder. De winstsprong is volledig toe te schrijven aan de hogere energieprijzen.
Onder de streep resteerde echter een nettoverlies van 2,5 miljard dollar. Dat werd veroorzaakt door een enorme afschrijving op het belang in het Russische olieconcern Rosneft. Vanwege de oorlog en de westerse sancties heeft BP zich uit Rusland teruggetrokken.
Door de oorlog in Oekraïne gingen de prijzen van olie en gas vorig jaar hard omhoog.
Volgens het Russische persbureau Tass nadert de bouw van beschermende constructies bij de kerncentrale van Zaporizja zijn voltooiing. ,,De bouw van de technische en structurele constructies die bedoeld zijn om extra bescherming te bieden voor belangrijke infrastructuurfaciliteiten van de kerncentrale, inclusief die met betrekking tot de opslag van radioactieve stoffen, bevindt zich in de laatste fase', luidt het met verwijzing naar de Russische directeur van exploitant Rosenergoatom.
In december zei Rusland dat het een beschermend schild had geplaatst over een opslagfaciliteit voor gebruikt kernafval in de faciliteit. De grootste kerncentrale van Europa in het zuidoosten van Oekraïne werd in maart door Russische troepen veroverd en is herhaaldelijk onder vuur komen te liggen, waardoor de vrees voor een nucleaire catastrofe is toegenomen.
Rusland mist vrijwel zeker de munitie en manoeuvre-eenheden die nodig zijn voor succesvolle offensieven. Het blijft onwaarschijnlijk dat Russische strijdkrachten sterk genoeg zijn om de uitkomst van de oorlog totaal om te draaien. Dat schrijft het Britse ministerie van Defensie vanochtend in een update.
Volgens de laatste inlichtingen veroveren Russische troepen slechts enkele honderden meters gebied per week. Commandanten werken waarschijnlijk met onderbemande en onervaren eenheden 'om onrealistische doelen te bereiken als gevolg van politieke druk', aldus het ministerie.
De Duitse veiligheidsraad heeft de levering van 178 Leopard 1-tanks aan Oekraïne goedgekeurd. Dat zijn er aanzienlijk meer dan eerder aangekondigd. Het grootste deel wordt volgend jaar geleverd, sommigen komende zomer.
Antonio Guterres, de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, vreest dat het conflict in Oekraïne verder kan escaleren. De wereld stevent op die manier ,,met de ogen wijd open af op een grotere oorlog”, zo heeft hij maandag meegedeeld voor de Algemene Vergadering van de VN.
Een klein jaar na de Russische inval in Oekraïne wordt het vooruitzicht op vrede steeds kleiner, zegt Guterres. Hij stelt dat het risico op een nucleaire oorlog vandaag groter is geworden dan de afgelopen decennia. ,,Ik vrees dat de wereld niet slaapwandelt in de richting van een grotere oorlog, ik vrees dat ze dat doet met de ogen wijd open.”
De Oekraïense president Volodimir Zelenski komt naar Brussel om donderdag op een speciale zitting het Europees Parlement toe te spreken. Hij zou dit volgens ingewijden in de ochtend doen en na zijn speech onmiddellijk het parlementsgebouw verlaten. Zelenski zou zich later kunnen voegen bij een top van de 27 regeringsleiders, is het plan dat om veiligheidsredenen nog niet is bevestigd.
Het zou voor Zelensky het eerste bezoek aan Brussel zijn sinds de Russische invasie in zijn land bijna een jaar geleden. Een tijd geleden kreeg de Oekraïense president al een open uitnodiging van de Europese Unie.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski zegt dat Oekraïne klaar is om steun te leveren aan Turkije. 'In deze moeilijke tijd staan we dicht bij de Turkse mensen, klaar om de nodige hulp te bieden om de gevolgen van de ramp te boven te komen', schrijft hij op Twitter.
Ook brengt Zelenski zijn condoleances over aan de de Turkse president Erdogan en het Turkse volk. Turkije werpt zich in de oorlog tussen Rusland en Oekraïne geregeld op als bemiddelaar.
Oekraïne heeft sponsors van het Internationaal Olympisch Comité (IOC) per brief opgeroepen om een boycot van de Russische atleten voor de Olympische Spelen van Parijs in 2024 te steunen. President Volodimir Zelenski heeft dit zondag in een videotoespraak gezegd.
Zelenski wil niet dat de Russische, en in hun voetspoor de Belarussische, atleten onder neutrale vlag zullen deelnemen in Parijs. ,,Dit zou er alleen maar aan bijdragen dat de Russische inval in ons land genormaliseerd wordt'', zei hij. ,,Ik denk dat de grote olympische sponsors er geen enkel belang bij hebben dat ze worden gebruikt voor oorlogspropaganda.''
Sinds de Russische inval in Oekraïne, ongeveer een jaar geleden, laten de meeste internationale sportfederaties Russische atleten niet meer toe tot hun evenementen. Bij sommige sporten, zoals tennis, mogen ze onder neutrale vlag wel meedoen. Het IOC meldde onlangs dat het overweegt om sporters ook via die constructie en met allerlei voorwaarden toe te laten in Parijs.
Nederland heeft voor 1,07 miljard euro militaire steun geleverd aan Oekraïne. Daarmee is de symbolische grens van een miljard euro doorbroken, schrijft minister Kajsa Ollongren (Defensie) aan de Tweede Kamer.
