Een Russisch militair vliegtuig heeft zaterdagavond kortstondig het Zweeds luchtruim geschonden. Het ministerie van Defensie in Stockholm zei dat een propellertoestel van het type AN-30 eerst gelokaliseerd werd ten oosten van het Deense Oostzee-eiland Bornholm. Daarna vloog het in noordelijke richting naar Zweeds territorium en drong dat even bij de regio Blekinge binnen.
Zweedse straaljagers volgden het incident van nabij een maakten foto's van de indringer. In maart schonden de Russen het Zweeds luchtruim ook al. Toen ging het om vier gevechtsvliegtuigen.
Sinds de Russische invasie in Oekraïne ruim twee maanden geleden denken Zweden en ook Finland er serieus over na zich aan te sluiten bij de NAVO. Het Kremlin heeft beide noordelijkste landen van de EU gewaarschuwd voor die stap.
Eerder vanavond melden wij dat er volgens de Russen 25 burgers uit de zwaar belegerde Azovstal-fabriek in Marioepol waren geëvacueerd. Die berichtgeving kwam via het Russische staatspersbureau Tass en kon niet worden geverifieerd (zie onze update van 19:35 uur hieronder).
Nu meldt ook persbureau AFP dat er burgers uit de Azovstal-fabriek zijn geëvacueerd. AFP meldt dat op basis van het Azov-bataljon dat zich ook heeft verschanst in de fabriek. Het persbureau spreekt van 20 burgers die het terrein hebben verlaten.
,,Twintig gewonde burgers, vrouwen en kinderen (...) zijn overgebracht naar een overeengekomen locatie en we hopen dat ze zullen worden geëvacueerd naar Zaporizhia, in het gebied dat wordt gecontroleerd door Oekraïne", zei Sviatoslav Palamar, plaatsvervangend commandant van het Azov-regiment in een filmpje op Telegram.
De fabriek is het laatste Oekraïense bastion in de verder door de Russen bezette havenstad Marioepol. Naar schatting hebben zo'n 2000 tot 2500 Oekraïense strijders en buitenlandse huurlingen zich in de fabriek verschanst. Volgens Oekraïne zitten er bovendien nog zo'n duizend burgers, onder wie veel vrouwen en kinderen, in bunkers ondergedoken.
© ANP / EPA — De Azovstal-fabriek. Actrice Angelina Jolie is vandaag gezien in het Oekraïense Lviv. De Amerikaanse, ambassadeur van de VN-vluchtelingenorganisatie Unhcr, bezocht onder meer het centraal station om er met kinderen en ouders te spreken die huis en haard door de oorlog hebben moeten verlaten. Ook bezocht ze volgens de BBC ziekenhuizen en lokale stichtingen.
The Washington Post sprak een woordvoerder van de VN. Jolie is niet op missie voor de internationale organisatie, maar op persoonlijke titel afgereisd, meldt die zegsman.
© AP — © VIA REUTERS — Angelina Jolie (met zwarte jas) op het centraal station van Lviv. © ANP / EPA — Het Russische leger meldt dat het vandaag 17 Oekraïense militaire faciliteiten heeft aangevallen met precisiewapens. Onder meer een commandopost zou onder vuur zijn genomen.
Een groep burgers heeft het belegerde complex van de staalfabriek in de Oekraïense havenstad Marioepol kunnen verlaten. Dat heeft een correspondent van het Russische staatspersbureau Tass vandaag gemeld. Het zou om 25 personen gaan, onder wie zes kinderen jonger dan 14 jaar.
Of de berichtgeving klopt is niet te verifiëren. Er zijn nog geen andere media die de evacuatie melden. Volgens Oekraïense bronnen zouden ongeveer duizend burgers hun toevlucht hebben gezocht in de bunkers en ondergrondse ruimten van Azovstal. Het Kremlin houdt vol dat naar schatting zo'n 2500 Oekraïense strijders en huurlingen zich daar hebben verschanst. Ze zouden tot dusver geweigerd hebben zich over te geven.
Kiev en Moskou hebben, na bemiddeling van VN-chef António Guterres, afgesproken een humanitaire corridor te openen om burgers de gelegenheid te geven zich in veiligheid te brengen. Van een grootschalige evacuatie is tot dusver echter geen sprake geweest.
