Het liveblog over de gebeurtenissen in Beiroet is gesloten. Volg de laatste updates via www.ad.nl/buitenland
De Europese Commissie trekt 33 miljoen euro uit voor hulp aan Libanon na de vernietigende explosie die de hoofdstad Beiroet trof. Het geld is onder meer bedoeld voor de eerste behoeften, medische uitrusting en het herstel van kritische infrastructuur.
Het gaat om een eerste bedrag, maakte commissievoorzitter Ursulavon der Leyen bekend na een telefoongesprek met de Libanese premier Hassan Diab. Zij bracht condoleances over en sprak steun uit aan het Libanese volk. De twee bespraken ook hoe de EU van hulp kan zijn bij de heropbouw van Beiroet en de rest van het land.
Von der Leyen opperde de mogelijkheid om met Europese expertise en apparatuur te schade in kaart te brengen. Zij opperde ook de handelsrelatie een impuls te geven door het getroffen land voordelen te bieden. De commissievoorzitter riep de politieke krachten in Libanon zich te verenigen om met een nationale inspanning de talrijke uitdagingen te lijf te gaan.
De regering van Libanon wil snel duidelijkheid over wie verantwoordelijk is voor de verwoestende explosie in Beiroet. Minister van Buitenlandse Zaken Charbel Wehbe zegt dat een speciale commissie enkele dagen de tijd krijgt om daar onderzoek naar te doen.
,,Vanochtend is het besluit genomen om een onderzoekscommissie in het leven te roepen. Die moet in uiterlijk vier dagen met een gedetailleerd rapport komen", aldus de bewindsman op de Franse radio. Hij beloofde dat degenen die nalatig zijn geweest gestraft zullen worden door rechters. De douane zou de afgelopen jaren tevergeefs hebben gewaarschuwd dat sprake was een gevaarlijke situatie.
Minister Wehbe zegt dat volgens de eerste berichten op een onverantwoordelijke manier is omgegaan met explosief materiaal. ,,Hier was zes jaar lang sprake van ernstige nalatigheid."
Trump over ramp Beiroet: 'Misschien was het een aanval'
Reddingswerkers zoeken ook vandaag in de Libanese hoofdstad Beiroet nog naar mensen die onder het puin liggen na de zware explosie in de haven. Ook inspecteren de autoriteiten gebouwen vanwege mogelijk instortingsgevaar.
Bij de zoekactie in verwoeste gebieden rond de haven zijn onder meer militairen, vrijwilligers en leden van het Libanese Rode Kruis betrokken. ,,Ik wacht hier en vertrek niet. Mijn broer werkt in de haven en we hebben niets meer van hem gehoord sinds de explosie plaatsvond", schreeuwde een vrouw die vlakbij stond.
De Franse president Emmanuel Macron vertrok vanochtend vroeg naar Libanon, waar hij over enkele uren wordt verwacht. Hij is de eerste wereldleider die na de megaontploffing een bezoek brengt aan het land. Macron gaat praten met politieke hoofdrolspelers en geeft aan het eind van de middag een persconferentie.
Zijn regering heeft ook al meerdere vliegtuigen gestuurd met hulpverleners, medisch materieel en een mobiele kliniek.
© EPA De Libanese regering heeft voor twee weken de noodtoestand uitgeroepen na de zware explosie in Beiroet. Die zou volgens berekeningen een krater geslagen hebben met een diameter van 124 meter, vergelijkbaar met de grootte van een voetbalveld.
De ramp heeft intussen al het leven gekost aan meer dan 135 mensen, terwijl nog eens 5.000 mensen gewond zijn geraakt. Honderdduizenden anderen werden dakloos, tientallen zijn nog vermist. Vanuit verschillende hoeken komt noodhulp op gang. Het Rode Kruis Vlaanderen roept op om een donatie te doen om de vele slachtoffers te helpen.
De explosie kan uitdraaien op een humanitaire ramp voor het hele land. Libanon verkeert al sinds eind vorig jaar in een zware economische crisis, en de coronapandemie maakt de situatie nog erger. Voedselprijzen stegen met meer dan 169 procent door hyperinflatie, zo’n 45 procent van de Libanese bevolking is werkloos. De afgelopen maanden waren er meermaals straatprotesten tegen de overheid.