Minister Ollongren stuurt iedere maand een update van de hulp aan de Tweede Kamer. Bij de meest recente update van 16 december stond de teller op 987 miljoen. Een week later beloofde premier Mark Rutte in een telefoongesprek met Volodimir Zelenski dat Nederland dit jaar voor nog eens 2,5 miljard zal bijdragen.
Ongeveer de helft van de Nederlandse bijdrage is in de vorm van spullen. Dat heeft gevolgen voor de gereedheid van de Nederlandse krijgsmacht, maar Defensie vindt die volgens de minister nog acceptabel. Toch vindt de minister het nodig om een plan te maken om de impact op de langere termijn onder controle te houden. Daar wordt nu aan gewerkt, zo schrijft ze.
De baas van de Russische paramilitaire groep Wagner, Yevgeny Prigojine, verscheen maandag aan boord van wat hij een Su-24 bommenwerper noemde die terugkeerde van een bombardement op Bakhmout, het epicentrum van de gevechten in het oosten van Oekraïne.
In een video is de zakenman uitgerust met een helm en een pilotenmasker. ,,We zijn geland, we hebben Bakhmout gebombardeerd", zei hij in een korte video-uitzending op Telegram door zijn persdienst.
Yevgeny Prigojine daagde ook de Oekraïense president Volodimir Zelenski uit en zei dat hij dinsdag aan boord van een MiG-29-jager zou stappen. ,,Als je wilt, ontmoeten we elkaar in de lucht. Als je apparaat het overneemt, herstel je (Bakhmout), anders gaan we naar de (rivier) Dnjepr", verzekert hij.
De video is uitgezonden op de dag dat het Oekraïense parlement een resolutie goedkeurde waarin de Wagner-groep wordt bestempeld als een 'terroristische organisatie'. ,,We bereiden ons voor om Wagner te vernietigen als onderdeel van internationaal terrorisme", zei Andriy Iermak, hoofd van de Oekraïense presidentiële administratie, op Telegram.
Russische troepen blijven de oostelijke Donbas-regio bestoken met aanvallen, terwijl Moskou daar extra gevechtskracht verzamelt voor een verwacht offensief in de komende weken. Dat zeiden Oekraïense functionarissen maandag.
Hevige gevechten die al weken woedden, gingen door rond de stad Bakhmut en de nabijgelegen steden Soledar en Vuhledar. ,,De strijd om de regio wordt heviger", zei de gouverneur van Donetsk, Pavlo Kyrylenko. Gouverneur Serhii Haidai van Luhansk zei dat de beschietingen daar waren afgenomen omdat 'de Russen munitie hebben bewaard voor een grootschalig offensief'.
Militaire analisten zeggen dat de strijdkrachten van het Kremlin mogelijk de Oekraïense verdediging onderzoeken op zwakke punten of een schijnbeweging maken terwijl ze zich voorbereiden op een hoofdaanval door Zuid-Oekraïne.
De Oekraïense minister van Defensie Oleksii Reznikov heeft beloofd zijn ministerie te laten doorlichten, nadat onlangs een corruptieschandaal was uitgebroken in verband met aankopen voor het leger. Hij weersprak echter mediaberichten dat hij binnenkort gedwongen wordt af te treden. ,,Alleen de opperbevelhebber, president Volodimir Zelenski, beslist of ik minister van Defensie blijf."
Reznikov erkende dat de anticorruptiediensten van zijn ministerie 'gefaald hebben in hun taken' en zei dat hij 'interne onderzoeken van alle overheidscontracten' heeft bevolen. Daarnaast beloofde hij ook te laten doorlichten hoe zijn ministerie omgaat met wat hij noemt 'de internationale technische hulp', waarmee hij doelde op de almaar groeiende hoeveelheid westerse wapens die Kiev ontvangt.
Eind januari werd de directeur van de inkoopafdeling van het ministerie van Defensie al ontslagen. De topambtenaar werd in verband gebracht met een schandaal over de inkoop van veel te dure voeding voor soldaten.
Volgens het nieuwsmedium Ukrainska Pravda zal ook de 56-jarige Reznikov sneuvelen als gevolg van de corruptie binnen het ministerie. Hij zou volgende week al worden vervangen door Kirilo Boedanov, het 37-jarige hoofd van de militaire inlichtingendienst. Reznikov, jurist van huis uit, kan dan worden benoemd tot minister van Justitie, aldus Ukrainska Pravda.
Wijdverspreide corruptie was voor de oorlog een van de voornaamste kritiekpunten van het Westen op Oekraïne. In juni kreeg Oekraïne de status van kandidaat-lidstaat van de Europese Unie, die daarvoor onder meer eist dat het land de corruptie bestrijdt.
Oekraïne zal de nieuwe door de Verenigde Staten toegezegde langeafstandswapens niet gebruiken om doelen op Russisch grondgebied aan te vallen. Minister van Defensie Oleksii Reznikov verzekerde zondag dat het leger alleen Russische eenheden in bezet Oekraïens gebied zal bestoken. Volgens hem wordt die belofte altijd gedaan tegenover buitenlandse partners die wapens leveren.
De Amerikaanse regering bevestigde vrijdag dat Oekraïne de beschikking krijgt over raketten met een groter bereik. De Ground Launched Small Diameter Bombs (GLSDB) kunnen doelen tot op 150 kilometer raken, bijna twee keer het bereik van de eerder geleverde Himars-raketten.