© AFP — Satellietfoto's van het door Russische bombardementen zwaar beschadigde terrein van de Azovstal-fabriek in Marioepol. Een Russische raketaanval heeft vandaag het vliegveld van de havenstad Odessa getroffen. Volgens het Oekraïense leger is daardoor de start- en landingsbaan zodanig beschadigd dat die voorlopig niet kan worden gebruikt. Tot nu toe bleef de west-Oekraïense havenstad het oorlogsgeweld redelijk bespaard.
Het Oekraïense leger claimt sinds het uitbreken van de oorlog al meer dan 1000 Russische tanks te hebben vernietigd. Het onafhankelijke blog Oryx schat dat Rusland op dit moment 593 tanks is verloren, waarvan 308 compleet vernietigd en 219 overgenomen door het Oekraïense leger.
Rusland zet op dit moment op grootschalige wijze tanks in om het oosten van Oekraïne, de Donbas, te veroveren. De opmars lijkt minder voorspoedig te verlopen dan Moskou hoopte. Russische tanks en andere pantservoertuigen blijken bijzonder kwetsbaar voor onder meer westerse Javelin-rakketten die Oekraïne van landen als de de Verenigde Staten heeft ontvangen.
© AP — Een vernietigde Russische tank nabij Tsjernihiv in het noorden van Oekraïne. Een kantoor van het Rode Kruis in de stad Dobropillia, in het oosten van Oekraïne, is vandaag verwoest door een Russisch bombardement. Volgens de hulporganisatie raakten in totaal zes appartementsgebouwen door de beschieting beschadigd.
Sinds het begin van de Russische aanval op Oekraïne op 24 februari zijn acht kantoren van de organisatie getroffen, schrijft het Oekraïense Rode Kruis op Twitter, bij een foto van een van de getroffen gebouwen in Dobropillia.
Volgens de Oekraïense autoriteiten raakten zeven mensen gewond, onder wie drie kinderen. Dobropillia ligt in de regio Donetsk, waar hevige gevechten plaatsvinden.
De gouverneur van de Russische regio Koersk heeft vandaag gezegd dat Oekraïners een grenspost onder vuur hebben genomen. Er zouden geen slachtoffers zijn gevallen.
,,Vanuit Oekraïne zijn opnieuw mortiergranaten afgeschoten op een grensovergang in de buurt van de stad Gloesjkovo", aldus Roman Starovoit op Telegram. Een pand van de douane is in brand gevlogen. ,,Niemand raakte gewond. De grenswachten en het leger houden de situatie in de gaten".
Rusland meldde tevens een Oekraïense aanval op het iets noordelijker gelegen Brjansk. De gouverneur van die streek, Alexander Bogomaz, vertelde tegen staatspersbureau Ria Novosti dat het dorp Sesjtsja onder vuur kwam te liggen nadat een vijandelijk vliegtuig het Russisch luchtruim was binnengekomen. Het toestel zou door het luchtafweersysteem zijn onderschept. Beide Russische claims zijn zeer lastig onafhankelijk te verifiëren.
Moskou meldde al eerder Oekraïense bombardementen in de omgeving van Koersk en Brjansk, maar ook bij Belgorod. Michailo Podoljak, de adviseur van president Volodimir Zelenski, zei op de site van The Kyiv Independent dat het om Russische provocaties gaat. Die berichten geven volgens hem een excuus om doelen te bestoken in bijvoorbeeld Kiev.
Oekraïne en Rusland hebben vandaag een gevangenenruil georganiseerd. Zeven Oekraïense militairen en zeven burgers komen naar huis, meldt de Oekraïense vicepremier Irina Veresjtsjoek in een post op sociale media.
Volgens Veresjtsjoek is één van de soldaten een vrouw die nu vijf maanden zwanger is. Ze maakte niet bekend hoeveel Russen de omgekeerde weg bewandelden.
Het is niet de eerste keer sinds het begin van de Russische invasie van Oekraïne dat beide landen gevangenen ruilen.
De Nederlandse brandweer doneert zeven brandweervoertuigen aan Oekraïne. Dat is meer dan welkom want het land kampt namelijk met grote tekorten.
Credit Suisse en enkele bestuurders van de bank zijn in de Verenigde Staten voor de rechter gedaagd omdat het financiële concern beleggers zou hebben misleid over het zaken doen met Russische oligarchen. Daarmee heeft de door schandalen en juridische procedures geplaagde bank er weer een nieuw dossier bij.