Donald Trump blijft suggereren dat de enorme explosie in de Libanese hoofdstad Beiroet misschien geen ongeluk was. ,,Wat er ook is gebeurd, het is verschrikkelijk, maar ze weten niet echt wat het is", benadrukte de Amerikaanse president. ,,Niemand weet het nog."
,,Hoe kun je van een ongeluk spreken als iemand vreselijke explosiefachtige apparaten en dergelijke heeft achtergelaten? Misschien was het dat. Misschien was het een aanval", zei Trump tegen verslaggevers tijdens een briefing van het Witte Huis. ,,Ik denk niet dat iemand het nu kan zeggen. We onderzoeken het nu heel sterk."
,,Sommige mensen denken dat het een aanval was en sommige mensen denken van niet. In ieder geval was het een vreselijke gebeurtenis. Er vielen veel doden en een enorm aantal mensen raakte gewond. Of het nu een opzettelijke bom was, het werd een bom. Het kan een ongeluk zijn geweest, maar het kan ook iets heel aanstootgevends zijn geweest."
Stafchef van het Witte Huis, Mark Meadows, verdedigde de president en zei dat Trump verslaggevers alleen vertelde wat militaire functionarissen hem hadden verteld. ,,De president heeft informatie met het Amerikaanse volk gedeeld waarover hij was ingelicht, met honderd procent zekerheid kan ik u dat vertellen", vertelde Meadows aan CNN.
© EPA De gouverneur van Beiroet schat dat de kosten van de schade van de explosie tussen de 2,5 miljard en 4,5 miljard euro zullen bedragen. ,,De schade in de haven is enorm en het zal heel lang duren om het op te lossen en op te bouwen", vertelde minister Michel Najjar. De op een na grootste stad van Libanon, Tripoli in het noorden, zal dienen als alternatieve haven, mogelijk ondersteund door Sidon en Tyrus.
Volgens Ahmed Hatteet, het hoofd van de nationale vereniging van tarwe-importeurs, heeft Libanon genoeg tarwe om ongeveer zes weken mee te gaan en zou het geen grote tekorten moeten ondervinden. ,,De hoeveelheid meel op de markt dekt de marktbehoeften voor een lange periode en daarom is er geen meel- of broodcrisis", aldus Raoul Nehme, de minister van Economie en Handel.
Veel inwoners van Beiroet beschuldigen de Libanese regering van corruptie, verwaarlozing en wanbeheer naar aanleiding van de enorme explosie, afgelopen dinsdag. Dat meldt BBC vandaag. Bij de ontploffing kwamen minstens 135 mensen om het leven en raakten meer dan 4.000 mensen gewond. Enkele honderdduizenden mensen zijn dakloos geworden door de zware ontploffing in de haven van Beiroet. Die heeft schade aangericht in ongeveer de helft van de stad. De noodtoestand van twee weken is begonnen.
,,Beiroet huilt, Beiroet schreeuwt, mensen zijn hysterisch en mensen zijn moe", vertelde filmmaker Jude Chehab tegen de BBC. Chadia Elmeouchi Noun, een inwoner van Beiroet die momenteel in het ziekenhuis ligt, zei: ,,Ik heb altijd geweten dat we worden geleid door incompetente mensen, een incompetente regering. Maar ik zeg je, wat ze nu hebben gedaan is absoluut crimineel."
De regering heeft alle havenfunctionarissen van Beiroet die sinds 2014 toezicht hebben gehouden op opslag en beveiliging onder huisarrest laten plaatsen. Het leger houdt toezicht op het huisarrest totdat de verantwoordelijkheid is vastgesteld voor de verwoestende explosie in de haven.
© REUTERS ,,Een wonder dat we nog leven”, zegt de Belgische Anthony. Hij zag dinsdagavond vanuit zijn balkon hoe een brand tweehonderd meter verder een vernietigende explosie teweegbracht. Daarbij vielen al zeker 135 doden, onder wie twee Belgen. Ook zijn er meer dan 5.000 gewonden. ,,Het is pure chaos hier”.