Reznikov zei vorige week een nieuw Russisch offensief te verwachten rond 24 februari, de datum waarop Rusland Oekraïne vorig jaar binnenviel. Volgens hem hebben de Russische strijdkrachten inmiddels een half miljoen soldaten gemobiliseerd.
Maar de troepen van Moskou zijn vanuit militair oogpunt niet klaar voor de strijd, zei de minister zondag. Hij voegde daaraan toe dat ook Kiev reservetroepen achter de hand heeft om een eventueel offensief tegen te houden. Hij erkende dat niet al het nieuwe militaire materieel dat westerse landen hebben toegezegd tegen eind februari is aangekomen in Oekraïne. Oekraïners worden momenteel getraind in het gebruik van onder meer Duitse Leopard-tanks en Britse Challenger-tanks.
De defensieminister dringt er al langer op aan dat westerse bondgenoten gevechtsvliegtuigen gaan leveren, maar onder meer Washington en Berlijn hebben dat afgewezen. Die westerse terughoudendheid 'zal meer levens kosten', aldus Reznikov.
In de noordelijke wijken van de stad Bachmoet aan de oostelijke frontlinie in Oekraïne wordt zondag weer zwaar gevochten. Dat laat het hoofd van het Russische huurlingenbedrijf Wagner Group op Telegram weten via zijn persafdeling. Zijn strijders vechten 'voor elke straat, elk huis, elk trappenhuis', citeert ze Jevgeni Prigozjin. 'De Oekraïense strijdkrachten trekken zich niet terug. Ze vechten tot de laatste man.'
De Oekraïense generale staf bevestigde dit zonder details over de gevechten en bombardementen op verschillende punten in het oosten van het land. Daarbij kwamen de afgelopen 24 uur volgens de regionale autoriteiten minstens vier burgers om het leven een raakten elf andere gewond.
Bij twee Russische aanvallen op het centrum van Charkov, de tweede stad van het land, raakten zondag vijf mensen gewond, meldde vhet hoofd van het regionale militaire bestuur. Volgens Oleg Synegubov werden een woongebouw en een instelling voor hoger onderwijs getroffen.
Canada heeft zaterdag de eerste van vier toegezegde Leopard 2-tanks naar Oekraïne gestuurd. De Canadese minister van Defensie Anita Anand plaatste op Twitter een filmpje en foto's waarop te zien is dat een tank wordt ingeladen en met een vrachtvliegtuig vertrekt van luchtmachtbasis Halifax.
,,Canada staat achter het volk van Oekraïne - en we gaan door met de Oekraïense strijdkrachten het materiaal te leveren dat ze nodig hebben om te winnen", schreef Anand bij de foto's.
Meerdere landen, waaronder Duitsland en Polen, hebben besloten om krachtige Leopard 2-tanks aan Oekraïne te leveren om zich beter te kunnen verdedigen tegen de Russische agressie. Voor zover bekend zijn die tanks nog niet in Oekraïne aangekomen.
De Oekraïense minister van Defensie Oleksii Reznikov wordt vervangen door Kirilo Boedanov, het 37-jarige hoofd van de militaire inlichtingendienst. Dat meldt David Arachamia, de leider van de regeringscoalitie in het Oekraïense parlement, die als reden voor de wisseling van de wacht op Telegram schreef: 'oorlog schrijft veranderingen in het personeelsbeleid voor'.
Het is nog niet bekend wanneer de wijziging wordt geformaliseerd. Reznikov, die nog niet gereageerd heeft, krijgt 'een nieuwe overheidsfunctie', aldus Arachamia.
Eerder zondag beloofde de 56-jarige Reznikov zijn ministerie te laten doorlichten, nadat onlangs een corruptieschandaal was uitgebroken.
Een universiteitsgebouw in Charkov is zwaar beschadigd geraakt door een Russische raket, meldt het Openbaar Ministerie in de Oost-Oekraïense stad. Een bewaker raakte gewond. Elders in de op een na grootste stad van Oekraïne vielen vier gewonden toen een raket insloeg bij een bewoond gebouw.
Er zijn foto's vrijgegeven waarop de schade te zien is. Het OM heeft een onderzoek geopend naar mogelijke oorlogsmisdaden. Er zouden geen militaire activiteiten in de buurt plaatsvinden.
Ook in de Zuid-Oekraïense stad Cherson meldden de autoriteiten nieuwe beschietingen van Russische zijde. Een schoolgebouw werd in brand geschoten, maar er vielen geen slachtoffers. Ook vanuit de regio's Soemi en Donetsk werden Russische beschietingen gemeld.
Ondertussen beschuldigde het Russische ministerie van Defensie Oekraïne ervan voorbereidingen te treffen om gebouwen in de Oost-Oekraïense stad Kramatorsk op te blazen en vervolgens Moskou te beschuldigen van het plegen van oorlogsmisdaden. Het Oekraïense leger zou van plan zijn drie medische gebouwen waaronder een ziekenhuis tot ontploffing te brengen. Het ministerie leverde geen bewijs voor de beweringen.
De oorlog in Oekraïne zorgt dat het inderdaad tijd is om de dienstplicht te herinvoeren. Dat zegt defensiespecialist Dick Zandee, nadat het CDA dit weekend liet weten voor te zijn. ‘In de oorlog in Oekraïne komt het ook aan op mankracht.’