Volgens de claim, die is ingediend bij een rechtbank in New York, zijn beleggers die een bepaalde periode in maart aandelen kochten benadeeld omdat Credit Suisse toen naliet te vermelden dat er bedragen werden geleend aan Russische oligarchen. Dit terwijl er toen al verschillende internationale sancties waren ingesteld tegen deze mensen en de praktijken dus aanzienlijke risico's op mogelijke overtreding van de regels met zich meebrachten. De beurskoers van de bank is later duidelijk gezakt.
Op hoeveel geld de zaak betrekking heeft is niet duidelijk. Credit Suisse zelf weigert commentaar te geven. Onlangs werd bekend dat de oorlog in Oekraïne en alles daaromheen in het eerste kwartaal al een financiële klap van ruim 200 miljoen frank betekende, omgerekend meer dan 180 miljoen euro. Ook moest de bank opnieuw veel geld opzij zetten voor juridische kwesties uit het verleden. Credit Suisse was onder meer betrokken bij de debacles rond het omvallen van investeringsfonds Archegos en financieringsmaatschappij Greensill Capital.
© REUTERS — Bij het Oekraïense stadje Boetsja zijn drie lichamen gevonden van mensen die geëxecuteerd zouden zijn door Russische soldaten. Oekraïense media melden op basis van de politie dat de lichamen ook sporen van marteling vertoonden en meerdere schotwonden hadden.
De mannen lagen begraven in een bos in de buurt van Boetsja. Hun handen waren vastgebonden en ze waren geblinddoekt, aldus een verklaring van de politie. Boetsja ligt niet ver van de hoofdstad Kiev en was een tijdlang bezet door Russische troepen. Direct na de terugtrekking van het Russische leger werden er al honderden burgers dood aangetroffen.
Eerder maakte de Oekraïense politie bekend dat rond Kiev bijna 1200 lichamen van burgers zijn gevonden.
© AFP — Nieuwe graven in Boetsja. De Europese Commissie wil de import van Russische olie dit jaar geleidelijk uitbannen. Dat meldt persbureau Bloomberg op basis van ingewijden. Ook zou Brussel meer banken in Rusland en Belarus willen buitensluiten van het internationale banksysteem SWIFT.
Het gaat om weer een nieuwe ronde van sancties tegen Rusland. De precieze voorstellen moeten nog ingediend worden en wijzigen mogelijk dus nog wat. Daarna moeten de lidstaten het erover eens worden. Volgens de bronnen zou een besluit hierover volgende week al kunnen worden genomen als er weer overleg is tussen vertegenwoordigers van de lidstaten.
De Franse president Emmanuel Macron heeft zijn Oekraïense ambtgenoot Volodimir Zelenski in een telefoongesprek beloofd de Franse militaire en humanitaire hulp aan Oekraïne te versterken.
Zelenski heeft Frankrijk bedankt voor de grootschalige zendingen van militair materieel die bijdragen aan het Oekraïense verzet. Macron beloofde zijn Oekraïense collega ook om 'tijdens zijn tweede ambtstermijn actief te werken aan het herstel van de veiligheid en de territoriale integriteit van Oekraïne'.
Macron werd vorige week in zijn land herkozen voor een tweede presidentstermijn van vijf jaar.
Russische troepen hebben volgens Oekraïne enkele honderdduizenden tonnen graan gestolen uit gebieden in Oekraïne die de Russen bezet houden. Dat meldt de Oekraïense onderminister van Landbouw zaterdag.
In een toespraak voor de Oekraïense televisie uitte Taras Visotski zijn bezorgdheid over het feit dat het grootste deel van de naar zijn zeggen 1,5 miljoen ton graan die is opgeslagen in bezet gebied, ook gestolen zou kunnen zijn door Russische troepen.
Het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken beschuldigde Rusland donderdag voor het eerst van het stelen van graan in bezet gebied. Die daad bedreigt volgens het ministerie de voedselzekerheid in de wereld. Oekraïne is een grote exporteur van graan.
Volgens de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov zijn de vredesonderhandelingen met Oekraïne nog steeds gaande, hoewel de gesprekken moeilijk verlopen. ,,Russische en Oekraïense delegaties onderhandelen dagelijks door middel van een videoverbinding over het opstellen van een mogelijk verdrag", zegt hij. Tijdens deze gesprekken zouden onder meer "'denazificatie', de erkenning van nieuwe geopolitieke realiteiten, het opheffen van sancties en de status van de Russische taal" op de agenda staan. De laatste keer dat delegaties uit de de twee landen elkaar fysiek ontmoetten was op 29 maart.