De 30-jarige marketingconsultant uit het Belgische Aalst lijkt het nog niet goed te beseffen. Maar de beelden zeggen genoeg. Vanuit zijn appartement in de Skyline Tower, 200 meter van de haven van Beiroet, ziet Anthony een rookpluim opstijgen. Hij besluit een kijkje te nemen vanop zijn balkon, achter hem staat zijn vriendin Nathalie. Nog geen seconde later worden ze omver geblazen door een gigantische ontploffing. Glas vliegt hen om de oren, ze worden bedolven onder puin en stof.
De getuigen van de brand en de daaropvolgende explosie in de haven zijn het er allemaal over eens: het klonk als laagvliegende straaljagers. Een scherp en laag brommend geluid. Ook Anthony dacht eerst dat het om een bombardement ging. ,,Eerst hoorde ik die zogezegde straaljager. Erna klonk een kleine explosie. Een dikke rookpluim steeg op.”
De schokgolf die volgde, vernielde alles op zijn pad. Anthony en zijn vriendin werden weggeblazen. Het puin vloog overal, de lucht was gevuld met grijs stof. ,,Ik heb eerst Nathalie onder de grote eettafel geduwd", zegt hij. ,,Ik dacht dat we gebombardeerd werden”. Hij liep richting de slaapkamer om zijn paspoort en wat geld. “We moeten nu naar buiten”, schreeuwde hij.
Ze hebben enorm veel geluk gehad, dat beseffen ze maar al te goed. ,,Het feit dat we aan de achterkant wonen, was onze redding”, zegt Anthony.
Het zoek- en reddingsteam USAR (Urban Search and Rescue) is in de nacht van woensdag op donderdag rond 01.15 uur geland in de Libanese hoofdstad Beiroet. Direct na aankomst werden alle 64 leden van het team, dat daar komt helpen na de verwoestende explosie van dinsdag, onderworpen aan een verplichte coronatest, zegt een woordvoerder.
Hij benadrukt dat alle reddingswerkers voor vertrek uit Eindhoven al een test hadden ondergaan om er zeker van te zijn dat ze het virus niet bij zich dragen. ,,Maar de lokale autoriteiten hebben ze toch laten testen. Blijkbaar is corona daar echt een ding."
Na ongeveer een uur kon het team vertrekken naar een locatie op ongeveer tien kilometer van de luchthaven. ,,Ze zijn ondergebracht in een hotel op ongeveer vijf kilometer van de plek waar de explosie plaatsvond. Als het licht wordt kijken we hoe we verder gaan."
Voor overlevenden onder het puin is het van levensbelang dat ze snel worden gevonden. Eerst wordt het gebied verkend, waarna er contact wordt gelegd met het team van Franse reddingswerkers en de Libanese autoriteiten ter plaatse, waarmee USAR samenwerkt.
Vervolgens splitsen de 64 USAR-leden zich op in vier teams van tien, ondersteund door personeel voor logistiek. Het zijn allen vrijwilligers die in het dagelijks leven werken bij onder meer de brandweer, politie en in de gezondheidszorg. Ook gaan er per team twee zoekhonden mee.
Er is ook een vrachttoestel vanuit Eindhoven ingevlogen met aan boord onder andere betonzagen, betonscharen, microfoons, camera's en water en voedsel. USAR is voor een periode van tien dagen lang zelfvoorzienend. ,,Je wilt niet op een plek komen waar al weinig middelen zijn en dan ook nog om eten en drinken vragen", zei een woordvoerder eerder.
De knal was zó hard, dat ze dacht dat de explosie in Beiroet bij haar om de hoek was. ,,Ik voelde de grond onder m’n voeten schudden en hoorde overal glas springen. Ook in mijn huis”, zegt de 29-jarige Tara Kenkhuis (Premium).
© Privéfoto — Inzet: Tara Kenkhuis in Beiroet en de schade aan haar woning. De enorme explosie in de haven van Beiroet heeft een krater met een diameter van zo'n 124 meter geslagen. Dat meldt CNN op basis van de analyse van satellietbeelden. Dat is groter dan de lengte van een voetbalveld. De meting zou tot op 10 meter nauwkeurig zijn.