Rusland en Oekraïne hebben bijna 180 gevangenen uitgewisseld, lieten beide landen zaterdag weten. De Oekraïense topadviseur Andriy Yermak zei dat 116 Oekraïners naar hun land terugkeerden, terwijl 63 Russische krijgsgevangen weer naar huis mochten, meldde het Russische ministerie van Defensie.
Het ministerie zei dat onder de vrijgelaten Russen zich mensen uit een 'gevoelige categorie' bevonden, zonder dit verder toe te lichten. Hun vrijlating kwam tot stand na bemiddeling van de Verenigde Arabische Emiraten.
De Oekraïners die weer naar huis komen, vielen in Russische handen bij de verdediging van Marioepol en gevechten rond Cherson in Zuid-Oekraïne en Bachmoet in het oosten van het land.
Verder kreeg Oekraïne ook de lichamen terug van twee Britse hulpverleners die in januari om het leven kwamen, toen ze in de regio Donetsk in Oost-Oekraïne hielpen bij de evacuatie van burgers.
Donderdag kwam in Bachmoet nog een Amerikaanse arts om het leven die werkte voor de hulporganisatie Global Outreach Doctors. Hij werd gedood toen zijn auto werd geraakt door een raket.
De landen van de G7 en Australië hebben een akkoord bereikt over een prijsplafond voor Russische olieproducten. Dat melden ze in een gezamenlijk persbericht. Eerder op de dag bereikten ook de lidstaten van de Europese Unie al een akkoord over een prijsplafond.
Het akkoord bevat een maximumprijs van 45 dollar per vat voor producten van lagere kwaliteit, zoals stookolie, en van 100 dollar per vat voor hoogwaardige producten zoals diesel. Het gaat om dezelfde prijzen als de EU-landen eerder op de dag overeenkwamen.
De maatregelen vormen een aanvulling op het eerder ingevoerde plafond voor Russische ruwe olie van 60 dollar, waarover de EU en de G7 in december een akkoord sloten. Zondag wordt ook het Europese embargo van kracht op de import van geraffineerde producten uit Rusland.
'Het prijsplafond is bedoeld om te voorkomen dat Rusland profiteert van zijn aanvalsoorlog tegen Oekraïne, om de stabiliteit te ondersteunen op de globale energiemarkten en om de negatieve economische effecten van de Russische agressieoorlog te beperken, vooral op lage- en middeninkomenslanden', aldus het persbericht van de G7 en Australië.
Er zijn vooralsnog geen aanwijzingen dat Rusland achter de explosies zit, die eind september de twee Nord Stream-gaspijpleidingen door de Oostzee van Rusland richting Duitsland uitschakelden. Dit zei de Duitse procureur-generaal Peter Frank in een gesprek met de Welt am Sonntag. Volgens hem hebben de Duitse onderzoekers, die onder meer met twee schepen betrokken zijn bij de internationale pogingen de sabotage op te helderen, daar niets van kunnen ontdekken.
Ook Denemarken en Zweden doen onderzoek naar de explosies op de bodem van de Oostzee, waarbij erg veel gas vrijkwam en de leidingen zwaar beschadigd werden. Volgens Frank houden ze onderling contact over het onderzoek. Rusland heeft zelf eveneens een onderzoek ingesteld naar 'deze daad van internationaal terrorisme'.
Moskou ontkent de beschuldigingen zelf achter de sabotage te zitten. Het Kremlin vindt dat de Amerikaanse president Joe Biden maar eens antwoord moet geven op de vraag of de Verenigde Staten hun dreigementen hebben uitgevoerd ten aanzien van het project Nord Stream. De VS waren altijd sterk gekant tegen de aanleg van die gaspijpleidingen naar Duitsland. Begin februari vorig jaar zei president Joe Biden dat het afgelopen zou zijn met Nord Stream als Rusland Oekraïne binnenvalt. Washington wijst elke betrokkenheid bij de sabotage van de hand.
Oekraïne kan dit jaar nog starten met de onderhandelingen over toetreding tot de Europese Unie. Dat heeft president Volodimir Zelenski vrijdagavond gemeld in zijn dagelijkse videotoespraak. Eerder op de dag liet Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen nog weten dat er geen 'strakke tijdlijn' is voor de stap.
Von der Leyen, Zelenski en de voorzitter van de Europese Raad van regeringsleiders Charles Michel kwamen vrijdag bijeen in Kiev. De Oekraïense president stelt dat zijn land daarbij al spreekt 'als een lid van de Europese gemeenschap'. Die status moet volgens Zelenski alleen nog wettig gemaakt worden en tijdens de top zou de mogelijkheid besproken zijn nog dit jaar met dat proces te beginnen.
De bijzondere EU-top werd met opzet in het vorig jaar februari door Rusland binnengevallen land gehouden om ter plaatse de EU-steun aan Oekraïne te tonen. Michel zei dat de EU 'vanaf de eerste minuut' zij-aan-zij met Oekraïne staat en dat zal blijven doen. Von der Leyen uitte tegenover Zelenski haar bewondering voor ,,jullie vastberadenheid om toe te treden tot de Europese Unie". Ook complimenteerde ze zijn regering met de voortgang die het land maakt, onder meer door de corruptie aan te pakken. Maar ze maakte ook duidelijk dat Oekraïne, net als andere lidstaten in spe, aan alle eisen van de EU moet voldoen om lid te kunnen worden.