Ongeveer 1,02 miljoen mensen zijn sinds de Russische inval op 24 februari vanuit Oekraïne naar Rusland gevlucht, zegt de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov in een update die in de nacht van vrijdag op zaterdag is gepubliceerd op de website van het ministerie.
Volgens Lavrov bestaat de groep onder anderen uit 120.000 buitenlanders en mensen die zijn geëvacueerd uit de zelfuitgeroepen pro-Russische republiekjes Loehansk en Donetsk in Oost-Oekraïne. In totaal zouden 2,8 miljoen mensen hebben gevraagd om naar Rusland geëvacueerd te worden. Oekraïne stelt dat de Russische regering duizenden mensen tegen hun wil naar Rusland heeft gedeporteerd.
In totaal zijn volgens de Verenigde Naties ruim 5,4 miljoen mensen vanuit Oekraïne naar het buitenland gevlucht. Ruim 3 miljoen van hen vluchtten naar of via buurland Polen.
De buitenlandminister herhaalde in de update ook zijn eerdere bewering dat de Navo een politieke oplossing voor het conflict in Oekraïne belemmert door openlijk steun uit te spreken voor het land. Als ze 'echt' geïnteresseerd zouden zijn in het vinden van een oplossing voor de crisis, zouden de VS en de NAVO stoppen met het leveren van wapens aan Kiev, stelt hij.
Volgens Lavrov zijn de vredesonderhandelingen met Oekraïne nog steeds gaande, hoewel de gesprekken moeilijk verlopen. ,,Russische en Oekraïense delegaties onderhandelen dagelijks door middel van een videoverbinding over het opstellen van een mogelijk verdrag", zegt hij. Tijdens deze gesprekken zouden onder meer ,,'denazificatie', de erkenning van nieuwe geopolitieke realiteiten, het opheffen van sancties en de status van de Russische taal" op de agenda staan. De laatste keer dat delegaties uit de de twee landen elkaar fysiek ontmoetten was op 29 maart.
© AP — De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov. De Amerikaanse president Joe Biden is van plan om bepaalde voorwaarden waaraan moet worden voldaan om een visum te krijgen, te laten vervallen voor hoogopgeleide Russen die naar de Verenigde Staten willen komen. Dat meldt persbureau Bloomberg op basis van mensen die bekend zijn met het voorstel.
Biden zou bij het Amerikaanse Congres een voorstel hebben ingediend om de verplichting op te heffen dat Russische professionals die een werkvisum aanvragen een huidige werkgever moeten hebben. De versoepeling zou met name van toepassing zijn op Russische staatsburgers die een master- of doctoraatsdiploma hebben behaald in de exacte wetenschappen. Meer specifiek moet het makkelijker worden voor Russen die op hoog niveau ervaring hebben met onder meer ruimtetechnologie, cyberveiligheid en nucleaire machinebouw om naar de VS te verhuizen.
Volgens een vertegenwoordiger van de Nationale Veiligheidsraad van de VS is het voorstel bedoeld om de toegang van de Russische president Vladimir Poetin tot hightechmiddelen en -bronnen te dwarsbomen en om op langere termijn de basis voor Russische innovatie te verzwakken. Bovendien moet de versoepeling bijdragen aan de Amerikaanse economie en nationale veiligheid.
Sinds de Russische inval in Oekraïne zijn volgens het kabinet van Biden veel hoogopgeleide Russen uit technische sectoren naar het buitenland gevlucht vanwege de beperkte financiële mogelijkheden in Rusland, als gevolg van sancties die door de Europese Unie en de VS zijn opgelegd aan het land.
© AP — De Amerikaanse president Joe Biden. Rusland is niet in oorlog met de Navo, heeft de Russische minister Sergej Lavrov van Buitenlandse Zaken gezegd tegen staatspersbureau RIA Novosti.
Daarmee lijkt hij de stevige woorden die hij deze week gebruikte af te zwakken. Lavrov zei toen dat Rusland in principe met het militaire bondgenootschap in oorlog was vanwege de wapenleveringen door de westerse landen aan Oekraïne. Hij waarschuwde ook dat het gevaar van een kernoorlog groot is en dat er een 'reëel' gevaar is dat er een derde wereldoorlog komt.
Lavrov beschuldigde Oekraïne vrijdag opnieuw van het dwarsbomen van de vredesonderhandelingen met Rusland. De Oekraïense president Zelenski zei op zijn beurt dat er volgens hem een grote kans bestaat dat de onderhandelingen klappen. En dat heeft volgens Zelenski vooral te maken met de boosheid in zijn land over de wandaden van Russische militairen.