© AFP — De haven voor (links) en na de explosie. De Eiffeltoren in Parijs zal om middernacht de lampen uitdoen en helemaal donker worden, om zo de slachtoffers van de ramp in Beiroet te eren.
Dat twitterde burgemeester Anne Hidalgo. De Franse hoofdstad stelt ook 100.000 euro aan noodhulp beschikbaar.
Het eerste toestel van het zoek- en reddingsteam USAR (Urban Search and Rescue) is vanaf vliegbasis Eindhoven vertrokken naar Beiroet om daar te helpen na de verwoestende explosie dinsdag in Libanese hoofdstad. Het vrachtvliegtuig met 16 ton aan materiaal steeg kort voor 20.30 uur op. Een passagiersvliegtuig, met daarin 63 reddingswerkers en acht honden, volgt naar verwachting rond 21.00 uur.
Eenmaal in Libanon wil het team ,,zo snel mogelijk het veld in," liet een woordvoerder weten. Voor overlevenden onder het puin is het van levensbelang dat ze snel worden gevonden. Eerst wordt het gebied verkend, waarna er contact wordt gelegd met het team van Franse reddingswerkers en de Libanese autoriteiten ter plaatse, waarmee USAR samenwerkt.
Vervolgens splitsen de 63 USAR-leden zich op in vier teams van tien, ondersteund door personeel voor logistiek. Het zijn allen vrijwilligers die in het dagelijks leven werken bij onder meer de brandweer, politie en in de gezondheidszorg. Ook gaan er per team twee zoekhonden mee.
De vracht bestaat onder andere uit betonzagen, betonscharen, microfoons, camera's en water en voedsel. USAR is voor een periode van tien dagen lang zelfvoorzienend. ,,Je wilt niet op een plek komen waar al weinig middelen zijn en dan ook nog om eten en drinken vragen", zegt een woordvoerder.
Lees ook: ‘Orange angels’ gaan graven naar overlevenden in Beiroet (Premium)
Door de gigantische kracht van de knal in Beiroet gelooft Ad van Riel in de lezing van Libanese autoriteiten die zeggen dat de explosie is veroorzaakt door 2750 ton ammoniumnitraat. Die enorme hoeveelheid verklaart de omvang van de dreun, stelt de Brabantse bomexpert. ,,Toen ik de explosie zag, wist ik al: dat wordt morgen een drukke dag.” (Premium)
© AFP — Een collage van de ontploffing in Beiroet. Het Nederlandse reddingsteam vertrekt vanavond vanaf Eindhoven naar Beiroet om te helpen bij het zoeken naar slachtoffers. 'Voor Diva is het een spelletje' (Premium).
© Bert Jansen / DCI Media — Dee deel van het Nederlandse reddingsteam. Na de zware explosie in de haven van Beiroet is daar het cruiseschip Orient Queen van de Libanese zakenman Mari Abu Merhi gezonken. Twee bemanningsleden verloren het leven, zei het Libanese cruisebedrijf Abu Merhi Cruises.
Volgens het nationale persbureau NNA was het ongeveer 121 meter lange schip aan het aanleggen en raakte het zwaar beschadigd door de explosie alvorens er water binnenstroomde. Alle pogingen om het passagiersschip te redden mislukten.
Zeven andere bemanningsleden raakten gewond.
© AFP — Een satellietfoto van de Orient Queen, slagzij in de haven van Beiroet. Het Libanon-Tribunaal in Leidschendam heeft de uitspraak uitgesteld in de zaak over de aanslag op de Libanese oud-premier Rafik Hariri in 2005. De uitspraak zou eigenlijk vrijdag zijn, maar wordt nu niet gedaan ,,uit respect voor de ontelbare slachtoffers van de vernietigende explosie die Beiroet op zijn grondvesten deed schudden'' en de drie dagen van nationale rouw die in het land zijn afgekondigd.
Hariri kwam bij de aanslag om het leven, alsook 21 anderen. Er staan vier mannen, die zijn gelinkt aan de Libanese sjiitisch-islamitische groepering Hezbollah, terecht voor het VN-tribunaal. Ze zijn niet in hechtenis en worden bij verstek berecht
Het verdict zal nu worden voorgelezen op 18 augustus in Leidschendam.