Zelenski vindt dat de omstandigheden vragen om een versnelde procedure. Een aantal EU-lidstaten, waaronder Nederland, heeft zorgen over de haast die wordt gemaakt en de mogelijk te hoge verwachtingen die worden gewekt door de EU-kopstukken.
De lichamen van de twee Britse vrijwilligers die in het oosten van Oekraïne werden gedood tijdens een humanitaire evacuatie, zijn zaterdag teruggegeven door Rusland. Dat maakte het hoofd van het presidentiële kantoor in Kiev bekend.
Boycot of niet: Russische vrouwen krijgen nog steeds bloemen uit Nederland van hun geliefden, vrienden of familie als er wat valt te vieren. Rechtstreeks mogen bloemen niet meer naar Rusland worden geëxporteerd, maar via een omweg belanden ze toch in de kraampjes in Moskou en Sint Petersburg én komt het verdiende geld ook weer in Nederland terecht. ,,Iedereen steekt z’n kop in het zand.”
Oekraïne begint een strafzaak tegen de baas van het huurlingenleger van de Russische Wagner Groep. Het Openbaar Ministerie in Kiev wil daarnaast strijders van het huurlingenbedrijf van Jevgeni Prigozjin die naar het buitenland vluchten opsporen en vervolgen. Huurlingen van alle rangen zullen rekenschap moeten afleggen, aldus justitie.
Het bedrijf van Prigozjin, die nauwe banden heeft met de Russische machthebbers, heeft vele duizenden strijders en gevangenen gerekruteerd om te vechten in Oekraïne. ,,Het hoofd van deze groep is direct verantwoordelijk voor duizenden oorlogsmisdaden. Hij geeft openlijk zijn rol toe in de oorlog tegen Oekraïne en lost, met toestemming van het Kremlin, personeelsproblemen op door tienduizenden gevangenen te rekruteren", aldus de Oekraïense procureur-generaal Andriy Kostin.
Hij heeft Prigozjin op de hoogte gebracht van de verdenkingen, waaronder aantasting van de territoriale integriteit van Oekraïne en het voeren van een agressieve oorlog. Kostin is ervan overtuigd dat 'elke crimineel die naar ons land kwam' samen met internationale partners ter verantwoording zal worden geroepen, evenals hun beschermheren.
De militiechef verwierp vorige maand de Amerikaanse beschuldiging dat de Wagner Groep wreedheden begaat en mensenrechten schendt. Washington heeft Wagner tot internationale criminele organisatie bestempeld en sancties opgelegd. De Amerikanen schatten dat ongeveer 50.000 Wagner-manschappen zijn ingezet in Oekraïne.
De Russische autoriteiten op de Krim hebben 500 eigendommen genationaliseerd, van met name Oekraïense hooggeplaatste politici en zakenmensen. Het gaat onder meer om banken en eigendommen in de toeristische- en sportsector.
De voorzitter van het Krim-parlement verklaart op Telegram dat eigendommen zijn afgepakt wegens 'medeplichtingen van het regime in Kiev'.
De NAVO roept Rusland op zich weer te houden aan de laatste resterende afspraken over nucleaire ontwapening. ,,We merken met bezorgdheid op dat Rusland heeft nagelaten aan zijn verplichtingen onder het Nieuwe START-verdrag te voldoen", zegt de westerse militaire alliantie. De NAVO maant Moskou om weer inspecties toe te laten en weer aan te schuiven bij het overleg over de uitvoering van het verdrag.
Het verdrag uit 2010 is de opvolger van de afspraken die de Verenigde Staten en Rusland na de Koude Oorlog hebben gemaakt over het verminderen van hun kernwapenarsenaal. ,,Het draagt bij aan de internationale stabiliteit" en is 'een essentiële bijdrage' aan ieders veiligheid, brengen de VS, de andere 29 NAVO-lidstaten en de twee kandidaat-landen Zweden en Finland in herinnering. Maar de verstandhouding tussen het Kremlin en het Westen is de afgelopen jaren zo verzuurd dat er nauwelijks meer wordt overlegd, laat staan samengewerkt.
Sinds Rusland Oekraïne is binnengevallen en, geconfronteerd met westerse tegenstand, weer geregeld schermt met zijn atoomwapens is de vrees voor 'de bom' weer gegroeid. Rusland beweert dat juist de VS zich niet aan het verdrag houden en het daarom zijn medewerking heeft opgeschort. Maar dat spreekt de NAVO tegen.
Niet alleen op het hoogste niveau wordt overlegd tussen Oekraïne en de EU. Ook de stafchefs van Von der Leyen en Zelenski spraken elkaar vanmorgen.
Andrej Yermak drukte zijn Europese evenknie Bjorn Seibert op het hart om nog meer sancties richting Rusland uit te vaardigen. 'Oekraïne wacht op het besluit om nog een krachtig pakket sancties in te voeren op de verjaardag van het begin van een grootschalige Russische invasie', twittert hij. Op 24 februari is het een jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel.
Duitsland heeft besloten Oekraïne ook oudere Leopard-tanks te leveren, nadat onlangs al de knoop werd doorgehakt over het sturen van modernere Leopard-versies. De oudere Leopard 1-tanks komen uit voorraden van bedrijven en moeten worden opgeknapt voordat ze weer zijn in te zetten. De Duitse regering gaf toestemming voor de export.
Het zou om tientallen exemplaren gaan. Problemen zijn er nog wel met de benodigde munitie want daar is een tekort aan, melden Duitse media. Brazilië, dat ooit veel Leopards verwierf, beschikt weliswaar over een grote voorraad maar wil die niet vrijgeven.
Oekraïne zal zeker lid worden van de Europese Unie, zegt minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken). Volgens hem is het aanbieden van het kandidaat-lidmaatschap vorig jaar geen symbolische actie geweest, maar zal het wel nog een tijd duren voor het zover is.
De regering in Kiev dringt aan op een snel lidmaatschap. ,,Het gaat wel gebeuren. Ik vind het een verstandige zet geweest dat we hebben gezegd dat ze aan dat proces kunnen beginnen. Maar ik vind tegelijk verstandig (...) dat is gezegd dat het een traject van jaren wordt", zei Hoekstra voor aanvang van de ministerraad.
Een zware delegatie van de Europese Commissie is vrijdag in de Oekraïense hoofdstad Kiev om te praten met president Volodimir Zelenski. Daar zal hij vermoedelijk opnieuw aandringen op een versnelde toetredingsprocedure tot de unie. Maar dat zit er niet in. Daar is geen steun voor onder de 27 lidstaten.
Ook Nederland is daar geen voorstander van. Volgens Hoekstra moet je de spelregels voor toetreding niet laten 'verwateren'. Als je daar concessies aan gaat doen verzwakt het bouwwerk van de unie, zegt hij. Wel moet de EU doorgaan met het op grote schaal steunen van Oekraïne, benadrukt de minister.
De Centraal-Afrikaanse Republiek (CAR) wil meer Russische 'militaire adviseurs' en neemt daarover contact op met de VN-Veiligheidsraad volgens de Russische ambassadeur in het Afrikaanse land, Aleksander Bikantov. Hij zei volgens persbureau RIA Novosti dat er momenteel 1890 Russische militaire adviseurs in de CAR zijn.
In het door geweld verscheurde land is de Russische huurlingenfirma Wagner Groep actief die een cruciale rol speelt in de strijd. Het bedrijf dat nauwe banden onderhoudt met het Kremlin, heeft in 2018 een contract getekend om de nu ruim tien jaar oude burgeroorlog te stoppen. Volgens de Wagner Groep is inmiddels vrijwel heel het land onder controle van de centrale regering gebracht, maar zijn er nog steeds verzetshaarden.
In de CAR is ook een VN-missie die probeert de oorlog te stoppen in het dunbevolkte land dat meer dan vijftien keer groter is dan ons land. De invloed van het voormalige koloniale moederland Frankrijk is op zijn retour in de regio, net als bijvoorbeeld in Mali waar de Wagner Groep ook contracten heeft afgesloten.
De Noorse regering heeft bekendgemaakt dat het 54 van de nieuwste Leopard 2-tanks gaat kopen. Mogelijk worden er op termijn nog achttien besteld. Het gaat om een type dat Leopard 2A7 heet. Het Scandinavische land heeft 36 Leopard tanks van een ouder type (2A4). Een aantal hiervan wordt aan Oekraïne overgedragen.
De tanks worden gemaakt in Duitsland door met name de wapenfabrikant Krauss-Maffei Wegmann dat onderdeel is van de Frans-Duitse KNDS Groep.
Terwijl vandaag de top van de Europese Unie in Kiev is voor een belangrijk overleg met de Oekraïense regering, klinkt in het hele land het luchtalarm. Er is dreiging van luchtaanvallen.
Volgens de lokale Kiev Post heeft het mogelijk te maken met het mogelijke vervoer van een hypersonische Kinzhal-raket. Die heeft een bereik van 2000 kilometer en kan zware explosieven dragen.
President Zelenski ontmoet vandaag opnieuw EC-voorzitter Ursula von der Leyen. Dit keer is ook Charles Michel erbij, die de lidstaten vertegenwoordigt. Ze bespreken hoe de EU Oekraïne op korte en lange termijn kan steunen.
De Europese Unie gaat Oekraïne een nieuw hulppakket van 450 miljoen euro en andere steunmaatregelen schenken. Dat meldt Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, aan de vooravond van een topontmoeting met de Oekraïense regering in Kiev op vrijdag.
,,De Europese Unie stuurt vandaag een zeer duidelijke boodschap naar Oekraïne en daarbuiten over onze collectieve kracht en vastberadenheid tegenover de meedogenloze agressie van Rusland", zei Von der Leyen in een verklaring. Van de nieuwe financiële hulp is 145 miljoen euro bestemd voor humanitaire hulp en 305 miljoen voor het herstel van beschadigde infrastructuur.
Door de Russische invasie is er enorme schade aangericht aan onder meer infrastructuur in het land. Volgens één schatting zal Oekraïne mogelijk 750 miljard dollar (688 miljard euro) aan steun voor wederopbouw nodig hebben, op voorwaarde dat de oorlog niet lang aansleept. De Wereldbank schatte in september de kosten voor wederopbouw van het land op 349 miljard dollar (320 miljard euro).
Josep Borrell, hoofd Buitenlandse Zaken van de EU, kondigde aan dat de EU-landen ook nog van plan zijn in totaal 30.000 Oekraïense soldaten op te leiden, een verdubbeling van het doel van de huidige militaire trainingsmissie van de EU, die eerder op 15.000 stond. Oekraïense soldaten zullen een gespecialiseerde training krijgen voor nieuw materieel, waaronder Leopard 2-tanks, zei Borrell op Twitter.
De economische, humanitaire en militaire steun van de EU aan Oekraïne beloopt tot nu toe bijna 50 miljard euro, aldus Von der Leyen.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski ontvangt vrijdag in Kiev behalve Von der Leyen ook de voorzitter van de raad van Europese regeringsleiders Charles Michel. Die top zal ,,niet de gemakkelijkste worden", zegt een hoge EU-functionaris tegen ANP. Terwijl de Russische agressie nog in volle gang is, moet de EU schipperen tussen nog meer steun bieden en het temperen van misschien te hoge verwachtingen over snelle toetreding van Oekraïne tot de Europese Unie.
Frankrijk en Italië gaan in het voorjaar gezamenlijk een luchtverdedigingssysteem aan Oekraïne leveren. ,,Hiermee kan Oekraïne zich verdedigen tegen Russische drones, raketten en vliegtuigaanvallen", meldde de Franse minister van Defensie Sébastien Lecornu na een telefoongesprek met zijn Italiaanse ambtgenoot Guido Crosetto.
Het zogenoemde Mamba-systeem kan tientallen doelen volgen en er tien tegelijk onderscheppen. Het is het enige systeem van Europese makelij dat ballistische raketten uit de lucht kan halen. De Oekraïense minister van Defensie, had specifiek om dit mobiele luchtdoelraketsysteem gevraagd om de burgerbevolking en de infrastructuur te beschermen.
Frankrijk had eerder deze week al aangekondigd nog eens twaalf Caesar-houwitsers en een radar voor luchtbewaking naar Oekraïne te sturen. Parijs heeft vooralsnog geen moderne Leclerc-gevechtstanks toegezegd.
EU-lidstaten hebben een akkoord bereikt over het instellen van een prijsplafond voor geraffineerde olieproducten uit Rusland. De Europese Commissie had een voorstel hierover ingediend vanwege de oorlog in Oekraïne. Eerder werd al een prijsplafond ingevoerd voor Russische ruwe olie.
De Verenigde Staten gaan raketten aan Oekraïne leveren met een groter bereik dan de raketten die tot nu toe zijn gestuurd. De nieuwe langeafstandswapens, de Ground Launched Small Diameter Bombs (GLSDB), kunnen doelen raken tot op 150 kilometer. Dat is bijna dubbel het bereik van de eerder gestuurde Himars-raketten.
De wapens zijn deel van een nieuw wapenpakket, dat het Amerikaanse ministerie van Defensie vrijdag heeft bekendgemaakt. Het pakket heeft een waarde van 2,2 miljard dollar (ruim 2 miljard euro). De militaire steun omvat ook precisiegeleide raketten en twee luchtafweersystemen van het type Hawk.
Met nieuwe langeafstandswapens zou het volgens de Oekraïense president Volodimir Zelenski mogelijk moeten zijn om de gehele Donbas te heroveren. Hij vroeg op de EU-top in Kiev daarom nog eens om versnelde leveringen van raketten met een groter bereik. Naar verwachting gaan de Verenigde Staten vrijdag aankondigen voor het eerst dat soort wapens te sturen.
Zelenski denkt de langeafstandswapens ook nodig te hebben voor de verdediging van Bachmoet, dat de Russen proberen te omsingelen. Voor de president is het verlies van de belegerde stad in de Donbas geen optie. ,,Niemand zal Bachmoet weggeven. We zien de stad als ons fort." Zelenski wil dat het Oekraïense leger blijft proberen de Russen terug te dringen, maar tot de nieuwe westerse wapens arriveren zullen ze vooral zelf moeten standhouden in de regio's Donetsk en Loehansk die samen de Donbas vormen.
Er bestaat geen 'strakke tijdlijn' voor de beoogde toetreding van Oekraïne tot de Europese Unie. ,,Maar er zijn wel doelen die moeten worden gehaald, zoals hervormingen", zei Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen in Kiev na afloop van een top met president Volodimir Zelenski en de voorzitter van de Europese Raad van regeringsleiders Charles Michel in Kiev.
De bijzondere EU-top werd met opzet in het vorig jaar februari door Rusland binnengevallen land gehouden om ter plaatse de EU-steun aan Oekraïne te tonen. Michel zei dat de EU 'vanaf de eerste minuut' zij-aan-zij met Oekraïne staat en dat zal blijven doen.
Zelenski vindt dat de omstandigheden vragen om een versnelde procedure. Een aantal EU-lidstaten, waaronder Nederland, heeft zorgen over de haast die wordt gemaakt en de mogelijk te hoge verwachtingen die worden gewekt door de EU-kopstukken.
Rusland heeft aangekondigd dat het vijfhonderd eigendommen en activa van Oekraïense oligarchen en banken op de geannexeerde Krim heeft 'genationaliseerd'. Een deel daarvan zal worden gebruikt om een militaire interventie in Oekraïne te financieren.
Volgens de persagentschappen Ria Novosti en Tass omvat de lijst de bezittingen van Rinat Akhmetov, de rijkste man van Oekraïne, en die van miljardair Igor Kolomoyski, een dozijn Oekraïense banken, verscheidene fabrieken en die van de voetbalclub Dynamo Kiev.
Het totale bedrag van de genationaliseerde eigendommen en activa werd niet onmiddellijk bekendgemaakt.
Het is 'niet uitgesloten' dat het Verenigd Koninkrijk gevechtsvliegtuigen gaat leveren aan Oekraïne. Dat heeft Ben Wallace, de Britse minister van Defensie, verklaard. De minister maant wel aan tot geduld en benadrukt dat de toestellen ,,geen toverstok" zijn voor het beëindigen van de oorlog.
,,Als er één ding is dat we het afgelopen jaar hebben geleerd, dan is het dat we niets bij voorbaat kunnen aannemen en dat we niets kunnen uitsluiten", zegt de minister. ,,Dat is de eenvoudige realiteit. We reageren op de behoeften van de Oekraïners op het moment zelf. Dat gebeurt op basis van wat de Oekraïners zeggen, wat onze inlichtingendiensten waarnemen en onze kennis over de Russen op het slagveld.”
Wallace beklemtoont dat Oekraïne momenteel vooral artillerie nodig heeft om de Russische troepen terug te dringen. ,,We moeten ons niet laten meeslepen. Vorige week hebben we tanks gegeven, wat is het volgende?"
De Russische troepen zijn bezig met meerdere aanvallen in de Oekraïense regio Donetsk. Volgens het Russische ministerie van Defensie hebben de strijdkrachten Oekraïense troepen verslagen bij een nederzetting ten noorden van Bachmoet, waar al maandenlang hevig wordt gevochten.
Of dat klopt dat de Russen terrein veroveren, is niet na te gaan. De Oekraïense president Zelenski erkent wel dat het Russische offensief intensiever is geworden, met het naderen van 24 februari als het een jaar is geleden dat de Russen Oekraïne binnenvielen.
Ondertussen waarschuwt Oekraïne dat Rusland een nieuwe massale raketaanval voorbereidt op doelen in Oekraïne. Een woordvoerder van het zuidelijke militaire commando wees daarbij op bewegingen van de Russische Zwarte Zeevloot.
Rusland wordt opnieuw bedreigd door Duitse tanks, aldus de Russische president Vladimir Poetin. In een toespraak wees hij op de levering van Duitse Leopard-tanks aan Oekraïne, dat bijna een jaar geleden werd aangevallen door de Russen.
Poetin sprak in Volvograd, het vroegere Stalingrad, bij de herdenking van het einde van de bloedige strijd om de stad tachtig jaar geleden. De Sovjet-Unie versloeg toen het leger van nazi-Duitsland.
De herinnering aan de militairen die de overwinning op de Duitse troepen behaalden in de Slag om Stalingrad en het keerpunt in de oorlog veroorzaakten, is buitengewoon belangrijk en diep geworteld in Rusland. De strijd wordt nog altijd gezien als de bloedigste veldslag in de wereldgeschiedenis, met zo'n 2,2 miljoen doden in zes maanden tijd.
Moskou is nog altijd razend over de westerse wapenleveringen aan Oekraïne. Dat maakte de Russische president Vladimir Poetin vandaag nog eens duidelijk tijdens een toespraak ter herdenking van de slag om Stalingrad. ,,Zij die verwachten Rusland op het slagveld te kunnen verslaan, begrijpen duidelijk niet dat een hedendaagse oorlog met Rusland heel anders zal verlopen. We sturen onze tanks niet naar hun grenzen, maar we hebben iets om hen van antwoord te dienen, en dat zal niet beperkt blijven tot het gebruik van pantservoertuigen", aldus Poetin.
Vooral Duitsland kreeg de volle laag van Poetin, die het nazi-verleden van de Duitsers erbij sleurde. ,,En opnieuw willen Hitlers opvolgers met Rusland op Oekraïens grondgebied vechten, met de hulp van de ‘banderovtsy’,” voegde hij eraan toe, verwijzend naar de volgelingen van de Oekraïense ultranationalist Stepan Bandera (1909-1959) die tijdens de Tweede Wereldoorlog met de nazi’s samenwerkte.
Al sinds het begin van zijn offensief in Oekraïne op 24 februari beweert Poetin dat de politici die in Kiev aan de macht zijn, 'neonazi's' zijn die verantwoordelijk zijn voor de 'genocide' op de Russischsprekende bevolking van het buurland.
Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov vulde later op de dag de uitspraken van Poetin aan. ,,Naarmate het collectieve Westen nieuwe wapens levert, zal Rusland meer gebruikmaken van zijn mogelijkheden om te reageren in de loop van de speciale militaire operatie”, aldus het Russische staatspersbureau TASS.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski vindt dat zijn land het 'verdient' om dit jaar nog te beginnen met de gesprekken over toetreding tot de Europese Unie. Dat zegt hij aan de vooravond van de EU-top die vrijdag in Kiev wordt gehouden.
Zelenski sprak donderdag vast met de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen. Zelenski denkt dat het begin van onderhandelingen de Oekraïners kan inspireren en 'motivatie' kan geven in het gevecht met de Russen.
Kiev vroeg vlak na de Russische invasie het lidmaatschap van de EU aan en kreeg afgelopen zomer al de kandidaat-status. Maar om echt lid te worden moet het land nog voldoen aan een lange lijst met eisen, een proces dat normaal gesproken jaren duurt.
Zelenski vindt dat de omstandigheden vragen om een versnelde procedure, maar een aantal EU-lidstaten heeft zorgen over de haast die wordt gemaakt. Een groep landen, waaronder Nederland, is bang dat er te hoge verwachtingen worden gewekt door EU-kopstukken. De Franse president Emmanuel Macron waarschuwde dat het nog 'decennia' kan duren voordat Kiev aan alle voorwaarden voldoet.